Maakt deel uit van:de frontgeneratie WO I

Fritz Francken

Antwerpen, 17 april 1893 – Antwerpen, 15 augustus 1969

Antwerps dichter en prozaschrijver.
Hij was, samen met Daan Boens en August van Cauwelaert, een van de spilfiguren van de generatie frontdichters uit de Eerste Wereldoorlog

Pseudoniem van Frederik Edward Clijmans

Munt uit in korte verhaaltjes.

Schreef aanvankelijk over zijn ervaringen als frontsoldaat WO I.
Later legde hij zich vooral toe op proza met verhalen, romans, essays en memoires. Zijn aandacht zal hij meer toespitsen op kleine onderwerpen uit het alledaagse leven.
Was in de dertiger jaren een tijd lang hoofd van de Dienst Propaganda en Toerisme te Antwerpen.

BIOGRAFIE

17 april 1893: Geboren als Frederik Edward Clijmans te Antwerpen.

Fritz Francken studeerde aan de normaalschool in Lier en ging in 1913 aan de slag als onderwijzer.

1914: Net voor het uitbreken van WO I verschijnt zijn eerste dichtbundel: ‘Festijnen uit een bruidsgetij’. Dit is een bundel die hij later zou verloochenen.

1914-1918: Soldaat in ‘den grooten oorlog’, gelegerd aan het IJzerfront waar hij het achtereenvolgens tot korporaal, sergeant en adjudant wordt bevorderd.

“Ik werd ingedeeld bij een Antwerpsch regiment van de gewone linietroepen, – het beruchte ‘achtste’ om precies te zijn. Aan het front debuteerde ik te Ramskapelle, in April ’15. Vervolgens tirailleerde ik te Diksmuide en te Boezingen. In den Winter van ’16-17 belandde ik opnieuw te Ramskapelle. Het was daar eigenlijk nog zoo kwaad niet: vóór ons stonden de velden blank. Ik herinner me dien tijd best: het vroor een steen dik…”

In: Fritz Francken, ‘Fritz FranckenAls officier aan het front’ In: Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1945 (1945)

Tijdens de oorlogsjaren was Francken zeer actief in het literaire leven achter de frontlinie. Hij kwam regelmatig over de vloer in de ‘Swiss Cottage’, de kunstenaarsvilla van Marie-Elisabeth Belpaire en zetelde in de redactie van het door haar opgerichte tijdschrift Dietsche Warande en Belfort.

Na de demobilisatie gaat hij aan de slag in de Stedelijke Volksbibliotheek in Antwerpen en werkt mee aan de dagbladen De Schelde en De Volksgazet.

1918/1919: Bundeling van zijn oorlogsverzen in Het heilige schrijn en De vijf glorierijke wonden . Opvallend is dat deze bundels lichter en opgewekter zijn dan die van zijn tijdgenoten.

Later legt hij zich vooral toe op proza met verhalen, romans, essays en memoires. Zijn aandacht zal hij meer toespitsen op kleine onderwerpen uit het alledaagse leven.

1934: Hoofd van de Dienst voor propaganda en toerisme te Antwerpen.

Onder zijn eigen naam – Frederik Edward Clijmans – publiceert hij tal van monografieën over de geschiedenis van Antwerpen, zoals de Beknopte geschiedenis van Antwerpen (1931), geschreven samen met Albert van Laar. En samen met A.J.J. Delen stelt hij de Gids voor Antwerpen, Brussel, Gent en Brugge (1951) samen.

1941: Uitgave van zijn Verzamelde gedichten met een inleiding van Jozef Muls, die vooral zijn eenvoud en ongekunsteldheid waardeert.

1962: Publicatie van zijn aangevulde Verzamelde gedichten.

Francken schrijft een monografie over de door hem bewonderde dichter Pol de Mont (1920).
Schrijft ook toneelkritieken, essays en talloze toeristische beschouwingen.

15 augustus 1969: Overlijden te Antwerpen.

Begraven op Schoonselhof: “Fritz Francken, dichter & schrijver, perk R, rij 4”

SMAAKMAKER

O DOODE BROEDERS

Wij waren broeders in den kogelregen
En sneden stuiten van hetzelfde brood.
Wij hielden samen met een propje lood
Den uitval van eenzelfden vijand tegen.

Wij hebben saam op ’t zelfde stroo gelegen.
Ik stond naast u toen men uwe oogen sloot,
En van uw bloed waren mijn handen rood.
Uw tragisch hoofd was op mijn hart gezegen…

Dit vroeg verscheiden heeft mijn laatre nachten
Met ’t vaag tumult van uw verstorven klachten
En met den wenk van uwen blik gevuld.

O broeders, laat mijn zwakke stem U wekken,
En weert de zoden die uw lichaam dekken
En weze ’t zoendag voor ons aller schuld…

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Websites

DBNL auteur – Fritz Francken
Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Ulrike Burki, Fritz Francken

Referenties

M. Rutten en J. Weisgerber, ‘D. De frontgeneratie 1914-1918’ In: Van Arm Vlaanderen tot De voorstad groeit (1988)

BIBLIOGRAFIE

Woordje vooraf:

Na het chronologisch overzicht volgt een overzicht gerangschikt per genre en alfabetisch op titel.
Tevens biedt Schrijversgewijs een overzicht (wellicht niet volledig !) van de publicaties onder de naam Frederik Clijmans.

De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007

Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.

