Maakt deel uit van:vrouwelijke auteurs

VLAMIJNCK Maria

Sheffield (UK), 13 maart 1917 – Koksijde, 22 januari 1993

Veelzijdig schrijfster van geschiedkundige studies, historische romans, katholieke probleemromans, gedichten.

Het letterkundig werk van Maria Vlamijnck getuigt van een uitgesproken voorliefde voor de geschiedenis en de cultuur van Spanje, maar ook de eigen Westhoek behoort tot haar inspiratiebronnen.
Zij bracht ook een studie over de Vlaamse neo-Latijnse dichter uit Merkem ‘Sidronius de Hossche’ (1596-1653) in 1979 en “Een historische monografie over “De slag bij Nieuwpoort in 1600” (1981).

BIOGRAFIE

13 maart 1917: Geboren te Sheffield (Groot-Brittannië).

• Op 19 januari 1915 waren haar ouders – op de vlucht voor het oorlogsgeweld – ingescheept te Boulogne. Na een verblijf in Londen en Reading trokken ze naar Sheffield, waar vader Vlamijnck ging werken in een staalfabriek, omgeschakeld voor munitie en oorlogsmateriaal.

1921: Onder druk van de strenge administratieve en sociale maatregelen van de Britse overheden tegenover buitenlanders, kwam het gezin terug naar de Westhoek waar Maria haar jeugd doorbracht in Nieuwpoort.

• Deze stad zal ook haar literaire oeuvre kleuren met onder meer de monografieën De slag bij Nieuwpoort in 1600 (1981) en Een plejade kunstschilders in Nieuwpoort van 1835 tot 1918 (1990) en drie historische romans: Vierboete (1963) haar eerste roman over de oude verdwenen vuurtoren van Nieuwpoort, Het beleg van Nieuwpoort (1977) en Toledo (1989).
• Van studie heeft Maria Vlamijnck moeten afzien, wegens gezondheidsproblemen en financiële moeilijkheden. In een handelsschool te Oostende volgde ze steno- en dactylolessen. Daarna ging ze werken op een kantoor eerst in Westende later in Nieuwpoort.

1940: Maria was 23 toen de oorlog uitbrak. Tijdens de oorlog schreef ze verschillende verhalen, maar die gingen allemaal verloren.

1941: Trad toe tot de Dietsche Meisjesscharen, tegen de zin van haar ouders. Voordien was zij ook lid van de Dietsche Bond voor Vrouwen en Meisjes, ten dele ook om zich geestelijk en schrijvend te kunnen uiten.

Voorjaar 1945: Werd aangehouden op verdenking van mogelijke Duitsgezindheid en bijna voor een jaar opgesloten. Ze werd echter nooit veroordeeld en vrijgelaten zonder proces.

1946: Een nieuw hoofdstuk begint in haar leven. Ze gaat in Brussel wonen en werkt in een bankinstelling.

1960: Neemt deel aan een romanprijskamp van het maandblad ‘De Periscoop’. Hoewel haar inzending Soledad niet werd bekroond werd de roman wel met een eervolle vermelding onderscheiden. Maria zelf heeft het typoscript echter vernietigd. Ze achtte het ‘onvolmaakt’.

1963: Bij uitgeverij Davidsfonds verschijnt een eerste historische roman ‘Vierboete’ (Nieuwpoort in de 16de eeuw). Aan het boek zijn drie jaar opzoekingen en documentatie voorafgegaan.

Intussen werkte ze als bediende bij het Studiebureau ‘Licht & Engineering’ van een groot bedrijf, met hoofdtaak de Nederlandse vertaling van technische en commerciële projecten en handleidingen. Ze werkte er ook mee aan de uitbouw van een Nederlandse sectie van de bedrijfsbibliotheek en leverde 10 jaar lang boekbesprekingen voor het bedrijfsblad.

