Maakt deel uit van:'Mens en Tijd'
Marcel Wauters
Aalst, 9 oktober 1921 – Jette, 20 april 2005
Dubbeltalent: dichter en prozaschrijver enerzijds en picturaal kunstenaar anderzijds.
Medestander van het experimentele tijdschrift Tijd en Mens. Rijksambtenaar.
BIOGRAFIE
9 oktober 1921: Geboren te Aalst
Was als vriend en medestander van L.P. Boon mederedacteur van het experimentele tijdschrift Tijd en Mens, waarin hij overwegend poëzie publiceerde.
In Marcel Wauters: draagbaar dossiertje IV – Le blog de CDR-Mededelingen , schrijft Henri-Floris Jespers:
Van bij zijn debuut wordt zijn poëzie gekenmerkt door een (ogenschijnlijke) uiterste eenvoud en een uitgesproken anekdotisch karakter. Hij had meteen zijn eigen toon gevonden, en met de jaren ging zijn stille stem vaster klinken in bundels als Apoteek (Antwerpen, De Sikkel, 1958), Anker en zon (Antwerpen, Ontwikkeling, 1960) en Nota’s voor een portret. Wit tegenbericht, (Uitgave Hedendaags Wetteren, 1967) – maar ze bleef nauwelijks opgemerkt.
Hij werd al te vaak beschouwd als een randfiguur. In tegenstelling tot wat zijn vriend Louis Paul Boon dacht, vond hij dat wellicht niet zo kwetsend.
Immers:
‘Is de randfiguur niet de belijder van de liefde voor al het marginale (wat teder en onbeschermd is, wat ongewoon, ongepast en overbodig lijkt) dat de anarchistische noodzaak van de poëzie als basis van het bestaan in stand houdt?’
Ondertussen had Wauters zich geaffirmeerd als picturaal kunstenaar.
Zo bracht Jef Meert een aantal bibliofiele uitgaven:
- Voor een waterdruppel, 50 tekeningen met een tekst van Boon (95 exemplaren, 1971);
- Voor een waterdruppel 2, 50 tekeningen met gedichten van Gust Gils (50 exemplaren, 1972),
- Voor een waterdruppel 3, 50 tekeningen met gedichten van Albert Bontridder (50 exemplaren, 1973), Vingerknippen naar een vlinder, 50 tekeningen met gedichten van Bontridder (50 exemplaren, 1973).
In zijn beeldend werk geeft Marcel Wauters gestalte aan dezelfde absurde, bizarre, paradoxale wereld als in zijn grotesken.
Behalve tekeningen vervaardigde Wauters ook collages en schilderwerk.
De woning van Marcel Wauters werd ontworpen door Albert Bontridder.
20 april 2005: De Vlaamse dichter Marcel Wauters, die in de jaren vijftig, samen met onder meer Louis-Paul Boon, Hugo Claus, Ben Cami en Tone Brulin, deel uitmaakte van de redactie van het tijdschrift “Tijd en Mens“, is woensdagnamiddag in Jette overleden. Dat heeft collega-dichter Willem M. Roggeman aan Belga gemeld. (Bron: Het Belang van Limburg (21 april 2005)
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Websites
- DBNL auteur – Marcel Wauters
- Marcel Wauters: draagbaar dossiertje IV – Le blog de CDR-Mededelingen (ook de overige drie bijdragen van het draagbaar dossiertje zijn op deze – zeer interessante – website van Henri- Floris Jespers te vinden)
- G.J. van Bork en P.J. Verkruijsse, De Nederlandse en Vlaamse auteurs (1985)
Over Tijd en Mens
- Jos Joosten, Feit en tussenkomst. Geschiedenis en opvattingen van Tijd en Mens (1949-1955) (1996)
BEKRONINGEN
- 1963: Literaire prijs Dirk Martens van de stad Aalst voor Nota’s voor een portret. Wit tegenbericht.
- Hij ontving de prijs ex aequo met Willy Roggeman (Kalkvrouw-visgraatman)
SMAAKMAKER
HET LEED HET LAFFE DROGE LEED
het leed het laffe droge leed
om iets om niets om alles
het is van u van mij van niemand
het is een miezerige vuile kat
een verdoolde hond
een lieve griet een malle vent
die de straat op en af loopt
’s avonds
het is overal het is nergens
het heeft geen maat het is geen maat
het kleeft in uw kleren uw ingewanden
het is water het is vuur
het is klein het is groot het is nul
het is licht
het is lucht
het is aarde
het is zoals gezegd het is minder het is meer
het groeit op uw rug als een distel
en bloeit
en verdort als een roos
het is
het is een voorwerp van dagelijks intiem gebruik
dat ge verbergt ergens
in een lade
in een hoek
in een kast
wanneer vreemden op bezoek komen
en onweerstaanbaar deftig praten
tussen de afwezige muren
van uw onherkenbaar hui
Uit: Nota’s voor een portret wit tegenbericht, 1967
BIBLIOGRAFIE
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007.
