Leonard Nolens
Bree, 11 april 1947
Eig. Leon Helena Sylvain Nolens, dichter, vertaler en dagboekschrijver
‘Dus lees me. Lees me helemaal of lees me niet.’
Nolens behoort zowel tot de traditie van Van de Woestijne, Gilliams, De Haes en Pernath als tot de traditie van Leopold, Nijhoff en Achterberg, en hij vormt wellicht zijn eigen traditie. Bovendien herinnert hij er ons aan dat we gedichten moeten lezen van Brodsky tot Zagajewski, van Hölderlin tot Char, of van Pessoa tot Pavese. (uit het juryrapport “Leonard nolens: ‘ik dans mijn duizenden kanten’”, bij de toekenning van de Prijs der Nederlandse Letteren in 2012)
BIOGRAFIE
11 april 1947: Nolens wordt geboren te Bree (Belgisch-Limburg ) in een burgerlijk welgesteld gezin.
- Na zijn middelbare school behaalt hij het kandidaatsdiploma Vertaler Italiaans -Duits aan het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken in Antwerpen.
1968: Verhuist naar Antwerpen waar hij als free-lance vertaler kan beginnen werken.
1969 tot 1973: Naast zijn werkzaamheden als vertaler is hij redacteur van het experimentele tijdschrift Labris.
Nadien houdt hij zich bewust even buiten het tijdschriftgebeuren en publiceert hij tussen 1973 en 1975 alleen nog enkele gedichten in het Nieuw Vlaams Tijdschrift.
1969: Debuteert – in beperkte kring – als dichter met de bundel Orpheushanden, waarin barokke, experimenteel aandoende gedichten staan. Het werkje – nog uitgegeven onder de naam van Leon Nolens – gaat totaal ongemerkt aan de kritiek voorbij, zodanig zelfs dat zijn tweede bundel (De museale minnaar) bekroond wordt als beste literaire debuut.
In de loop der jaren treedt er een versobering op in zijn werk, en krijgt het een meer parlando-achtige toon.
Bijzonderheden:
- Veel voorkomende thema’s in het werk van Nolens zijn de jeugd, vrouwen, eenzaamheid en alcohol.
- Uit zijn werk spreek vaak een sterke drang om het leven ten volle te ondergaan, in zijn extases maar zeker ook in zijn dieptepunten.
- Leonard Nolens verwacht van zijn lezers een volledige, compromisloze overgave. Zo schreef hij: ‘Dus lees me. Lees me helemaal of lees me niet.’
- David Nolens (1973), de zoon van Leonard Nolens, debuteert in 2002 met de roman Vrint.
1973: Zijn eigenlijk debuut De muzeale minnaar werd op de Boekenbeurs van Antwerpen onmiddellijk bekroond met de prijs voor het beste literair debuut.
- Op te merken valt dat zijn beide eerste bundels niet zijn opgenomen in de latere verzamelbundels.
1986: Doorbraak:Nolens publiceert De gedroomde figuur, zijn achtste bundel en de eerste bij een Nederlandse uitgever. De bundel vormt het begin van zijn grote doorbraak, een periode waarin zijn werk de ene na de andere onderscheiding te beurt valt.
1989: Naast poëzie publiceert Nolens sinds 1989 vier opgemerkte dagboekdelen, in 2009 gebundeld onder de titel Dagboek van een dichter. Ook hier wordt de zoektocht naar de relatie tussen poëzie en identiteit voortgezet.
- Tussen 1989 en 1998 verschijnen vier dagboekdelen. Zij geven een beeld van Nolens’ besognes en lievelingsauteurs, inspiratiebronnen en herinneringen, ergernissen en passies. Zo vormt dit rijke journaal het atelier van een dichter aan het werk. Het schildert het portret van een bewustzijn, het verhaal van een temperament.
- Dagboek van een dichter eindigt definitief in het voorjaar van 2007. Het omvat de vier al gepubliceerde dagboeken, plus het vijfde, nieuwe, omvangrijke en ongepubliceerde deel Verborgen agenda (1998 – 2007).
1990: Een eerste hoogtepunt als dichter komt er met de dichtbundel Liefdes verklaringen (1990), bekroond met de Jan Campertprijs in 1991 en met de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Poëzie in 1992 en zijn eerste verzamelbundel Hart tegen hart : gedichten 1975-1990 (1991).
