Maakt deel uit van:de kempische vertellers
EMIEL VAN HEMELDONCK
Zwijndrecht, 29 november 1897 – Arendonk, 31 januari 1981
Katholiek schrijver van jeugdverhalen, streek-, historische en psychologische romans, reisreportages, toeristische verhalen en allerlei pedagogische verhandelingen.
Werkzaam in het onderwijs en tevens vele jaren voorzitter van de Vereniging van Kempische schrijvers.
Zijn Kempische streekromans maakten hem tot de voornaamste vertegenwoordiger van de Kempische heimatliteratuur. Maar Van Hemeldonck is meer: hij vernieuwde het genre van de historische roman door zijn personages te plaatsten tegen sociaal-economische en politieke achtergronden. Meer psychologische getinte romans sluiten zijn oeuvre af.
Opvallend is ook zijn levenslange engagement voor de jeugdliteratuur in een tijd waar het boek en het verhaal belangrijk waren.
Een gedeelte van zijn omvangrijke oeuvre is vertaald in het Duits.
BIOGRAFIE
29 november 1897: Emiel Ludovicus Maria Van Hemeldonck wordt geboren te Zwijndrecht, Vlaams Hoofd (het oude Sint-Anneken).
- Zijn vader was postmeester zodat het gezin bij iedere nieuwe aanstelling moest verhuizen. Hij loopt dan ook school in verschillende dorpen: lagere school o a te Lillo, Lot en Vrasene.
- Middelbaar onderwijs bij de Broeders Hiëronymieten te Sint-Niklaas en Sint-Jan Berchmanscollege te Antwerpen.
- Van Hemeldonck schreef over deze jeugdjaren verhalen onder de titel “De Drie Vaderlanden”. Het manuscript werd echter nooit gepubliceerd en maakt deel uit van het familiaal archief.
1916: Behaalt het onderwijzersdiploma voor de middenjury.
- In september 1916 wordt hij onderwijzer te Ekeren-Hoogboom, in november 1916 te Brasschaat waar hij ook gaat wonen tot hij in september 1923 tot onderwijzer wordt benoemd te Hove, waar hij lesgeeft tot 1928.
Aanvankelijk richt zijn literair werk zich vooral op de jeugd
1920 – 1936: BIJ UITGEVERIJ ALTIORA – GOEDE PERS AVERBODE & LITERAIR DEBUUT
Ca. 1920: Medewerker van uitgeverij Altiora – Goede Pers Averbode. Levert bijdragen in “Zonneland” (vanaf 1920), “Maria-almanak”;
- In 1920 werd tevens in De abdij van Averbode de Eucharistische Kruistocht opgericht, een beweging ontstaan vanuit de eucharistische werking van paus Pius XII en met als doel de gelovigen te brengen tot een waardig en veelvuldig ontvangen van de eucharistie. Pater Poppe zou er de geestelijke leiding van nemen.
- De tijdschriften ‘Zonneland’, ‘Lenteweelde’ en vele andere, allen uitgegeven door Altiora – Goede Pers behoorden tot de instrumenten van de beweging.
Bron: Rita Ghesquière, Patricia Quaghebeur, Averbode, een uitgeverij apart 1877-2002
Over dat begin zegt Van Hemeldonck in ‘Ten Huize van’ aan Joos Florquin:
“Op een kristelijke manier en om de vriendschap. Ik was onderwijzer en een vriend van mij, witheer van Averbode, Kan. Diels, die leider was van het weekblaadje Zonneland, vroeg mij kinderverhaaltjes. Om hem te plezieren, heb ik dat gedaan. Ik kreeg smaak in dat werk en ben het blijven doen, ook zonder dat hij het vroeg. Zo’n verhaaltje werd steeds langer en groeide uit tot een novelle. Mijn eerste boekje heette Op de Grindershoeve en verscheen in de Duimpjesuitgave van Delille te Maldegem.”
Bron: Emiel van Hemeldonck ‘Berk en Brem’ – Joos Florquin, Ten huize van … p. 72
1924: Debuteert met ‘Op de Grindershoeve’ een novelle die zijn weg vindt in de Duimpjesreeks bij uitgever Victor De Lille in Maldegem.
1927: Met de publicatie van de verhalenbundel ‘Opgang’ krijgt zijn literaire carrière opwaardering.
1928: Wordt bevorderd tot inspecteur van het Lager Onderwijs voor het schoolkanton Turnhout.
1928-1932: Redacteur van het tijdschrift “Lenteweelde” bij de Abdij van Averbode.
- Lenteweelde was opgericht in 1924 als bijblad van Zonneland. Het was bestemd voor de 3de en 4de graad van het lager onderwijs, maar evolueerde vrij snel naar een blad voor collegestudenten.
