VANTOORTELBOOM Jan
Torhout, 29 juli 1975
Schrijver van romans
BIOGRAFIE
29 juli 1975: Geboren in Torhout, België en opgegroeid in Elverdinge. (West-Vlaanderen)
Hij groeide op in het West-Vlaamse dorpje Elverdinge. Daar ging hij ook naar de lagere jongensschool. Zijn middelbare studie volgde hij aan het Sint-Vincentiuscollege in Ieper.
- Tijdens deze periode overleed zijn moeder op 42-jarige leeftijd aan kanker. Dat was het kantelpunt in het leven van de zestienjarige jongen. Het verlies van zijn moeder legde de kiem van zijn schrijverschap op latere leeftijd.
Na zijn middelbare schoolopleiding studeerde hij aan de Gentse Universiteit Nederlandse en Engelse taal- en letterkunde.
Verbleef zes maanden aan de universiteit Trinity College in Dublin, waar hij kennis maakte met de Ierse literatuur. Dit is, naar eigen zeggen, de grootste invloed op zijn eigen werk.
Gaf les in scholen te Brugge en Gent, daarna als installateur van een betaalsysteem voor telefoons in een hotel. Geeft sinds enkele jaren ‘Business English’ aan de Hogeschool Zeeland in Vlissingen.
Jan Vantoortelboom woont en werkt in Zeeuws-Vlaanderen.
2011: Debuteerde met de bekroonde roman De verzonken jongen.
- Het boek won De Bronzen Uil 2011, de Prijs Letterkunde West-Vlaanderen 2012, en stond op de shortlist voor de Zeeuwse Boekenprijs 2011.
- Een grotendeels autobiografisch relaas over een jongen die zijn moeder verliest en mateloos geïntrigeerd is door het litteken dat zijn grootvaders gezicht doorklieft.
De kritiek is niet blind voor de talrijke tekortkomingen van dit debuut, maar wijst toch op het ‘kloeke vakmanschap’ (Humo – The Wild Site) dat in deze of gene passage naar voorkomt.
Hij schetst een prachtig beeld van la Flandre profonde, waar ‘vieze roddel en achterklap lijzig van de vrouwenlippen lekten’, en waar meisjes rondlopen waar je áán wil zitten – ‘Haar derrière was een treffen van vet en vlees, geenszins de puttige kwark van oude meisjes, maar strak en soepel tegelijkertijd.’ En: er staan ijzingwekkende passages in – zoals die waarin de analfabete Lora haar naam leert schrijven. Dan is de schrijver een kloeke vakman: spanning en stilistiek vallen in elkaars armen, en in elke zin klopt een hart op hoog toerental. En met Victor heeft Vantoortelboom een bokkige antiheld gecreëerd, een schilferige figuur die dit debuut boven de middelmaat uittrekt.Lees ook: Jan Van Toortelboom wint de eerste Bronzen Uil – Liberales (een recensie door Dirk Verhofstadt).
2014: Zijn tweede roman, Meester Mitraillette, verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact.
- Het boek werd door het boekverkoperspanel in het TV-programma De Wereld Draait Door verkozen tot Boek van de Maand. Het kwam ook op de shortlist voor de Zeeuwse Boekenprijs 2014.
- Ook in dit verhaal maakt de zwijgzame, weerbarstige grootvader met het litteken opnieuw zijn opwachting als nevenpersonage. Victor is zijn naam. Hij is jong, ploegt zijn West-Vlaamse akkers, is buitenwipper van het lokale café en strijdt mee in de Grote Oorlog.
- Meester Mitraillette wordt in 2016 vertaald en uitgegeven in het Engels door uitgeverij World Editions onder de titel His name is David.
2015: Naar aanleiding van de publicatie van zijn derde roman De man die haast had noemde Lucas Devos hem in het weekblad Knack: de psychologische Lode Zielens van vandaag.
Eigenlijk heeft Vantoortelboom maar één echte drijfveer: het verlies van kinderlijke onschuld. Dat (onbewust) is ingegeven door vernauwde, kromme duiding van rancuneuze dorpsgemeenschappen. En de mens tot een speelbal maakt van zijn eigen onhebbelijkheden, zijn tekort om zichzelf correct te ontleden, en zijn onhandigheid om bruggen van waarachtige gevoelens te leggen. Vantoortelboom is de psychologische Lode Zielens van vandaag. Zonder het cynisme van Kurt Köhler, maar met de uitzichtloosheid van Jan Walravens. Een verteller om in ere te houden.2019: In Jagersmaan eist Victor Vanheule, grootvader en geweldenaar uit De verzonken jongen (2011), en de afstandelijke vriend en redder van David Verbocht uit Meester Mitraillette (2014), zijn verhaal op.