In de daaropvolgende periode – waarin Nolens gestaag poëziebundels, maar ook vertalingen, dagboeken, bloemlezingen uit eerder werk publiceert -, verschijnen ook enkele meesterwerken zoals de bundel Voorbijganger (1999) met daarin de cyclus In memoriam Herman de Coninck en vooral de bundels Derwisj, 10 dansgedichten (2002, bibliofiel & 2003 in de handelseditie) en Bres (2003, bibliofiel en 2007 in de handelseditie)
30 november 2012: Ontvangt in het Koninklijk Paleis Amsterdam de Prijs der Nederlandse Letteren uit handen van Koningin Beatrix.
- “Na meer dan veertig jaar dichterschap vormt deze poëzie een symbolische autobiografie, een autobiografie in verzen, ‘een dagboek over (z)ijn leven’. Als iemand die zijn naam in de stam van een boom grift, legt Nolens zelfs zijn leeftijden vast in opeenvolgende bundels.”, zo luidt het o m in het juryrapport.
2014: Bijna was Leonard Nolens’ nieuwe bundel Opzichtige stilte postuum verschenen, omdat zijn hart het het jaar voordien liet afweten. Maar de dichter overleefde. De schroomvolle openheid waarmee hij in ‘Opzichtige stilte’ een inkijk biedt in zijn persoonlijke problemen is gedurfd en lovenswaardig.
- “Het is achtergrondinformatie die je niet kunt wegcijferen bij de lectuur van deze bundel. Maar tegelijkertijd hoef je dit niet te weten. Want, typisch voor zijn werkwijze, hij verruimt dit gegeven tot iets universelers. Toch kunnen we er natuurlijk niet omheen dat deze bundel heel dicht op de huid van de dichter zit. ‘Ik wil het graan en de jenever, ik wil de dichter en het gedicht’, noteerde Nolens negen jaar geleden in zijn dagboek. Niet alleen de ethiek van de vorm, maar ook die van de vent zijn in Opzichtige stilte hevig aanwezig”. (Bron: Paul Demets – 24 september 2014 in de bespreking van de bundel in de krant De Morgen).
2015: De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) kent haar Vijfjaarlijkse Prijs voor poëzie toe aan Leonard Nolens. Hij krijgt de prijs voor zijn bundel ‘Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen’, die in 2011 bij Querido is verschenen.
2017: Naar aanleiding van zijn zeventigste verjaardag brengt Radio Klara een drie uur durend gesprek met Leonard Nolens, een, dichter die zich niet zo gemakkelijk laat interviewen laat staan zo uitgebreid. (https:///www.klara.be/Leonard-nolens-70)
- Tevens werden de bloemlezingen Manieren van leven (2012) en Dagboek van een dichter (2009) heruitgegeven in een mooie cassette en begeleid door een CD waarop Nolens 54 gedichten zelf heeft ingelezen. De CD bevat heel vroege opnames uit 1975 en 1981 tot meer recentere uit 2008.
2017: Toch nog een nieuwe bundel ‘Balans’, waarin hij zijn zoektocht naar identiteit voortzet.
17 april 2018: Poëziecentrum, KANTL en Vakgroep Letterkunde (afdeling Nederlands) organiseren het eerste colloquium dat volledig aan de dichter is gewijd. De studienamiddag, wordt gevolgd door de voorstelling van het Nolens handboek (PoëzieCentrum).
- Nolens handboek werd samengesteld door Yves T’Sjoen (UGent) en Carl De Strycker (Poëziecentrum) en vormt het eerste academische handboek dat volledig is gewijd aan de dichter. Het wil dienst doen als inleiding en naslagwerk: het is een gids bij en door het werk van deze bijzondere dichter.
Aansluitend op het colloquium mag Leonard Nolens een eredoctoraat van Universiteit Gent in ontvangst nemen.
2022: Toneelhuis en Behoud de Begeerte brengen een intieme aubade aan de bijna 75-jarige dichtersvorst Leonard Nolens. Uit Bres (2007) en Zeg de kinderen dat wij niet deugen (2011) plukte toneelhuis-directeur Guy Cassiers – naar eigen zeggen – een ‘intieme voorstelling’ bij mekaar vol ‘uitgezuiverde diamantjes’. Johan Leysen toonde zich de geknipte, uitmuntende acteur.
