home | Inloggen
Aantal schrijvers: 594 | Aantal boeken:

19.538

 

 

Van de Velde, Anton

Maakt deel uit van:

ANTON VAN DE VELDE

Antwerpen, 8 juli 1895 – ’s Gravenwezel, 21 juni 1983

Veelzijdig literator:  hij schreef toneelstukken, jeugdboeken, romans, essays, baanbreker van het   vernieuwd Rooms Katholiek toneel in Vlaanderen.
Trad hij op als regisseur in verschillende  onderwijsinstellingen en van massaspelen (o.a. van het Heilige Bloedspel te Brugge).
Zijn belangrijkste romans zijn “Het hart vecht” (1936) en “De rechtvaerdige trou” (1945 – over Vondel).

BIOGRAFIE

8 juli 1895: Anton(ius) Gerardus Josephus  van de Velde wordt geboren te Antwerpen, als vierde kind van Frans Van de Velde en Johanna Jacobs.
  • Studeert achtereenvolgens aan het St. Eduardusinstituut te Merksem, het college in Herentals en aan het St. Ignatiuscollege te Antwerpen. Eigenlijk wordt hij opgeleid om werk te vinden in de administratie.
  • Later volgt hij voordracht bij Modest Lauwerys, toneelgeschiedenis bij Maurits Sabbe aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium te Antwerpen.
  • Maar de moeilijke familiale omstandigheden doen hem zijn studies onderbreken. Hij gaat kantoorwerk verrichten.

1914: Ontvlucht het bezette land en maakt als vrijwilliger wereldoorlog I mee. Gedurende een hospitalisatie ontmoet hij de verpleegster Maria De Buysscher, die later zijn vrouw wordt.

1919: Huwelijk met Maria De Buysscher. Wordt bankbediende. Na een weigering om een petitie te tekenen tegen burgemeester Frans van Cauwelaert, wordt hij echter ontslagen.

1919-1920: Schrijft het libretto ‘Fredegonde’, dat door de stad Antwerpen bekroond wordt in 1920. Schrijft het toneelwerk ‘De gekke gast’ en stuurt het naar Jan Musch in Nederland. Die is enthousiast, verandert ‘De gekke’ in ‘De zonderlinge’ en zorgt in 1924 voor de creatie in Amsterdam.

Wordt secretaris van een handelaar in tabak. Krijgt voor zijn vrouw een zijdewinkel ter beschikking op de St. –Jacobsmarkt.

1924: Op verzoek van Rector Jan Bernaerts (1879-1956), oud-frontaalmoezenier, schrijft hij ‘Christoffel, Legendespel in 4 delen’. De creatie, onder eigen regie, vindt plaats in 1924 in Brussel tijdens het 2de Katholiek Nederlands Toneelcongres, georganiseerd door de ‘Algemene Toneelboekerij’.

Hierna volgt een onstuitbare, creatieve periode waarin hij de voornaamste vertegenwoordiger wordt van het expressionisme in katholieke geest (Christoffel, 1924; Tijl, 1925). Zijn toneelstukken hadden internationale (Nederland en Duitsland) bijval.

1924-1929: Redactiesecretaris van de Toneelgids.
  • De toneelgids was een theatermaandblad, orgaan van de Algemeene toneelboekerij (1909-1940). Deze vereniging werd gepatroneerd door het Katholieke Vlaamsch Secretariaat en het Davidsfonds. Aanvankelijk bescheiden met nogal wat apostolische neigingen, ontwikkelde het zich tot een toonaangevend tijdschrift, dat een grote invloed verwierf op het theoretische en pragmatische denken over het theater in Vlaanderen.

1924: In Lier wordt de Pelgrimsbeweging opgericht door Felix Timmermans, Ernest van der Hallen en Flor van Reeth. Anton Van de Velde is één van de eerste 12 pelgrims, die in 1926 het manifest van De Pelgrim mee ondertekenen.

1925: Behaalt met zijn toneelstuk “Tijl” in 1925 een opmerkelijk succes bij het “Vlaamsche Volkstooneel”.

  • De creatie vindt plaats op 18 januari 1926 in het Trocadero-paleis in Brussel in een regie van Jo de Meester. Voor Vlaanderen is het stuk de definitieve doorbraak van het toenmalige moderne toneel.
  • Met die ‘Tijl’, in een revolutionaire avant-gardistische regie, wordt deelgenomen aan het internationaal Toneel-tornooi in Parijs. Het stuk wordt er op 23 juni 1927 in de oorspronkelijke taal opgevoerd en wordt er met een langdurige staande ovatie begroet.
1926: Zijn Tijl I en II zijn volgens Marnix Gijsen, politieke pamfletten met Vlaams-nationalistische strekking.
  • Tijl I is een satire op de laksheid van de leiders van de Vlaamse Beweging. Het heeft hoog aanzien verworven, wordt beschouwd als een monument-in-mineur, maar is sterk gedateerd. Het stuk –geschreven uit bewondering voor het activisme – gaat zowel tekeer tegen de Lamme-Goedzakmentaliteit als tegen de symbolische Tijl, die als zijn activiteit niet onmiddellijk succes oplevert, de armen laat zakken en zich isoleert, zeker van zijn recht maar zonder pit om door te vechten. Het schijnbare berustende slot roept op tot besluitvorming en doorzettingsvermogen.
  • Tijl II (1930) heeft de zoon van Tijl I als held en is veel scherper van toon. Het ontpopt zich als een fel Vlaams-nationalistisch stuk dat de verfranste Belgische staat verantwoordelijk stelt voor de verbastering van Vlaanderen. Zijn Tijl, Nele en Lamme Goedzak bij De Coster nog symbolische figuren bezield met brede humanitaire verzuchtingen, bij Van de Velde zijn ze enkel nog emblemen van de nationalistische eisen voor één etnische en linguïstische gemeenschap. De première had plaats in het Stedelijk Theater te Brugge op 15 september 1930 door het Vlaamsche Volkstooneel, onder regie van de auteur. (bron: Vic Nachtergaele)
1929-1932: Wanneer Johan de Meester in 1929 het Vlaamse Volkstheater verlaat, neemt Anton Van de Velde tot 1932 de directie ervan op zich.
Een gemiste kans
Van de Velde’s drama toont een evolutiemoment waarlangs de toneelletterkunde in Vlaanderen zich had kunnen ophijsen tot een aanvaardbaar niveau. Hij wordt echter toegejuicht om de verkeerde want erg tijdelijke eigenschappen. Erg revolutionair zijnde structurele vernieuwing, de theatrale onderdanigheid maar zijn spanningsloos christendom  en zijn nationalistische trompetstoten kenmerken hem als conservatief. Dit spanningsveld is onbenut gebleven. Wanneer de katholieke toneelliteratuur  overspoeld wordt door namaak Ghéontjes en het flamingantisme zich in uniform begint te steken, houdt hij het voor bekeken en vindt een dankbaar en boeiend actieterrein in het jeugdtheater.