- Door de schande en de onmogelijke liefde voor zijn zus moet hij Elverdinge verlaten. Hij neemt de boot naar Amerika, maar spoelt aan in Ierland. Het is 1922: burgeroorlog en een versplinterd Ierse Republikeinse Broederschap. In zijn poging een nieuw leven te beginnen, wordt Victor opnieuw dwarsgezeten. Maar hij kent er ook genegenheid en sluit een innige vriendschap met een tienjarig weesmeisje.
2023: Met zijn zesde roman Mauk (Atlas/Contact) levert Jan Vantoortelboom een verbluffend literair portret af van een getraumatiseerde zeventiger die wordt achtervolgd door zijn jeugdherinneringen”.
- Mauk opent met een oude, zieke man, liggend aan een raam. Hij worstelt met zijn herinneringen, een troebel leven, ‘een poel van woede en verwarring’. Mauk maakt zich als kind onzichtbaar, tot zijn moeder tot bloedens toe wordt verwond. Kan Henri, de imaginaire broer, hem tegen zijn gewelddadige vader beschermen?
- Het boek was meteen goed voor de prestigieuze Boekenbon Literatuurprijs 2023
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Website
- Literatuur in Zeeland | home > biografieën > vantoortelboom
- Jan Vantoortelboom – Welkom (eigen website)
BEKRONINGEN
- 2011: De Bronzen Uil 2011, de Prijs Letterkunde West-Vlaanderen 2012 voor De verzonken jongen en stond op de shortlist voor de Zeeuwse Boekenprijs 2011.
- 2015: De Zeeuwse Boekenprijs 2015 voor zijn roman De man die haast had.
- 2023: Wint de prestigieuze De Boekenbon Literatuurprijs 2023 met de roman Mauk
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto
Chronologisch overzicht
| Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
| 2011 | De verzonken jongen (roman) Auteursfoto: Tessa Posthuma de Boer Omslagontwerp: Herman van Bostelen Omslagillustratie: Henk van Bostelen Typografie binnenwerk: Text & Image, Beilen Drukker Hooiberg Haasbeek, Meppel. |  |
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact -301p. Afmetingen: 23.70 x 14.50 (paperback) |
| 2014 | Meester Mitraillette (roman)
Omslagontwerp: Herman van Bostelen. Foto van de auteur: Marc van den Brink. Typografie binnenwerk: Suzan Beijer. 2016: Vertaald in het Engels door Vivian D. Glass onder de titel His name is David. Uitgever: World Editions International. |
|
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact -270p.
Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Drukkerij Koninklijke Wöhrmann, Zutphen. 19-02-2015: heruitgave in de reeks Dwarsligger van uitgeverij Dwarsligger ( afmetingen 11.90 x 80 – harde kaft) |
| 2015 | De man die haast had. (roman) Omslagontwerp: Herman van Bostelen Omslagbeeld: Deborah Pendell.Arcangel Images Foto van de auteur: Annaleen Louwes Typografie binnenwerk: Suzan Beijer Drukkerij Ten Brink, Meppel. |  |
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact -144p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Nota: Bij Uitgeverij Rubinstein verschijnt het 3CD luisterboek van De man die haast had. Door Jan Vantoortelboom zelf ingesproken. |
| 2017 | De drager. (roman)
Omslagontwerp: Herman van Bostelen. Omslagbeeld Laurent Delhourne, Arangel Images. Foto van de auteur: Bart van der Putten. Typografie binnenwerk: Suzan Beijer. |
 |
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact -188p.
Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Drukkerij Bariet Ten Brink, Meppel. |
| 2019 | Jagersmaan. (roman)
Omslagontwerp: Herman van Bostelen. |
 |
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact. -256p.
Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) |
| 2023 | Mauk. (roman)
Omslagontwerp: Herman van Bostelen. |
 |
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas Contact. -188p.
Afmetingen: 20 x 12.50 (gebrocheerd – zachte kaft met flappen) |