2023: Schenkt een aanzienlijk deel van zijn archief aan het Letterenhuis. Het archief bevat manuscripten van zijn poëzie, brieven en dagboeken en is afkomstig uit Nolens’ schrijfatelier. (Bron: Letterenhuis 08.09.2023)
BEKRONINGEN
- 1974 Prijs van het beste literaire debuut voor De muzeale minnaar
- 1976 Arkprijs van het Vrije Woord voor Twee vormen van zwijgen
- 1976 Poëzieprijs van de provincie Antwerpen voor Twee vormen van zwijgen
- 1980 Driejaarlijkse Hugues C. Pernathprijs voor Alle tijd van de wereld
- 1980 Poëzieprijs van de provincie Limburg voor Alle tijd van de wereld
- 1984 Tweejaarlijkse poëzieprijs van De Vlaamse Gids voor Vertigo
- 1989 Literaire prijs Dirk Martens van de stad Aalst voor de dichtbundel Geboortebewijs
- 1991 Jan Campert-prijs voor Liefdesverklaringen
- 1997 Constantijn Huygens-prijs voor zijn gehele oeuvre
- 2002 Gedichtendagprijzen voor ‘Hostie’ uit de bundel Manieren van leven
- 2007 Karel van de Woestijneprijs voor poëzie van de gemeente Sint-Martens-Latem
- 2008 VSB Poëzieprijs voor Bres
- 2012 Prijs der Nederlandse Letteren voor zijn poëtisch oeuvre
- 2015 Vijfjaarlijkse Prijs voor Poëzie van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde voor de dichtbundel Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen.
MEER OVER LEONARD NOLENS
-
Carl De Strycker & Yves T’Sjoen (red.), Leonard Nolens Handboek, Poëziecentrum vzw, Gent -212p. 2018
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Websites
- NEDWEB/Literatuur in context – Nolens, Leonard
- Leonard Nolens | Literair Nederland (artikel van Anne-Marie van der Poel. Gepubliceerd: 17 juni, 2008)
- Leonard Nolens – Ergo Pers, kunstenaarsboeken en bibliofiele uitgaven
SMAAKMAKER
Narcissus
Uit: Vertigo (1983)
Het is zo moeilijk om te houdenVan de dingen die je maakt –
Je kijkt vertederd naar een hand
vol kaf en koren
En je bakt je brood verkeerd;
Je last met sleutelende ogen,
Met een hart vol werkzame ontroering
Twee linkerkanten aan mekaar.Ja, het is moeilijk, maar moeilijk
En mooi om jezelf aan te raken, vandaag
En ook definitief, het is moeilijk
En mooi om je terug te vinden morgen
In de dingen die je maakt.
Daar heeft men wel een dood voor over soms.
Schatplichtig
Uit: De liefdesgedichten 1999
Ze slaapt en dat is stil. Dan sneeuwt het in de kamers Van het huis waarin ik woon met mijn vriendin.Ze ligt er naakt en wit, een ademende steen. Een groot en lastig beeld waaraan ik mij moet stoten, Een scherp gewicht dat ik moet dragen alle dagen, Alle nachten dat haar slaap me uit de slaap houdt. Ik ben met haar alleen. Alleen met haar kom ik De jaren afgewandeld want haar naam wijst me de weg En in haar blik zie ik mijn blinde tijd weerspiegeld. Ze ligt er naakt en wit, een ademende steen Waaraan ik heel mijn bot bestaan geslepen heb En slijp, ook als ik slaap en roepend van haar droom.
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
- Na het chronologisch overzicht volgt een overzicht van het oeuvre per genre alfabetisch op titel.
- Als toemaat: een overzicht van vertalingen naar andere talen van het werk van Nolens. Enkel die uitgegeven in boekvorm, niet die gepubliceerd in tijdschriften of anthologieën. Volledigheid niet gewaarborgd.
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel – Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
- POËZIECENTRUM VZW – Gent
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.
