Maakt deel uit van:Collaboratie WO IIKoloniale literatuur
Sylva de Jonghe
Diest, 4 januari 1904 – Antwerpen, 25 juli 1950
Proza- en toneelschrijver
Koloniaal ambtenaar, later hoofdredacteur van de voor de voor de Vlaamse arbeiders in Duitsland bestemde ‘Rijksuitgave van het Vlaamsche land’ en vanaf 1943 van ‘De Gazet’.
Mede grondlegger van de Vlaamse koloniale literatuur
BIOGRAFIE
4 januari 1904: Geboorte van Sylva De Jonghe te Diest
Sylva de Jonghe maakt deel uit van dezelfde literaire kring waartoe ook Frans Demers behoorde, die eveneens in Diest is geboren.
Samen met Frans Demers geeft hij ook het tijdschriftje Recht door Zee uit. Sylva de Jonghe debuteert, met steun van Pol de Mont (die ook lovend commentaar zal schrijven op De Jonghes debuut Tam-Tam) als dichter met enkele verzen in de zondagsbijlage van De Schelde.
1925: De Jonghe vertrekt naar Kongo.
- Hij wordt eerst ambtenaar in Lusambo, daarna wordt hij naar het gewest van de Baluba verplaatst. De Jonghe bevindt zich op dat moment in oproerig gebied. In Tam-Tam vertelt Sylva de Jonghe over een dergelijke opstand.
1928: Met verlof terug naar België.
Huwt met Mariëtte Haugen, die zelf ook een boek over haar ervaringen in de kolonie heeft geschreven.
- Van Mariette Haugen werd in 1951 Oerwoud, Bantoe en… een vrouw. Omzwervingen in Kongo’s wildernissen, gepubliceerd bij het Davidsfonds te Leuven. Gulden reeks Nr 305 1951-52 Bandversiering van Joris Amter. Druk van de Etablissementen Brepols nv Turnhout.
1929: Vertrekt opnieuw met zijn vrouw ditmaal, naar de kolonie. Hij wordt er waarnemend gewestbeheerder van Dimbelenge. Opnieuw wordt hij met opstanden geconfronteerd. Deze ervaringen heeft Sylva de Jonghe waarschijnlijk in zijn toneelspel Weeën gedramatiseerd.
1931: Wordt ziek en krijgt verlof om naar Europa terug te keren. Hij zal nooit meer naar Kongo terugkeren omdat zijn gezondheid niet sterk genoeg blijkt voor een verblijf in de tropen.
1933: Debuteert als literair auteur met een bundel novellen onder de titel Tam-Tam. Tropennovellen.
- De verhalen hebben een aantal thema’s die ook in de latere romans zullen worden aangesneden: de oververzinnelijking, de miskende brousseman,de verdierlijkte en gewelddadige Afrikaan, het mysterieuze Afrika.
1938: Publicatie van Het koloniale in de literatuur, waarin hij het koloniale beschrijft als dat wat betrekking heeft op wingewesten die worden uitgebaat door een “meer gevorderd” en “meer beschaafd” land, dat zich tot doel stelt de kolonie te beschaven en de gekoloniseerde bevolking “op te beuren”. Hij beschrijft beschaving in de zin van “scheppen van nieuwe en betere sociale toestanden en het verspreiden der grootste aller weldaden: de geestelijke orde, de kristelijke idee” (1938:7) als het hoofddoel van de kolonisatie.
(een uitgebreide bespreking kunt U vinden in Bambi Ceuppens. Zie Bronnen)
WERELDOORLOG II
Tijdens Wereldoorlog II werkt Sylva de Jonghe onder andere als redactie-secretaris voor het VNV-blad Volk en Staat. Hij zal ook zijn medewerking verlenen aan de Brusseler Zeitung, Volk aan de ARbeit en De SS-Man.