- Eind 1928 werd het tijdschrift zelfstandig en evolueerde het onder impuls van Van Hemeldonck snel naar Vlaams katholiek en cultureel tijdschrift voor jongeren. Van Hemeldonck voegde aan het tijdschrift een aantal extra bladzijden toe waar lezers eigen literair werk konden publiceren, dat door de redactieleden van het tijdschrift van commentaar werd voorzien.
- Zodoende werd Lenteweelde zowat het jongere broertje van Hooger Leven dat sinds 1927 eveneens door de Abdij van Averbode werd uitgegeven en zich richtte tot de Vlaamse intelligentia.
- In 1932 werd, omwille van de financiële crisis binnen de abdij, Lenteweelde stopgezet.
Bron: Rita Ghesquière, Patricia Quaghebeur, Averbode, een uitgeverij apart 1877-2002
1929: Na zijn huwelijk met Paulina Janssens (1902-1972) gaat hij in augustus 1929 te Retie wonen en later, in december 1932 te Vosselaar waar hij tot aan zijn dood in 1987 woont ten huize “Berk en Brem”.
1930-1936: In Averbode’s jeugdreeks Bibliotheek van Lenteweelde verschijnen van zijn hand drie vertalingen uit het Duits
- 1930: Avonturen op de eilanden Seeland en Fünen. (auteur: Jon Svensson)
- 1936: Op reis in het Oosten. (auteur: P.W. Von Keppler)
- 1936: In den wijngaard des Heeren. Sermonen en voordrachten. (auteur: Tihamér Toth)
1930 – 1934: Van bij het prille begin van de Vlaamsche Filmkens werkt hij mee aan de uitbouw, het nalezen en het verbeteren van manuscripten of ze persklaar maken. Als er kopij ontbreekt of te laat op de drukkerij komt, schrijft hij zelf snel een Vlaamsch Filmke onder diverse schuilnamen. Onder eigen naam slechts één: Het gulden zwaard (nr 16, 1931).
Als Paul Van der Venen schreef hij vier VF: Van den felle met den roode baarde (nr 118, 1933), De twee vluchtelingen (nr 143, 1933), Het schip van den dood (nr 156, 1933) en Kapiten Sluter (nr 171, 1934).
Als Flandrijs schreef hij tussen 1930 en 1931 niet minder dan vijf VF: Prins Achmed, die de taal der vogelen sprak (nr 4, 1930), Gouverneur Manco en de soldaat met het toverpaard (nr 9, 1931), Avonturen van den waterdrager (nr 12, 1931), De Arabische sterrenwichelaar (nr 27, 1931 – een legende, gesitueerd in het Moorse Granada, het is een bewerking van Washington Irving) en Hoe twee beelden het geheim verklapten (nr 32, 1931).
Als Fonske Reusen schreef hij De heks van Spiekelspade (nr 157, 1933). Als Joan Van der Sanden, De circusjongen (nr 200, 1934). Als Herman Van der Schelden, Het kind van de Schelde (nr 203, 1934). Als Harry Davidson (!) In de vallei der dood (nr 150, 1934). Als Karel Vandael, Napoleon en de witte vrouw (nr 160, 1933), Als Flor Janssen, Hoe hij vader vond (nr 175, 1934). Als Joan Verschelden, Het goudjaar 1945 (nr 186, 1934), Als Johan Verheyden, Brigands of helden ? (nr 195, 1934) en als Simon Joostens Kerstnacht (nr 216, 1934).
Negentien Vlaamsche Filmkes onder twaalf verschillende schrijversnamen.
- Bron: John Rijpens, Vlaamse Filmpjes. Troetelkind of Ondergeschoven Kindje ? Brussel, ASP 2010, 368 blz., € 21,95. ISBN 978-90-5487- 793-6
AANVANKELIJK STREEKROMANS, DAARNA HISTORISCHE ROMANS
1938: In 1938 verschijnt ‘Dorp in de hei’, een breed opgezette roman waarin hij het eenvoudige bestaan op de Kempische hei evoceert.
- Met dit werk snijdt Van Hemeldonck een genre aan dat hij in ‘Berk en brem’ (1940) en ‘Konijnenberg’ (1940) verder uitwerkt. Een hoogtepunt in dit genre is zonder twijfel het bekroonde ‘Maria, mijn kind’. Deze knap geconstrueerde roman bergt het verhaal van een jonge vrouw die voor een zware opdracht staat; zij blijkt te zijn zoals het riet, dat soms buigen kan, maar nooit breken zal (1944).
1941: Zal het zijn vriendschap zijn geweest met de historicus Floris Prims, feit is dat de historische roman hem in de ban heeft. Als eerste maakte ‘Johan Van der Heyden, magister’ hier zijn opwachting (1941), echter al gauw gevolgd door het in het 18de eeuwse Turnhout gesitueerde ‘De Cleyne Keyser’ (1943) en ‘De groene Swaen’ (1946), een relaas uit het polderland onder de Spaanse overheersing.