Chronologisch overzicht
| Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
| 1969 | Orpheushanden: verzen (gedichtenbundel)
Onder de naam: LEON NOLENS Met een originele houtsnede van Saint-Remy. Bevat de cycli: Kennisgeving; Uit oude huizen; Hernieuwde kennisgeving. |
 |
Antwerpen: Kunst en Letteren. -39p. Afmetingen: 19.20 x 11 (ingenaaid – kaft met flappen) Colofon: ‘Orpheushanden’ met een houtsnede van Saint-Remy, werd gedrukt op de persen van Drukkerij Lombaerts te Schoten in de maand juni 1969. De oplage werd beperkt tot 250 exemplaren op Sweetprint. De 25 eerste exemplaren bevatten een onuitgegeven handschrift van de auteur en een tweede op Japans papier getrokken en gesigneerde houtsnede van de illustrator. Dit is nr 21. |
| 1973 | De muzeale minnaar. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Intredezang ontleend aan het boek reeroof; De muzeale minnaar. Bekroond in 1974 op de Antwerpse Boekenbeurs met de prijs voor het beste literaire debuut. | Brugge: Uitgeverij J. Sonneville -38p. Titelpagina in tweekleuren druk: zwart-rood. | |
| 1975 | Twee vormen van zwijgen. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Kapotgezongen en gedagtekend; Aangestorven. Arkprijs van het Vrije Woord & Poëzieprijs van de provincie Antwerpen |  |
Antwerpen: Pink editions & Productions. -64p. Afmetingen:24.80 x 19.50 (ingenaaid) Colofon: ‘Twee vormen van zwijgen’ van Leonard Nolens werden in het najaar van 1975 in opdracht van Pink Editions en Productions te Antwerpen naar de maquette van Mark Verstockt in een Egmontletter gezet en gedrukt bij Imago te St. Niklaas De oplage bedraagt 500 genummerde exemplaren. Tien bijzondere exemplaren gemerkt van I tot X bevatten een origineel handschrift. |
| 1977 | De wereld van de koralen. (vert. uit het Frans) Oorspronkelijke auteur: BERNARD GORSKY Oorspronkelijke titel: Univers corallien | Haarlem: Schuyt. -223p. / Antwerpen: Mercatorfonds. | |
| 1977 | Reinhoud. (monografie) | Antwerpen: Lens Fine Art. -32p. | |
| 1977 | Incantatie. (gedichtenbundel) Grafische vormgeving: Rikkes Voss, Teuderen. Bevat de cycli: Proteus; Sinds jou 1 25; De dood van een dichter 1 10. |  |
Antwerpen: Uitgeverij A. Manteau. -66p. Afmetingen: 24 x 16 (ingenaaid) Kolofon: ‘Incantatie’ van Leonard Nolens werd in opdracht van Uitgeverij A. Manteau n.v. te Antwerpen gezet in Lectura 10 en gedrukt bij Smits te Wommelgem: boekbinderij Van Looy te Deurne zorgde voor de afwerking. |
| 1977 | Topor Tekst van Marcel Moreau, vert. uit het Frans. | Antwerpen: Lens Fine Art. -46p. | |
| 1978 | La mort de l’ours polaire: dessins Oorspronkelijke auteur: PIERRE LAHAUT Oorspronkelijke titel: De dood van de ijsbeer Teksten van René Micha uit het Nederlands in het Frans vertaald. | Antwerpen: Lens Fine Art. -22p. | |
| 1979 | Alle tijd van de wereld : een poetica. (gedichtenbundel) Grafische vormgeving: Rikkes Voss. Bevat de cycli: Initiatie; Persona; Anonymus; Alle tijd van de wereld. Bekroond met de driejaarlijkse Hugues C. Pernathprijs en de Poëzieprijs van de provincie Limburg in 1980 |  |
Antwerpen: A. Manteau. / Amsterdam: Elsevier. -79p. Afmetingen: 24 x 16 (ingenaaid) Kolofon: ‘Alle tijd van de wereld / een poetica’ van Leonard Nolens werd in opdracht van Uitgeverij A. Manteau n.v. te Antwerpen gezet in Plantin 11 en gedrukt bij Smits te Wommelgem: boekbinderij Van Looy te Deurne zorgde voor de afwerking. |
| 1981 | Hommage. (gedichtenbundel) Omslagontwerp en typografie: Rikkes Voss. Bevat de cycli: In de naam van de vader en de zoon; Hommage aan het woord; Een ander heeft al vroeger onze liefde opgeschreven; Hommage aan de hamster van Hampstead; Je schrijft met dat ik je niet schrijf. |  |
Antwerpen: A. Manteau. / Amsterdam: Elsevier. -60p. Afmetingen: 21.50 x 13.50 (ingenaaid) |
| 1983 | Vertigo. (gedichtenbundel) Omslagontwerp: Rikkes Voss. Bevat de cycli: Exil; Exit; Exodus. Bekroond met de tweejaarlijkse poëzieprijs van De Vlaamse Gids in 1984 |  |
Antwerpen: Uitgeverij A. Manteau. -94p. Afmetingen: 25.50 x 16 (ingenaaid) Kolofon: ‘Vertigo’ van Leonard Nolens werd in opdracht van Uitgeverij A. Manteau n.v. te Antwerpen gezet in Plantin 10/12 en gedrukt bij Smits te Wommelgem: boekbinderij De Bruyn & Gouffeau te Schoten zorgde voor de afwerking. |