Ook als schrijver en vernieuwer van het VLAAMSE KINDERBOEK is Van de Velde productief:

1924: Zijn eerste kinderboek verschijnt als Duimpjes verdere lotgevallen. Daarna volgen Doctor Slim en de microben (1932), Woe’s wondere wandel (1932), Prins Olik en sire Bietekwiet (1932), Kop (1933), en Knagelijn (1933)

TONEELWERK VOOR DE JEUGD volgt ook vrij snel

1926: Lotje’ wordt gecreëerd in het H. Grafinstituut in Turnhout. In hetzelfde jaar wordt ‘Sinte Lutgardis’  gecreëerd in Antwerpen.

1933-1938: Voor het St.-Victorsinstituut te Turnhout schrijft en regisseert hij ‘Radeske’ (1932), ‘Radijs of Radeske tien jaar later’ (1933), Radijs en Bot op sterrevaart’ (1936), Hans Worst’ (1938).

Van de Velde Anton Radeske

Anton Van de Velde zal ook vele OPENLUCHTSPELEN creëren ook in Nederland: Eindhoven, Uden, Amsterdam, Heemstede, Breda…

1938: Uit de samenwerking met Jozef Boon en Arthur Meulemans ontstaat het majestatische H. Bloedspel , opgevoerd op de grote markt van Brugge. Het ontlokt aan toenmalige koningin Elisabeth de uitroep: ‘Antoine vous-êtes prince-né’.

1939: Voert samen met Rik Jacobs de regie van het Vlaams Nationaal Zangfeest te Brugge.

Als ROMANSCHRIJVER debuteert Van de Velde vrij laat in zijn carrière.

1936:Het hart vecht’, zijn eersteling, is nog een sterk geconstrueerde roman. Zijn volledige draagwijdte bereikte de romancier echter met de semihistorische fantasie ‘Schep vreugde in het leven’ (1942), dat meerdere herdrukken kende en in 1964 in de reeks Vlaamse Pockets nr 110 bij uitgeverij Heideland, Hasselt uitkwam.

1940-1944: Blijft zeer productief. Zowel boeken voor de jeugd als volwassenen rollen van de pers: Peter zoekt geluk (1940), Pukkie Pech (1941), ‘Bukske en de Mollengemeente (1941), Schep vreugde in het leven (1942), Willem van Saeftinge (1943), Nele van Ingedal (1944).
Tevens enkele essays’s o a : ‘Het eeuwige masker’ (1940)

1945: Na de tweede wereldoorlog schrijft Van de Velde nog diverse romans.

  • Een zeer mooi uitgave is het tweedelige werk De rechtvaardige trou (1945), een tweedelige beschrijving van het leven van Joost van de Vondel.
  • God en de wormen (1947), is dan weer apocalyptisch van opzet, een soort science-fiction avant la lettre.

1947-1957: Kan zijn regietalent tonen in verschillende spektakelspelen

  • ‘Sanguis Christi – H. Bloedspel’ in Brugge opgevoerd 03/08/1947–17/08/1947 (Tekst: Jozef Boon / Muziek: Arthur Meulemans / Regie, decor: Anton van de Velde); Heropvoering op 03/08/1957–18/08/1957.
  • het ‘Lam Gods-spel’ in Gent opgevoerd 07/08/1949–28/08/1949 – Mysteriespel door Herman van Overbeke / Muziek: Robert Herberigs / Regie, decor: Anton van de Velde.

Van de Velde A 12 Lam Gods spel         Van de Velde A 12a Lam Gods spel

  • het ‘Peter Benoit-spel’ te Harelbeke (18/08/1951–26/08/1951)

Van de Velde A 13_1951_01         Van de Velde A 13a_1951_02

  • ‘De nieuwe Eva – Mariaspel’ / Regie: Anton Van de Velde / Sportpaleis Antwerpen (18/09/1954–22/09/1954)

1951: Als regisseur verbonden aan de K.V.O. te Antwerpen.

1952 – 1962: Leraar toneelspeelkunst aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium te Antwerpen.

1970: Wordt ernstig ziek. Trekt zich terug uit het actieve beroepsleven.

21 juni 1983: Anton Van de Velde overlijdt te ’s Gravenwezel.

MEER OVER ANTON VAN DE VELDE

  • K. Elebaers, A. De Maeyer en R. Roemans, Anton van de Velde. Diest 1944.

 

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Websites
Referenties
  • Prof. Dr. M. Rutten; Prof. Dr. J. Weisgerber (red.): Van “Arm Vlaanderen” tot “De voorstad groeit” 1888-1946. Standaard Uitgeverij 1988 pp.385-388
  • Cis Van de Velde, Anton van de Velde’s levensfilm, in: Vlaanderen nr 181, jg. 30, maart-april 1981. Themanummer Drie markante theatermannen, Renaat Verheyen, Lode Geysen en Anton Van de Velde. pp.101-102.
  • Vic Nachtergaele, La Légende d’Ulenspiegel, haar mythe en literaire navolgers in Vlaanderen, in: Uilenspiegel. De wereld op zijn kop (red Jozef Janssens), Davidsfonds/Clauwaert, Leuven 1999, pp 198-201.

