Maakt deel uit van:de theaterwereldvrouwelijke auteurs
LIANE BRUYLANTS
Berchem, 6 januari 1921 – Wilrijk, 25 maart 2009
Liane Bruylants was een markante, veelzijdige kunstenares.
Haar literair werk omvat zowel, poëzie als romans, toneel, hoorspelen als bewerkingen van opera’s voor radio en TV.
Ze was tevens een dubbeltalent waarvan de schilderkunst in meerdere galerijen geapprecieerd werd.
Zij schreef ook onder het pseudoniem Louise Cecile.
BIOGRAFIE
6 januari 1921: Geboren te Berchem bij Antwerpen als Julia Bruylants.
- Liane is de dochter van August Bruylants en Gabriella Franssen (1899-1974), gevierde operazangeres en later stichteres van de Vlaamse Kameropera onder het pseudoniem Francine Bruylants.
Liane ging trots op de culturele erfenis van haar voorvaders in het Antwerpse.
- Jan Philip Leopold Bruylants (Antwerpen 30 september 1834 – Antwerpen 24 november 1876) was onderwijzer en ging dan in de journalistiek. Hij was medestichter in 1865 en tot aan zijn dood hoofdredacteur van De Koophandel (later: De Nieuwe Gazet). Hij schreef blijspelen, drama’s en een geschiedkundig werk over de Nederlanden onder Filips II. Zijn zoon,
- Jan Jansz. Bruylants (Antwerpen, 16 december 1871 – 28 september 1928), bekleedde de belangrijke functie van directeur van “Kaaien en Stapelhuizen” aan de Antwerpse haven. Hij heeft de jeugd van menige generatie verblijd met zijn verbluffend knappe boeken, geschreven onder de schuilnaam Auctor, die een begrip werd. Volksschrijver zoals zijn vader, schreef hij toneelstukken die met groot succes opgevoerd werden. Hij werkte mee aan De Zweep, satirisch-informatief weekblad en aan Het Laatste Nieuws. Hij was trouwens bevriend met uitgever Hoste sr. met wie hij vaak literair samenwerkte. Jan Bruylants Jr. – Lianes grootvader dus – was eveneens hoofdredacteur van het artistiek weekblad Lucifer, dat van 1901 tot 1914 te Antwerpen verscheen.
Zijzelf mag gerust beschouwd worden als één van de markante en veelzijdige kunstenaars die na de tweede wereldoorlog aan het woord kwamen.
Liane studeerde aan het Koninklijk Atheneum te Antwerpen (Oude Humaniora) en aan de Middelbare Normaalschool aan de Pestalozzistraat te Antwerpen, waar ze o.m. Hubert Lampo leerde kennen. Ze studeerde ook notenleer, zang en piano aan de Muziekacademie te Berchem Conservatorium te Antwerpen en aan Academia te Borsbeek.en werd lerares in de Germaanse talen.
1943: Ontmoet op de redactie van “Het Vlaamsche Land” – zij doet er correctiewerk – de dichter Frans Buyle (1913-1977), met wie ze gaat samenwonen. De relatie verloopt turbulent maar blijft tot aan zijn dood standhouden.
- Zowel hij als zij waren getrouwd. Hij met Julia Baert, de moeder van drie dochters van hem, de vierde dochter was van haar minnaar. Liane Bruylants scheidde van haar huwelijksgenoot in 1947, met wie ze sedert 1943niet meer onder hetzelfde dak woonde. Buyle is nooit wettelijk gescheiden omdat zijn vrouw zich ertegen verzette. Toen ze in 1977 van gedacht veranderde was het te laat.
1945: Debuteert met de dichtbundel ‘Schaduw en spiegel’, een debuut dat door de pers instemmend wordt toegejuicht.
Ze publiceert dichtbundels (Schaduw en Spiegel,1945; Het hart der dingen, 1949; Schimmen en bacchanten, 1949; Grensstation, 1952; Het andere land, 1961) en romans (Het einde van de weg, 1946; Een vriend per seizoen, 1955; Prelude, 1957; De pop brak haar been, 1962). Ze raakt betrokken bij Parnassus (1951), een louter Antwerpse tegenhanger van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen, en bij het avontuur van De Vrijbuiter (1952);
1946-1947: Sticht samen met Frans Buyle uitgeverij De Toorts waar Bruylants eigen werk onder eigen naam (Het einde van den weg , 1946) en Buyle onder pseudoniem Francis Burn (Het avontuur van Kilian Olders, 1946) uitgeven. Evengoed verschijnen er de remakes van Lord Lister, Lord Lesly, genaamd John Templar (1946/1947)
1948: De Toorts krijgt een vervolg met het uitgeversbedrijf “Libris”. Ook hier verschijnt er naast een aantal pulpboeken (John Templar. Belevenissen van een gentleman-avonturier, 1949-1950), bibliofiel werk van Buyle en Bruylants zelf o m hun gezamenlijke dichtbundel Het hart der dingen, in een oplage van 150 exemplaren.