Chronologisch overzicht

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
1914	Festijnen uit een bruidsgetij. (gedichtenbundel) Boek I. – De gulden clavecimbel: Albumbladen; Offeranden; Guirlanden; Menuet; Intermezzo’s; Hymne aan de Heide; Klankfonteinen; Fantasieën; Boek II. – De dans der Bacchanten: Verzen uit der Liefde Schaduwing; Korte Symphonieën; Simpele Liedekens; De Bruidsnacht.		Antwerpen: Druk en uitgave “Plantin”, E. Secelle. -204p. Afmetingen: 21.30 x 15 (ingenaaid – zachte kaft)
1919	De blijde kruisvaart. (oorlogsproza – memoires) Geschreven in de loopgraven van Diksmuide-Ramscappele 1915-1916. Met portretfoto van de auteur tegenover titelblad. *1929:* 2^de druk bij Nederlandsche Uitgeversmaatschappij Amsterdam. Reeks: De Gulden reeks deel III. (gebonden in harde kaft – 20.50 x 15 cm) *1959:* 3^de druk onder de titel: Uit mijn soldatentijd, 1914-1918. Bij Uitgeverij John Lamoen te Berchem/Antwerpen. (zie daar) *1994:* Het zesde hoofdstuk – hertiteld als: Seppe-de-Beer, werd opgenomen in de anthologie De Grote Oorlog Novellen over 14-18, samengesteld door A.G. Christiaens en uitgegeven door het Davidsfonds, Leuven.		Antwerpen: Gust Janssens Uitgever (Kerkstraat 13-17). -183p. Afmetingen: 23.50 x 13.25 (ingenaaid – zachte kaft) 2de druk 1929
1919	Het heilige schrijn. (gedichtenbundel) Vermelding op het titelblad: Deze verzen werden geschreven aan ’t front, in de sectors van Ramscappelle, Pervyse, Boesinghe, Merckem, Steenstraete.		De Panne: Juul Filliaert, MCMXVIII. -99p. Afmetingen: 17.70 x 15.40 (ingenaaid – zachte kaft) Colofon: Van dit boek werden 25 op geschept papier gedrukte en met de hand genummerde en genaamteekende exemplaren, in den handel gebracht aan 18 frank per exemplaar
1919	De vijf glorierijke wonden. (gedichtenbundel)		De Panne: De Belgische boekhandel Juul Filliaert / Bussum : C. A. J. Van Dishoeck, MCMXIX -110p. Afmetingen:19.40 x 13.30 (ingenaaid – zachte kaft)
1920	Pol de Mont. (monografie) Met portretfoto tgo pag. 3.		Antwerpen: “De Sikkel” / Amsterdam: Em. Querido. -24p. Afmetingen: 20,5 x 13 (ingenaaid – zachte kaft) Reeks: Vlamingen van beteekenis, III
1920	Onder ons. Schetsen en Vertellingen. 1912-1920. (bundel korte verhalen) Bevat: Inhoud (pp 5-6); Anne-Mie (pp 7-11); Gaby (pp 12-19); Naar ’t levend model (pp 20-23); Oorlog (pp 24-28); A Baby (pp 29-32); Meerken (pp 33-38); Aan zee (pp 39-44); Frimousse (pp 45-56); Twijfel (pp 57-61); De zondige Herrijzenis (pp 62-78); Spleen (pp 79-86); Als de Appelwijn gebrouwd wordt (pp 87-92); Mijn eerste Portret (pp 93-96); Jongensbiecht (pp 97-111); ’s Levens Ommegang (pp 112-117); Boy en Napoleon (pp 118-121); Achter de Schermen van ’t Wereld-treurspel (pp 122-125); Tante Nie en de twee Nichtjes (pp 126-132); A perfect Gentleman (pp 133-136); Aan lager Wal (pp 137-144); Uitkomst (pp 145-149); Een Telepaath in de klem (pp 150-158)		Antwerpen: Gust Janssens Uitgever. -159p. Afmetingen: 15.50 x 11 (ingenaaid- zachte kaft) Drukkerij Gust Janssens Kerkstraat 9, Antwerpen.
1920	Uit den Helm. Schetsen en Vertellingen 1914-1920. (verhalenbundel) 1925: Tweede druk onder de titel “Vertellingen” (zie daar)		Antwerpen: Gust Janssens Uitgever. (Kerkstraat, 13-17). -152p. Afmetingen: 15.50 x 11 (ingenaaid – zachte kaft)
1922	De planeet der onsterfelijken. (bundel korte verhalen) Verzameling van een aantal tussen 1920 en 1922 in Hollandse tijdschriften gepubliceerde verhalen. Bevat: De planeet der Onsterfelijken (pp 5-21); De Mislukking van Wannes Kwaedpenninck (pp 22-28); De Spruit van Abel Broodsuycker) (pp 29-35) Mort pour la France (pp 36-44); De twee honden (pp 45-50); De Man die naar zijn lijk zocht (pp 51-58); Het verlovingsfeest (pp 59-68); De wonderbare verschijning (pp 69-75); De Koekskensdoos (pp 76-86); Het Vaatje van Pijpensnijder (pp 87-96); Achter de Schermen (pp 97-101); Thuiskomst (pp 102-107); De Poolsche Vrijwilligers (pp 108-116); Op Weg naar Bethlehem (pp 117-181).		Antwerpen: Uitgaaf S.V. “Lectura” (Generaal Capiaumontstraat, 28 Antwerpen). -132p. Afmetingen: 17.50 x 12.50 (ingenaaid – zachte kaft) Druk: Boek- en handelsdrukkerij Pol Ruquoy – Delagarde & Van Uffelen Brederodestraat 191, Antwerpen.
1923	Vrijbuiters. (verhalen) Bevat korte verhalen geschreven tussen 1916-1918: Doodendans (pp 9-12); Peerken (pp 13-16); De optocht (pp 17-33); De blijde geboorte van Herkules (pp 34-39); Nachtliedje (pp 40-42); Liedjeszangers (pp 43-48); Enkele bladzijden uit mijn oorlogsdagboek (pp 49-64); Meirust (pp 65-67); De klokken luien alarm (pp 68-71); De droom van Rooie Sam (pp 72-76); De bevrijding (pp 77-81); Op bezoek bij Vlaamsche kunstenaars (pp 82-93); Van een vrouwtje (pp 94-97); Fonteyne’s zwanezang (pp 98-101); De nieuwe dageraad (pp 102-105); Het wrak van de Medusa (pp 106-108); Zuster Benedicta (pp 109-111); Het wonderlijke avontuur van Rare Manus (pp 112-116); Sjarel (pp 117-125)		Antwerpen: Uitgeverij “Mercurius” Roodestraat 44, Antwerpen. -125p. Afmetingen: 19.25 x 13 (gebonden in kartonnen kaft) Drukkerij D. De Vos-Van Kleef Antwerpen
