home | Login
Aantal schrijvers: 595 | Aantal boeken:

19.538

 

 

Elsing J.M. (alias Demers Frans)

Maakt deel uit van:

Elsing, Johan Mark / Demers Frans

Diest, 22 april 1905 – Basel, Zwitserland 3 april 1993

Frans Demers / J.M. Elsing, beide pseudoniemen van Frans Beckers.
Andere pseudoniemen: Paul van Berken – Hans Bonte – Elza Heuvelmans.

Schrijver van koloniale romans, toneel en kinderboeken.

Schreef  tot 1940 onder het pseudoniem Frans Demers, na 1945 onder het pseudoniem Elsing J.M.

Werkte in Belgisch-Congo, en maakte naam met “realistisch koloniaal toneel‟.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij medewerker van (collaborerende) Het Laatste Nieuws. het Duitsgezinde Zender Brussel en De Gazet, het dagblad van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap.

Beckers vestigde zich na de oorlog in Zwitserland en publiceerde daar als J.M. Elsing avonturenverhalen, dierenboeken, jeugdboeken “die merendeels door Afrika geïnspireerd zijn” en die in Vlaanderen, maar ook in Zwitserland en Duitsland nogal wat succes kenden.

BIOGRAFIE

22 april 1905: Geboren als Frans Beckers te Diest.

  • Zijn schrijverschap begint al vroeg. Nog tijdens zijn schooltijd schrijft hij zijn eerste toneelstuk.

1922: Geïnspireerd door een bezoek van de Vlaamse dichteres Alice Nahon , die in het Diestse atheneum was komen spreken,  publiceert hij als Frans Demers zijn eerste dichtbundels Dwaallichtjes (1922) en Zangen (1923).

  • Maar de poëtische bronnen droogden al snel op. Demers besefte da zijn verzen te onrijp waren, bovendien dreef zijn avontuurlijke geest hem naar het flamingantisme en de journalistiek.

Eens de schooltijd voorbij  schrijft Demers voor het Vlaams-nationale blad De Schelde, waar Pol de Mont hoofdredacteur was.

Hij trouwt met de dichteres Manny Mans.

Een ´normaal´ leven komt voor hem echter niet in aanmerking. Hij volgt de koloniale school te Brussel.

1925: Medeoprichter met Lode Rigouts van een Vlaams nationalistische uitgeverij ‘De Regenboog’ op (1925-1938) die onder meer een ‘Kleine Volksbibliotheek’ uitgaf.

1926: Vertrekt op 21 jarige leeftijd naar de Belgische kolonie, voor een driejarige ambtstermijn (1927-1930)

1927: Demers arriveert in de Congo, waar hij met zijn vrouw ver op het platteland als ambtenaar terechtkomt. Zijn gewestelijke dienst lag in Katanga. Zijn werkterrein was in Loeloea, enkel bereikbaar per karavaan dwars door de wildernis.

  • In isolement verricht hij zijn omvangrijke bezigheid die bijna alles omvat wat er in zijn gewest aan administratieve en organisatorische taken te verrichten is. De indrukken die hij hier opdoet, verwerkt hij later in zijn ongepubliceerde autobiografische roman Souvenirs! Souvenirs!.
  • Een tijd later werd hij overgeplaatst naar de districtshoofdplaats Sandoa, waar hij secretaris werd van het gelijknamige district.

1930-1940: KOLONIAAL AMBTENAAR, GEVIERD TONEELAUTEUR, JOURNALIST.

1930: Terug in België publiceert hij zijn pittig, bont gekleurde vertellingen over volkstypen, onder de titel Van ’t Klein Stedeke.

  • Het werkje was al aangevat in 1926, toen hem nog enkele weken overbleven voor het grote avontuur in Afrika zou beginnen. De verhalen weerspiegelen de aparte sfeer van de volksbuurt Sint-Jansveld met het Koerke, het kleine, wondere binnenpleintje, waar de jongeren al hun dagen sleten, in het Diest van het begin van deze eeuw:  ‘Lange Gabriël, Brut, Belle met zijn schacht, Bardoefke, Sjaorel Vissers, Mieke Blik en al de anderen.

1930: Vijf eenakters, De Gewestbeheerder De Blanke Bruid, Tropenavond, Met verlof en Ras, alle ontworpen en geschreven in Sandoa, kort voor Demers’ vakantie in België, verschijnen in druk, onder de titel Koloniaal Toneel, met een inleiding van Lode Monteyne.

  • De thema’s zijn duidelijk autobiografisch en zijn het resultaat van wat Demers in Kongo had gezien, ondervonden of horen vertellen: machtsmisbruik, de plaag van geslachtsziekten in de tropen, het probleem van de blanke vrouw in Kongo, de kwestie van de halfbloeden.
  • De bundel brengt iets totaal nieuw in onze toneelletterkunde, nl. een tropisch-exotisch element. De kritiek is onverdeeld positief, lovend. Ook Willem Putman neemt het voor hem op.

1930: Na een pauze van zes maanden vertrekt het gezin opnieuw naar Kongo. Nu werkt Demers als secretaris van de gouverneur van Katanga te Elisabethstad.

Geprikkeld door het succes van zijn toneelwerk, vloeien al snel grotere stukken uit zijn pen:

1931: Eva, Tropisch spel in drie bedrijven, wordt vrijwel onmiddellijk in de Vlaamse schouwburgen opgevoerd. (1931: creatie in de Gentse KNS; 1932: KNS te Antwerpen). Het behandelt de positie van de blanke vrouw en haar noden in Kongo.