In Brussel nam ze door zelfstudie ook revanche op haar gemiste kansen. Ze bestudeerde er o.m. de psychiatrie, de theosofie en de westerse mystiek.

Maar daar is ook haar literair talent tot volle rijkdom gegroeid.

Regelmatig verschijnen nieuwe romans

• 1965: een tweede roman Een steen op een graf.
• 1971: publicatie van De weg terug, een korte verrassende roman die op een vlotte en indringende wijze de lezer binnenvoert in de geheimzinnige wereld van de psychiatrie, neurose en schizofrenie.
• 1977: publicatie van  ‘Het beleg van Nieuwpoort’, een historische roman gesitueerd in 1793 met als achtergrond de Franse revolutie, de invallen van de Sansculotten en de weerslag daarvan op West-Vlaanderen. (letterkundige prijs van de Stad Nieuwpoort 1975)
• 1978: publicatie van De heer van Geuzen-Yde, een psychologische roman waarin het huwelijk van een Antwerpse redersdochter met een romantische landheer wordt bedreigd door de schizofrenie van haar man.

1963-1980: Onderneemt verschillende reizen naar Spanje, een land waar ze speciale voorliefde voor krijgt.

1972: Bezoek aan Mexico.

1977: In de cyclus Het oog van de orkaan (1977), lezen we het bittere gedicht ‘Sterven in Brussel’, tevens getuigenis van een diep Vlaams nationale bewogenheid. Het gedicht is te vinden in het VWS-Cahier nr 110 Maria Vlamijnck: tussen stadsrand en zeekant . Auteur: Yvo J.D. Peeters,

Sterven in Brussel

Mocht ik ziek zijn in mijn taal O God
dan had ik reden U te danken
mocht ik sterven in mijn taal
nog had ik reden U te danken

Maar sterven in een vreemde kultuur is
nodeloos verzwaren het stervensuur
de dood verlagen tot leugen
en uw liefde tot karikatuur

In ’t Frans wordt je gediagnostisjeerd
je bloed en urine geanalyseerd
maag en knoken geradiografeerd
achter beleefde vreemde woorden
onder een onvolks volk

Een generale biecht
brom je best onder de dekens
hopend dat God verstaat alle talen
straks mag je in het Frans betalen
ervaren hoe Brussel je bedriegt

Therapie van harlekijnen
op uw Markt staan leugens van steen
torens als injectienaalden beelden
die niet willen verdwijnen
lachende lijken uit roemrijk verleên

Kultuurdoders
in kerken godshuizen en klinieken
verafgoders van Franse riten
vals eentalige archimandrieten
sterft uit samen met uw mythen.

1978: Na 32 jaar keert Maria Vlamijnck terug naar de Westhoek en vestigt zich te Koksijde.

• 1979: met haar studie over ‘Sidronius de Hossche Vlaams neo-Latijns dichter uit Merkem’ werd een vergeten jezuïet (Merkem 1596-Tongeren 1653) wiens Latijnse poëzie vergeleken werd met Tubullus en Ovidius, opnieuw door haar in het licht gesteld.  (Tds. ‘Bachten de Kupe’ nrs. 2 en 6 1979).
• 1981: haar historische monografie  ‘De slag bij Nieuwpoort in 1600’, geleverd in de duinen tussen de Spaanse en Nederlandse legers, genoot veel bijval in de Westhoek en zelfs in Zeeland, en kreeg de waardering van Koningin Beatrix der Nederlanden.
• 1981: De donkere nacht van Julia Fonteyn werd onderscheiden met de Dr. F. Snellaertprijs

1983: Maria Vlamijnck debuteert als dichteres met de bundel Het geluk, je moet het vergeten.

1987: Bij de viering van haar zeventigste verjaardag, in 1987, werd Maria Vlamijnck door het stadsbestuur van Nieuwpoort gehuldigd met het eremetaal haar uitgereikt door Patrick Dewael, Minister van Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap.

1988: Een tweede bundel gedichten onder de titel Vanitassymbolen.