1923	De laatste nacht van Mata Hari. (verhalenbundel) Bevat: De laatste Nacht van Mata-Hari (pp 5-13); De Vriend van Mathot (pp 14-19); Poetti (pp 20-34); Sylvester-Avond (pp 35-45); Holz’ Vrouwtje en de bronzen Ooievaar (pp 46-57); Hoe de arme Kinderen aan een Sinterklaas zijn geraakt (pp 58-65); De Monstering (pp 66-7); Nu de Seringen bloeien (pp 73-77); Een Vacantiekrabbel (pp 78-83); De tweede Vervloeking van Ahasverus (pp 84-95); De Dief der Diamanten (pp 96-100).		Antwerpen: Gust Janssens Uitgever. -100p. Reeks: De Schelde – Serie X. Afmetingen: 20.75 x 15.50 (ingenaaid – zachte kaft)
1924	De roode pelikaan (Fantazie in kleine…scherts). (verhalen)		Antwerpen: Gust Janssens Uitgever. 149p. Reeks: De Schelde XVII. Afmetingen: 20.50 x 15.50 (ingenaaid – zachte kaft)
1924	Naar wijd en zijd. (verhalenbundel)		Antwerpen: L. J. Janssens en Zonen. -199p. Reeks: Keur-serie vol. 2. Afmetingen: 19.25 x 12.75 (ingenaaid harde kaft)
z d [1924]	In memoriam – Piet Janssens (1868-1934)		Gedrukt op de persen van Gust Janssens, Antwerpen. -16p. Afmetingen: 25 x 16.70 (geniet – zachte kaft)
1925	Vertellingen (Onder ons. Uit den helm. 1913-1919). Tweede druk van afzonderlijke bundels uit 1920.		Antwerpen: Gust Janssens. -195p. Reeks: De Schelde XXIII. Afmetingen: 20.50 x 15.50( ingenaaid)
1925	Legenden. (verhalenbundel) Bevat: Hooglied (pp 7-84); Maria-legenden (pp 89-116); Legende van de draak (pp 121-140) ‘De legende van de draak’ komt ook – herwerkt qua taal – voor in de bundel ‘Galgenaas’ (1960)		Antwerpen: Uitgeversfirma “Regenboog” (Van Daelstraat 251, Borgerhout) -143p. Afmetingen: 18.25 x 14 (ingenaaid – zachte kaft) Colofon: Dit boek werd gedrukt op de persen der Drukkerij Hooger Op Helmstraat, 87 Borgerhout op 1 september 1925.
1926	Kupido. Moderne liefdesavonturen. (verhalenbundel) Bevat 1. glijdt de gletscher in de diepte… 2 lenteverteedering. 3 graber. 4 de coroner van west-essex 5 mazurka. 6 Impromptu. 7 bokskampioenen. 8 annette.		Antwerpen: De Witte Raaf. -148p. Afmetingen: 21 x 14 (ingenaaid) – zachte kaft)
1928	Aan het vinkentouw. (verhalenbundel) Bevat: De paraplu met den groenen papegaaienkop (pp 5-16); Peggy, zijn schat (pp 17-25); Een fijne, nette jongen (pp 26-35); De man die zijn vrouw opnieuw veroverde (pp 36-44); Politieke verwikkelingen (pp 45-60); De Apache (pp 61-69); Marlowe, de intendant (pp 70-82).		Antwerpen: S.V. Lectura. -83p. Afmetingen: 21.50 x 15.50 (ingenaaid – zachte kaft Drukkerij en Boekbinderij V.. Resseler Prinsstraat 20, Antwerpen.
1929	Een galg vol ! (verhalenbundel) Bevat: De Tepper in zijn element (pp 3-8); De Ontvettingskuur e.a. Kuren van Lieven Troost (pp 9-18); Pips & C° (pp 19-31); Wat Francis vertelde (pp 32-40); Een kerstmisnacht onder de Franschen (pp 41-52); Vaklui (pp 53-63).		Antwerpen: Uitg. “Ontwikkeling” S. M. (Somerstraat, 22) – 64p. Reeks: Een uurtje verpoozing, nr 6 Afmetingen: 17.25 x 13 (geniet – zachte kaft) Drukk. “Excelsior” Somerstraat 22 te Antwerpen.
1933	Uit het Feeënland. (sprookjes) Naverteld door Fritz Francken. Geïllustreerd door L. Sebregts.		Antwerpen: De Wilde Roos. -77p. Afmetingen: 27 x 19 (ingenaaid – – zachte kaft) Dit werk werd gedrukt ter drukkerijen Charles Bulens (N.V.) 75, Nieuwland, Brussel-Zuid en voltooid in de meimaand 1933.
1934	Batig saldo. gedichtenbundel) “In dit bundeltje werden de o.m.a. uitgekozen – door mij sedert 1913 geschreven verzen vereenigd, – batig saldo van dolle avonturen. Mocht ik me in mijn afrekening vergist hebben, dan gelde één verontschuldiging: het geschiedde te goeder trouw. Men kan argeloos zijn op elken leeftijd. Zij het niet zonder een zweem van zelfbedrog. “ F.F.		Brussel: J. Meuwissen. -53p. Afmetingen: 27 x 19 (ingenaaid – papieromslag met rode titelopdruk)
z d [1935]	Met blank paspoort. (reisverhalen) Bevat: Trekvogels op den tak (pp 5-7); Canterbury, tuin van Engeland (pp 9-14); Londen (pp 17-27); Normandië in vogelvlucht (pp 31-38); Naar de smaragden kust van Bretagne (pp 41-49); Weenen (pp 53-71); Luxemburgsche uitzichten (pp 75-78); Het karnaval te Binche (pp 81-84) – Borstbeeld van Rubens door Jörg Petel (ill.) p. 85 – Welkom vreemdeling (pp 87-95 gedat. 1934); Antwerpsche printjes (pp 99-101 gedat. 1928); Onder den Toren der Sinjoren (pp 105-109 gedat. 1929); Aan de voet van de hooge brug (pp 113-118 gedat. 1929)		S.l. : s.n. [Antwerpen: L. Van Uffelen]. -118p. Afmetingen: 24.50 x 18.50 (gebonden – kartonnen kaft)
1935	Taptoe. (gedichtenbundel)		Antwerpen: “De Witte Raaf “. -53p. Afmetingen: 27.70 x 17.70 (ingenaaid – papieromslag met rode titelopdruk) Colofon: Van dt boek werden op de persen van de drukkerij G. De Batist, 110 exemplaren gedrukt waarvan 100 op vederlicht papier genummerd van 1 tot 100 en 10 op geschept Hollandsch papier der Koninklijke Papierfabrieken v/h Pannekoek en Co gemerkt A tot J. Zij werden door den schrijver geteekend. Dit is nr 3
1936	Met klein zeil. (gedichtenbundel) inhoud		Antwerpen: De Witte Raaf. -48p. Afmetingen: 18.80 x 12.50 (ingenaaid – zachte kaft )
1937	De Antwerpsche volksjongen op het oorlogspad. (verhaal over WO I in Antwerpen)		Antwerpen: Uitgeverij “De Sikkel”. -64p. Afmetingen: 19.25 x 12.75 (gebonden in kartonnen kaft)
1938	Korte vertellingen. (verhalen – verzamelbundel) Bundelt alle verhalen uit vorige bundels.		Antwerpen: Van Uffelen-Delagarde (Brederodestraat, 91). -345 + 6p. Afmetingen: 28.50 x 22 (ingenaaid – zachte kaft)