| 1984 | Werken is vermoeiend. Oorspronkelijke auteur: CESARE PAVESE. Oorspronkelijke titel: Keuze uit “Cesare Pavese: poesie edite e inedite”/ a cura di Italo Calvino Vertaald, geannoteerd en van een nawoord door Frans Denissen en Leonard Nolens De dertig vertaalde gedichten in “Werken is vermoeiend” – naar een van Pavese’s twee bundels, “Lavorare stanca” – stammen uit de periode 1930-1940. | Gent: Masereelfonds. -72p. | |
| 1985 | Kind tussen twee muren (vertaling uit het Frans) Oorspronkelijke auteur: FRANZ HELLENS Oorspronkelijke titel: Contes et nouvelles ou Les souvenirs de Frédéric. (1977) | Haarlem: In de Knipscheer / Brussel: Zuid. -185p. | |
| 1986 | De gedroomde figuur. (gedichtenbundel) Omslag: Barbara van Dongen Torman Foto: Bernadet Dexters Bevat de cycli: Het blijvend vertrek; Reiskosten; Een natuurlijke straat; De gedroomde figuur; Het feest. |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -63p. Afmetingen: 20 x 15 (ingenaaid) |
| 1987 | Reis naar Congo. (reisverslag) Oorspronkelijke auteur: ANDRE GIDE. Oorspronkelijke titel: Voyage au Congo (1927). Ingeleid door Louise O. Fresco Omslagfoto: Marc Leysen Portret Gide: Marc Allégret Omslagontwerp: Dooreman. |  |
Leuven: Kritak. -220p. Reeks: Kritak passages. Afmetingen: 21 x 13.50 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) 1998: 2de druk Kritak/Meulenhoff. |
| 1988 | Geboortebewijs. (gedichtenbundel)
Omslag: Barbara van Dongen Torman
Foto: Bernadet Dexters
Bevat de cycli: Larvaal; Sint-Vitusdans in oktober; Schatplichtig; Tijden. 1997: Vertaald in het Duits door Ard Posthuma als Geburtsschein. Uitgever: Kleinheinrich, Münster. (Serie: Niederländische Literatur der Moderne; 9). |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij BV. -64p. Afmetingen: 20 x 15 (ingenaaid) |
| 1988 | Marcel Broodthaers “Le Salon Noir” 1966 / tekst M. Piqueray ; vertaling L. Nolens. | Antwerpen: Van de Velde [Ronny] Galerie. | |
| 1989 | Stukken van mensen: dagboek 1979-1982 (dagboek)
Eerste deel van een reeks van vijf: |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -195p. | |
| 1989 | De schepping: autobiografie van God (roman – vert. uit het Italiaans) Oorspronkelijke auteur: FRANCO FERRUCCI (1936-2010) Oorspronkelijke titel: Il mondo creato (1986). Vertaald in het Nederlands door Leonard Nolens | Kapellen: Uitgeverij Pelckmans. / Amsterdam : Wereldbibliotheek -372p.
|
|
| 1990 | Liefdes verklaringen. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Besnijdenis; Melancholie; Tussenspel; Liefdes verklaringen. Omslag: Barbara van Dongen Torman |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij BV. -56p. Afmetingen: 20 x 15 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) |
| 1990 | Laat maar gaan! Rocktheater. (toneel – vertaling)
Oorspronkelijke auteur: JEAN-PATRICK MANCHETTE. |
Première 28 april 1990 Stadsschouwburg te Antwerpen KNS Programmaboekje 89/90 nr 7 Regie en lichtregie: Daniel Benoin. |
|
| 1991 | Hart tegen hart gedichten 1975-1990. (poëzie – verzamelbundel)
Bevat de bundels: Twee vormen van zwijgen; Incantatie; Alle tijd van de wereld, een poëtica; Hommage; Vertigo; De gedroomde figuur; Geboortebewijs; Liefdes verklaringen. Nota: In de verantwoording schrijft Nolens: “In dit boek staat alles wat ik goed vind. De eerste twee bundels, Orpheusgedichten en De muzeale minnaar, vormen het kluwen dat in latere bundels wordt afgewikkeld. Wie dat begin wil zien, waarin men woorden heeft maar nog geen taal, kan elders terecht”- ook werden in een viertal bundels een aantal gedichten verwijderd en/of bijgewerkt. |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij BV. -483p. Afmetingen: 18.60 x 11.40 (gebonden – harde linnen kaft – stofomslag) |
| 1991 | Chantage. (gedicht) | Den Haag: Mikado Press. -4p. | |
| 1992 | Mijn getijdenboek : 165 houtsneden van Frans Masereel / ingeleid door Thomas Mann ; nawoord van Rudolf Hagelstange ; Oorspronkelijke auteur: THOMAS MANN Oorspronkelijke titel: Mein Stundenbuch Vertaald door Leonard Nolens | Brussel: Harenberg. -222p. Reeks: De bibliofiele bibliotheek ; 13 | |
| 1992 | Tweedracht. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Zeven brieven aan een jong dichter; De afgewezene; Kroonjaar; Einde van de eeuw. Omslag: Barbara van Dongen Torman |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -62p. Afmetingen: 20 x 15 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) |
| 1993 | Blijvend vertrek. Dagboek 1983-1989.