1990: Bevorderd tot ridder/caballero in de orde ‘Merito Belgo-Hispanico’. Bovendien kreeg ze ook nog de medaille ‘Gran Premio Francisco Goya’ toegekend.

• Deze twee Spaanse onderscheidingen kwamen niet uit de lucht gevallen. Haar voorliefde voor Spanje komt immers zeer sterk tot uiting in: Vierboete, De heer van Geuzen- Yde, De donkere nacht van Julia Fonteyn, De gelieven van Salamanca, Zwerftocht naar het geluk en zeer zeker in Toledo.

November 1992: Plechtig gehuldigd door het Nieuwpoortse stadsbestuur voor haar gehele literaire loopbaan

22 januari 1993: Overlijden van Maria Vlamijnck te Koksijde.

Maria Vlamijnck heeft een tiental verhalen gepubliceerd in de tijdschriften ‘Schuim’ , ‘Creare’ ’t Kofschip en het contactblad van het Karel Bulsfonds.

MEER OVER MARIA VLAMIJNCK

• Frans Van Campenhout, Leven en werk van Maria Vlamijnck, Antwerpen, Uitgeverij De Nederlanden, 1989, p. 57.
• Yvo J.D. Peeters, Maria Vlamijnck: tussen stadsrand en zeekant In de serie Cahiers van de Vereniging van Westvlaamse Schrijvers, nummer 110 (1985, nr 1)

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Website

Vlaanderen. Jaargang 40 · dbnl

Referenties

Yvo J.D. Peeters, Maria Vlamijnck. Vier verhalen uit 1977. Koksijde: Gemeente Koksijde / Brussel: Vereniging van Vlaams-Nationale Auteurs. -71p. Ill.

BEKRONINGEN

• 1975: Letterkundige prijs van de stad Nieuwpoort voor Het beleg van Nieuwpoort’
• 1981: Dr. Ferdinand Snellaertprijs van de Vereniging van Vlaams-Nationale Auteurs (VVNA) voor haar roman ‘De donkere nacht van Julia Fonteyn’
• 1990: Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde met de Karel Barbierprijs 1989-1990 voor haar roman Toledo.

 

SMAAKMAKER

De nacht is een blauwe saffier
De nacht heeft ogen van agaat
zijn pupillen trekken spiralen
over het verminkte gelaat
van de vagebond
slapend achter schutting en palen

Over de zwerver langs de spoorlijn
die richting Moskou gaat
over de hangbruggen van ons verlangen
die de wereld omspannen
als astrolaben

De wereld is te klein om in te leven
en te groot om rustig te kreperen
Mystiek
negermuziek
ondefinieerbaar geluid

Zij delen de buit
pokeren om geld en macht
en verdwijnen als anachoreten
in ’t slakkespoor van de nacht
na eerst te hebben aanbeden
hoeren en analfabeten

 Mammie roept het kind
is pappie een telefoonpaal
die zingt in de wind
droomt van zijn kind
en een nieuwe loonschaal

De nacht is een leugen
een leugen van jade
De muzen zoeken een lief
ze hangen vleermuizen in een toren
en schrijven de koning een brief

 De nacht is een blauwe saffier
een wenende viool
een langzame wals
mijn idool
met het hart van een vampier
en een slang om de hals

 De nacht is een blauwe legende
De dag is een witte saffier
de dag is klimmen en dalen
vallen opstaan
en verder gaan

Maria Vlamijnck

 

BIBLIOGRAFIE

De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij

• Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
• Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
• Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
• POËZIECENTRUM vzw – Gent

Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto

Chronologisch overzicht

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
1963	Vierboete. (historische roman)		Leuven: Davidsfonds. -250p. Reeks: Gulden Reeks nr 510 Afmetingen: 19.25 x 12.50 (gebonden– harde linnen kaft met stofomslag & ingenaaid)
1965	Een steen op een graf. (roman)		Leuven: Davidsfonds. -209p. Reeks: Gulden Reeks nr 533 (1964-4) Afmetingen: 19.25 x 12.50 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag & ingenaaid)
1971	De weg terug (roman) Lay-out en omslag: Wilfried Smets		Leuven: Boekengilde De Clauwaert V.Z.W. -140p. Reeks: Verschijnt als 4de boek in het uitgavenplan 1970/71. Afmetingen: 19.75 x 13 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerckhove N.V., St.-Niklaas.
1977	Het Beleg van Nieuwpoort (historische roman) Cover: Gedeelte van de plattegrond van de stad Nieuwpoort uit het Stedeboek van Joan Blaeu 1649 (Mus. Plantin Moretus, Antw.) Het manuscript werd bekroond door de stad Nieuwpoort met een aanmoedigingsprijs in het jaar 1975.		Antwerpen: Uitgeverij Mercurius. -226p. Afmetingen: 21 x 13.50 (ingenaaid – zachte kaft) Drukkerij en uitgeverij Mercurius Antwerpen 1977
1977	De vuilnisbelt en de goudmijn. (verhaal)		In: Vrouwen in Vlaanderen schrijven nu – nieuwe verhalen van 22 romancières – (pp 375-392) – uitgave D.A.P. Reinaert Zele 1977 – 433 blz.
1978	De Heer van Geuzen – Yde (roman) Omslag: Dani Dacquin		Zele: D.A.P. Reinaert Uitgaven. -207p. Afmetingen: 20.75 x 12.75 (gebonden – harde geïllustreerde kartonnen kaft) Gedrukt op de persen van “Vooruitgang” te Kuurne.
1979	Sidronius de Hossche Vlaams neo-Latijns dichter uit Merkem. (studie)		In: Tijdschrift ‘Bachten de Kupe’ nrs. 2 en 6 1979
1981	De donkere nacht van Julia Fonteyn (roman) Kaftontwerp: Jos Wauters, Linden. Roman waarin de thematiek van de religieuze roeping centraal staat. 1981: bekroond met de Dr. F. Snellaertprijs van de Vereniging van Vlaams-Nationale Auteurs (VVNA).		Antwerpen: Uitgeverij De Nederlanden. -159p. Afmetingen: 20 x 13.50 (paperback) Gezet, gedrukt en gebonden bij Drukkerij Smits Wommelgem.
1981	De slag bij Nieuwpoort (historische monografie) Omslagtekening van kunstschilder Georges Tahon.		Langemark: Drukkerij N.V. Vonksteen. -72p. Reeks: Heembibliotheek “BACHTE DE KUPE” Nr. 19 / 1981. Afmetingen: 24 x 17 (ingenaaid)
1983	De Gelieven van Salamanca. (roman) Omslagontwerp: Jos Wauters.		Antwerpen: Uitgeverij De Nederlanden. -164p. Afmetingen: 20 x 13.25 (paperback) Gezet, gedrukt en gebonden bij N.V. Scheerders van Kerckhove , Sint.-Niklaas.
1983	Het geluk, je moet het vergeten. (poëzie) Omslagontwerp: Guido Sijs. Bevat ook een vijftal Franstalige gedichten van haar hand.		Zellik/Hilversum: Kofschip Kring vzw. -58p. Reeks: Getijdenreeks nr 30 [onder redactie van Frans Cornelis] Afmetingen: Colophon: Deze bundel werd gezet in de Optima corpus 10 op 12 punt. De realisatie kwam tot stand dank zij de drukkerij Sint-Maartenspress, Kumtichstraat 388 – 3077 Tienen (-Vissenaken)De lay-out werd verzorgd door Frans Cornelis.
1985	Uit de streeke. Gedichten van G. Gezelle ; teksten van M. Vlamijnck en J. Boets ; tekeningen van A. Gailliaerde.		Nukerke : Ceres. -159p. Afmetingen: 24 x 21
1986	Zwerftocht naar het geluk. (roman) Omslagontwerp: Guido Sijs		Antwerpen: Uitgeverij De Nederlanden. -299p. Afmetingen: 20 x 13.50 (garenloos gebrocheerd) Drukkerij Tengrootenhuysen NV Klaproosstraat 51 2610 Wilrijk.
1988	Vanitassymbolen (poëzie)		Dilbeek: Dilbeekse cahiers. -34p. Reeks: Dilbeekse cahiers. – Dilbeek; vol. 1988: 7 Afmetingen: 22 x 14 (gebrocheerd) Deze uitgave werd gedrukt op de persen van de drukkerij De Hauwere-Huau, Dendermonde
1989	Toledo. Roman uit het Spanje van Filips II. (historische roman) Schilderij op de kaft: EL GRECO, Gezicht op een plan van Toledo (Doek, 132 x 228) Toledo Museo del Greco.		Dilbeek: Dilbeekse cahiers. -336p. Afmetingen: 21 x 13 (ingenaaid – kaft met flappen)
1990	Een plejade kunstschilders in Nieuwpoort van 1835 tot 1918.		Dilbeek: Dilbeekse cahiers. -63p. Reeks: Dilbeekse cahiers – Dilbeek; vol. 1992: 1
1992	Het Landhuisje. Novelle.		Dilbeek: Dilbeekse cahiers. -99p. Afmetingen: 18 x 11.25 (pocket) Reeks: Dilbeekse cahiers: prozareeks. – Dilbeek; vol. 1992: 1 Deze uitgave werd gedrukt op de persen van de Drukkerij De Hauwere – Huau Gentsesteenweg 25 – 9330 Dendermonde.