1948-1973: Voorzitter van de Vereniging van Kempische Schrijvers.
1949-1958: Wordt bevorderd tot hoofdinspecteur voor het arrondissement Leuven.
1952: Lange reis door de toenmalige Belgische kolonie Congo.
- Zijn indrukken stelt hij te boek in Olifanten hebben voorrang. Reportage van een reis door Kongo (1954), maar ook in Band. Tijdschrift voor Vlaams Kultuurleven en Dietsche Warande en Belfort schrijft hij vaak over zijn ervaringen in Afrika. In 1957 wordt het boekje herwerkt tot leerboek voor schoolgebruik onder de titel Tembo heeft voorrang.
- Over de Congolezen schrijft Van Hemeldonck in negatieve en over de Belgen in positieve stereotypen. Over de eigenlijke problemen die sommige blanken verwoorden, blijft de auteur op de vlakte. Volgens Van Hemeldonck hebben de Belgen van Congo een paradijs op aarde gemaakt.
1953: Ook de stad Antwerpen lig hem nauw aan het hart : ‘Soet Antwerpen, adieu’ (1953), ‘Voghelsanck’ (1956), ‘Schelde, snelle vliet’ (1956) ‘Gekluisterde stroom’ (1958) en ‘Ebbe en vloed’ (1965).
1953: Behoort bij de initiatiefnemers van de prestigieuze reeks Historische verhalen voor de jeugd, uitgegeven door Uitgeverij De Sikkel te Antwerpen.
Hij schreef er een drietal:
- 1954: Hongersnood in Vlaanderen.
- 1956: Karel van Lorreinen.
- 1959: De keteloorlog.
1958: Met pensioen.
Maar zijn pen is niet opgedroogd. Er volgen nog verschillende romans: Hier zijn mijn handen (1959), De giftmenger van Antwerpen (1962), Vier kameraden (1962), de trilogie Niet in de winter (1964), Het hoogste gebod (1965) en Ebbe en vloed (1965)
DE CIRKEL IS ROND : DE LAATSTE BOEKEN ZIJN VOOR DE JEUGD
1967: Vergast de jonge lezers op de jeugdroman Het Slavenschip (Uitg. Altiora, Averbode), dat door de provincie Antwerpen werd bekroond. Hij vertelt een geschiedenis die zich in de 18e eeuw in Mexico, Havanna en de omliggende zeeën heeft afgespeeld.
1970: Verrast zijn jeugdig publiek op een nieuw boek, Avonturen van een scheepsjongen, eveneens door Altiora uitgegeven.
1972: Van Hemeldoncks – inmiddels 75 jaar oud – laat zijn laatste boek, het jeugdboek Nanoek, de Eskimojongen, van de persen rollen, eveneens bij Altiora, Averbode.
13 januari 1981: Overlijdt na lange ziekte in het ziekenhuis te Arendonk.
Hij schreef een vrij groot oeuvre bijeen en werd indertijd veel gelezen. Veel van zijn werken zijn vertaald in het Duits.
BEKRONINGEN
- 1937: Kempisch Landjuweel, Herentals 1937 voor Dorp in de hei: Geert en Greta.
- 1939: Emiel Vliebergh-prijs voor Johan van der Heyden, magister.
- 1941: Prijs voor het verhalend proza door de Provincie Antwerpen voor Berk en Brem
- 1943: H. Gottmer-prijs voor Maria, mijn kind
- 1945: Emiel Vliebergh-prijs voor De harde weg.
- 1945: Romanprijs 1945 uitgeschreven ter gelegenheid van de 70e verjaardag der stichting van het Davidsfonds voor Agnes
- 1948: Interprovinciale prijs van de Vlaamse Provinciën voor verhalend proza voor De cleyne Keyser & De Groene Swaen.
- 1949: Karel Barbier-prijs (KANTL) periode 1947-1948 voor De cleyne Keyser.
- 1957: Prijs Scriptores Catholici voor Troosters der bedrukten.
- 1968: Prijs van de provincie Antwerpen (kinderboek / Jeugdboek) voor Het spookschip.
- 1969: Oeuvreprijs van de provincie Antwerpen voor het gezamenlijk werk.
- 1972: Referendum-prijs Vlaamse Jeugd- en Kinderboek (VBVB) voor De avonturen van een scheepsjongen.
- 1975: De ANV-Visser Neerlandia-prijs voor zijn aandeel in de culturele integratie van Noord en Zuid, in het bijzonder in de Kempen.
Bron: Frans Heymans, Het goud van de Vlaamse letteren. 170 jaar prijzen voor de Nederlandse literatuur in België (1830-2000). Snoeck-Ducaju & Zoon, Gent, 2001.