Deel 2 van een reeks van 5 dagboeken: |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -204p. Afmetingen: 20,0 x 12,5 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) |
| 1994 | Honing en as. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Dagblind; Achttien; Etiquette; Nachtzien. Omslag: Barbara van Dongen Torman. |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -54p. Afmetingen: 20 x 15 (ingenaaid) |
| 1995 | De vrek van Missenburg : dagboek 1990-1993.
Deel 3 van een reeks van 5 dagboeken: |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij BV. -208p. | |
| 1995 | De kunst van het vragen of De reis naar het welluidende land (theatertekst) Oorspronkelijke auteur: PETER HANDKE Oorspronkelijke titel: Das Spiel vom Fragen, oder, Die Reise zum sonoren Land Uit het Duits vertaald door Leonard Nolens | Brussel: Koninklijke Vlaamse Schouwburg. -102p. Reeks: Toneelteksten / Koninklijke Vlaamse Schouwburg ; 6 | |
| 1996 | Caligula (theatertekst) Oorspronkelijke auteur: ALBERT CAMUS Oorspronkelijke titel: Caligula. Uit het Frans vertaald door Leonard Nolens | Amsterdam: International Theatre & Film Books / Eindhoven: Het Zuidelijk Toneel. -104p. | |
| 1996 | En verdwijn met mate (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Kinderen; Zelfportretten en dagboekgedichten; Bres; Alice. Omslag: Barbara van Dongen Torman |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -63p. Afmetingen: 24 x 16 (ingenaaid) |
| 1997 | De liefdesgedichten van Leonard Nolens (poëzie – bloemlezing) Bevat gedichten uit de bundels: Hommage; Vertigo; De gedroomde figuur; Geboortebewijs; Liefdesverklaringen; Tweedracht; Honing en as; En verdwijn met mate. Band en typografie: Anneke Germers |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -55p. Afmetingen :20 x 15 (harde roodlinnen kaft) 2de druk 1999 3de druk 2007 4de vermeerderde druk 2012 |
| 1998 | Een lastig portret: dagboek 1994-1996.
Deel 4 van een reeks van 5 dagboeken: |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -213p. | |
| 1998 | Hart tegen hart: gedichten 1975-1996. (poëzie – verzamelbundel) Vierde vermeerderde druk. Eerste druk 1991. Bevat de bundels: Twee vormen van zwijgen; Incantatie; Alle tijd van de wereld, een poëtica; Hommage; Vertigo; De gedroomde figuur; Geboortebewijs; Liefdesverklaringen; Tweedracht; Honing en as; En verdwijn met mate. |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -639p. Afmetingen: 18.60 x 11.50 (gebrocheerd) |
| 1999 | Voorbijganger. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Altijd morgen was de reis; In memoriam Herman de Coninck; Bres II; Een paar. Omslag: Brigitte Slangen |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -71p. Afmetingen: 21 x 15 (ingenaaid) |
| 2000 | Schuld en boete voorbij. Verwerking van een onverwerkt verleden. (essays – vertaling)
Oorspronkelijke auteur: JEAN AMERY
Oorspronkelijke titel: Jenseits von Schuld und Sühne : Bewältigungsversuche eines Überwältigten (1977). Inhoud: Voorwoord bij de [Duitse] herdruk van 1977 (pp 7-15); Voorwoord bij de eerste [Duitse] uitgave 1966 (pp 16-18) Aan de grenzen van de geest (pp 19-49); Folteren (pp 50-81); Hoeveel heimat heeft een mens nodig (pp 82-113); Wrok (pp 114-144); De noodzaak en onmogelijkheid Jood te zijn (pp 145-175). |
 |
Amsterdam/Antwerpen: Uitgeverij Atlas. -174p.