1938	Surplus. (gedichtenbundel)		Antwerpen: ” De Witte Raaf “. -64p. Afmetingen: 19 x 13 (ingenaaid – zachte kaft ook ingenaaid met harde kartonnen band) Colofon: Gedrukt op de persen van de firma Van Uffelen & Delagarde, Brederodestraat 191, Antwerpen.
1939	De Bonnefoy’s trouwen uit. (roman) Omslag: Hoekendykx 1967: 2de druk. Heruitgave bij uitgeverij Heideland, Hasselt in de reeks Vlaamse Pockets nr 214.		‘s-Gravenhage: N.V. Electr. Drukkerij “Luctor et Emergo”. -152p. Reeks: De Nieuwe Gids Bibliotheek. vol. 2 Afmetingen: 24.75 x 16.25 (ingenaaid – zachte kaft) Antwerpen: Uitgeverij De Sikkel -152p. Afmetingen: 25 x 15.40 (ingenaaid – zachte kaft) Zelfde cover als Nederlandse uitgave.
1941	Verzamelde gedichten. (poëzie – verzamelbundel) Met inleiding van Dr. Jozef Muls. Bevat: Batig saldo; Taptoe; Met klein zeil; Surplus; Pro memorie; Vertalingen.		Antwerpen: Van Uffelen & Delagarde. -196p. Afmetingen: 16.10 x 12.20 (gebonden – harde kaft met stofomslag) Foto van de dichter als frontispice. Titelpagina in tweekleurendruk: zwart-rood
1941	Schalmhout. (verhalen) Verzameling teksten die eerder verspreid gepubliceerd werden in diverse tijdschriften.		Antwerpen: De Witte Raaf. -162p. Afmetingen: 16.25 x 12.50 (ingenaaid – zachte kaft) Gedrukt op de persen van de firma Van Uffelen & Delagarde te Antwerpen in het jaar 1941.
1942	Twintig sonnetten. (gedichtenbundel) Letters en versiering op het omslag werden geteekend door L. Sebregt.		Antwerpen: De Witte Raaf. -20p. Afmetingen: 26 x 17.50 (gebonden wit karton onder geïllustreerde papieromslag met rode titelopdruk)
1943	Brummel (Bagnole Ernestine’s uitvaart huwelijksaanzoek). (verhalen) Met vier oorspronkelijke etsen door Robert Freysz. Bevat: 1. Brummel (pp 13-38); 2. Bagnole (pp 39-60); 3. Ernestine’s uitvaart (pp 61-76); 4. Huwelijksaanzoek (pp 77-100) ets bij eerste deel		Antwerpen: Publiservice Uitgave De Papegaai. -101p Afmetingen: 19 x 14 ( gewone uitgave: ingenaaid – papieromslag. Luxe uitgave: gebonden in bibliofiele kaft) Colofon: Er werden gedrukt 250 exemplaren genummerd van 1 tot 250 en vijf en twintig prachtexemplaren genummerd van I tot XXV. Deze laatste bevatten, buiten de vier platen door den kunstenaar gekleurd, bovendien een druk in ’t zwart der etsen. Toelatingsnummer: 1329 Prop. Abt. Belgien. Drukkerij: J.E. Buschmann Antwerpen.
1944	Churchill pakt aan. Kroniek der bevrijding van Antwerpen 6 juni-4 september 1944. (oorlogsdagboek)		Antwerpen: Uitgevers Van Uffelen & Delagarde -259p. Afmetingen: 17.75 x 13.25 (gebonden – harde kartonnen kaft met stofomslag) Drukkerij Van Uffelen & Delagarde, Brederodestraat , 191 te Antwerpen.
1944	Groote parade en klein garnizoen. (verhaal) Met een omslagteekening door L. Sebregts. *1961*: 2^de druk bij J. Lamoen, Berchem.		Antwerpen: Uitgevers Van Uffelen & Delagarde. -99p. Afmetingen: 15.75 x 12 (gebonden harde kaft met stofomslag) Toelating: 11303 Drukkerij Van Uffelen & Delagarde, Brederodestraat , 191 te Antwerpen.
1944	De man die zijn vrouw opnieuw veroverde. (verhalenbundel) Omslag: Bus Met een inleiding van Willem Elsschot. (pp 7-8) Bevat: De man die zijn vrouw opnieuw veroverde (pp 9-17); De kapoen (pp 18-28); Raskatten (29-40); Tante Bet (pp 41-52); De sluitmand (pp 52-65); Cécile (pp 66-79); Van een hesp, een rechercheur en een olifant ((pp 80-88); De coroner van West-Essex (pp 89-99), Revue (pp 100-107); Huis te koop (pp 108-118); Er wordt promotie gemaakt (pp 119-128); De ontvettingskuur en andere kuren van Lieven Troost (pp 129-139); De Tepper in zijn element (pp 140-146); Peggy, mijn schat (pp 147-155); Een fijne, nette jongen (pp 156-165); De paraplu met den groenen papegaaienkop (pp 166-177); De apache (pp 178-186); Marlow, de intendant (pp 187-199); Dokus komt op bezoek (pp 200-228); Op weg naar Bethlehem (pp 229-244); De oom van Mistral (pp 245-250); Zijn asch ruste in vrede (pp 251-263); Soldaten komen in garnizoen (pp 264-291).		Antwerpen: Van Tilborg & Kenens Uitgevers.-291p. Afmetingen: 19 x 13 (gebonden – harde kartonnen kaft met simili-lederen rug) Drukkerij VTK Coebergerstraat 35, Antwerpen. Toelatingsnummer 7328-7001.
1945	Nieuwe gedichten. (gedichtenbundel) inhoud		Antwerpen: L. Van Uffelen Uitgever. -63p. Afmetingen: 16 x 10.80 (ingenaaid – harde kartonnen kaft met stofomslag).
1953	Gedichten 1915-1950. (poëzie – verzamelbundel) Bevat geen inhoudsopgave.		Antwerpen: L. Van Uffelen Uitgever. -109p. Afmetingen: 17.30 x11.80 (ingenaaid – harde kartonnen kaft met stofomslag zelfde omslagontwerp op kaft als op omslag)
1958	Halte op verzoek. Aan- en kanttekeningen van een toerist. (korte aforisme-achtige tekstjes en schetsjes) Bevat: Zand er over (pp 5-73); Met vacantie (pp 77-93); Parijse suite (pp 95-101); November in Normandië (pp 101-110); Van de hak op de tak (pp 111-117)		Antwerpen: L. Van Uffelen Uitgever. -117p. Afmetingen: 17.50 x 13 (ingenaaid – zachte kaft)
1958	Alibi. (gedichtenbundel)		Brussel: H. Wauters, uitgever. -28p. Afmetingen: 27.80 x 21.50 (geniet -zachte kaft – steuntouwtje)
1959	Met de ransel op de rug. (gedichtenbundel)		Berchem/Antwerpen: Uitgever John Lamoen. -48p. Afmetingen: 17.50 x 13 (ingenaaid, witte kartonomslag met flappen en rode titelopdruk)