MEER OVER EMIEL VAN HEMELDONCK
- BNTL; Oosthoek; WP-lexicon;
- L. Sourie. Emiel van Hemeldonck (1947)
- J. Florquin, ‘Emiel van Hemeldonck’, interview in: Ten huize van … (dl 1, 19712), p. 63-78;
- Emiel van Hemeldonck-nummer van Vlaanderen 31 (1982) 191;
- M. van den Berg, ‘Het volksleven in het landelijk werk van Emiel van Hemeldonck’, in: Volkskunde 85 (1984) 1, p. 16-70;
- Herdenking Emiel van Hemeldonck (1997).
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Websites
Referenties
- Hulde-album Emiel Van Hemeldonck, uitgegeven door de Vereniging van Kempische Schrijvers. 95p. Afmetingen: 27 x 20.50 (ingenaaid). Met portretfoto, beknopte biografische nota (p 84), Bibliografie door Dr. A.A. Keersmaekers (pp 85-90), 1958.
- Rita Ghesquière, Patricia Quaghebeur, Averbode, een uitgeverij apart 1877-2002, Uitgeverij Averbode en Universitaire Pers, Leuven. 548p. (2002)
- Luc Renders, Koloniseren om te beschaven. Het Nederlandstalige Congoproza van 1596 tot 1960, Uitgeverij Gramadoelas, Hasselt, 495p, 2019, pp 317-318
SMAAKMAKER
DE PASTOOR VAN VOSSELAAR
Gebogen over het zware sacristijboek, schreef Dominus Johannes Peeters, abt van de aloude abdij te Postel, zijn naam op de nieuwe bladzij, “die 28 Aprilis 1774.” De lange rustig getrokken streep was als het roerloze vlak van de zee en de naam zelf als een statige zeiler, met fieren mast en bolle zeilen. Hij monkelde, maar zijn mond werd strak, als hij weerom dit luien hoorde : eerst enkele zware slagen, weggonzend in de plechtige stilte van kerk en sacristij. Dan kwamen de andere klokken los, de hooge en de lage, en hun lied huppelde argeloos en zuiver doorheen de zware slagen.
Met een blik vol nauw verborgen argwaan keek hij op naar en ouden priester, die gebogen bij de deur te luisteren stond en vroeg, met een stem waarin hij moeilijk zijn korzeligheid te dempen wist: “Is het hier de gewoonte, te Vosselaar, de klokken te blijven luien ? Als ik het goed voor heb, is het nu de derde maal. En uw luiers…”
Pastoor Ludolphus Grangé, in wit, feilloos gestreken roket en solidee, haalde de schouders op en zweeg. Hij boog door de deur en keek de kerk in. Licht geroezemoes bereikte zijn oor ; fluisterstemmen, geschuifel van stoelen en geluid van gedempte stemmen; maar boven alles, zorgeloos en uitbundig feestelijk, dit helle gebeier van de kleine klokken, nu de laatste slag van de zware klok wegzinderde. Hij zag menschen, de witte mutsen en de zachte schittering van de zijden falies; en ginder de mannen, de gebeeldhouwde koppen van het drieste volk uit de hei. Hij glimlachte als hij de kinderen zag, de jongens en de meisje, feestelijk aangetuigd. Wekenlang had hij ze vóór zich gezien, de aandachtige gezichten naar hem gekeerd, met oogen, helder en diep als onberoerde veenplassen. Hun stemmen had hij gehoord, wat schel en hoog, als ze de antwoorden feilloos opdreunden, een beetje overmoedig, omdat ze wisten dat alles gekend was, wat moest geleerd worden; en toch weer ingekeerd, een en al overgave en teeder verlangen, als hij te vertellen aanving over den schoonen dag en de eerste komst van den Heer. Mijn kinderen, dacht hij verteederd.
Uit: De harde weg. 1945.
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
De bibliografie is opgedeeld in 4 rubrieken
- Literair werk in boekvorm (inclusief de vertalingen)
- Voor de jeugd
- Pedagogische uitgaven
- Bijdragen in tijdschriften en verzamelwerken (geen volledigheid nagestreefd)
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale deBelgique – Bruxelles
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007.
- Dr. A.A. Keersmaekers, bibliografie van Emiel van Hemeldonck, in: Hulde-album Emiel Van Hemeldonck, uitgegeven door de Vereniging van Kempische Schrijvers. 95p. (pp 85-90), 1958.
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto
Chronologisch overzicht
JEUGDLITERATUUR
Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
1926/7 | Van Toontje die naar Rome ging. Reisverhaal voor onze jongens en meisjes. (reisverhaal van een bedevaart naar Rome)
Auteurs: Emiel van Hemeldonck en Frans Ramon, beter gekend onder zijn pseudoniem F.R. Boschvogel. Naast de titelpagina is er een ingeplakte foto van ‘Z.H. Paus Pius XI’. Een eigenaardigheid: op de titelpagina staat als jaar van uitgave 1926, op de rug staat 1927. |
![]() |
Averbode: Drukkerij der Abdij. -98p. + 34 extra ongenummerde pagina’s met 44 reisfoto’s.