 

BIBLIOGRAFIE

Woordje vooraf
De bibliografie van Anton Van de Velde bestaat uit drie afdelingen:
1. Chronologisch overzicht van de uitgaven
2. Overzicht per genre alfabetisch op titel met vermelding van de datum van publicatie.
3. Overzicht van het werk vertaald naar andere talen
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
  • Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
  • Koninklijke Bibliotheek  van België – Brussel – Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
  • Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
  • Poëziecentrum vzw – Gent
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto
A. Chronologisch overzicht
Jaar Titel Fotogalerij Uitgeverij 1ste druk
1923 Wij armen…(Kerstzang). (gedicht)

Muziek: Jos. De Klerk.
Berchem (Antw.): “De Ring”. -3 p : muziek.

Reeks: Algemeen Vlaamsche liederuitgave ‘De Ring’, nr 44.
1924 Christoffel. Dramatisch spel in vier deelen. (theatertekst) Gent: Uitgaven “Cultura”. -111p.

Toneelbibliotheek Cultura vol 1923:1
1924 De zonderlinge gast. Boosaardig dramatisch spel in fantastische kleur. ’n Inleiding. Twee bedrijven. (theatertekst) Gent: Uitgaven “Cultura”. -69+3p.

Reeks: Toneelbibliotheek Cultura vol 1924:1.
1924 Duimpje’s verdere lotgevallen. (kinderlectuur)

Met kleurprentjes van Felix Timmermans.
Antwerpen: Uitg. N.V. Leeslust. -95p.
1924 ’t Wonderlik wezen en ’t woeste wijf. Gewijde pastorale drie delen met voor-en naspel naar ’t leven van Ste Germaine van Pibrac. (vertaling)t)

Oorspronkelijke auteur: GHÉON HENRI.
Oorspronkelijke titel : La Bergère au pays des loups. Un conte sur la vie merveilleuse de sainte Germaine Cousin de Pibrac en esprit de dévotion et de louange.
Vertaald door Anton van de Velde.
Leuven: S.V. Vlaamsche Boekenhandel. -91p.

Reeks: Tooneelfonds Het Masker. – Leuven; vol. 1924: 6
1925 Tijl I, gekke historie in vier kapittels. (theatertekst) [Antwerpen]:  Vlaamsche Volkstooneel-Uitgaven – 132p.

Afmetingen: 22 x 15.50
Reeks: Vlaamsche Volkstooneel-uitgaven, 1
Drukkerij D. de Vos-van Kleef, Roodestraat 44, Antwerpen.

1926 Lotje. Prettig speel-verhaaltje in drie deelen.(jeugdtoneel)

Muziek van Jos De Klerk;
Teekeningen van A. Ost
Antwerpen: N. V. Leeslust. / Eindhoven : N. V. Lecturis, s. a.  -65p.
1928 Sinte Lutgardis. Lyries speelken van gelovige stemming in vier delen.

Muziek van Jos de Klerk
1933: 2de editie Antwerpen : Vlaamsche Boekcentrale
1944: Brugge uitgeverij De Kinkhoren. Reeks: Opbouwen : toneeluitgaven. – Leuven; vol. 5: 36
Antwerpen: N. V. “Leeslust” : [V. Van Dieren en Co, druk.]. -62p.
1929 Halewijn. (theatertekst)

Muziek: Karel Albert ;
Penteekeningen: Elza Van Hagendoren ;
Omslag A. Fonteyn.
Pentekening EvH
Antwerpen: N. V. Leeslust. / Eindhoven : N. V. Lecturis. -88p.

Afmetingen: 24 x 19.70 (ingenaaid- zachte kaft met flappen).
Gedrukt op de persen van V. Van Dieren & Co te Antwerpen MCMXXIX.
Nota: Er zijn ook exemplaren waarvan de naam van de uitgever overplakt is met een strookje waarop de vermelding: De Vlaamsche Boekcentrale.

1929 De vloek. Lyrisch-dramatische cyclus. (voordrachttriptiek)

Met houtsneden door Maria Aldernaght.
Maastricht: Uitg.-Mij. Gebrs Van Aelst. -59p.
1930 Tijl II. Vervolg van Tijl I, in vier kapittels. (theatertekst) Maastricht/Vroenhoven: Uitg.-Maat. Gebroeders Van Aelst. -136p.
1932 Prins Olik en Sire Bietekwiet. (jeugdlectuur)

Penteekeningen van Georges van Raemdonck.
Van de Velde A 7 Leuven : Davidsfonds. -102p.

Reeks: Davidsfonds jeugdreeks nr 8
Afmetingen: 19.70 x 15.80 (ingenaaid)
1932 Faust junior. (theatertekst)

Bandontwerp door M. R. Coenegrachts.

Deurne/Antwerpen: L.V. Tijl – Uitgeverij-Boekhandel (Merksemse Steenweg, 61). / ’s Gravenhage: PAX-Uitgeverij-Boekhandel (Chasséstraat, 6)   -179p.

Afmetingen: 20.50 x  14.70 (ingenaaid – zachte kaft met flappen)

1932 Radèske. ’n Kwajongensspel in drie bedrijven, vijf taferélen. (jeugdtoneel)

Dansen en deuntjes van Jos. De Klerk.
Antwerpen: Vlaamsche Boekencentrale. -85p.
1932 Woe’s Wondere Wandel. ’n Plezierig boek voor de jonkheid. (jeugdliteratuur)

Teekeningen door Christiane Van de Plas.
1942: Vertaald naar het Duits door Erich Stück met als titel: Wuhs wundersame Wanderung ’Uitgever:Älster Verlag Curt Brauns – Wedel.  Tekeningen: Hanns und Marianne Langenberg.
Antwerpen: N.V. Leeslust. -100p.

