Maakt deel uit van:expressionisme
ALBERT VAN HOOGENBEMT
Mechelen 1 maart 1900 – Mechelen, 17 januari 1964
Dichter en romanschrijver.
Was ook werkzaam als journalist en publiceerde verschillende essays.
BIOGRAFIE
1 maart 1900: Geboren te Mechelen, Vismarkt 2 (thans 20), als Albert Corneel Jozef Van Hoogenbemt. Hij is de jongste van de zeven kinderen van Engelbert van Hoogenbemt, viskeurder, en Theresia Bogaerts, die samen een viswinkel hadden.
September 1912: Wordt ingeschreven als leerling in de Grieks Latijnse humaniora aan het Sint-Romboutscollege te Mechelen.
12 september 1913: Vader overlijdt. Zijn moeder komt met zeven kinderen alleen te staan.
1917: Behaalt een eerste prijs in een diocesane opstelprijskamp met Zoo vertelde Zuster Petronella…., in mei 1918 verschenen in ‘Vlaamsch Leven, Zelfstandig Vlaamsch geïllustreerd weekblad, III, 1917-’18, blz. 497-498, 508-509’.
Juli 1918: Verlaat het college na de 2de (= voorlaatste) klas van de humaniora en wordt bediende bij wisselagent Morren te Brussel.
Zijn eerste publicaties, humanitair expressionistische gedichten en lyrisch proza, verschijnen aan het begin van de jaren ’20 in literaire tijdschriften als Ruimte en Ter Waarheid.
Maart 1920: Zijn prozastuk Ik, de avend en m’n rode kamer (gedateerd 4-VI-1919) verschijnt in Ruimte, I, 1920, blz. 13 t/m 15.
Mei 1920: Zijn eerste verzen worden opgenomen in Opstanding, Orgaan der Vlaamsche Clarté-groepen, I, 1920, nr. 1.
1922: Publiceert poëzie in de twee tijdschriften Ter Waarheid, Maandschrift over godsdienstleven, kunst, staatkunde in Vlaanderen en in de wereld, en Het Overzicht, Half-maandeliks tijdschrift kunst-letteren-mensheid.
1923 tot 1937: Werkt op het Ministerie van Justitie.
20 december 1923: Wordt, door tussenkomst van de directeur van de vertaaldienst, F.V. Toussaint van Boelaere, benoemd tot opsteller 3de klasse bij het Ministerie van Justitie, ter vervanging van Maurice Roelants, die correspondent van De Telegraaf is geworden, en maakt er kennis met Jan van Nijlen, die op hem een diepgaande invloed heeft.
9 mei 1925: Huwt met Paulina Antonis.
- Uit dit huwelijk komen twee kinderen: op 17 oktober: geboorte van een zoon, Antoon Theresia Albert. Op 1 mei 1934: geboorte van een tweede zoon, Marc Lodewijk Eleonora.
1929: Secretaris van de Vereeniging van Letterkundigen tot 7 september 1945.
1932: Begint een reeks studies over moderne Belgische schilders te publiceren in Kunst, Maandblad voor oude en jonge kunst.
1936: Zijn vertaling van Michel de Ghelderodes Sire Halewyn verschijnt in Volk, I, 1936, blz. 268 t/m 281, 304 t/m 317.
29 juli 1937: Gaat als opsteller 1ste klasse over naar het Ministerie van Openbaar Onderwijs waar hij in 1938 bureelhoofd wordt in de afdeling Schone Kunsten.
1939: Debuteert als romancier met “De stille man“.
- Voor zijn roman De stille man worden hem de Prijs der provincie Antwerpen en de Driejaarlijkse Staatsprijs voor het proza, periode 1936-1938, toegekend.
- De jury voor de Staatsprijs bestaat uit: Lode Baekelmans, August van Cauwelaert, Willem Putman, August Vermeylen en Lode Zielens; de andere mededingers zijn: Maurice Gilliams met Elias of Het gevecht met de nachtegalen, Filip de Pillecijn met Schaduwen en Maurice Roelants met Alles komt terecht.
24 februari 1940: Wordt benoemd tot hoofd van dienst bij het Ministerie van Openbaar Onderwijs, afdeling Schoone Kunsten.
14 mei 1940: Na de Duitse inval vlucht het gezin Van Hoogenbemt met het echtpaar Karel Jonckheere naar Rang-du-Fliers bij Abbeville (Frankrijk), vanwaar men midden juni 1940 naar België terugkeert.
1946: Medeoprichter en redactielid van het ‘Nieuw Vlaamsch Tijdschrift’ waarvan het eerste nummer in april 1946 verschijnt.
8 juli 1946: Wordt benoemd tot inspecteur van de Openbare Bibliotheken in de provincie Brabant.
1 juli 1948 – 1964: Wordt benoemd tot hoofdinspecteur van de Openbare Bibliotheken en de Werken voor Volksopleiding. functie die hij uitoefende tot aan zijn overlijden in 1964.