Ook in Elisabethstad wordt het opgevoerd , in een regie van Frans Demers zelf.

De toneelstukken volgen elkaar op: Het zwakke geslacht (1931), De Halfbloed (1932), De dwingeland (1933) en K.Z. 25 (1939)

  • Met ‘De Halfbloed’ zet Demers opnieuw een nieuw thema op het toneel, dat van de door de blanken sociaal uitgestoten halfbloed, die ook bij de inlandse bevolking niet thuishoort. Het is een scherpe aanklacht tegen koloniale wantoestanden.
  • De Halfbloed wordt gecreëerd in de KNS te Antwerpen in 1933. Staf Bruggen neemt het op in zijn repertoire van het Vlaamse Volkstoneel, en toert ermee door heel Vlaanderen.
  • Lees ook de analyse van Mathieu Charles (1984)  – theatermaker, performer, curator, docent en schrijver. – geschreven in het kader van het project Congo herlezen (Letterenhuis, Antwerpen) : Kruipt het bloed waar het niet gaan kan? Over Frans Demers’ ‘De halfbloed’ (1932)

Ook zijn vrouw schrijft er een toneelstuk, waarin ze zelf de hoofdrol vertolkt (De Duizeling).

1933: Terug in België wordt Frans Demers benoemd tot vast redacteur bij Het Laatste Nieuws.

Hij publiceert er een reeks artikelen over zijn bewogen terugreis, die hij nadien bundelt tot een boek Per auto door het hart van Afrika (1936).

1935: Reporter Beckers verslaat als eerste ‘live’ de eerste geregelde vliegdienst Brussel-Leopoldstad. De luchtdoop duurt zes dagen, met een maximum snelheid van 175 km/u.

  • Uit deze reportages groeien weer enkele boekjes: Per vliegtuig naar Kongo en Het groote Avontuur. (1937)

Legt Frans Demers hier de basis voor de Vlaamse Kongo literatuur ? Was hij de pionier van de exotische of tropische avonturenroman ?

1939: K.Z. 25 – zijn laatste toneelstuk  – is geïnspireerd door zijn vliegtocht Brussel-Kongo.

1940-1944 : BEZET BELGIË EN COLLABORATIE.

1940-1944: Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt hij hoofdredacteur van het genazificeerde Het Laatste Nieuws, wat zijn leven grondig verandert.

1942: Behoort  tot de oprichters van de ‘Vereeniging der Belgische Journalisten’ namens het rexistische dagblad ‘L’ Avenir’.

1942: Neemt de leiding op zich van de uitgeverij De Vlijt te Antwerpen. Wordt ook redacteur van ‘De Gazet’ het officiële dagblad van DeVlag, dat met ruime financiële steun van de SS word uitgegeven.

1943: Schrijft het toneelstuk Wederopstanding, het enige bekende Vlaamse nationaalsocialistische toneelstuk. Het wordt opgevoerd in verschillende Belgische schouwburgen, waaronder de Alhambra-schouwburg in Brussel. De verhaallijn vertelt de belevenissen van een Vlaamse oostfrontstrijder en verheerlijkt de strijd tegen het communisme.

  • Wederopstanding wordt met de tweede prijs bekroond in de toneelwedstrijd van de DeVlag.

Maart 1944: Sticht uitgeverij De Regenboog met financiële steun van de Duitse bezetter. Daarbij neemt hij de afdeling verkoop van uitgeverij De Vlijt over.

  • Doelstelling: propagandalectuur uit te geven en te verspreiden voor in Duitsland tewerkgestelde Belgische arbeiders.
  • Beckers publiceert eveneens de reeks ‘De Kleine Volksbibliotheek’, waarin tweewekelijks een goedkope editie van een bestaand werk verschijnt. In die reeks werden onder andere een novelle (Stegger, de strooper en Nolle Janus) en een verzamelbundel met werk van Ernest Claes en de koloniale roman Storm over de rimboe van zijn vriend Sylva De Jonghe opgenomen

1945 – 1993: VEROORDELING, UITWIJKING NAAR ZWITSERLAND, NIEUWE CARRIÈRE ALS  AUTEUR J.M. ELSING

1945-1947: Na de bevrijding wordt hij gezocht als collaborateur en duikt hij onder bij familieleden.

29 november 1946: De Krijgsraad te Brussel veroordeelt hem bij verstek tot een geldboete van 2 miljoen Belgische frank en de doodstraf.

Tijdens de onderduikperiode start hij een tweede schrijversloopbaan met een nieuw genre waarin hij zijn uitgebreide Afrikaanse herinneringen kwijt kan: het dierenverhaal.

Op aanraden van zijn uitgever Piet Vink kiest hij voor een nieuw pseudoniem: Johan Mark Elsing, die ook zijn eerste boek ‘Parade in de Tropen’ zal uitgeven. Maar eerst moest de auteur – om veiligheidsredenen – naar Zwitserland vertrekken.

1947: Vink smokkelt Beckers in 1947 het land uit en brengt hem per wagen naar Zwitserland.

Eerst verblijft hij in een woudhuisje te Tessin, na een paar jaar krijgt hij toestemming om zich in Bazel te vestigen.

1948:  Onder de naam van Johan Mark Elsing verschijnt Parade in de Tropen en het jeugdverhaal De tocht naar het Paradijsmeer in 1949 gevolgd door Tembo-Tembo, de olifanten. De boeken hadden ook in Vlaanderen een zeker succes.