- POËZIECENTRUM vzw – Gent.
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto
Chronologisch overzicht
| Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
| 1950 | Er is geen begin en geen einde. (poëzie)
2008: Heruitgegeven door antiquariaat Demian te Antwerpen |
 |
S.l. ; s.n.: -49p.
Overdruk uit : Tijd en Mens. Tijdschrift. |
| 1958 | Apoteek. (poëzie)
Met een voorwoord van Gaston Burssens. |
 |
Antwerpen: Uitgeverij “De Sikkel”. -79p.
Afmetingen: 22 x 14 (ingenaaid) |
| 1960 | Anker en zon: album. (proza en poëzie)
Omslagontwerp: John Trouillard. |
 |
Antwerpen: Uitgeverij Ontwikkeling S.M. (nr 150). -96p.
Reeks: Nieuw Vlaams tijdschrift: reeks. – Antwerpen; vol. 1960: 3. |
| 1962 | Hipoteek. (novelle) |  |
Antwerpen: Uitgeverij S.M. Ontwikkeling. -60p.
Afmetingen: 17 x 11 (ingenaaid – harde kaft met stofomslag) |
| 1967 | Nota’s voor een portret. Wit tegenbericht. (poëzie)
1967: De volledige tekst van deze bundel verscheen tevens in ‘Waar is de eerste morgen?’ Maerlantpocket nr 9 bij Manteau Brussel/Den Haag. pp 97-124. |
 |
Wetteren: Uitgave Hedendaags. -66p.
Afmetingen: 21.20 x 14.40 (ingenaaid) |
| 1969 | Als de nachtegaal toeslaat. (verhalen)
Omslag: Jan Verhaert.
Omslagtekening: Marcel Wauters.
Typografie: Jef Sprankenis.
Voorwoord: Louis-Paul Boon. De flaptekst is van de hand van Paul de Wispelaere die Wauters situeert in de lijn van Frederik Chasalle, Paul van Ostaijen, Gaston Burssens, Jan Hanlo en Gust Gils. Bevat: Spraakveld; Als de nachtegaal toeslaat; Examen; Ter intentie van mijn zoon; Konflikt; Van aangezicht tot aangezicht; De zaakgelastigde; Zonder kommentaar; We moeten eruit; Dag Ka. |
 |
Antwerpen: Uitgeverij Monas p.v.b.a.(Marialei, 40) / Uitgeverij De Galge p.b.v.a. -152p.
Reeks: Galgeboekjes nr 37
Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
Druk: Corneillie, Borgerhout. 1973: Opgenomen in Best en pestsellers. Een jubileum-trolleybus: 5 jaar poëzie en toneelliteratuur bij De Galge. 1984: Het verhaal ‘Dag Ka’ werd opgenomen in ‘Vlaamse verhalen van na 1965’, samengesteld door Paul de Wisperlaere. Uitgeverij Manteau, Antwerpen pp.450-460. |
| 1971 | Voor een waterdruppel . (poëzie – bibliofiele uitgave) Tekeningen van Marcel Wauters. Keuze en presentatie : Louis-Paul Boon. | Borchtlombeek: J. Meert. | |
| 1971 | Voor een waterdruppel 2. (poëzie – bibliofiele uitgave)
Vijftig tekeningen van Marcel Wauters gekozen en van een gedichtencyclus “Zevenmaal tekeningen kijken” voorzien door Gust Gils. |
Borchtlombeek: J. Meert. | |
| 1972 | Remy C. van de Kerckhove. (essay en bloemlezing)
Bevat: Ten geleide – Biografische noot – Naschrift – bibliografie – bloemlezing met gedichten uit de bundels: Gebed voor een kraai; De schim van Memling; Een kleine ruïnemuziek; Veronica; Gedichten voor een kariatide. |
 |
Antwerpen: Helios. -44p.
Afmetingen: 22 x 13.50 (ingenaaid – gekartonneerde kaft met foto van de auteur) |
| 1975 | Vingerknippen naar een vlinder: tekeningen, gedichten.
Gedichten van Albert Bontridder bij grafiek van Marcel Wauters |
Antwerpen: Van Maele. -[141] p. Ill.
In een oplage van 30 genummerde exemplaren. |
|
| 1976 | Voor een waterdruppel. 3 (poëzie – bibliofiele uitgave)
Gedichten van Albert Bontridder bij grafiek van Marcel Wauters. |
Borchtlombeek: J. Meert. -112p.