 

Duitse vertaling

1932 Doctor Slim en de microben. ’n wonderlijke geschiedenis voor de jeugd. (jeugdliteratuur)

Teekeningen door G. Van Raemdonck.
Antwerpen: N. V. Leeslust. -102p.
1932 Epiphania of De Drie Koningen (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: HENRI GHÉON.
Oorspronkelijke titel: Épiphanie ou le voyage des trois rois (1931)
Naar het Fransch bewerkt door Anton Van de Velde.
Prentjes door François Buisson.
Brugge: Desclée De Brouwer & Cie. -77p.
1932 Kerstmis. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: RENÉE ZELLER.
Oorspronkelijke titel: Noël. (1931)
Naar het Fransch bewerkt door Anton Van de Velde;
Prentjes van J. de Chevallier
Brugge: Desclée De Brouwer & Co. / Hilversum: P. Brand.  -102p.
1932 Kop. ’n Mooie geschiedenis voor de jeugd.

Prentjes door Christiane van de Plas.
z.d. (1945 ?): heruitgave bij Lannoo te Tielt. Illustraties: D. Van den Broeck.
1948: Vertaald in het Duits als Kop: eine Geschichte für die Jugend. Uitgegeven bij Alster Verlag Curt Brauns, Wedel.
Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale N.V. ” Leeslust “. -103p.

Afmetingen: 20 x 16 (ingenaaid)
Colofon: Gedrukt op de persen van V. Van Dieren & Co Venusstraat, 27, Antwepen MCMXXXII.
1933 Radijs, of Radèske tien jaar later. Zes kapitteltjes uit ’n bewogen leven. (jeugdtoneel) Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale. -92p.
1933 Knagelijn. ’n Leuke historie uit de muizenwereld. (kinderlectuur)

Omslag en teekeningen door M. R. Coenegrachts.
Antwerpen Vlaamsche Boekcentrale N.V. “Leeslust”. -110p.
1933 De Gelaarsde Kater. Sprookje in vier bedrijven. (vertaling – theatertekst)

Tekst en muziek van Emil Alfred Herrmann;
Nederlandsche vertaling door Anton Van de Velde.
Turnhout: J. Van Mierlo-Proost. -55p.
1935 Radijs en Bot op sterrevaart. ’n Kerstmisavontuur in zes kapittels. (jeugdtoneel)

Muziek door Lode van Dessel.
Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale. -93p.
1935 God zal erin voorzien. (theatertekst) Heythuizen
1936 Het hart vecht. (roman) Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale. -262p.

Afmetingen: 17.50 x 11 (gebonden met linnen kaft)
Colofon: Gedrukt op de persen van V. Van Dieren en Co., Venusstraat 27, Antwerpen
1936 Perle-fine. ’n Zonnige sproke met zang en dans voor de jonkheid. (theatertekst)

Dansen en deuntjes door Jos. en Alb. De Klerk.
1947: heruitgave bij De Kinkhoren te Brugge-Brussel-Amsterdam in de reeks Opbouwen  Tooneel-uitgaven 7de reeks nr 54. -102p. (afmetingen: 20.50 x 12.50 ingenaaid ) – met foto’s van de creatie te Antwerpen in 1938 onder regie van de auteur.
Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale. -64p.

 
 
Van de Velde A 9 uitgave 1947
1936 Kruisweg.  (religieus gedicht)

Oorspronkelijke auteur: PAUL CLAUDEL
Oorspronkelijke titel: Le chemin de la croix (1914)
Nederlandsche versie van Anton Van de Velde;
Omslag en initialen geteekend door B. Max.
Antwerpen: Vlaamsche Boekencentrale. –36p.

500 ex. Japansch Dujardin voor Vlaanderen : en 500 ex. voor Nederland alle genummerd.
1938 De Komst van het monster. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: OWEN FRANCIS DUDLEY
Oorspronkelijke titel:
The Coming of the Monster (1936)
Uit het Engelsch vertaald door Anton Van de Velde.
Met houtsneden van B. Max.
Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale. -244p.
1938 Sanguis Christi. Het spel van het Heilig Bloed van Brugge. In drie deelen. (openluchtspel – programmabrochure)

Scenario: Jozef Boon C. SS. R.
Muziek van Arthur Meulemans.
Regie: Anton Van de Velde.
Tegelijk verschenen in Engelse en Franse vertaling.
  Franse vertaling

Brussel: ‘De Bron’, Tooneeluitgeverij (Obusstraat, 92) – 88p.

Afmetingen: 21 x 12 (ingenaaid – zachte kaft met flappen)
Een eerste uitgave – uitsluitend bestemd voor de spelers – verscheen bij K. Beyaard, Brugge, 1938.

1939 Hans Worst. Spel in drie kapittels. (jeugdtoneel)

Omslaglino door B. Max.
Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale. -94p.
1940 Peter zoekt het geluk. (jeugdroman)

Teekeningen van Jef Rottie.
1941: 2de druk ibidem.
1942: 3de druk ibidem.
1945: 4de editie – 18e tot 30e duizendtal – gedrukt op de persen van de Sint Norbertusdrukkerij te Tongerloo (18.40 x 11.50 -ingenaaid – harde kartonnen kaft met stofomslag)
Z.d.: Vertaald naar het Frans als  Peter cherche le bonheur door J.M.. Uitgeverij: Paris Desclée De Brouwer, s.a. (Collection Horizons)
Diest: Uitgeverij Pro Arte p.v.b.a. -212p.

Reeks: Pro arte nr 4
Van de Velde A 10 4de druk  4de druk 1945
1940 Het eeuwige masker. (essay)

Beknopt overzicht van de toneelgeschiedenis.
Utrecht: Uitg. Spectrum. -126p.

Reeks: Schijnwerpers. – Utrecht; vol. 38
1940 ‘Fiere Margrietje van Leuven’. (verhaal) In: Zonnewijzer 1940. Almanak voor het katholieke gezin. pp 116-123.