- Overigens is de uitgeverij niet erg succesvol.
- De uitgaven verschijnen onopgemerkt, worden niet aan de boekhandel aangeboden en ook niet naar kranten gestuurd omdat beide dichtende uitgevers bij voorbaat hun schouders ophaalden voor de meninkjes van bevooroordeelde recensenten.
1950-1951: Met de creatie door de Koninklijke Nederlandse Schouwburg-Nationaal Toneel van ‘Eva Brandes’ en ‘Kijk naar Dyo’ (1954) komt Bruylants volop onder de schijnwerpers.
In de jaren vijftig schrijft ze niet alleen hoorspelen voor de radio, maar wordt ook een van de eerste medewerkers aan het nieuwe medium televisie.
Ze schrijft een drietal tv-spelen en bewerkt voor het kleine scherm een aantal toneelstukken en romans van onder meer J. B. Priestley, Jan de Hartog, Pol de Mont en Max Dendermonde, zonder de vierdelige aflevering van De boeren van Olen te vergeten, het populaire werk van haar grootvader Jan Bruylants jr., alias Auctor.
1959 – 1964: Vertaalt en bewerkt voor de radio of voor de tv een vijftiental opera’s (van o.m. Donizetti, Mozart, Brecht-Weill, Robert Stolz en Rossini). Haar eigen libretto De nozem en de nimf met muziek van Willem Pelemans wordt opgevoerd in de Vlaamse Kameropera. Het wordt uitgezonden door televisie en radiostations en in het Frans vertaald.
Liane Bruylants leidt het leven van een vrijgevochten feministe avant la lettre. Haar erotische escapades staan geenszins haaks op haar diepe, innige band met Frans Buyle. “Il faut bien que le corps exulte”, zong Jacques Brel – je moet het lichaam laten jubelen.
Bekend is haar relatie met de schrijver Willem Elsschot : 1946-1951.
1968: Bruylants’ dichtbundel ‘Astraal begrip’ (1966) wordt bekroond met de prijs van de Provincie Antwerpen
1970: Begint te schilderen en ook op dit domein van de kunst behaalt zij opmerkelijke successen.
Ze exposeert o.m. in het C.A.W. (1973) en de Bank van Parijs en de Nederlanden (1981) te Antwerpen, in het Markiezenhof te Bergen-op-Zoom (1981) en in Gallery Vera van Laer te Knokke (1990).
22 februari 1977: Haar levenspartner Frans Buyle pleegt zelfmoord – verhanging door middel van een snoer van elektrische geleiding – te Antwerpen.
Later huwt Liane met Guido De Sutter, de man die haar de geborgenheid en de rust geeft die zijn tot dan zozeer gemist had. Minder bekend is de monografie die Bruylants wijdt aan een van haar beste vrienden, Flor Fischer, de haast legendarische geëngageerde priester en pacifist, stichter van Home-Info en Keukens zonder grenzen. Het boek wordt uitgegeven door Liane’s echtgenoot die zich als aannemer zeer had ingezet om Flor Fischer bij te staan bij de totstandkoming van het buurthuis “De glattigen dorpel” in de Gierstraat te Antwerpen.
2004: Haalt de voorpagina’s van alle Nederlandstalige kranten, wanneer bekend wordt dat ze tussen 1946 en 1951 met tussenpozen één van de bedvriendinnen is geweest van de toen reeds op jaren zijnde schrijver Willem Elsschot (zie: Martine Cuyt, Willem Elsschot, Man van woorden, 2004).
25 maart 2009: Overlijden van Liane Bruylants te Wilrijk.
3 april 2009: Plechtige uitvaartliturgie rond de asurne in de parochiekerk Sint-Paulus te Antwerpen. Asverspreiding op de strooiweide van de begraafplaats “Schoonselhof” te Antwerpen.
BEKRONINGEN
- Laureaat in de wedstrijd voor hoorspelen, ingericht door de BRTN (Brussel) en de NRU (Nederland) met het luisterspel ‘De vreemde aanbidding’.
- Eerste prijs in de Nationale Toneelwedstrijd met het toneelstuk ‘Laat mij niet ondergaan!’
- 1968: Prijs toegekend door de Bestendige Deputatie van de Provinciale Raad van Antwerpen voor de verzenbundel ‘Astraal begrip’.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Websites
- In memoriam Liane Bruylants – Le blog de CDR-Mededelingen door Henri-Floris Jespers.