In een oplage van 25 genummerde exemplaren. |
|
| 1980 | Vergeeld dossier. (poëzie)
Met een flaptekst van L. P. Boon. |
 |
Amsterdam: Uitgeverij De Bezige Bij -125p.
Afmetingen: 21 x 13.50 (ingenaaid – zachte kaft) |
| 1981 | Haperingen: zeven gedichten, zeven etsen. (bibliofiele uitgave)
Met zeven etsen van Willem Mechnig. |
Uitgever: [Willem Mechnig]
Losbladig in portfolio |
|
| 1990 | Hoe besnuffelt Marcel Wauters de muze ? : door het verleggen van haar sporen. | In: De hoogste tijd. Jrg. 4 (1990/1991) nr. 1, p. 23-28. | |
| 1990 | Groeten van Mijnheer en Mevrouw Ledepop. (poëzie – bibliofiele uitgave)
Prozagedichten van Albert Bontridder bij tekeningen van Marcel Wauters, en benaderingen door Roland Jooris – genummerd en gesigneerd. |
Z. pl., z. uitg [Aalst: Uitgave Stadsbestuur] -58p.
Afmetingen: 27 x 18.50 (losbladig in goudkleurig omslag) |
|
| 1991 | Verbeurde regenboog. (proza) |  |
Uit de bundel ‘ ‘k Heb menig menig uur bij U gesleten en genoten’ pp 245-253.
Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam. |
| 1997 | Versnipperde intenties. (bibliofiele uitgave)
11 reproducties van collages en een niet eerder uitgegeven tekst van Marcel Wauters. Met het gedicht ‘De as van de wereld’ van Albert Bontridder over de collages en een tekst van Freddy de Vree. |
 |
Knokke: Jef Meert. -48p.
Afmetingen: 21.90 x 14.90 (ingenaaid) |
POSTUME UITGAVEN
| 2008 | Er is geen begin en geen einde. Heruitgave van Wauters poëziedebuut uit 1952. Met een nawoord van Jos Joosten. Omslagtekening: Louis Paul Boon Grafische vormgeving: Jelle Jespers |  |
Antwerpen: Uitgeverij Demian. -70p. Afmetingen: 16.10 x 18.10 oblong (ingenaaid) Colofon: Voor deze eerste heruitgave van ‘Er is geen begin en geen einde’ werd de oorspronkelijke tekst van de editie uit 1950 gerespecteerd, afgezien van de naamswijziging in het gedicht dat begint met ‘En dan de dagen dat hij niets meer weet’ die Marcel Wauters enkele maanden voor zijn overlijden nog aanbracht. Het omslagontwerp van Louis Paul Boon was bedoeld voor de eerste uitgave, maar werd destijds wegens beperkte financiële mogelijkheden niet gebruikt. Het nawoord van Jos Joosten verschijnt hier voor het eerst. Deze editie ‘Er is geen begin en geen einde’ verschijnt december 2008 bij Demian te Antwerpen, in een oplage van 400 genummerde exemplaren. Dit is nummer 68. |
| 2013 | Wie de letters breekt. Poëzie en proza van Marcel Wauters. (1950-1969) – (tekstkritische uitgave – bloemlezing)
Bezorgd door Yves t’Sjoen, Els van Damme. Coverafbeelding: Tekening van Marcel Wauters in ‘Groeten van Mijnheer en Mevrouw Ledepop (1991). Zetwerk: Stéphan de Schrevel Druk: evmprint, Brussel. |
 |
Brussel: Academic & Scientific Publishers . -472p.
Reeks: Experimentele literatuur in Vlaanderen nr 2. Afmetingen: 22 x 14.60 (paperback) 
|
| 2014 | Albert Bontridder en Marcel Wauters: Waterdruppels. (wetenschappelijke teksteditie)
Tekstverzorging: Yves T’Sjoen, Els Van Damme.
Pentekeningen: Marcel Wauters Gekalligrafeerde gedichten: Albert Bontridder In de jaren zeventig en negentig bezorgden beide kunstenaars drie bibliofiele uitgaven met teksten en tekeningen. ‘Voor een waterdruppel 3‘ (1975), ‘Vingerknippen naar een vlinder’ (1975) en ‘Groeten van Mijnheer en Mevrouw Ledepop’ (1990). Deze uitgave brengt ze terug op de markt in een wetenschappelijke facsimile editie. |
 |
Gent: Poëziecentrum vzw. -336p.
Afmetingen: 24 x 15 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) Ontwerp omslag: Karakters, Gent Zetwerk en lay-out: Karakters, Gent Druk: Karakters, Gent |