In de jaren 1950 komt hij in contact met één van de oudste en grootste Zwitserse uitgeverijen Orell Füssli in Zürich.

Zijn reisverhalen, jeugdboeken en romans worden in het Duits vertaald, eerst door Lee van Dovski, later door zijn tweede vrouw Anna-Maria Tomarkin.

Er verschenen een twintigtal boeken van Elsing in het Duits. Ze kenden een ruime verspreiding in Zwitserland en Duitsland.

1953: Elsing pakt opnieuw een diepgaander onderwerp aan met de koloniaal-historische roman De 32ste bruid. Hij zal er nog twee aan toevoegen: De rode dageraad (1954) en De pioniers (1955). Samen vormen ze een Kongo-trilogie, in feite een geschiedenis van Kongo van voor de komst van de Arabieren tot aan de eerste wereldoorlog.

1959: De roman Katéwa. De tragedie van een negermeisje, rolt van de persen.

  • Hierin raakt Elsing het probleem aan van de apartheid in Zuid-Afrika. Het zwarte hoofdpersonage Katéwa wordt smoorverliefd op een witte Zuid-Afrikaan, maar het systeem van de apartheid laat een dergelijke relatie niet toe.
  • Hoewel hij de onmenselijkheid van het apartheidssysteem erkent, beschouwt Beckers de apartheid wel als een noodzakelijk kwaad om een minderheid van witte Afrikaners in het land te beschermen tegen een meerderheid van zwarte Zuid-Afrikanen.

Na de publicatie van Katéwa, raakt J.M. Elsing in Vlaanderen meer en meer uit de belangstelling. Zijn uitgever P. Vink gaat failliet gegaan en overlijdt in 1964, de romans worden niet langer herdrukt.

De schrijver gaat zich meer op Zwitserland richten. Zijn Zwitserse uitgeverij Orell Füssli stimuleert hem tot nieuw werk, overwegend dieren- en jeugdverhalen, reportages.

Elsing krijgt ook opdrachten van de Zwitserse radio.

  • Zijn eerste opdracht was een tiendelige luisterspelreeks over Henry Morgan Stanley. Daarvoor kon hij zich baseren op het reeds bij Füssli verschenen boek. De serie had succes, werd aangeboden in Duitsland en uitgezonden door de Westdeutsche Rundfunk en Rias Berlin.
  • Dan volgde Livingstones letzte Reise, in acht delen.
  • In totaal zullen er 9 luisterspelreeksen gemaakt worden.

Ook zullen enkele werken enkel in het Duits verschijnen: Zauber der Insel (1962 – Zürich Orell Füssli Verlag); Sikelela Afrika Erlebnisse mit Menschen und Tieren im Süden Afrikas (1961 hrsg. Orell Füssli, Zürich) ; Das Geheimnis des Nils (1969 – hrsg. Orell Füssli, Zürich, 1969, mit 24 Zeichnungen von H. Stieger). Vele van zijn boeken verschijnen overigens eerst in het Duits.

1971: Huwt met Anna-Maria Tomarkin.

Elsing onderneemt nog verscheidene reizen: Afrika, Zuid-Afrika, Mozambique, naar de dierenreservaten. Later in Zwitserland zelf, in Spanje, Frankrijk, Italië en Portugal. Dat leidde tot vele artikels in weekbladen en magazines, die de auteur illustreerde met eigen kleurfoto’s.

Hij blijft tot aan zijn dood in 1993 in Zwitserland wonen.

3 april 1993: overlijdt te Basel (Zwitserland)

Addendum

Op dit kaartje van voormalig Belgisch Congo waarop is aangegeven in welke regio verschillende schrijvers – waaronder J.M. Elsing. Fr Demers ((15) – actief waren. Het kaartje is van de hand van Julien Vermeulen en werd gepubliceerd in het themanummer van het Tweemaandelijkse Tijdschrift Vlaanderen nr 225 jg. 38 (1989) nr 2 Voor vergroting en helderheid => klik op het kaartje !

Meer over Demers/Elsing

  • J. Florquin, interview in: Ten huize van … 15 (1979), p. 84-132;
  • S. van Gelder, ‘Johan-Mark Elsing, een groot maar genegeerd Diestenaar’, in: Meer schoonheid 30 (1983) 3, p. 70-76;
  • Vermeulen, Julien ; Verstraete, Erik ; Copmans, Willy … en anderen,  ‘Johan Mark Elsing en de exotische literatuur’, spec. nr. van Creare 19 (1990) 2.
  • Verstraete, Erik. 1990. Frans Demers – Johan Mark Elsing: pionier van de exotische literatuur in Vlaanderen’. In: Driemaandelijks Tijdschrift Creare, 19de jaargang, nr. 2, juni 1990, p.45-61.
  • Verthé, Arthur en Bernard Henry. 1961. Geschiedenis van de Vlaams-Afrikaanse letterkunde. Leuven: Davidsfonds.
  • Een interessante publicatie over o.a. Demers is Schaven aan de zwarte ziel : koloniaal discours in het Vlaams-Afrikaanse tijdschrift Band (1942-1960). Auteur: Frank Joostens. Uitgegeven in 1991 door Restant: tijdschrift voor recente semiotische theorievorming en de analyse van teksten (1991) pp. 262.