1941: Leidt bij de uitgeverij Ignis – een Rexistische uitgeverij aan de Wolvengracht te Brussel -, de zogeheten ‘Sterreeks’ die hij zelf heeft opgericht en waarin werk verschijnt van hemzelf en van o m Jan Weckx, Marl Belloy, Oktaaf Steghers, Robert van Passen, Jaak Boonen, Piet van Assche, Hubert Leynen, Aloïs Blommaert en anderen.
1941: Bij deze uitgeverij als nr 1 in de sterreeks verschijnt zijn eerste roman Storm over de rimboe. Het verhaal was eerder verschenen als zondagsverhaal in het Vlaams nationalistische dagblad Volk en Staat.
De oorlogsjaren blijken literair heel productief te zijn geweest. Hetzelfde jaar verschijnt Het Broussevuur, een roman over de sexuele mores in de Congo-kolonie. Het Groene Hart van Afrika (1942); Waanzin in de tropen (1943); Zwerftochten onder den evenaar (1944).
DE NASLEEP
1945: Na de oorlog wordt Sylva de Jonghe tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens anti vaderlandse en pro-Duitse artikelen en omdat hij als hoofdredacteur had gewerkt van Het Vlaamse Land (uitgave voor Belgische arbeiders in Duitsland). Verder wordt hem ten laste gelegd dat hij met de verantwoordelijken van DeVlag een akkoord had gesloten met het oog op de verspreiding van dit blad in Duitsland. Ten slotte wordt hij eveneens veroordeeld omdat hij hoofdredacteur was geweest van De Gazet. 50% van de opbrengst van de verkoop van dit blad was aan DeVlag ten goede gekomen.
1947: Aan het pleidooi van zijn verdedigers voegt Sylva de Jonghe toe dat hij de Europese beschaving van de vernietiging door het communisme wilde redden en o.a. de volgende woorden: “Hoe lief zwaaiden de papegaaien onder de maan over de Congostromen […] Het was heerlijk dit alles te kunnen bewonderen. Thans is het echter nacht voor mij en mijn hart bloedt. Als ik iets misdaan heb dat de Krijgsraad mij genadig weze. Ik ben bereid de rest van mijn leven door te brengen met over Congo te schrijven, over Congo, het land mijner eeuwige dromen.”
25 juli 1950: Sylva de Jonghe overlijdt in de gevangenis van Antwerpen.
MEER OVER SYLVA DE JONGHE
- Peeters Richard: Biografie van Sylva De Jonghe. In Vriendenkring “Oud-Kolonialen” Diest en omstreken, nr. 14, 30 juni 2003, p. 63-64 , geboorteakte.
- Verthé Arthur: Vlaanderen in de Wereld 2, Reinaert uitgaven, Brussel 1974, p. 294.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Website
- NEDWEB/Literatuur in context – Jonghe, Silva de
- Bambi Ceuppens, Congo made in flanders
Referenties
Bambi, Ceuppens, Congo made in Flanders: Koloniale visies op “Blank” en “Zwart” in Belgisch Kongo. Academia Press, Gent.2003. 865p (Hoofdstuk 6)
- ‘Levenslange hechtenis voor Sylva de Jonghe gevraagd’. In: De nieuwe Gazet, 24. okt. 1947
- ’20 Jaar hechtenis voor Sylva de Jonghe’. In: De nieuwe Gazet, 25-26 oktober 1947.
- ‘De zaak Sylva de Jonghe’. In: Gazet van Antwerpen, 25-26 oktober 1947.
- Borgerhout, H.D. ‘Beste Pallieterke’. In: ’t Pallieterke, jg. 6, nr. 31, 5 augustus 1950.
- Monteyne, Lode. ‘Koloniale literatuur: Sylva de Jonghe en Jef de Pillecijn’. In: Kongo-Overzee, jg. 1, 1934-1935, p. 177-185.
- Verthé, Arthur en Bernard Henry. 1961. Geschiedenis van de Vlaams-Afrikaanse letterkunde. Leuven: Davidsfonds.
SMAAKMAKER
- DBNL biedt: De zandbank, uit Tam-Tam, (1933)
BIBLIOGRAFIE
De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.
Chronologisch overzicht