Afmetingen: 27 x 19 (ingenaaid) Reeks: Lente weelde-Bibliotheek – Reeks B. Ontspanningslektuur. ![]() ![]() |
1930 | Prins Achmed, die de taal der vogelen sprak.
Onder pseudoniem FLANDRIJS. |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1931 | Gouverneur Manco en de soldaat met het toverpaard.
Onder pseudoniem FLANDRIJS. |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1931 | Avonturen van den waterdrager.
Onder pseudoniem FLANDRIJS. |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1931 | Het gulden zwaard. | ![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1931 | De Arabische sterrenwichelaar.
Onder pseudoniem FLANDRIJS. |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1931 | Hoe twee beelden het geheim verklapten.
Onder pseudoniem FLANDRIJS. |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1933 | Van den felle met den roode baarde.
Onder pseudoniem PAUL VAN DER VENEN. |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Reeks: Vlaamsche Filmkens nr 118. |
1933 | De twee vluchtelingen.
Onder pseudoniem PAUL VAN DER VENEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1933 | In de vallei der dood.
Onder pseudoniem HARRY DAVIDSON |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1933 | Het schip van den dood.
Onder pseudoniem PAUL VAN DER VENEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen:16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1933 | De heks van Spiekelspade.
Onder pseudoniem FONS REUSEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1933 | Napoleon en de witte vrouw.
Onder pseudoniem KAREL VANDAEL |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | Kapitein Sluter.
Onder pseudoniem PAUL VAN DER VENEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | Hoe hij vader vond.
Onder pseudoniem FLOR JANSSEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | Het goudjaar 1945.
Onder pseudoniem JOAN VERSCHELDEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | Brigands of helden ?
Onder pseudoniem JOHAN VERHEYDEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | De circusjongen.
Onder pseudoniem JOAN VAN DER SANDEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | Het lied van de Schelde.
Onder pseudoniem HERMAN VAN DER SCHELDEN |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1934 | Kerstnacht.
Onder pseudoniem SIMON JOOSTENS |
![]() |
Averbode: Drukker-Uitgever P.L. Robberechts.
Afmetingen: 16.70 x 12.80 (geniet – geïllustreerde papieren kaft) |
1954 | Hongersnood in Vlaanderen. (jeugd – historisch verhaal)
1956: Bewerkt als luisterspel door Herman Verelst Hongersnood in Vlaanderen : Beelden uit ons verleden (13) i o v Brussel : Belgisch Nationaal Instituut voor Radio-omroep. Reeks Draaiboeken Hoorspelen Schoolradio nr 732 |
Antwerpen: Uitgeverij “De Sikkel”. –32p.
Reeks: Historische verhalen. 1e reeks, nr 6 |
|
1956 | Karel van Lorreinen. (Jeugd – historisch verhaal)
1957: Bewerkt als luisterspel door Herman Verelst Karel van Lorreinen : beelden uit ons verleden en beelden uit ons land (25) i o v Brussel : Belgisch Nationaal Instituut voor Radio-omroep. Reeks Draaiboeken Hoorspelen Schoolradio nr 891. |
Antwerpen: Uitgeverij “De Sikkel”. -32p.
Reeks: Historische verhalen Vol. 3:8 |
|
1956/7 | Geheimzinnige Kongo. (voor de jeugd) | Tongerlo : Uitgeverij; St-Norbertus-Boekhandel. -32p.
Reeks: Land en volk . 2e reeks vol 3 |
|
1957 | Tembo heeft voorrang. Reportage van een reis door Kongo met vragen door Paul Van Keymeulen. (reisreportage -schooluitgave) Met 16 zwart-wit foto’s en losse kaart van Belgisch Congo. Zie ook 1954 voor eerste druk “Olifanten hebben voorrang” | ![]() |
Antwerpen: Uitgeverij Ontwikkeling. -88p. Reeks: Bibliotheek van Vlaamse letteren. – Antwerpen; vol. 4 Afmetingen: 21 x 14.50 (ingenaaid) Gedrukt op de persen van de Moderne Boek en Handels drukkerij ‘Excelsior’ Antwerpen. |
1959 | De keteloorlog. (jeugd – historisch verhaal)
1960: Radiobewerking door Cyriel Verleyen i o v Brussel : Belgisch Nationaal Instituut voor Radio-omroep. Reeks Draaiboeken Hoorspelen Schoolradio nr 1385. |
Antwerpen: Uitgeverij “De Sikkel”. -32p.
Reeks: Historische verhalen 6de reeks nr 10 |
|
1960 | De koningin voert het bevel. (jeugdverhaal) | Antwerpen : Uitgeverij Van Dieren pvba. -32p.