1959	Ik heb goede papieren. (verhalenbundel) Bevat: Grootje (pp 3-12); Grootvader (pp 13-16); Silhouetten (pp 17-24); Straatjongens (pp 25-36); Muzikant (pp 37-42); Hoe de liefde niet steeds de vervulling der wet is (pp 43-50) ; Mijn eerste kampeertocht (pp 51-54); Bij Fientante (pp 55-64); Twaalf ambachten, dertien ongelukken (pp 65-68); Onder de toren (pp 69-76); Vader vertelt (pp 77-82); Kalverliefde (pp 83-96); Spleen (pp 97-100).		Antwerpen: L. Van Uffelen Uitgever. -103p. Afmetingen: 18.50 x 13.75 (ingenaaid – zachte kaft)
1959	Uit mijn soldatentijd, 1914-1918. Herdruk (in feite 3de druk) van ‘De blijde kruisvaart’ (1919) Bevat: Rekruten (pp 3-5); Reveille (pp 6-8); De aftocht (pp 9-14); Mimile (pp 1519); Mijn eerste wacht (pp 20-30); Kinderen (pp 31-33); Verpozing (pp 34-37); De deserteur (pp 38-42); De boottocht (pp 43-45); Muizenissen (pp 46-48) (Diksmuide (pp 49-52); Oompje (pp 53-54); Alarm (pp 55-58); Seppe-de-Beer (pp 58-71); Oorlog (pp 72-79): Pitje Groen (pp 80-88); In Frans-Vlaanderen (pp 89-94); De Londense barmeid (pp 95-99); Cartouche en Kompanie (pp 100-103); Op verkenning (pp 104-107); De graftombe (pp 108-122); De soldaat met de appel ‘pp 123-128); Kerstnacht aan het front (pp 120-133); Het soupeetje (pp 134-139); Met verlof te Londen (pp 140-142); Een filosoof (pp 143-150); Annemie pp 151-156); Annette (pp 157-161); Er wordt aangevallen (pp 162-164); De bevrijding (pp 165-171); Five o’clock(pp 172-180); Nawoord (pp 181-184)		Berchem/Antwerpen: John Lamoen. -184p. Afmetingen: 16 x 11.50 (ingenaaid stevige witte papieromslag met foto)
1959	Bange Dagen: korte verhalen. Bevat: Bange dagen (pp 3-21); Een rare snijboon (pp 23-37; Micky (pp 39-48); Ahasverus (pp 49-55); De kunstminnaar (pp 37-80; Toen kwam Eva (pp 81-85); Susanna en ik (pp 87-92); Soldaten komen in garnizoen (pp 83-105); De mus (pp 107-111); Machielsen neemt de handschoen op (pp 113-136); De mantel (pp 137- 150); Michel (pp 151-158); De aanslag (pp 159-170); Whisky zonder soda (pp 171-179).		Antwerpen: L. Van Uffelen Uitgever. -179p. Afmetingen: 18.50 x 13.75 (ingenaaid – zachte kaft)
1959	Belofte maakt schuld.		Antwerpen: L. Van Uffelen. -179p.
1960	Galgenaas. Korte verhalen. Bevat geen inhoudsopgave Bevat: Galgenaas (pp 3-30); Tamboer (pp 31-34); De piano (pp 35-44); Adjudant Peeters (pp 45-55); De dame met de sluier (pp 57-68); De klokkeluider (pp 69-80); Een zakelijke minnaar (pp 81-89); Dick (pp 91-99); De erftante (pp 101-104); Vaarwel, mijn broeder (pp 105-115); Een misverstand (pp 117-124); Het rendez-vous (pp 125-132); Gewonnen spel (pp 133-139); Melchior (pp 141-150); De beer is los! (pp 151-158); De ijslandvaarder (pp 159-162); Vader en moeder (pp 163-166); Teatervolk (pp 167-169); Een sprookje (pp 170-174); De legende van de draak (pp 175-181).		Antwerpen: Uitgever L. Van Uffelen. -181p. Afmetingen: 18.00 x 14.00 (ingenaaid – zachte kaft met flappen)
1961	De Sater. Korte verhalen. De Sater (pp 3-13); De schim (pp 15-21); De kapoen (pp 23-29); Zijn as ruste in vrede… (pp 31-38); Het portret (pp 39-57); Hamsteraars (pp 59-71); Het was geen zuivere koffie (pp 73-80); Huis te koop (pp 81-87); De sluitmand (pp 89-96); Tante Bet (pp 97-103); Raskatten (pp 105-112); De apache (pp 113-117); Er wordt promotie gemaakt (pp 119-124); Het gezellige adresje (pp 125-129); De ontvettingskuur en andere kuren van Lieven Troost (pp 131-136); De oom van Mistral (pp 137-140); Peggy, mijn schat (pp 141-146).		Antwerpen: Uitgever L. Van Uffelen. -146p. Afmetingen: 17.50 x 13.50 (ingenaaid – witte kartonomslag met flappen)
1962	Verzamelde gedichten. (poëzie – verzamelbundel) Vermeerderde uitgave van 1941.(Verzamelde gedichten. Met inleiding van Dr. Jozef Muls.)		Antwerpen: L. Van Uffelen. -194p. Afmetingen: 18.30 x 13.50 (ingenaaid – zachte kaft met flappen)
1963	Papillotten. Aan- en kanttekeningen van een dagdief. (aforismen)		Antwerpen: Uitgever L. Van Uffelen. -88p. Afmetingen: 18.25 x 13.75 (ingenaaid – zachte kaft met flappen)
1964	Normandische suite. (gedichtenbundel) *Nota* van de auteur: De meeste van deze gedichten schreef ik tijdens herhaalde vakanties te Fécamp, een Normandisch kuststadje, waar zich, tijdens de eerste wereldoorlog, duizenden Belgische rekruten hebben opgehouden die van daar uit hun tocht naar de loopgraven zijn begonnen. Ik draag het bundeltje op ter nagedachtenis aan de wapenmakkers die er begraven liggen.		Berchem/Antwerpen: Uitgever John Lamoen. -30p. Afmetingen: 16.50 x 13 (geniet – witte papieren uitgeversomslag met flappen)
1964	Nagras. (gedichtenbundel)		Berchem/Antwerpen: John Lamoen. -22p. Afmetingen: 16.20 x 12.30 (geniet– witte papieren uitgeversomslag met flapjes)
1966	Silhouetten. (korte stukjes proza – memoires)		Antwerpen: Uitgever L. Van Uffelen. -110p. Afmetingen: 18.50 x 13.50 (ingenaaid)
1968	Laatste verzen. (gedichtenbundel)		Antwerpen: Francken (eigen beheer).-23p. Afmetingen: 18.50 x 13.40 (geniet – wit gekartonneerde omslag met flappen)
POSTUME UITGAVE
1977	Spijkers op laag water : aforismen. Bevat: Fritz Francken redivivus door Johan Daisne (inleiding) Nagelaten aforismen door Fritz Francken Een keuze van verschenen aforismen door Fritz Francken Bibliografie door Gerd De Ley Verantwoording door Gerd De Ley; Kaft: naar een tekening van Peter Colfs		Antwerpen: Walter Soethoudt. -46p. Afmetingen: 19 x 12.50 (grijs geïllustreerde kartonomslag)