Uitgeverij Het Spectrum, Utrecht. 407p.

1941 Bukske de mol. (kinderlectuur)

1945: Heruitgave bij Henri Proost. Voorplat vermeldt ‘Bukske de mol’; titelpagina: Bukske en de mollengemeente.
1953: Vertaald naar het Duits als Bukske der Maulwurf. door Georg Hermanowski. Uitgeverij: Thomas Verlag, Kempen am Niederrhein.
1993: Vertaald naar het Servokroatisch als Bucko i krtice door Josip Tabak. Ill. H. Schröder. Uitgeverij:  Mosta, Zagreb 1993 (Pisci za mlade).

Turnhout: Uitgeverij Henri Proost en Co.
1941 Bellefleurken. (vertaling – navertelling)

Oorspronkelijke auteur: MARCELLE VÉRITÉ;
Naverteld door Anton Van de Velde;
Prentjes door Elisabeth Ivanovsky.
Brugge: Desclée De Brouwer. -87p.
1941 Pelgrimage door Antwerpen. (essay)

Bandontwerp door Desire Acket ;
Vignetten door Hilda Leynen.
Cliché’s van den Stedelijken Dienst voor Propaganda en Toerisme der stad Antwerpen.
Diest: Uitgeverij Pro Arte P.V.B.A. -23p.

Reeks: Die Suverlicke Boexskens; nr 1.
Afmetingen: 16.70 x 11.50 ingenaaid – harde kartonnen kaft)
1941 Pukkie Pech. Fantastische roman. (roman)

De omslagteekening werd ontworpen door Broeder Maximinus.
Diest: Kunstuitgeverij “Pro Arte “.-163p.

Afmetingen: 20 x 14.50 (ingenaaid)
Colofon: Dit boek werd in opdracht der kunstuitgeverij “Pro Arte” te Diest – onder leiding van Jos Philippen – Gedrukt in de Lente van 1941 op de persen van de N.V. Vonksteen te Langemark, de omslagteekening werd ontworpen door Br. Maximus.
1942 Schep vreugde in ’t leven. (roman)

Omslagteekening door Martha Van Coppenolle.
1942: 2de uitgave Vlaamsche Boekencentrale, Antwerpen
1942: 3de editie. ’s Gravenhage
1945: 4de editie bij Lannoo Tielt
1964: 5de editie in de reeks Vlaamse Pockets nr 110 bij uitgeverij Heideland, Hasselt.
Van de Velde A 5 VP nr 110
Antwerpen: Vlaamsche Boekencentrale. -286p.

Afmetingen: 20 x 14.50 (Ingebonden met stofomslag)
Colofon: Gedrukt op de persen van V. Van Dieren & Co., Venusstraat 27, Antwerpen.
1942 Joost van den Vondel. (essay – bloemlezing)

Ingeleid en samengesteld door Anton van de Velde.
Omslagontwerp van Br. Max.
Diest: Kunstuitgeverij “Pro Arte” P.V.B.A. –142p.

Afmetingen: 20.20 x 14 (ingenaaid)
Reeks: Keurbladzijden uit de Nederlandsche letterkunde. Nr. 10.
Colofon: Dit is het 10e deel in de reeks “Keurbladzijden uit de Nederlandsche Letterkunde” welke staat onder de redactie van Drs. Karel Vertommen. Deze reeks samengesteld uit 36 deelen, verschijnt bij de Kunstuitgeverij “Pro Arte” P.V.B. A. te Diest, onder leiding van Jos Philippen.

1942 Willem van Saeftinge. (historische roman)

Illustraties door Jos Speybrouck (JS42)
 Van de Velde A 8 Tielt: Drukkerij – Uitgeverij Lannoo. -285p.

Reeks: Dietsche Gestalten Nr 4 (DG4)
Afmetingen: 16 x 12.50 (ingenaaid)
1942 Antwerpen de Stoute. (toeristische tekst bij fotoboek over Antwerpen)

Ontwerp: Jos Leonard.
Foto’s: Alexis; Commisariaat voor Toerisme (E. Sergysels, L. de Terwagne); Dienst voor propaganda en toerisme – gemeentebestuur Antwerpen (Guiette, Peleman); Ehrhardt (Tobis); Gevaert Photo producten (Ch. Rhein, A.A. van Uffelen, G. Vennen); W. Godenne; R. Guiette; Hersleven; L. Peleman; Ch. Rhein; E. Sergysels; L. de Terwagne; A.A. van Uffelen; G. Vennen; Vlaamsche Toeristenbond; J. Wellens.
Brugge: Uitgave Wiek op. -62p., Ill.

Druk: drukkerij H. Wellens & W. Godenne, Brussel.

 

1942 Antwerpen die Kühne. (toeristische tekst bij fotoboek over Antwerpen)

Übertragung: Friedrich H. Gorissen.
Vertaling in ht Duits van ‘Antwerpen de Stoute’ uitgegeven in hetzelfde jaar.
Brugge: Uitgave Wiek op. -62p. , Ill.

Afmetingen: 22.50 x 17.20 (ingenaaid – zachte kaft)
Druk: Drukkerij H. Wellens & W. Godenne, Brüssel.
1942 De man in den boom. (verhaal)

1942-bloei-a

 1942-bloei  In de verhalenbundel „Bloei – Een en twintig verhalen van Vlaamsche schrijvers” pp 255-272.

Colofon: Dit boek verscheen in den herfst van 1942 bij de uitgeverij “PRO ARTE”” p.v.b.a. te Diest, onder leiding van Jos Philippen, beheerder-directeur. De omslagteekening werd ontworpen door Hilda Leynen en de druk verzorgd door N.V. Vonksteen te Langemark.
Afmetingen: 19 x 14 (ingenaaid – licht gekartonneerde kaft met flappen)
1943 Ons werd gheboren een kindekijn. Volksch kerstspel. (theatertekst) Brugge : Desclée De Brouwer / Roeselare : Hernieuwen-Uitgaven. -51p.

