Leo Vandaele

Izegem, 27 maart 1904 – Leuven, 19 maart 1987

Katholiek auteur van toneelstukken, balladen, jeugdverhalen en romans

Ps. Leo van Izegem

 

BIOGRAFIE

27 maart 1904: Geboren te Izegem

1928: Debuteert met toneel voor kinderen ‘De wolf in de kudde’ en kort daarop verschijnt -onder het pseudoniem Leo van Izegem – een werkje over Koningin Astrid: ‘Een koningin uit het sprookje’.

1936: Als poëtisch werk verschijnt  ‘De heilige Tuimelaar’ (Lannoo, Tielt).

• Marnix Gijsen prijst deze ballade als ‘een eerlijk stuk werk, gevoelig geschreven’ en hij prijs ook de dichter ‘om de kinderlijke soberheid, de vroomheid zonder femelarij, die uit zijn bewerking van de legende spreekt’ (Kroniek der Poëzie).

Nog hetzelfde jaar volgt de ballade  ‘Addis Abeba’, (Lannoo).

• Hiervan verschijnt een fragment in: ‘Van Heer Halewijn tot Vrouw Griese’ (Bert Decorte Vlaamse.Pocket nr 4)

Tevens verscheen het veelvuldig opgevoerde toneelstuk ‘Catacombentrots’ (uitg. P. Vink, Antwerpen).

Onder het pseudoniem Leo van Izegem publiceert hij ‘Een koningin uit het sprookje’ , een werkje over Koningin Astrid, en ‘Nigra de afvallige’. (1937)

1937: Behaalde met zijn eerste roman ‘Vergeefse bloei’ de Debutantenprijs voor de Roman in de prijsvraag van de uitgever ‘Kosmos’ voor debuutwerk van Noord- en Zuidnederlandse auteurs.

• Stijn Streuvels vindt het boek “woorden die als muizen aan hare hersenen knagen” een “onsmakelijke beeldspraak”. Dit schrijft hij in zijn brief van 24 mei 1938 aan Leo Vandaele. Hij beperkt zich niet tot die ene aanmerking, integendeel, hij formuleert er een indrukwekkende lijst, pagina’s lang. Vandaele had hem ongevraagd een exemplaar van Vergeefsche bloei, zijn eerste roman toegestuurd, met de schuchtere vraag hem, “naderhand per gelegenheid”, zijn “gewaardeerd oordeel nopens zijn werk [te] laten geworden”. Streuvels laat er geen gras over groeien. Binnen de week stuurt hij Vandaele een uitgebreid antwoord. Vijf dicht getypte vellen heeft hij nodig gehad om de roman grondig te analyseren en Vandaele kwistig ‘goede raad’ te geven.

1940: Bij het Poitersfonds te Eindhoven, komt  ‘De vergeten man’ van de pers. Reeds in 1943 kent het werk een herdruk.

• Urbain Van de Voorde noemt ‘De vergeten man’ een ‘goed gebouwd en feilloos verhaal, dat volkomen aanneembaar gemaakt wordt door de merkwaardige vertelkunst van de schrijver. In menig opzicht verdient deze geprezen te worden’ (Laagland 1944).
• Heideland Hasselt brengt een heruitgave in 1963, in de reeks Vlaamse Pockets, als nr. 114.

1957: vestigt zich te Tervuren.

1960: Veertig jaar na ‘De vergeten man’ publiceerde Leo Vandaele bij de Goudvink te Antwerpen een nieuwe roman ‘De Spaanse Bruid’ ‘Een breed en bewogen tafereel van tien dramatische jaren Europese Geschiedenis…

• Het is opnieuw Urbain Van de Voorde die weet te melden dat het boek ‘zuiver literair gezien zeker niet inferieur [is] aan zoveel buitenlandse romans die sukses hebben wegens de stof die ze behandelen en de manier waarop ze dit doet’… (U. Van de Voorde).

Leo Vandaeles al te verregaande bescheidenheid en harde zelfkritiek zijn oorzaak dat ‘De Renner en de Sfinx’ en ‘Meester Slagwater’ twee romans die getuigen van levenswijsheid en volkse humor, in de lade blijven liggen, drukklaar.  Beide ‘deugden’ zijn er dan ook de oorzaak van dat Leo Vandaele stopt met publiceren, en als een ‘vergeten man’ rustig naar zijn einde toeleefde.

19 maart 1987: Overlijden van Leo Vandaele te Leuven

 

GERAADPLEEGDE BRONNEN

• Leo Vandaele • dbnl
• Stijn Streuvels / Leo Vandaele, Een vergeten man – De Carbolineum …

 

BIBLIOGRAFIE

De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij

• Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen
• Koninklijke Bibliotheek van België -Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
• Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007

Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.

Chronologisch overzicht

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
1928	De wolf in de kudde: treurspel in verzen, in 3 bedrijven, met proloog en slottooneel. (jeugdtoneel)		Averbode: Abdij. -44p. Reeks: E.K. bibliotheek: tooneelafdeeling. – Averbode; vol. 1928: 1
1934	Koningin Astrid uit België : een koningin uit het sprookje. Portrettekening op omslag Onder pseudoniem LEO VAN IZEGEM		Brugge: Verbeke-Cappoen. -45p. Afmetingen: 23,5 x 18 cm.
1934	In de greep van het goud. (jeugdverhaal)		Averbode: P.L. Robberechts. -26p. Reeks: Vlaamsche filmkens. – Averbode, 1931 – 1947; vol. 170
1936	Catacombentrots: drama in drie bedrijven. (toneel)		Antwerpen: P. Vink. -64p. Afmetingen 18 x 14
1936	De heilige tuimelaar: ballade.		Tielt: Lannoo. -52p.
1936	Addis-Abeba: Ballade		Tielt: Lannoo. -48p.
1937	Nigra, de afvallige. Verhaal uit den Katakombentijd. Onder pseudoniem: Leo VAN IZEGEM		Brugge : Drukk. J. Verbeke Cappoen; -80p.
sa1938	Vergeefse bloei. (roman) 1945: 2de druk bij Uitgeverij Zonnewende, Kortrijk		Amsterdam: N.V. Uitgevers-Mij “Kosmos”. -183p. Reeks: Romanserie Eerstelingen. Afmetingen: 20.50 x 14 (gebonden met stofomslag)
1940	De vergeten man. (roman) 1943: heruitgegeven bij Zonnewende, Kortrijk 1963: Heruitgegeven in de reeks Vlaamse Pockets als nr 114.		Eindhoven: Pointerfonds Serie. –[214]p. Afmetingen: 20.50 x 16 (gebonden met stofomslag)
s.a.1960	De Spaanse bruid. (Het geluk in de branding) (roman)		Antwerpen/Amsterdam: Uitgeverij De Goudvink. -292p. Afmetingen: 20 x 13 (gebonden met stofomslag)
1963	De vergeten man. (roman) Heruitgave van 1940.		Hasselt: Uitgeverij Heideland. -171p. Reeks: Vlaamse Pockets nr 114 Afmetingen: 18 x 10.80 (pocket)
LATERE UITGAVEN
2005	Een vergeten man: de correspondentie van Stijn Streuvels met Leo Vandaele. Verzorgd door Paul Thiers		Wildert: Carbolineum Press. -147p. Ill.