Jeugduitgaven ” De Raket ” |
|
1961 | Onder de evenaar. (voor de jeugd)
Bevat tal van foto’s over ‘Belgisch’ Kongo |
![]() |
Antwerpen : Uitgeverij Van Dieren pvba. -32p.
Reeks: Wijsneus speurt. – Antwerpen; vol. 17 |
1962 | Land van melk en honig. (jeugdverhaal) | Antwerpen: Uitgeverij Van Dieren pvba. -32p.
Reeks: Wijsneus speurt. – Antwerpen; vol. 27. Afmetingen: 19.70 x 13.50 (geniet) Redactie: M. Van der Bruggen, Hundelgemsesteenweg, 81, Ledeberg. Redactiesecretaris: Fr. Breckx, Houtbriel, 12 Gent. |
|
1965 | Hongersnood in Vlaanderen. (historisch verhaal)
Illustraties: A. Panis. Omslagontwerp: B. Delaere. |
![]() |
Antwerpen: Uitgeverij “De Sikkel”. –32p.
Reeks: Historische verhalen. Twaalfde reeks nr 5 Afmetingen:21 x 13.70 (geniet) |
1967 | Het slavenschip. (jeugdroman)
1970: 2de druk ibidem |
Averbode: Uitgeverij N.V. Altiora. -96p. | |
1970 | Avonturen van een scheepsjongen. (jeugdroman) Omslagtekening en illustratie Lode Mols | ![]() |
Averbode: Uitgeverij N.V. Altiora. -103p. Afmetingen: 21.40 x 15.50 (ingenaaid) |
1972 | Nanouk de Eskimojongen. (jeugdroman) Omslagtekening: Renaat Demoen | ![]() |
Averbode: Uitgeverij N.V. Altiora. -104p. Afmetingen: 21.40 x 15.50 (gebonden – harde geïllustreerde kaft) Gedrukt op de offset- en typopersen van de Drukkerij N.V. Altiora, Averbode |
BIJDRAGEN IN VERHALENBUNDELS (selectie)
1959 | Het schone witte huis. (verhaal) | In: Onder een kap van riet: een bundeltje literatuur uit en over de Kempen. Uitgever: Turnhout Vrije Technische Scholen. -84p. |
Verder ook
- 1925 – 1929: Toneelgids. Onder red. van E H. J. Bernaerts, L. Dosfel, Th. De Ronde, L. Geysen. Recensies van toneelstukken.
- 1925-1932: Lenteweelde. Medehoofdredacteur met E.P. Luciaan Dils, O. Praem
- Schreef onder allerlei schuilnamen o a Paul van der Venen, H. Van der Schelden, S. Joostens
- 1927-1928: Hooger Leven, Averbode – Verhalen
- Almanac van O. L. Vrouw, Averbode – Verhalen
- Ons Land, Antwerpen. Verhalen
- De Zondagsvriend, Antwerpen. Verhalen
- De Katholieke Illustratie, Haarlem – Verhalen
- 1935: Boekengids. Algemeen Nederlands Kritisch-bibliografisch Tijdschrift, Antwerpen. – Recensies in de 13de jaargang , 1935.
- 1937: Het Vlaamsche Kerstboek, Ons Volk Ontwaakt, Brussel, 1937. Verhaal p 104-120.
- 1939-1940: Nederland. Onafhankelijk Halfmaandelijksch Tijdschrift, ’s Gravenhage. Twee bekroonde verhalen 1939, 1940
- 1941: Volk uit de Kempen. Leo Op de Beeck stelt voor… z.j. z.p. (Van Mierlo, Turnhout, 1941). Novelle pp.41-44)
- 1943-1944: Winterhulp z.p.; z.j. (Brussel 1943) – Verhalen.
- 1946: Band. Tijdschrift voor Vlaams Kultuurleven. – Verhalen en reportages sinds 1946
- Enkele artikels
- 1954: Van Hemeldonck (Emiel), Tanganika, dans Band, n°10, octobre 1954, p.428-433.
- 1956: van Hemeldonck (Emiel), Ontmoetingen, dans Band, n°5, mai 1956, p.213-220. // Rencontres //.
- 1956: van Hemeldonck (Emiel), Op weg naar Israël, dans Band, n°12, décembre 1956, p.19-25. // En route vers Israël //.
- 1957: Van Hemeldonck (Emiel), Schoppenaas, dans Band, n°11, novembre 1957, p.447-452. // L’as de pique //.
- 1961: Van Hemeldonck (Emiel), Ontmoetingen, dans Band en Zuiderkruis, n° 22-23, novembre-décembre 1961, pp.29-32.// Rencontres //.
- 1946-1957: Dietsche Warande en Belfort, Antwerpen. – Verhalen in de jaargangen 1946 – 1956 en 1957.
- Van Hemeldonck (Emiel), Ontmoetingen, in Dietsche Warande en Belfort jg. 101 (1956) pp 194 – 201.