Reeks: Opbouwen nr. 29
1943 Passio Christi. Het Spel van den Heiligen Kruisweg.  (theatertekst)

Muziek door Jos. De Klerk.
Brugge : Desclée De Brouwer / Roeselare : Hernieuwen-Uitgaven. -102p.

Reeks: Opbouwen nr. 26
1943 So sprac die maghed reyne. Kerstspel. (theatertekst) Brugge: Desclée De Brouwer / Roeselare : Hernieuwe-uitg. -28p.

Reeks: Opbouwen ; IV, 27
1943 Peter Anemont. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: RÜDIGER SYBERBERG.
Oorspronkelijke titel: Peter Anemont. (1939)
Het oorspronkelijk werk verscheen bij Karl Alber Verlag – München.
Uit het Duitsch vertaald door Anton van de Velde
Diest: Kunstuitgeverij “Pro Arte” P.V.B.A. -434p.

Afmetingen: 19 x 12.50 (gebonden – harde geïllustreerde kartonnen kaft)
Toelatingsnummer 363

1943 Columbus.  (vertaling)

Oorspronkelijke auteur:PAOLO REVELLI
Oorspronkelijke titel: Colombo : Con sette tavole fuori testo
Het oorspronkelijk werk verscheen bij Unione Tipografico-editrice Torinese – Torino 1941
Naar het Italiaansch bewerkt door Dr. Cam. Van Deyck en Anton Van de Velde.
Geïllustreerd door Désiré Acket
.

Diest: Kunstuitgeverij “Pro Arte” P.V.B.A. -253p.

Afmetingen: 19 x 12.50 (gebonden – harde geïllustreerde kartonnen kaft)
Toelatingsnummer 1107

1944 Nele van Ingedal. (roman)

Omslagteekening van G. Van Raemdonck
Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale N.V. -410p.

Afmetingen: 20.50 x 14.50  (gebonden met stofomslag)
Colofon: Gedrukt op de persen van V. Van Dieren & Co., 27, Venusstraat Antwerpen
Toelatingsnummer 6689
1944 Het spel van Sinte Lutgardis. Lyrisch speelken van geloovige stemming in vier deelen. (jeugdtoneel)

Muziek van Jos De Klerk .
Zie eerste uitgave 1928.
Brugge/Brussel: De Kinkhoren / Brugge; Roeselaere : Hernieuwen-Uitgaven. -73p.

Reeks: Opbouwen. Tekstuitgaven ; nr 36
1945 De rechtvaerdige trou. (Eerste boek) Evocatie van het leven van Joost Van den Vondel. (roman)

Versieringen van H. S. De Roos.
Tielt : Drukkerij-Uitgeverij J. Lannoo. -346p.

Afmetingen: 22.50 x 15.50 (gebonden – linnen boekband met stofomslag)
Colofon: In de zomermaand van het jaar onzens heeren 1945 verschijnt De RECHTVAARDIGE TROU bij gelegenheid van den 50ste verjaardag van den schrijver (°8 Juli 1895). Benevens de gewone uitgave werden 300 genummerde en gehandteekende exx. gedrukt op Munstervelumpapier. 16 exx. op antiek luxepapier, gemerkt met de letters A tot P komen niet in den handel. De Hollandsche Medievalletter Twaalf Punt, en de versieringen zijn van H.S. De Roos.
1945 De rechtvaerdige trou. (Tweede boek) Evocatie van het leven van Joost Van den Vondel. (roman) Tielt: Drukkerij-Uitgeverij J. Lannoo. -340p.

Afmetingen: 22.40 x 15.40 (gebonden – linnen boekband met stofomslag)
1945 Ivoren toren. Dramatische fantasie in twee deelen. (theatertekst)

Omslag, decor en costuumteekeningen
door den schrijver.
Tielt : Drukkerij-uitgeverij J. Lannoo. -123p.

Afmetingen: 23.40 x 15.50 (gebonden – harde kartonnen geïllustreerde kaft – rug in linnen)
Colofon:
Van deze uitgave, verschenen in de wintermaand van het jaar O.H. 1945, werden, benevens de gewone oplage, tien genummerde en gehandteekende exx. gedrukt.

1945 Mijn gebedekens.

Plaatjes van Nicole Gérard.
Brugge/Brussel: De Kinkhoren. N. gepag.
1945 Bukske en de mol. (kinderlectuur)

Prenten door Georges Van Raemdonck.
Voorplat vermeldt ‘Bukske de mol’; titelpagina: Bukske en de mollengemeente.
Van de Velde A 11a
 Van de Velde A 11 Turnhout: H. Proost, & C°. -192p.

Afmetingen: 20,8 x 15 cm (ingenaaid –  zachte kaft met flappen)
1947 God en de wormen. (roman)

Omslag en tekeningen door Georgette d’Ydewalle.
  ill p 50
Tielt: Drukkerij – Uitgeverij J. Lannoo. -310p.

Afmetingen: 20.50 x 15 (ingenaaid – zachte kaft met stofomslag)
1951: Vertaald naar het Duits als ‘Gott und das Gewürm’ door Georg Hermanowski. Uitgeverij: Kösel-Verlag, München.
1947 Met Mozart op wandel. Het oeuvre, de mensch, het land. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: HENRI GHÉON.
Oorspronkelijke titel: Promenades avec Mozart, l’homme, l’œuvre, le pays. (1932)
Nederlandsche vertaling door Anton Van de Velde
Brussel: De Kinkhoren /Amsterdam: Desclée De Brouwer. -540p.
1949 Het spel van Sint Laurentius. (openluchtspel – theatertekst)

Tekst: Anton van de Velde.
Muziek van Renaat Veremans.
Toneelleiding: Antoon van der Plaetse.
Algemene leiding: Aime Prevenier
Brugge: De Kinkhoren / Leuven: Bibliotheca Alfonsiana. -76p.