Afmetingen: 20 x 12.50 (garenloos gebrocheerd- zachte kaft) |
| 2001 | Manieren van leven. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: Stampende vrucht; Geheim nummer; Onderduikadres; Kijkgat; Bres III. Omslag: Anneke Germers |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -96p. Afmetingen: 21 x 15 (ingenaaid) |
| 2002 | Derwisj. Tien dansgedichten. (poëzie – bibliofiele uitgave) Concept, boekband en uitvoering werden verzorgd door Atelier Luka en Tinne Luyten tekende voor de vormgeving. De boekarchitecte nam de derwisjdanser als uitgangspunt voor het concept van dit boekje, het staat dan ook wervelend open te waaien. De tekst zit verborgen tussen de plooien van de dansende draaikolk. De gedichten worden ‘geïllustreerd’ met bewerkingen van foto’s van Karen Oger. De tekst werd gezet uit Stone Serif en het boek werd gedrukt door Drukkerij de Stijl (Zonhoven). Het boekblok is gebonden op een houten blok. Het geheel zit vervat in een papieren hoes. Dit is de negende uitgave van het bibliofiele genootschap Literarte. |  |
Kessel-Lo: Literarte. 72p. Afmetingen: 20 x 13 De oplage bestaat uit 150 exemplaren genummerd van 1 tot 150, waarvan de eerste 110 bestemd zijn voor de leden en 15 exemplaren genummerd van I tot XV voor de auteur, medewerkers en recensenten. Alle exemplaren zijn door de auteur gesigneerd. Vormgeving: Tinne Luyten Druk: De Stijl, Zonhoven Bindwerk: Atelier Luka, Antwerpen (Kula Kalentzi) Lettertype(s): Stone Serif Papier: Munken Print Extra18 (150 gr), Translucents Clear (140 gr), Archiefkarton (330 gr) Extra info: Wenge hout door Peter Speyer, formpur |
| 2003 | Derwisj. (gedichtenbundel – handelseditie) Bevat de cycli: De rest van ons gesprek; Liefdesgeschiedenis; Derwisj; Bres IV. Omslag: Brigitte Slangen Binnenwerk: Hannie Pijnappels |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -88p. Afmetingen: 21 x 15 (ingenaaid) |
| 2003 | Bres. (livre de peintre – bibliofiele editie)
4 etsen van Dan van Severen, suite van 4 etsen, in een map, alles in een etui
Bevat drie al in Nolens’ vorige bundels opgenomen reeksen, plus een vierde cyclus van twintig lange gedichten die hier voor het eerst verschijnen en zelfs de aanvang vormen van dit boek. Ze werpen immers een levendig licht op het voorlopig geheel van Bres. Vier reeksen, samen goed voor vierenveertig gedichten, staan hier voor het eerst bijeen. Dan Van Severen tekende voor deze uitgave vier etsen. Vertrekkend van het kruis, dat vaak als basis fungeert in zijn werk, ontstond een reeks verinnerlijkte etsen die een contrapunt vormen bij de gedichten van Nolens. De handelsuitgave verschijnt in 2007 |
 |
Gent: Ergo Pers. -78p. Afmetingen: 35 x 25 (foedraal met opdruk) De oplage van deze editie bedraagt 48 Arabisch genummerde exemplaren, gedrukt op Hahnemühle 230 g. Bij elk exemplaar hoort een suite van vier door Dan Van Severen gesigneerde en genummerde etsen. Alle exemplaren werden in het colofon gesigneerd door Leonard Nolens en Dan Van Severen. De tekst werd gezet uit Bembo corps 18 en gedrukt door Rein Ergo, de etsen werden gedrukt door Henrie Hemelsoet. |
| 2004 | Laat alle deuren op een kier. (poëzie – verzamelbundel)
Bevat de bundels: Twee vormen van zwijgen; Incantatie; Alle tijd van de wereld. Een poëtica; Hommage; Vertigo; De gedroomde figuur; Geboortebewijs; Liefdesverklaringen; Tweedracht; Honing en as; En verdwijn met mate; Voorbijganger; Manieren van leven; Derwisj.