- 1947 – : De Bond. Weekblad van het grote gezin. Brussel. Sedert 1947 maandelijks een verhaal.
- 1948: De Toerist. De Autotoerist. Orgaan van de Vlaamse Toeristen- (Automobilisten-) bond
- Reisreportages sedert 1948
- 1949: St. – Isidoors – Almanak. Kempische Boekhandel, Oud-Turnhout. Novelle pp 58-60.
- 1950: De Post, Antwerpen. Verhalen.
PEDAGOGISCHE WERKEN
Zonder oefenboekjes voor de scholen.
z. j. [1925] |
Stijl en stijloefeningen | Brussel: Libertas. -96p.
Afmetingen 21 x 15 |
|
1926 | Filmkens. (verhalen)
Bevat achttien verhalen van dagelijkse gebeurtenissen op straat, op school en thuis. |
Averbode: Drukkerij der Abdij. -133p.
Reeks: Bibliotheek van lenteweelde, |
|
1931 – 1940 |
In de reeks Pedagogische Trakten onder leiding van Edw. Sneyers uitgegeven bij J. Van In & Co te Lier:
|
||
1934 | Ons handelswerkboekje : voor 4e graadklasse,, adultenscholen en voorbereidende afdeelingen M.O
Auteurs: A. Teuns en Em. Van Hemeldonck |
Lier : J. Van In & Cie. -91p.
Reeks: Werkboeken, onder leiding van E. V. H |
|
1950 | In de reeks DE GROENE BOEKJES uitgegeven door J. Van In te Lier, telkens 16p. onder de namen Paul Van der Venen, Simon Joostens, Herman van der Schelden.
|
||
1950 | Blij gezegd… en mooi gedaan. Gedichten, met proeven van uitbeelding, voor de verschillende graden van de lagere school en het aanvankelijk middelbaar onderwijs, door Zusterr M.I., Heilig Graf, Turnhout.
Voorwoord door E. Van Hemeldonck |
Herenthals : H. Proost-Verwimp. -135p. |
|
1954 | Rijmwoordjes. 1-4 + Toelichting
Auteurs: Leo Michielsen, Em. Van Hemeldonck. |
Lier : Jozef Van In & Cie. -4 + 1 delen | |
1957 | In volle natuur : werkboekje voor natuurwaarneming in 6e, 7e en 8e leerjaren van de lagere en de voorbereidende afdeelingen van middelbare scholen en colleges |
Lier : Jozef Van In & Cie. -15p. |
BEKNOPT OVERZICHT
TITELS ALFABETISCH GERANGSCHIKT
ROMANS & VERHALEN
- Agnes. (roman) – 1946
- Al over de heide. (verhalen) -1951
- Berk en brem. (streekroman) – 1940
- De cleyne keizer. (historisch roman) – 1943
- De giftmenger van Antwerpen. (roman) – 1962
- De groene swaen. (historisch roman 3 delen) – 1946
- De gulden lijn. Geautoriseerde titel. (roman) – 1951 (= Kroniek uit 1942)
- De harde weg. (streekroman) – 1945
- Dorp in de hei: Geert en Greta. (streekroman) – 1938
- Ebbe en vloed. (roman) – 1965
- Gekluisterde stroom. (historisch roman) – 1957
- Het hoogste gebod. (roman) – 1965
- Hier zijn mijn handen. (psychologische roman) – 1959
- Ik ben een bediende. (roman) – 1937
- Johan van der Heyden, magister. (roman) – 1941
- Kijkverdriet: kleine triptiek van het eeuwige landschap. (roman) – 1949
- Konijnenberg. (streekroman) – 1941
- Kroniek. (roman) – 1942 (= De gulden lijn uit 1951)
- Land van belofte (roman) – 1948
- Legenden. (verhalen) – 1924/25
- Legenden. (verhalen) – 1935
- Maria, mijn kind. (streekroman) – 1944
- Moeder Greta.(roman) – 1948
- Niet in de winter. (romancyclus – 3 delen) – 1964
- Omnibus van de Kempen. Bevat: Dorp in de hei. Berk en brem. Konijnenberg. -1963
- Op de Grindershoeve. (novelle) -1924
- Opgang. (verhalen) – 1927
- Schalken, schelmen en schavuiten: volksvertellingen naverteld. 1962
- Schelde, snelle vliet. (historisch roman) -1956
- Soet Antwerpen, adieu… (historisch roman) – 1953
- Troosteres der bedrukten. (psychologische roman) – 1956
- Vier kameraden. (roman) – 1962
- Voghelensanck. (roman) -1956
JEUGD
- Avonturen van een scheepsjongen. (jeugdroman) – 1970
- De keteloorlog. (jeugd – historisch verhaal) – 1959
- De koningin voert het bevel. (jeugdverhaal – reeks wijsneus speurt) – 1960
- Het spookschip. (jeugdroman) – 1967
- Hongersnood in Vlaanderen. (Jeugd – historisch verhaal) – 1954/1965/1974
- Karel van Lorreinen. (Jeugd – historisch verhaal) -1956
- Land van melk en honig. (jeugdverhaal – reeks wijsneus speurt) – 1962
- Nanouk de Eskimojongen. (jeugdroman) – 1972
- Onder de evenaar. (voor de jeugd – reeks wijsneus speurt) – 1961
- Van Toontje die naar Rome ging. Reisverhaal voor onze jongens en meisjes. (reisverhaal van een bedevaart) – 1926/27
- Vlaamsche Filmkes: Negentien VF onder twaalf verschillende schrijversnamen.