Opgevoerd te Lokeren: 28/08/1949 – 01/09/1949
1950 Het wijze lampje. Symbolisch spel voor jonge vrouwen. (theatertekst) Brugge/ Amsterdam: De Kinkhoren / Leuven : Bibliotheca Alfonsiana. -29p.

Reeks: Opbouwen. A. Tekstuitgaven ; nr 73
1950 Krisje’s kerstvaart. Een gespeelde sproke voor klein en groot. (jeugdtoneel) Brugge/Brussel/Amsterdam: De Kinkhoren. / Leuven: Bibliotheca Alfonsiana -47p.

Reeks: Opbouwen.  A.: Tekstuitgaven. nr 72
Afmetingen: 20.50 x 12.30 (ingenaaid)

 

1950 Met Permissie…. (roman)

Bandversiering van Broeder Maximinus.
versie met kartonnen kaft en linnen rug
1953: Vertaald naar het Duits als ‘Der Tag hat 24 Stunden’  door Georg Hermanowski. Uitgeverij: Thomas Verlag., Kempen am Niederrhein
2de oplage 1954 ibidem
.
1955: Vertaald naar het Fins als ‘Täydet päivät’  door Kyllikki Hämäläinen. Uitgeverij: Otava, Helsinki.
 Van de Velde A 6 Leuven: Davidsfonds. -264p.

Reeks: Gulden Reeks van het Davidsfonds bij zijn 75-jarig jubileum. nr 382- 1950-5
Afmetingen: 19.25 x 12.25 (gebonden – in simili lederen kaft & gebonden in kartonnen kaft met linnen rug).
Druk van de Etablissementen Brepols, N.V. Turnhout
1950 De marteldood van Sint Sebastiaan mysteriespel in vijf bedrijven. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur:GABRIELE D’ANNUNZIO.
Oorspronkelijke titel: Le martyre de Saint Sébastien, mystere compose en rythme français par Gabriele d’Annunzio et joue a Paris sur la scene du Chatelet le XXII mai MCMXI avec la musique de Claude Debussy, Calmann-Lévy, Paris 1911, [Trad. italiana di Ettore Janni, Il martirio di San Sebastiano, Treves, Milano 1911].
Nederlandse versie: Anton Van De Velde; muziek: Claude Debussy.
 Brussel: Belgisch Nationaal Instituut voor Radio-Omroep. -39p.
1951 Juventa Christi: een spel ter verheerlijking van het Christelijk Vlaams Onderwijs. Zottegem: De Beiaard. -16p.
1951 ‘Peter Benoit-spel’ (openluchtspel – herdenking Peter Benoit)

Dit openluchtspel ontstond uit de nauwe samenwerking tussen:Corneel Mertens (voor het ontwerp, de algemene richtlijnen en de klankregie)
Anton  Van de Velde (voor de tekst, de algemene spelleiding, toneeldecor en lichtregie)
Jean Decadt (voor de muziek, de muzikale bewerkingen en de directie van orkest, soli en koren.
 Van de Velde A 13_1951_01  Stad Harelbeke. -61p.

Deze brochure verscheen ter gelegenheid der PETER BENOIT – herdenking 1951 te Harelbeke en kwam van de persen der Drukkerij Vandebuerie te Harelbeke.
Het Peter Benoit Massa Openluchtspel werd opgevoerd te Harelbeke (18/08/1951–26/08/1951)
1954 De nieuwe Eva: Mariaspel gedicht door Anton Van de Velde naar opgave en verklaringen van S.M. Everaert. Antwerpen: Mariaspel van Antwerpen. -120p.

Afmetingen: 20.4 x 12.2

1964 De meesterzangers van Nurenberg: satirische opera in drie bedrijven Muzieksorteertitel: [Die Meistersinger von Nürnberg] Opus titel: [WWV. 96]

Oorspronkelijke auteur: Richard Wagner
Vertaald door Anton van de Velde.
Antwerpen: Koninklijke Vlaamse Opera. -138p.
1967 Niet naar buiten leunen. Per Transsiberische spoorweg naar het nieuwe China. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: MAURICE  LELONG.
Oorspronkelijke titel: Il est dangereux de se pencher au dehors.
Nederlands van Anton van de Velde.
Brugge / Utrecht: Desclée De Brouwer. -169p. kaart.