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Websites

Referenties

  • Erik Verstraete, Frans Demers-Elsing 80. Mercator Plantijn v.z.w. 1985

BIBLIOGRAFIE

Woordje vooraf

  • Na het chronologische overzicht volgt een overzicht gerangschikt per genre en alfabetisch op titel.
  • Als toemaat volgt een overzicht van J.M. Elsing’s  werk in vertaling en een lijst van zijn luisterspelen en Hörbilder.
  • Tot 1944 publiceerde  Frans Deckers onder de pseudoniem Frans Demers – Na 1945 publiceerde hij enkel nog onder de auteursnaam J.M. Elsing.

De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij

  • Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
  • Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
  • Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007.

Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.

Chronologisch overzicht

Als Frans Demers

Jaar Titel Fotogalerij Uitgeverij 1ste druk
1922 Dwaallichtjes. Verzen. (poëzie)

Met een inleidend woord van August Cuppens.
 Diest: Pulinckx-Lambrechts, s. a -44p.
1923 Zangen voor mijn geliefde. (poëzie) Diest: Pulinckx-Lambrechts, s. a -41p.
1930 Koloniaal Toneel: De Blanke Bruid, Ras, de Gewestbeheerder, Tropenavond, Met verlof: tooneelspelen (toneel)

Inleiding van Lode Monteyne.
 Antwerpen: Jos Janssens.
1930 Van ’t klein stedeke. (verhalen)

Omslagtekening van FELIX TIMMERMANS, voorstellend: Lange Gabriël, een Lievevrouwebeeldje groetend.
Bevat: HET KOERKE: I. Het Koerke; II. Lange Gabriël; III. Seljengske; IV. Brùt; V. Belle met zijn schacht;VI. Bardoefke; VII. Sjaorel Vissers; VIII. Mieke Blik; XI. De Melkslabber. DE SES; DE GROTE GEBEURTENIS
 Demers 1 Antwerpen: Uitgeversfirma Jos Janssens. -177p.
1930 Genoveva. Drama in drie bedrijven. (toneel)

(met Jan Melis).
 Antwerpen: Uitgeversfirma Jos Janssens. -94p.
1931 Eva. Spel uit de tropen in 3 bedrijven, 6 tafereelen. (toneel) Antwerpen: Jos Janssens. -92p.

Reeks: Tooneelfonds Jos. Janssens. – Antwerpen; vol. 1931: 1
1931 Het Zwakke Geslacht. Spel uit de tropen in drie bedrijven, 5 tafereelen. Antwerpen: Jos Janssens. -156p.
1932 De Halfbloed. Spel uit de tropen in drie bedrijven. (toneel) Antwerpen: Jos Janssens. -166p.
1934 De Terugkeer. Kleine tragedie in één bedrijf. (toneel) Antwerpen: Jos Janssens. -31p.
1934 De Dwingeland. Comedie uit de tropen, in één voorspel en drie bedrijven. (toneel) Antwerpen: Jos Janssens. -102p.
1936 Per auto door het hart van Afrika. Antwerpen: Jos Janssens. -287p.
1937 Het groote avontuur. Roman uit de tropen. (koloniale roman) Gent: Boekhandel Rombaut-Feycher (Kouter, 1) -311p.

Reeks: Uitgave van het Willemsfonds nr 173
Afmetingen: 18 x 12.50 (ingenaaid)
Drukkerij Scheerders Van Kerchove N.V. St. Niklaas-Waas
1938 De Leeuw van Vlaanderen. Tooneelspel naar de roman van Hendrik Conscience. (toneel) Antwerpen: Palmer Putman. -121p.
1939 Langs Demer en Dijle. Het Vlaamsche Brabant. (essay)

Met vele zwart-wit foto’s

 In: “Vlaandren, o welig huis “. Zooals Vlaamsche schrijvers hun land zien. (thematische anthologie) – pp 172-189.

Antwerpen, Brussel, Gent, Leuven: N.V. Standaard-Boekhandel / Amsterdam : Wereldbibliotheek. -319p.
Reeks: Wereldbibliotheek ; 695
Afmetingen: 19 x 13 (gebonden – harde kaft met stofomslag)
1939 ” K. Z. 25 “. Tooneelstuk in een voorspel en drie bedrijven. (toneel)

Nota: in 1952 wordt het toneelstuk herwerkt tot de roman ‘De noodlanding’, dat in 1955 naar het Duits vertaald wordt door Lee van Dovski als ‘Der letzte Passagier’. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich. Nog later werd de roman dan weer verwerkt tot een luisterspel in zeven delen, dat door de Zwitserse en de Zuidafrikaanse radio werd uitgezonden.

 Mechelen: Th. Van Geel. -127p.
1942 Uit de wildernis. (koloniale roman)

Lino’s van Roger Demoor
1954: Heruitgave bij uitgeverij P. Vink,  Antwerpen. Illustraties: Elsa Van Hagendoren.
 Brussel: Uitgeverij De Lage Landen N.V. -207p.

Afmetingen: 18.25 x 13.50 (ingenaaid)
1942 Het Huis in den storm. Tooneelspel in één voorspel en zes tafereelen, naar het hoofdmotief van Emily Brontë’s roman : ” Wuthering Heights “. (toneel) Antwerpen: P. Vink. -80p.
1943 Wederopstanding. Toneelspel in vier bedrijven.
1944 Het koerke. (verhaal)

Eerste afzonderlijke druk.
Verscheen in 1930 in ‘Van ’t klein stedeke”.
 Antwerpen: Uitgeverij “Regenboog”. -39p.

Reeks: De kleine Volksbibliotheek.
Afmetingen: 19.50 x 13.25 (geniet)
Toelatingsnummer P.415/8407
1944 Ernest Claes vertelt. (bloemlezing)

Met een Ter inleiding door Frans Demers.
Omslagteekening van Hélene van Raemdonck
 Antwerpen: Uitgeverij “Regenboog”. -197 + [III] p.