Chronologisch
- FLANDRIJS, Prins Achmed, die de taal der vogelen sprak (nr 4, 1930)
1931
- FLANDRIJS, Gouverneur Manco en de soldaat met het toverpaard (nr 9, 1931)
- FLANDRIJS, Avonturen van den waterdrager (nr 12, 1931)
- EMIEL VAN HEMELDONCK, Het gulden zwaard (nr 16, 1931) onder eigen naam
- FLANDRIJS, De Arabische sterrenwichelaar (nr 27, 1931)
- FLANDRIJS, Hoe twee beelden het geheim verklapten (nr 32, 1931)
1933
- PAUL VAN DER VENEN, Van den felle met den roode baarde (nr 118, 1933),
- PAUL VAN DER VENEN, De twee vluchtelingen (nr 143, 1933),
- HARRY DAVIDSON (!), In de vallei der dood (nr 150, 1933)
- PAUL VAN DER VENEN, Het schip van den dood (nr 156, 1933)
- FONS REUSEN, De heks van Spiekelspade (nr 157, 1933)
- KAREL VANDAEL, Napoleon en de witte vrouw (nr 160, 1933)
1934
- PAUL VAN DER VENEN, Kapitein Slutter (nr 171, 1934).
- FLOR JANSSEN, Hoe hij vader vond (nr 175, 1934)
- JOAN VERSCHELDEN, Het goudjaar 1945 (nr 186, 1934)
- JOHAN VERHEYDEN, Brigands of helden ? (nr 195, 1934)
- JOAN VAN DER SANDEN, De circusjongen (nr 200, 1934)
- HERMAN VAN DER SCHELDEN, Het kind van de Schelde (nr 203, 1934)
- SIMON JOOSTENS, Kerstnacht (nr 216, 1934).
DIVERSEN
- Bij de prentjes van A. Marivoet. (essay) – 1931
- Frans Van Giel en de Kempen. (kunstmonografie) – 1970
- Heimwee doet ons hart verlangen. (liederenboek – inleiding) – 1966
- Israël zonder Jaweh : reisindrukken uit het Heilig Land. (reisreportage) – 1958
- Olifanten hebben voorrang. Reportage van een reis door Kongo. (reisreportage) -1954
- Regenboog der Kempen. (trilogie – volkskunde) – 1950
- Tembo heeft voorrang. Reportage van een reis door Kongo met vragen door Paul Van Keymeulen. (reisreportage) -1957
In gezamelijke publicaties
- Het schone witte huis. (verhaal) In: “Onder een kap van riet”1959
- Winteravond. (verhaal) – In de verhalenbundel: „Bloei – Een en twintig verhalen van Vlaamsche schrijvers” pp 273-288.
- Het schoone Heilig Jaar. (verhaal) – In: “Jonge Boogaard: Novellen van Vlaamsche jongeren”. pp 7-50
Pedagogische tracten
- Dr. Luning Prak. 1939
- Handenarbeid op de lagere school. 1940
- Het dennenbosch als bodemgemeenschap 1937
- Het moedertaalonderwijs in het Engelsch leerplan 1938
- In volle natuur : werkboekje voor natuurwaarneming in 6e, 7e en 8e leerjaren van de lagere en de voorbereidende afdeelingen van middelbare scholen en colleges z.d.
- Ons handelswerkboekje : voor 4e graadklasse,, adultenscholen en voorbereidende afdeelingen M.O 1934
- Over aardrijkskunde van de ” heimat ” 1935
- Rijmwoordjes. 1-4 + Toelichting 1954
- Rond het stelonderwijs 1931
- Stijl en stijloefeningen [1925]
- Stil-lezen. Werkboekje voor verdieping van taalinzicht. 1937
- Vakman of kunstenaar. 1934
VERTALINGEN
- Avonturen op de eilanden Seeland en Fünen. (Oorspronkelijke auteur: JON SVENSSON) -1930
- Op reis in het Oosten. (Oorspronkelijke auteur: P.W. VON KEPPLER.) – 1931
- In den wijngaard des Heeren. Sermonen en voordrachten (Oorspronkelijke auteur: TIHAMÉR TÓTH) – 1935