Overzicht van het literaire werk gerangschikt per genre alfabetisch op titel.

Poëzie

Alibi.(poëzie) 1958
Batig saldo. 1934
De vijf glorierijke wonden. 1919
Festijnen uit een bruidsgetij. 1914
Gedichten 1915-1950. (verzamelbundel) 1953
Het heilige schrijn. 1919
Laatste verzen. (poëzie) 1968
Met de ransel op de rug. (poëzie) 1959
Met klein zeil. (poëzie) 1936
Nagras. (poëzie) 1964
Normandische suite. (poëzie) 1963
Surplus. (poëzie)
Taptoe. (poëzie) 1935
Twintig sonnetten. 1942
Verzamelde gedichten. (poëzie – verzamelbundel) 1941
Verzamelde gedichten. (poëzie) 1962

Roman – verhalen – novellen

Aan het vinkentouw. (verhalen) 1928
Bange Dagen: korte verhalen. 1959
Brummel (Bagnole Ernestine’s uitvaart huwelijksaanzoek). (verhalen) 1943
Churchill pakt aan: Kroniek der bevrijding van Antwerpen 6 juni-4 september 1944. (oorlogsdagboek) 1944
De blijde kruisvaart. (oorlogsproza) 1919
De Bonnefoy’s trouwen uit. (roman) 1939
De laatste nacht van Mata Hari. (verhaal) 1923
De man die zijn vrouw opnieuw veroverde. (verhalen) 1944
De planeet der ontsterfelijken. (novellen) 1922
De roode pelikaan (Fantazie in kleine…scherts). (verhalen) 1924
De Sater. Korte verhalen. 1961
Een galg vol ! (novelle) 1929
Galgenaas: korte verhalen. 1960
Groote parade en klein garnizoen. (verhaal) 1944
Halte op verzoek (Aan- en kanttekeningen van een toerist) (verhalen) 1958
Ik heb goede papieren. (verhalen) 1959
Korte vertellingen. (verhalen) 1938
Kupido. Moderne liefdesavonturen. 1926
Legenden. (verhalen) 1925
Met blank paspoort. (verhalen) 1935
Naar wijd en zijd. (verhalen) 1924
Onder ons (schetsen en vertellingen) 1912-1920. 1920
Papillotten (Aan- en kanttekeningen van een dagdief) 1963
Schalmhout. (verhalen) 1941
Silhouetten. (korte stukjes proza) 1966
Spijkers op laag water : aforismen. 1977
Uit den helm schetsen en vertellingen 1914-1920. 1920
Uit mijn soldatentijd, 1914-1918. (Herdruk -in feite 3de druk- van ‘De blijde kruisvaart’ (1919)) 1959
Vertellingen (Onder ons. Uit den helm. 1913-1919). 1925
Vrijbuiters. (verhalen) 1923

Essays – monografieën

De Antwerpsche volksjongen op het oorlogspad. (Monografie over Antwerpen) 1937
Pol de Mont. (monografie) 1920

Publicaties onder zijn eigen naam Frederik Clijmans

Zonder garantie van volledigheid.