Afmetingen: 19.50 x 13.25 (ingenaaid)

 

Als Elsing J.M.

Demers Elsing 0a

Jaar Titel Fotogalerij Uitgeverij 1ste druk
1948 Parade in de tropen. (koloniale roman)

Tekeningen en omslag van Elsa Van Hagendoren.
1949: Naar het Duits vertaald door Lee van Dovski als ‘Erlebnisse mit Tropentieren’. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich,  252 S., mit Zeichnungen von E. van Hagendoren.
1949: Naar het Zweeds vertaald als Tropisk Parad. Uitgever: Bokförlaget Natur och Kultuur Stockholm. -218p.

 Antwerpen: P. Vink / Amsterdam Wereldbibliotheek N.V. -306p.

Afmetingen 24 x 16 (ingenaaid)
Drukkerij + © P. Vink
1948 De tocht naar het Paradijsmeer. Een roman voor de rijpere jeugd. (roman)

Tekeningen en omslag van Elsa van Hagendoren.
1951: Naar het Duits vertaald door Lee van Dovski als ‘Hans fliegt nach Afrika und was er dort erlebt’. Mit 17 Zeichnungen von W.E. Bär. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich, -212p.
1955: Herwerkte herdruk onder de titel: Hans vliegt naar Afrika.

 Antwerpen: P. Vink. -188p.
1949 Tembo-tembo, de olifanten. Roman uit de Afrikaanse djungel. (roman)

Tekeningen en omslag door Elsa van Hagendoren.
1950: Tembo-Tembo. Eine Elephanten-geschichte, vertaald door Lee van Dovski met 22 foto’s van P. Popper. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich

 Antwerpen: P. Vink. -303p.

Reeks: Boekenclub Felix Timmermans; vol. 2
Afmetingen: 25 x 16.50 (ingenaaid met stofomslag)
1950 Het goede gesternte. (roman) Antwerpen/Amsterdam (Vlaamse Kunstlaan, 66): N.V. Uitgeverij P. Vink. -330p.

Reeks: Boekenclub “Felix Timmermans” derde reeks.
Afmetingen: 24 x 16 (ingenaaid met stofomslag)
Gedrukt op de persen van de drukkerij Faut te Aalter.
1951 Getekenden. (roman) Antwerpen/Amsterdam: P. Vink. -365p.

Reeks: Boekenclub “Felix Timmermans” vierde reeks.
Afmetingen: 21 x 13 (gebonden met stofomslag)
Colofon: “Getekenden” werd gedrukt in opdracht van uitgeverij N.V. P. Vink, Antwerpen-Amsterdam, op de persen van drukkerij Faut te Aalter.
1951 Het zingende oerwoud. Naar een gegeven van Mariette Haugen. (roman)

Geïllustreerde omslag van Anthony P.
 Demers Elsing 1 Antwerpen/Amsterdam: N.V. Uitgeverij P. Vink. -211p.

Reeks: Regenboog serie
Afmetingen: 24 x 16 (gebonden – harde kaft met stofomslag)
1952 Noodlanding. (roman)

1955: Naar het Duits vertaald door Lee van Dovski als ‘Der letzte Passagier’. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich
 Antwerpen/Amsterdam:N.V. Uitgeverij P. Vink.-237p.

Reeks: Regenboog serie nr 3 (1951-’52)
Afmetingen: 21 x 13 (gebonden met stofomslag)
1953 De 32ste bruid. Roman uit Centraal Afrika. (roman)

1957: Naar het Duits vertaald door W. Frieben als ‘Die Braut des Fremden’. Uitgever: Geo Büchner Verlag Düsseldorf. -287p.
1974: Heruitgave bij D.A.P. Reinaert Uitgaven, Brussel. Omslagtekening: Dirk Verstraete. Met een voorwoord van Paul Hardy. -253p.
 Antwerpen/Tilburg: N.V. Uitgeverij P. Vink. -280p.

Reeks: (B.F.T. Combinatie 1953-’54)
Afmetingen: 21 x 15.50 (gebonden met stofomslag)
Gedrukt op de persen van de drukkerij Faut te Aalter.
demers-elsing-9 Uitgave 1974
1954 Uit de wildernis. (koloniale roman)

Illustraties: Elsa Van Hagendoren.
Heruitgave van hoofdstukjes uit “Parade in de Tropen” (1948)
 Antwerpen: N.V. Uitgeverij P. Vink. -80p.
1954 De rode dageraad. Roman uit Centraal Afrika. (koloniale roman)

1985: Heruitgave bij De Keyser, Aartselaar.

 Antwerpen: N.V. Uitgeverij P. Vink. -309p.

Copyright by A.W. Bruna & Zoon – Utrecht 1954
Afmetingen: 21 x 13.50 (gebonden – harde gekartonneerde kaft met stofomslag)
Gedrukt op de persen van de drukkerij Faut te Aalter.
1954 Het kruipend gebroed. (roman)

Illustraties: Elsa Van Hagendoren.
Heruitgave van hoofdstukjes uit “Parade in de Tropen” (1948)
 Antwerpen: N.V. Uitgeverij P. Vink. -79p.
1954 Zeldzame ontmoetingen. (koloniale verhalen)

Tekening en omslag: Elsa Van Hagendoren.
Heruitgave van hoofdstukjes uit “Parade in de Tropen” (1948)
Inhoud: De mens (pp 5-20); De gorilla (pp 21-36); De pygmee (pp 37-50); De okapi (pp 51-62); De tocht van de krokodil (pp 63-73
 Antwerpen: N.V. Uitgeverij P. Vink. -73p.