1962: Begint een reeks studies over moderne Belgische schilders te publiceren in De Vlaamse Gids.
17 januari 1964: Overlijden van Albert Van Hoogenbemt te Mechelen.
BEKRONINGEN
- 1938: Prijs van de provincie Antwerpen (handschrift) voor De stille man.
- 1939: Driejaarlijkse staatsprijs voor romans en verhalend proza periode 1936-1938 voor De stille man.
- 1957: Referendumprijs beste boeken (VBVB) voor De vlucht in het ijle.
Bron: Frans Heymans, Het goud van de Vlaamse letteren. 170 jaar prijzen voor de Nederlandse literatuur in België (1830-2000). Snoeck-Ducaju & Zoon, Gent, 2001.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Websites
SMAAKMAKER
DE BOOG
Ik had dan toch een boog gekregen , een echte die veerde. Vader had de kracht van onze spieren onderzocht. Antoon dreef de pijl tot aan het pakhuis : ik slechts tot vóór het vlietje, dat in de breedte de tuin in tweeën snijdt. Drie volle vacantiedagen had ik er reeds mee geschoten. Nu kwam Treesje uit de tuin. Vader stond naast mij te kijken. Ze moest nog helemaal tot over het bruggetje komen om onder het bereik van mijn pijl te zijn. “Ge kunt ze niet raken !” riep Antoon. En mijn oudste zusje en een nichtje en twee neefjes, die bij ons op vacantie waren, herhaalden uitdagend: “ge kunt Treesje niet raken !” Het kind bleef staan. Ik wist dat ik zo ver niet kon schieten. De pijl vloog uit mijn boog. Hoe was het gekomen ? Een windstoot dreef de pijl links af en met een felheid trof hij het zusje onder het oog. Een gil… Vader sprong toe; hij onderzocht het zusje, dat bloedde. Bleek keerde hij zich naar mij: “de bijl !” Ik bracht de bijl; ondertussen had hij reeds de kapblok bijgeschoven.
“Houd de boog vast !” – Een kort eindje kapte hij van de boog. ”Opschuiven… zo ver niet !” Weer een slag en een ander kort eindje wipte weg. “Opschuiven…” – “Opschuiven…”. Had hij hem dan maar gebroken, zo ineens gebroken ! De anderen keken toe. Ik schoof steeds de boog verder op. Hoeveel malen ? Niet alleen de spijt om de zo verlangde boog; doch ik voelde mij gekrenkt, en diep in mij broeide opstandigheid. Was de straf voor de appeldiefte verdiend, dit was niet het geval voor het ongeluk met de boog. “Wreedheid, een verdorven wreedheid. Weg die valse blik!“
Neen vader, geen wreedheid: maar een gevoel van opstand omdat gij mij hadt laten doen; ge zaagt dat ik aanlegde, dan hadt gij mij moeten verwittigen, want ik vreesde toch helemaal geen gevolgen; gij hadt toch ook die uitdaging van Antoon en van de neefjes gehoord! Een gevoel van opstand omdat buiten mijn wil om het toeval hier de grote schuldige was. Elke slag van de bijl schokte in mijn arm; maar pijnlijker nog in mijn gemoed…
Uit: De stille man, 1952
BIBLIOGRAFIE
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen
- DBNL . Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum …
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.
Chronologisch overzicht
VAN HOOGENBEMT IN VERTALING
DUITS
- 1941: Der stille Mann. Uit het Nederlands vertaald door Erich Stück, Uitgever: Droste Verlag, Düsseldorf.
Aus dem Flämischen übertragen von Erich Stück. Entwurf zum Schutzumschlag von Fritz Kuhr. 1. bis 5. Tausend. Droste Verlag, Düsseldorf, [1941], 208 blz., eerste en laatste blad geplakt tegen de binnenzijden van de band, 13 × 20.5 cm. Oorspronkelijke titel De stille man - 1943: Der Mann aus Schatten und Licht, in: Das zwiefache Leben. Flämische Novellen der Gegenwart Duits / vert. uit het Nederlands door Heinz Graef. Jena: Eugen Diederichs, 1943. Fictie, gebonden. Vertaald door H. Graef Uitgevers: F. de Pillecyn en E. Diederichs Verlaag pp 106-118.
- Bevat tevens teksten van: Gerard Walschap, Marcel Matthijs, Piet van Aken, Sylva de Jonghe, André Demedts, Ernest van der Hallen, Albert van Hoogenbemt, Eugen Bosschaerts, Maurice Roelants, Filip de Pillecijn, Willem Elsschot en August van Cauwelaert.
SPAANS
- 1951: Sencillamente un hombre. Vertaald uit het Nederlands door Aniceto Bofili. Uitgever: Editorial Miguel Arimany, S.A. (Colección Aldebarán, 30), Barcelona, [1951], 204p.., 12.5 × 19.5 cm. Oorspronkelijke titel De stille man