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
1931	Beknopte geschiedenis van Antwerpen. (monografie over Antwerpen) Onder eigen naam: Frederik CLIJMANS Samen met Albert Van Laar		Antwerpen: Uitgeverij ‘De Sikkel’. -202p. z/w illustratie Afmetingen: 24.50 x 16 (gebonden, rode halflederen band met marmerimitatie, gemarmerde cassette, titelvignet en 5 nerven op rug, geïllustreerde titelpagina)
1938	Antigoon’s spiegel. Toerisme en watersport op de Schelde in de omgeving van Antwerpen. Auteurs: Frederik Clijmans & Jan Denucé, archivaris en conservator der oudheidkundige musea van Antwerpen. Met 24 documentaire zwart wit foto’s		Antwerpen: Uitgegeven door de firma Aug. Bosschaerts. -70p. Afmetingen: 15.50 x 12.50 (ingenaaid – hard kartonnen kaft met stofomslag waarop fotografische afbeelding)
1938	Beknopte mededeelingen omtrent de Antwerpsche vleeschhouwers en den plaatselijken veehandel sedert de Fransche Revolutie. Auteurs: Frederik Clijmans (Directeur van den Dienst voor propaganda en Toerisme) & Michel Verbeeck Onderbureeloverste bij het Stedelijk Archief. Geïllustreerd met talrijke documentaire zwart wit foto’s		Antwerpen: Antwerpschen Beenhouwersbond. -114p. Afmetingen: 17 x 12 (ingenaaid – zachte kaft) Gedrukt op de persen van de firma Van Uffelen & Delagarde, Brederode straat 191, Antwerpen.
1939	Antwerpsche Kerken en haar Kunstschatten. Met 24 documentaire zwart wit foto’s. *1942*: 2^de druk bij Antwerpen : Stadsbestuur. *1944:* 3^de druk bij Antwerpen : Van Uffelen & Delagarde. *1948:* Antwerpen : Dienst voor Propaganda en Toerisme. Tevens een Franse vertaling: Les églises anversoises et leurs trésors d’art		Antwerpen: Gemeentebestuur van Antwerpen. -63p. Afmetingen: 15.40 x 12 (ingenaaid – harde kartonnen kaft met stofomslag waarop fotografische afbeelding)
1940	Het Brouwershuis. Auteurs: Frederik Clijmans & Jan Denucé Alternatieve titel op titelblad: Het brouwershuis of het Waterhuis : beknopte aanteekeningen Met 22 documentaire zwart wit foto’s. – Photographische opnamen door den heer L. Peleman.		Antwerpen: N.V. Nederlandsche Boekhandel. -36p. Afmetingen: 17.40 x 11 (ingenaaid – harde kartonnen kaft) Reeks: De seizoenen. – Antwerpen; vol. 1
1941	Antwerpen: nota’s over en beknopte beschrijving van de voornaamste bezienswaardigheden. Auteurs: Frederik Clijmans, Jan Denucé Verlucht met 24 zwart wit foto’s. Diverse heruitgaven		Antwerpen: Van Uffelen & Delagarde. -62p. Afmetingen: 15.70 x 11.80 (ingenaaid – hard kartonnen kaft met stofomslag waarop fotografische afbeelding) Latere uitgave z.d.
1941	De Beurs te Antwerpen. Beknopte aanteekeningen. Met 24 platen in zwart wit.		Antwerpen: Dienst voor Propaganda en Toerisme. -41p. Afmetingen: 17.70 x 11.70 (ingenaaid – harde kartonnen kaft)
1941	De Antwerpsche Academie. Auteurs: Frederik Clijmans & Jacques Wappers Ingeleid door Baron Isidoor Opsomer (pp 5-8) Met 32 zwart-wit illustraties.		Antwerpen :Uitgegeven door den Dienst voor Propaganda en Toerisme in opdracht van het Comité der Antwerpsch Propagandawerken. -46p.
1941	Rondom den wederopbouw van het Rubenshuis. Met reproducties naar de ontwerpen en teekeningen van den heer Em. Van Averbeke, Stadshoofdbouwmeester. Met 31 pagina’s illustraties.		Uitgegeven door het Comité der Antwerpsche Propagandawerken als extra nummer van het periodiek Rubens-bulletin Antwerpen. -63p. Afmetingen: 27.40 x 18.50 (ingenaaid – zachte kaft met flappen) Gedrukt op de persen van de firma Van Uffelen en Delagarde te Antwerpen.
1941	Jan Michiel Ruyten, 1813-1881. Schets van het Antwerpsche stadsbeeld in de eerste helft van de 19e eeuw. Met 16 zwart-wit illustraties van Jan Michiel Ruyten. Omslag: Pomp van Quinten Matsijs in 1823 naar een tekening van archivaris Fred. Verachter.		Antwerpen: Van Uffelen & Delagarde. -39p. Afmetingen: 16 x 12 (ingenaaid – harde kartonnen kaft)
1941	Hoffmann von Fallersleben op bezoek te Antwerpen. Met portret van Von Fallersleben naar het schilderij van Ernest Henseler.		Antwerpen: De Witte Raaf. -49p. Afmetingen: 16 x 12.30 (ingenaaid – zachte kaft) Colofon: Gedrukt op de peren van de firma Van Uffelen & Delagarde in het jaar 1941 te Antwerpen.
1941	Poortjes en Mariabeelden in het oude Antwerpen. Met 30 documentaire zwart wit foto’s.		Antwerpen: Van Uffelen & Delagarde. -74p. Afmetingen: 15.50 x 11.80 (ingenaaid – hard kartonnen kaft met stofomslag waarop fotografische afbeelding)
1942	Opsomer: beknopte levensschets. Verlucht met foto’s en zwart wit afbeeldingen van schilderijen, schetsen en tekeningen.		Antwerpen-Brussel-Gent-Leuven: N.V. Standaard Boekhandel. -71p. Afmetingen: 23.70 x 17.60 (ingenaaid – zachte kaft) Colofon: Van dit werk werden 26 luxe-exemplaren, op Engelsch kunstdruk gedrukt op de persen van V. Van Dieren & C° te Antwerpen, gemerkt van A tot Z en gebonden in half-lederen band.