Afmetingen: 23.20 x 17 (ingenaaid – zachte geïllustreerde kaft)
Gedrukt op de persen van de drukkerij Faut te Aalter.
1954 Wilde dieren.

Illustraties: Elsa Van Hagendoren.
 Antwerpen: N.V. Uitgeverij P. Vink. -77p.
1955 De pioniers. Roman uit Centraal Afrika. (koloniale roman)  Demers Elsing 7 Antwerpen: N.V. Uitgeverij P. Vink. -341p.

Afmetingen: 20 x 13.50 (gebonden – harde simili lederen kaft met stofomslag)
1955 Hans vliegt naar Afrika, of de tocht naar het Paradijsmeer. (jeugdroman)

Herwerkte druk van “De tocht naar het Paradijsmeer’ (1948)

 Hasselt: Uitgeverij Heideland pvba. -236p.

Reeks: Jeugd en avontuur
1956 Stanley. (historische biografie)

Geïllustreerd door W. E. Baer.
1954: Stanley’s grosses Wagnis. Die Geschichte einer wunderbaren Entdeckungsreise. Met 17 tekeningen van W.E. Bär. vertaald door Lee van Dovski. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich.
  Demers Elsing 8 Antwerpen/Tilburg: N.V. Uitgeverij P. Vink. -260p.

(Nederland’s Boekhuis N.V. Tilburg)
Afmetingen: 19.75 x 13 (gebonden– harde simili lederen kaft met stofomslag)
1959 Katewa. De tragedie van een negermeisje. (koloniale roman) Demers Elsing 5 Antwerpen/Tilburg: Uitgeverij De Goudvink . -361p.

Afmetingen: 20 x 12.50 (gebonden – harde linnen kaft met goudopdruk – stofomslag)
1960 Livingstones laatste tocht. (historische roman)

Met 20 illustraties van Willi Schnabel en 1 kaart.
1955: Uit het manuscript naar het Duits vertaald door Lee van Dovski als ‘Livingstones letzte Fahrt, für die Jugend erzählt’. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich
  Demers Elsing 11 Antwerpen: Uitgeverij De Goudvink. -204p.

Afmetingen: 20 x 13 (gebonden – simili lederen kaft met stofomslag)
1960 Kris en de wilde dieren. Een roman voor de jeugd.

Omslagtekening en kaartje: Willi Schnabel.
1958: Uit het manuscript naar het Duits vertaald door Lee van Dovski als ‘Christian und die wilden Tiere. Ein Roman für die Jugend’.  Mit 10 Zeichnungen und 1 Karte von W. Schnabel. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich -188p.
 Hasselt: Uitgeverij Heideland pvba. -177p.

Afmetingen: 20.50 x 14.25 (ingenaaid – zachte kaft met geïllustreerde stofomslag)
1960 Kris ontdekt Zuid-Afrika. Een roman voor de jeugd.

Omslagtekening en kaartje: Willi Schnabel.
1958: Uit het manuscript naar het Duits vertaald door Lee van Dovski als ‘Christian entdeckt Südafrika. Ein Roman für die Jugend’. Mit 11 Zeichnungen von W. Schnabel. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich. -191p.
 Hasselt: Uitgeverij Heideland pvba. -212p.

Afmetingen: 20.50 x 14.25 (ingenaaid – zachte kaft met geïllustreerde stofomslag)
1961 Sikelela Afrika. Erlebnisse mit Menschen und Tieren im Süden Afrikas. (reisverhalen)

Uit het manuscript naar het Duits vertaald door Lee van Dovski.  Mit 3 Farbtafeln und 33 Abbildungen von Satour u a Niet in het Nederlands verschenen.
  Zürich: Orell Füssli. -236p.
1962 Zauber der Inseln: Begegnungen mit Menschen und Tieren in den Küstengebieten Südafrikas und Mozambiques. (reisverhalen)

Uit het manuscript naar het Duits vertaald door Anna Maria Tomarkin. Mit 3 Farbtafeln und 29 Abbildungen und 5 Karten. Niet in het Nederlands verschenen.
  Zürich: Orell Füssli. -208p.
1967 Maximiliaan en Charlotte. Een Mexicaanse droom. (historische roman)

Omslag: F. Heeresma.
 Brussel : D.A.P.: Reinaert Uitgaven. -216p.

Reeks: Reinaert-bestsellers.
Afmetingen: 21 x 13.50 (ingebonden met stofomslag)
1968 De meester van Mainz. (historische roman over Johan Gutenberg)

1968: Naar het Duits vertaald door Anne Marie Tomarkin als : Johannes Gutenberg. Der Roman seines Leben. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich
 Brussel: D.A.P. Reinaert Uitgaven. -583p.

Reeks: Wereld in omnibus 4
Afmetingen: 19.30 x 13.
Bevat:
De Meester van Mainz /Johan M. Elsing
Het vreemde land /Hammond Innes
Uncle Sam, mijn hospita /Bernard Henry
1968 Op avontuur in de Kruger wildtuin.