- Uitgebreide bio
SMAAKMAKER
buiten tijd en ruimte is er geen verhaal als de morgen begint met eindeloze herinnering is er niets dat nog te benoemen is er kan de zang zijn van vogels en iemand kan sterven maar in alles is dit vergelijk het water raakt de lucht en de mens gaat voorbij en er is niets in het heelal dat niet isLiane Bruylants
BIBLIOGRAFIE
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
- Universiteitsbibliotheek – Katholieke Universiteit Leuven
- Universiteitsbibliotheek Gent
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
- POËZIECENTRUM VZW – Gent
- Naast de Poëzieshop biedt het Poëziecentrum voor liefhebbers van antiquarische kleinoden ook een uitgebreid aanbod modern antiquariaat aan. Recentelijk werd het aanbod uitgebreid tot meer dan 3500 titels èn werden alle prijzen geherwaardeerd. Je vindt een overzicht van al de antiquarische titels op Antiqbook.
Na de chronologische bibliografie, vindt U een bibliografie per genre.
Deze laatste is uitgebreid met een overzicht van haar korte verhalen en haar radio en televisiewerk.
Chronologisch overzicht
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten: klik op de foto
Overzicht per genre.
POËZIE
- Schaduw en spiegel. (1945)
- Het hart der dingen. (1949) Samen met Frans Buyle.
- Schimmen en bacchanten. (1949)
- Grensstation. (1952)
- Het andere land. (1961)
- Astraal begrip. (1966)
- Droomgestalten. (1977)
- De vogel feniks in het labirint. (1984)
- Hommage Frans Buyle. (1986)
- Nachtridders en straatmadelieven. (1988)
- Blauwdruk van poëtisch ervaren. (1991)
- Stapsteen (2009)
ROMANS
- Het einde van de weg.(1946)
- Een vriend per seizoen. (1955)
- Prelude. (1957)
- De pop brak haar been. (1962)
BIOGRAFIE
- Flor Fischer: biografie. (1999)
KORTE VERHALEN
- Alfa en omega
- Atol
- Begrip van ruimte
- De toegeving
- De twee stoelen
- Faits divers
- Genesis paranoia
- Het schilderij
- Tweemaal zeven klokslagen
TONEEL
- Eva Brandes. (1950 / 1951)
- opgevoerd door het Nationaal Toneel van België (KNS) in Antwerpen en Gent, later Hasselt, …
- Kijk naar Dyo. (1954)
- opgevoerd door het Nationaal Toneel van België (KNS) in Antwerpen en Gent
- Laat mij niet ondergaan! (1954)
- bekroond met de Eerste Prijs in de Nationale Toneelwedstrijd.
HOORSPELEN
Uitgezonden door de BRTN, Nederland, Zuid-Afrika, Zaïre, …
- Eva Brandes (bewerking van haar toneelstuk).
- Stradivarius. (1951)
- Spel met de muze. (1953)
- De droom van steen. (1957)
- Het dubbel palet.
- De vreemde aanbidding (bekroond door BRTN en NRU),
- De duisternis. (1965)
- Het wensboek van Claudia (vervolgverhaal).
- De bitter Lier (klankbeeld over Prosper Van Langendonk).
- Sigrid Undset (radiomontage).
Uitgezonden door de BRTN
- Te laat of te vroeg?
- In de schaduw van de piramiden
- De spiegel der jeugd
TELEVISIEBEWERKINGEN TONEELSTUKKEN EN ROMANS
Uitgezonden door de BRTN
- Een inspecteur voor u (Priestley)
- De klucht van de brave moordenaar (Jos Janssen)
- Schipper naast God (Jan de Hartog)
- Tweemaal zeven (Pol de Mont)
- Nonkel Bonaparte (Forzano)
- De wereld gaat aan vlijt ten onder (Max Dendermonde)
- De boeren van Olen (4 delen) naar het gelijknamig boek van Auctor
- De komedie van het geluk (Evrienov)
VERTALINGEN EN BEWERKINGEN OPERA’S
Uitgezonden door de BRTN
Amelia wil naar ’t bal (Menotti) Tweemaal komedie (Von Recnicek) Het nachtklokje (Donizetti) -1959 Het nachtklokje of de Gestoorde huwelijksnacht : Komische Opera : uitzending 7 april 1959 / muziek en libretto van Gaetano Donizetti ; tekst van C. Malberto [?] ; Nederlandse vertaling van Liane Bruylants ; realisatie en T.V. bewerking van Francine Bruylants ; productie van Dries Waterschoot [Brussel] : BRT Culturele en educatieve uitzendingen. -60p. De dood van een kater (Werner Thärichen) De teaterdirecteur (W.A. Mozart) Liefde in transit (Richard Arnell) -1959 Liefde in transit : Opera : uitzending 28 juli 1959 / muziek van Richard Arnell ; op tekst van H. Burton ; Nederlandse vertaling van Liane Bruylants ; produktie Dries Waterschoot. [Brussel] : BRT Culturele en educatieve uitzendingen. -14p. Driestuiversopera (Brecht-Weill) Eros kent geen Grieks (Paessiello) De zwarte spin (Sutermeister) De houtdief (Marschner) De madonna met de rozen (Robert Stolz) Corinna ((Wolfgang Fortner) Het liefdeselixir (Donizetti) De toetssteen der liefde (Rossini)