B. Overzicht per genre alfabetisch op titel

Theater
  • Christoffel. Dramatisch spel in vier deelen. (1924)
  • De nieuwe Eva: Mariaspel. (1954)
  • De vloek. Lyrisch-dramatische cyclus. (1929)
  • De zonderlinge gast. Boosaardig dramatisch spel in fantastische kleur. ’n Inleiding. Twee bedrijven. (1924)
  • Faust junior. (1932)
  • Halewijn. (1929)
  • Het spel van Sint Laurentius. (1949)
  • Het wijze lampje. Symbolisch spel voor jonge vrouwen. (1950)
  • Ivoren toren. Dramatische fantasie in twee deelen. (1945)
  • Juventa Christi: een spel ter verheerlijking van het Christelijk Vlaams Onderwijs.(1951)
  • Ons werd gheboren een kindekijn. Volksch kerstspel. (1943)
  • Passio Christi. Het Spel van den Heiligen Kruisweg. (1943)
  • So sprac die maghed reyne. Kerstspel. (1943)
  • Tijl I, gekke historie in vier kapittels. (1925)
  • Tijl II. Vervolg van Tijl I, in vier kapittels. (1930)
  • Wij armen…(Kerstzang). (1923)
Massaspelen
  • Sanguis Christi. Het spel van het Heilig Bloed van Brugge. (1939)
Jeugdtoneel
  • De Gelaarsde Kater. Sprookje in vier bedrijven / Emile Alfred Herrmann. (1933)
  • Hans Worst. Spel in drie kapittels. (1939)
  • Het spel van Sinte Lutgardis. Lyrisch speelken van geloovige stemming in vier deelen. (1928)
  • Krisje’s kerstvaart. Een gespeelde sproke voor klein en groot. (1950)
  • Lotje. Prettig speel-verhaaltje in drie deelen. (1926)
  • Perle-fine. ’n Zonnige sprokje met zang en dans voor de jonkheid. (1936)
  • Radijs en Bot op sterrevaart. ’n Kerstmisavontuur in zes kapittels. (1935)
  • Radijs, of Radèske tien jaar later. Zes kapitteltjes uit ’n bewogen leven. (1933)
  • Radèske. ’n Kwajongensspel in drie bedrijven, vijf taferélen. (1932)
Essays
  • Antwerpen de Stoute. / Antwerpen, die Kühne. (1942)
  • Het eeuwige masker. (1940)
  • Joost van den Vondel.(1942)
  • Pelgrimage door Antwerpen. (1941)
Romans
  • De rechtvaerdige trou. Evocatie van Vondel’s leven. 2 dln (1945)
  • God en de wormen. (1947)
  • Het hart vecht. (1936)
  • Met permissie… (1950)
  • Nele van Ingedal. (1944)
  • Pukkie Pech. Fantastische roman (1941)
  • Schep vreugde in ’t leven.(1941)
  • Willem van Saeftinge. (1942)
Jeugdromans
  • Buksken en de mollengemeente. (1945)
  • Bukske de mol. (1941)
  • Doctor Slim en de microben. ’n wonderlijke geschiedenis voor de jeugd.(1932)
  • Knagelijn. ’n Leuke historie uit de muizenwereld. (1933)
  • Kop. ’n Mooie geschiedenis voor de jeugd. (1932)
  • Mijn gebedekens. (1945)
  • Peter zoekt het geluk. (1940)
  • Prins Olik en Sire Bietekwiet.  (1932)
  • Woe’s Wondere Wandel. ’n Plezierig boek voor de jonkheid. (1932)
Vertalingen
  • Bellefleurken. / Marcelle Vérité; (1941)
  • Columbus /Paolo Revelli; (1941)
  • De Komst van het monster / Owen Francis Dudley; (1938)
  • De marteldood van Sint Sebastiaan mysteriespel in vijf bedrijven / Gabrieli d’Annunzio (1950)
  • De meesterzangers van Nurenberg: satirische opera in drie bedrijven. / Richard Wagner (1964)
  • Epiphania of De Drie Koningen / Henri Ghéon; (1932)
  • Kerstmis /  Renée Zeller. (1932)
  • Kruisweg / Paul Claudel. (1936)
  • Met Mozart op wandel. Het oeuvre, de mensch, het land. / Ghéon Henri (1947)
  • Niet naar buiten leunen. Per transsiberische spoorweg naar het nieuwe China. / Maurice Lelong (1967)
  • Peter Anemont / Rüdiger Syberberg; (1943)
  • ’t Wonderlik wezen en ’t woeste wijf. Gewijde pastorale drie delen met voor-en naspel naar ’t leven van Ste Germaine van Pibrac / Ghéon Henri. (1924)

ANTON VAN DE VELDE VERTAALD

DUITS

  • 1942: Antwerpen die Kühne. Uit het Nederlands vertaald door Friedrich H. Gorissen Uitgeverij: “Wiek op”, Brugge. Vertaling van Antwerpen de Stoute,  Brugge, “Wiek op” 1942
  • 1943: Wuhs wundersame Wanderung – ein vergnügliches Buch für die Jugend. Uit het Nederlands vertaald door Erich Stück. Tekeningen van Hanns und Marianne Langenberg.  Uitgeverij Alster Verlag Curt Brauns, Wedel. Vertaling van Woe’s Wondere Wandel. ’n Plezierig boek voor de jonkheid. Antwerpen: N.V. Leeslust. 1932
  • 1948: Kop. Eine Geschichte für die Jugend. Uit het Nederlands vertaald door Wolfgang Vogler. Uitgeverij Alster Verlag Curt Brauns, Wedel. Illustraties van Ernst H.A. Bernd. Kinder- en jeugdliteratuur. Vertaling van Kop. ’n Mooie geschiedenis voor de jeugd, Antwerpen: Vlaamsche Boekcentrale N.V.  ” Leeslust “. 1932
  • 1951: Gott und das Gewürm. Vert. uit het Nederlands door Georg Hermanowski. Uitgeverij: Kösel-Verlag, München. Fictie, gebonden. Vert. van God en de wormen. Tielt Lannoo, 1947.
  • 1953: Bukske der Maulwurf. Vert. uit het Nederlands door Georg Hermanowski. Uitgeverij: Thomas Verlag, Kempen am Niederrhein. Kinder- en jeugdliteratuur, hardcover met stofomslag. Vert. van Bukske de mol. Turnhout Henri Proost, 1941.
  • 1953: Der Tag hat 24 Stunden   Vert. uit het Nederlands door Georg Hermanowski. Uitgeverij: Thomas Verlag., Kempen am Niederrhein  Fictie, Vert. van Met permissie. Leuven Davidsfonds, 1950. 2de oplage 1954 ibidem.

FINS

  • 1955: Täydet päivät  Vert. uit het Nederlands door Kyllikki Hämäläinen. Uitgeverij: Otava, Helsinki. Fictie, Vert. van Met permissie. Leuven: Davidsfonds, 1950.

FRANS

  • Peter cherche le bonheur Vert. uit het Nederlands door J.M.. Uitgeverij: Paris Desclée de Brouwer, s.a. (Collection Horizons). Kinder- en jeugdliteratuur, paperback. Vert. van Peter zoekt het geluk. Diest, Pro Arte, 1940.

SERVOKROATISCH

  • 1993: . Bucko i krtice  Vert. uit het Nederlands door Josip Tabak. Ill. H. Schröder. Uitgeverij:  Mosta, Zagreb 1993 (Pisci za mlade). Kinder- en jeugdliteratuur, gebonden. Vert. van Bukske en de mollengemeente. Turnhout Henri Proost, 1942.