1957: Tierparadies in Afrika. Streifzüge durch den Krüger-Nationalpark. Aus dem niederländischen Manuskript übersetzt von Lee van Dovski. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich (2de druk in 1967 ibidem)
1958: Vertaald in het Deens als Afrikas Dyreparadis. Strejtlog gennem Krüger-Nationalparken.bij Nyt Nordisk Verlag Arnold Busck
1969 Opdracht Indië. Een Vasco da Gama-roman. (historische reisroman)

Bevat:
De weg is zo lang door Raf Van de Linde.
Veerboot naar Hongkong door Simon Kent.
Opdracht Indië door Johan M. Elsing

1963: Vasco da Gama segelt nach Indien. Uit het manuscript naar het Duits vertaald door Anna Maria Tomarkin. Mit 10 Zeichnungen von W.E. Bär. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich -171p.

 Brussel: D.A.P. Reinaert Uitgaven.

Afmetingen: 18.75 x 12.25 (gebonden met stofomslag)
Reeks: Wereld in omnibus 7
1970  Speurtocht naar aardse paradijzen.

Bevat: Bim bam Beieren : Maria Jacques
De bloemen van Hiroshima: Edita Morris.
Speurtocht naar aardse paradijzen: Johan M.Elsing
 Brussel: D.A.P. Reinaert Uitgaven.

Reeks: Reinaert-reeks, wereld in omnibus vol. 11
Hardcover zonder stofomslag
1971 Magellaan, de eerste reis om de wereld. (historische.roman en reisverhaal)

In één band met Apollo tussen zwart en wit. (reportageroman) Auteur: Albert van Hoeck
Omslag- en bandontwerp: Dirk Verstraete.
1984: Opgenomen in ‘De laatste grote ontdekkingen op zee’ uitgeverij De Keyser, Aartselaar.
De Duitse uitgave van dit boek verscheen onder de titel: Fernando Magellan – Die erste Reise rings um die Welt, bij Orell Füssli Verlag, Zürich (Zwitserland)
  Elsing Van Hoeck 10 Brussel: D.A.P. Reinaert Uitgaven. -345p.

Reeks: Reinaert Omnibus 13;
Afmetingen: 18.70 x 12.50 (gebonden – harde simili lederen kaft met stofomslag.
Bevat: Magellaan. De eerste reis om de wereld (pp 8-153); Apollo tussen zwart en wit (2de druk pp 155-345)
Gedrukt op de persen van “Vooruitgang” te Kortrijk.
 1972 Don Quichote van de zee. (historische roman)

1970: Uit het manuscript naar het Duits vertaald door I. Silzer als :Kolombus: Der Don Quichotte des Meeres. Uitgever: Orell Füssli Verl., Zürich
1984: Opgenomen in ‘De laatste grote ontdekkingen op zee’ uitgeverij De Keyser, Aartselaar.

 Brussel: D.A.P. Reinaert. -542p.

Reeks: Reeks: Reinaert Omnibus
Bevat: De slaven van Papa Doc / Frank Straass.
Het onverwachte uur / Siegfried Lauwereins.
Don Quichote van de zee / Johan M. Elsing
1984 De laatste grote ontdekkingen op aarde. (historische reisverhalen)

Bevat: Het geheim van de Nijl. David Livingstone, de man die leefde en stierf voor Afrika. Stanleys groot avontuur & De vreedzame verovering van een continent.
  Aartselaar: Uitgeverij de Keyser. -391p.

Afmetingen: 22.50 x 16.5 (gebonden – harde kaft met stofomslag)
1984 De laatste grote ontdekkingen op zee. (historische reisverhalen)

Omslagontwerp: Stefan Loeckx.
Dia’s omslag: La Colothèque.
Illustraties: W.E. Bär en H. Stieger.
Bevat: Christoffel Colombus, Don Quichote van de zee. (pp. 11-162); Vasco da Gama ontdekt de zeeweg naar Indië. (pp. 163-284); Magellaan, de eerste reis om de wereld. (pp. 285-396).
 Demers Elsing 6 Aartselaar: Uitgeverij De Keyzer. -396p.

Afmetingen: 22.50 x 16.5 (gebonden – harde lichtblauwe linnen kaft met stofomslag)
1990 Souveniers- Souveniers. (onuitgegeven werk)

Bevat: Het gezin van Kiboko (pp. 3-13 ); Het leven en de dood van Simba (pp. 14-25); ‘Zitoelele’ de zachtmoedige en haar klanten (pp. 27-41).

 In: Creare, nr. 2, jg. 19, 1990, p. 3-41.

 

I. Gerangschikt per genre alfabetisch op titel

Poëzie (als Frans Demers)

  • Dwaallichtjes. (1922)
  • Zangen voor mijn geliefde. (1923)

Toneel (als Frans Demers)

  • De dwingeland. Comedie uit de tropen. (1934)
  • De halfbloed. (1932)
  • De Leeuw van Vlaanderen. Tooneelspel. (1938)
  • De terugkeer. (1934)
  • Eva. (1931)
  • Genoveva (met J. Melis) (1930)
  • Het huis in den storm. Tooneelstuk in 1 voorspel en 6 taf. (1942)
  • Het zwakke geslacht. (1931)
  • Koloniaal Toneel. De Blanke Bruid, Ras, de Gewestbeheerder, Tropenavond, Met verlof : tooneelspelen (1930)
  • “K.Z. 25” (1939)

Proza  

Tot 1944 als Frans Demers

  • Van ’t klein stedeke. (1930)
  • Per auto door het hart van Afrika. (1936)
  • Het groote avontuur. Roman uit de tropen. (1937)
  • Uit de wildernis. (1942)
  • Een vliegtuig naar Kongo (1943)