POSTUME PUBLICATIES

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgever 1ste druk
2012	Maria Vlamijnck, vier verhalen uit 1977. Herontdekt, ingeleid en toegelicht door Yvo J.D. Peeters. Bevat: Biografische nota door Yvo J.D. Peeters (pp 7-12); Maria Vlamijnck: twee gedichten en een brief (pp 13-17); Vier verhalen uit 1977: De onthaaldienst; Het mes en de wonde; De moord in de Papenvest; De Schizofrene harlekijn. (pp 18-67): Bibliografie van en literatuur over Maria Vlamijnck door Yvo J.D. Peeters (pp 68-70)		Koksijde: Gemeente Koksijde / Brussel: Vereniging van Vlaams-Nationale Auteurs. -71p. Ill. Afmetingen: 21 x 14.50 (geniet)

 PUBLICATIES IN TIJDSCHRIFTEN

1968	Het beleg van Duinkerke in 1793.	In: Bachten de kupe (Veurne), X, 2, 1968, pp. 25-31 & 3, 1968, pp. 49-54.
1972	Gustaaf Vermeersch, een vergeten schrijver uit de Westhoek.	In: Bachten de kupe (Veurne), XIV, 2, 1972, pp. 29-33
1977	Nieuwpoortse bibliotheken.	In: Bachten de kupe (Veurne), XIX, 1, 1977, pp. 19-17
1977	De Nieuwpoortse Stadsboekzaal – Bibliotheek Monnié.	In: Bachten de kupe (Veurne), XXI, 2, 1979, pp. 39-46
1979	Sidronius de Hossche, Vlaams neo-Latijns dichter uit Merkem.	In: Bachten de kupe (Veurne), XXI, 2, 1979, pp. 29-39 & 6, 1979, pp 170-171.
1981	Nieuwpoortse bibliotheken.	In: Bachten de kupe (Veurne), XXIII, 2, 1981, pp. 38-39.
1984	De slag bij Nieuwpoort in 1600.	In:Gidsenkring-Westhoek, orgaan van de Westvlaamse Gidsenkring Brugge, XXI, 7, 1984
1985	Een beeld van Nieuwpoort in 1839.	In: Bachten de kupe (Veurne), XXVII, 2, 1985, pp. 29-33.