1942	Antwerpen in de 18e eeuw. Hollandsche toeristen op hun wandel in het achttiend’ eeuwsche Antwerpen. Met 16 zwart wit afbeeldingen		Antwerpen: Uitgegeven door de firma Van Uffelen & Delagarde in samenwerking met den Dienst voor Propaganda en Toerisme. -56p. Afmetingen: 16.20 x 12.50 (ingenaaid – zachte kaft)
1943	De Antwerpsche dierentuin. Auteurs: Frederik Clijmans & Walter Van den Bergh. Met 24 zwart wit afbeeldingen.		Antwerpen: Dienst voor Propaganda en Toerisme. -62p. Afmetingen: 15.50 x 12 (ingenaaid – harde geïllustreerde kartonnen kaft) Drukkerij Van Uffelen & Delagarde, Brederodestraat 191, Antwerpen. Toelatingsnummer 4343
1944	Komedianten en kwakzalvers: wetenswaardigheden betreffende de schouwburgen en de voorstellingen van ambulante gezelschappen te Antwerpen in het eerste kwart van de 19e eeuw. Met 24 afbeeldingen. Omslagteekening door P. Colls		Antwerpen: Van Uffelen & Delagarde. -62p. Afmetingen: 15.80 x 12 (ingenaaid – zachte geîllustreerde kaft met flappen) Drukkerij Van Uffelen & Delagarde, Brederodestraat 191, Antwerpen Toelatingsnummer: 9351
1944	Publieke wandelingen te Antwerpen. Gevangenissen, emigratie en ballingschap. Met 12 afbeeldingen. Omslagteekening door Frank Mortelmans. Bevat: Publieke wandelingen (pp 5-31); Antwerpsche gevangenissen (pp 33-47); Een bladzijde uit de geschiedenis van de emigratie (pp 47-65); Fransche en Belgische bannelingen (pp 67-77)		Antwerpen: Van Uffelen & Delagarde. -104p. Afmetingen: 15.80 x 12 (ingenaaid -zachte geïllustreerde kaft met flappen) Drukkerij Van Uffelen & Delagarde, Brederodestraat 191, Antwerpen. Toelatingsnummer: 10536 lijst illustraties
1945	Antwerpen onder de V1 en V2 = Anvers sous les V1 et V2 = Antwerp under the V1 and V2.		Antwerpen: Uitgeverij Ontwikkeling. -46p. Afmetingen: 28.80 x 20.50 (ingenaaid – papieren kaft)
1946	Wederopbouw van Rubens’ woon- en werkhuis. Met 16 zwart-wit foto’s. 1947: Franstalige editie ‘Reconstruction de la maison et de l’atelier de Rubens’. Bij dezelfde uitgever.		Antwerpen: Uitgegeven door de firma J.-E. Buschmann in samenwerking met het Gemeentebestuur van Antwerpen. -88p. Afmetingen: 21.50 x 14
1946	De ouders van Peter Pauwel Rubens. Op de omslag: P. P. Rubens Zelfportret (Kunsthistorisch Museum te Weenen) Met 12 documentaire zwart wit foto’s.		Antwerpen: Die Edele, Algemene Uitgeverij F. De Backer. -77p. Afmetingen: 15.70 x 12 (ingenaaid – zachte kaft) Drukkerij F. Michiels, Antwerpen.
1947	Antwerpse legenden en legendarische feiten. Auteurs: Frederik Clijmans & Michel Verbeeck.		Antwerpen: Uitgegeven door het gemeentebestuur van Antwerpen. -174p. Afmetingen: 25.80 x 17.50 (ingenaaid – zachte kaft)
z d [1948]	Antwerpen. Beknopte beschrijving van en nota’s over de voornaamste bezienswaardigheden. Titel varieert: Havenstad Antwerpen Kunstmetropool Rijkelijk geïllustreerd Ontwerp en tekeningen: Pieter Colls Foto’s van D. Boeckstijns (Dienst der havenwerken) e a		Antwerpen: Uitgever L. Van Uffelen. -115p. Afmetingen: 15.80 x 12 (gebonden – harde geïllustreerde kaft)
1948	Antwerpen: wereldhaven en kunstcentrum. Foto’s groot formaat: K. Van Welde / Klein formaat : Dienst voor propaganda en Toerisme. *1949:* 2^de druk ibidem *1953:* ibidem		Antwerpen: Die Edele, Algemene Uitgeverij F. De Backer. -105p. Afmetingen: 25.50 x 19.50 (ingenaaid – zachte geïllustreerde kaft) Gedrukt op de persen der Drukkerij F. Michiels te Antwerpen.
1948	Oude bezienswaardige publieke en particuliere gebouwen te Antwerpen. Titel varieert: Antwerpen: bezienswaardige gebouwen Auteurs: Frederik Clijmans & Jan De Schuyter De auteurs nemen de lezer mee doorheen de oude straten van Antwerpen, bespreken de architectuur en hun geschiedenis. Rijkelijk geïlustreerd.		Antwerpen: Uitgegeven door de firma AUG. Bosschaerts. -152p. Afmetingen: 23.50 x 15.50 (gebonden – harde geïllustreerde kaft)
1949	Gids voor Antwerpen. Met dagindeling. Auteurs: Frederik Clijmans en Leo Peleman. Rijkelijk geïllustreerd met 44 zwart wit foto’s. Er bestaat ook een Engelstalige versie: Guide to Antwerp with itinary of the day.		Antwerpen: Helicon NV Uitgevers-Maatschappij. -52p. Ill. Afmetingen: 17.80 x 13.60 (ingenaaid – zachte kaft) Typ. J.-E. Buschmann, Antwerpen
1952	Gids voor de Belgische Ardennen en het Groot-Hertogdom Luxemburg. Auteurs: Emiel Serneels en Frederik Clijmans Omslagtekening: C.J. Kelfkens		Amsterdam: Allert De Lange. -111p. Ill. Afmetingen: 18.30 x 12 (ingenaaid – geplastificeerde kaft) NV Drukkerij v.h. G. J. van Amerongen & Co, Amersfoort
1954	Gids voor Antwerpen, Brussel, Gent en Brugge. Auteurs: Frederik E Clijmans.; Ary J.J. Delen; L. van Egeraat.		Amsterdam: Allert De Lange. -103p. Afmetingen: 18.30 x 12 (ingenaaid – geplastificeerde kaft) NV Drukkerij v.h. G. J. van Amerongen & Co, Amersfoort.