Na 1945 als J.M. Elsing

  • De laatste grote ontdekkingen Deel I: op aarde & Deel II. Op zee. (1984)
  • De meester van Mainz. (1968)
  • De pioniers. Roman uit Centraal Afrika. (1956)
  • De rode dageraad. Roman uit Centraal Afrika. (1954)
  • De tocht naar het paradijsmeer. (1948)
  • De 32ste bruid. Roman uit Centraal Afrika. (1953)
  • Don Quichote van de zee. (1972)
  • Getekenden.  (1951)
  • Hans vliegt naar Afrika, of de tocht naar het Paradijsmeer. (1955)
  • Het goede gesternte. (1950)
  • Het koerke. (1944)
  • Het kruipend gebroed. (1954)
  • Het zingende oerwoud. (1951)
  • Katéwa. De tragedie van een negermeisje. (1959)
  • Kris en de wilde dieren: een roman voor de jeugd. (1960)
  • Kris ontdekt Zuid-Afrika: een roman voor de jeugd. (1960)
  • Livingstones laatste tocht.  (1960)
  • Maximiliaan en Charlotte. Een Mexicaanse droom.  (1967)
  • Magellaan, de eerste reis om de wereld. (1971)
  • Noodlanding. (1952)
  • Op avontuur in de Kruger wildtuin. (1968)
  • Opdracht Indië (1969)
  • Parade in de tropen.  (1948)
  • Speurtocht naar aardse paradijzen. (1970)
  • Stanley.  (1956)
  • TemboTembo, de olifanten. (1949)
  • Uit de wildernis. (1942 & 1954)
  • Wilde dieren. (1954)
  • Zeldzame ontmoetingen.  (1954)

 

II. VERTALINGEN

In het Duits

Uitgegeven bij Orell-Füssli Verlag te Zürich

  • Erlebnisse mit Tropentieren.
  • Tembo-Tembo. Eine Elephanten-geschichte.
  • Tierenparadies in Afrika. Streifzüge durch den Krüger-Nationalpark.
  • Sikelele Afrika. Erlebnisse mit Mensch und Tier in Südafrika.
  • Zauber der Inseln. Begegnungen mi Menschen und Tieren in den Küstengebieten Südafrikas und Mozambiques.
  • Der letzte Passagier (roman)
  • Johannes Gutenberg. Der roman seines Lebens.
  • Livingstones letzte Fahrt.
  • Stanleys grosses Wagnis.
  • Das Geheimnis des Nils.
  • Vasco da Gama segelt nach Indien.
  • Fernando Magellan. Die erste Reise rund um die Welt.
  • Kolombus. Der Don Quichotte des Meeres.
  • Hans fliegt nach Afrika.
  • Christian entdeckt Süd-Afrika.
  • Christian und die Wilden Tiere.

Uitgegeven bij Geo Büchner Verlag Düsseldorf

  • Die Braut des Fremden. Ein Kongoroman. (1957)

In het Zweeds

Bokförlaget Natur och Kultuur Stockholm

  • Tropisk Parad. (1949)

In het Deens

Nyt Nordisk Verlag Arnold Busck

  • Afrikas Dyreparadis. Strejtlog gennem Krüger-Nationalparken. (1958)

In het Frans

Plon Paris

  • La Saga des Baluba. Roman épique de l’Afrique noire.

 III. LUISTERSPELEN EN HÖRBILDER

Uitgezonden door de Zwitserse en Duitse radio: Schweizer Radio- und Fernsehgesellschaft, Westdeutscher Rundfunk, Rias Berlin, Hessischer Rundfunk en ook door de Suidafrikaanse Uitsaaikorporatie.

Nota: Hörbilder zijn radioteksten voor een of twee stemmen, die verlevendigd worden door dramatische fragmenten.

LUISTERSPELEN

  • Stanleys grosses Wagnis (Luisterspelreeks in tien delen)
  • Livingstones letzte Reise (Luisterspelreeks in acht delen)
  • Vasco de Gama en de zeeweg naar Indië (luisterspelreeks in zes delen)
  • Fernando Magellan. De eerste reis om de wereld (luisterspelreeks in vijf delen)
  • Der letzte Passagier (luisterspelreeks in zeven delen)
  • Maximilian und Charlotte (Luisterspelreeks in zes delen)
  • Flucht aus dem Krügerpark
  • Eine Spuknacht im Afirkanischen Urwald.
  • Auf eine Straussenfarm in Südafrika.

HÖRBILDER

  • 10.000 Kilometer Afrika
  • Mit einem “Fliegenden Holländer” nach Südafrika (Hörfolge)
  • Der Prozess am runden Tisch (Hörfolge over Zuid-Afrika)
  • Die Insel meiner Traüme. Eondrucke aus Mozambique.
  • Die Südafrikanische Tierenparadiese.

Over Afrika’s grote stromen

  • Der Kongostrom
  • Sambesi, der Unbezähmbare
  • Das Geheimnis des Nils

Over Egypte

  • Begegnungen in Kairo
  • Die Götter sind nicht ertrunken
  • Das ewige Egypte
  • Der Suezkanal und sein Erbauer

Over België en Centraal-Afrika

  • Das letzte geographische Geheimnis
  • Die Eroberung eines Imperiums
  • Sieg und Ende des Belgischen Kolonialismus

Over Zuid-Afrika

  • Der grosse Treck
  • Die Wagenburg brennt
  • Auf Leben und Tot. Der Auferstehungskampf des Südafrikanischen Volkes.