Omslag: Geert de Koning. 2016: Puertas entreabiertas -2 Spaans / vert. uit het Nederlands door Stefaan van den Bremt. Madrid: Vaso Roto. |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -877p. Afmetingen:18.50 x 11.40 (gebonden – harde witlinnen kaft – stofomslag) |
| 2005 | Een dichter in Antwerpen en andere gedichten. (gedichtenbundel)
Omslag: Brigitte Slangen
Binnenwerk: Hannie Pijnappels. 2015: Vertaald in het Afrikaans door Daniel Hugo als ’n Digter in Antwerpen. ’n Keuse uit die gedigte van Leonard Nolens. Uitgever: Protea Boekhuis, Pretoria. |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -85p. Afmetingen: 21 x 15 (ingenaaid) |
| 2005 | Stad van letters: W.
Introductie Leonard Nolens en Kristoffel Boudens: Pascal Cornet |
 |
Antwerpen: ABC2004 (Antwerpen open vzw, Wapper 2). / Gent: Imschoot Uitgevers. -24p.p.
Reeks: Stad van letters / Antwerpen Wereldboekenstad 2004. – Antwerpen, 2004 – 2005; vol. W. Dit is een van de 26 cahiers die verschijnen t.g.v. antwerpen world book capital 2004; 52 genummerde en gesigneerde exemplaren.
|
| 2007 | Negen slapeloze gedichten / Neun schlaflose Gedichte. (poëzie- bibliofiele uitgave)
De gedichten werden naar het Duits vertaald door Ard Posthuma. Negen slapeloze gedichten | Neun schlaflose Gedichte, een tweetalige uitgave met gedichten van Leonard Nolens en etsen van Karel Dierickx verscheen in een oplage van zestig exemplaren, Arabisch genummerd van 1 tot 60. Bij elk boek hoort een suite met vijf door Karel Dierickx getekende en genummerde etsen en een door Leonard Nolens hand geschreven en gesigneerd gedicht. Elk boek werd ook in het colofon gesigneerd door de auteur en de kunstenaar. |
 |
Gent: Ergo. -44p.
Afmetingen: 35 x 28 De etsen werden gedrukt door Henri Hemelsoet en Eric Levert. De tekst werd gezet uit Stempel Trump Mediæval en gedrukt op Hahnemühle 230 grams door Rein Ergo die ook instond voor ontwerp en afwerking. De etsen van Karel Dierickx ontstonden in de winter van 2007 in het atelier van Henri Hemelsoet. Het boek werd voorgesteld op 1 juni 2007 in Antiquariaat de Slegte in Antwerpen in aanwezigheid van beide kunstenaars. |
| 2007 | Negen slapeloze gedichten. (gedichtenbundel- handelseditie)
De boekverzorging is in handen van Kris Landuyt en Jan Depover.
Foto: Stefan Vanfleteren.
|
 |
Antwerpen: Boekhandel De Slegte. – Reeks: Poëzie-uitgaven. – Antwerpen; vol. 5 Afmetingen: 26 x 17.50 (ingenaaid) Colofon: ‘Negen slapeloze gedichten’ is een uitgave van Boekhandel De Slegte en verschijnt als vijfde deel in de reeks poëzie-uitgaven. De boekverzorging is in handen van Kris Landuyt en Jan Depover. De tekst is gezet uit de Dolly en gedrukt op 150 grams bioset door Drukkerij Epo te Antwerpen. Het bindwerk werd verzorgd door Sepeli. |
| 2007 | Een fractie van een kus. (poëzie)
Omslag en tipografie: Guus Ros, Amsterdam. Een fractie van een kus is samengesteld op verzoek van Poetry International ter gelegenheid van Gedichtendag 2007 en bevat tien nooit eerder gepubliceerde gedichten. |
 |
Rotterdam/Amsterdam/Antwerpen: Poetry International. / Em. Querido’s Uitgeverij bv. –niet gepag. [12]p.
Afmetingen: 18.20 x 11.60 (gebrocheerd)
|
| 2007 | Bres. (gedichtenbundel – handelseditie)
Omslag: Brigitte Slangen
Omslagfoto: Hollandse Hoogten / Henri Cartier Bresson
Binnenwerk: Hannie Pijnappels
Heruitgave van 2003, een livre de peintre, Ergo Pers Gent. Eerste, tweede en derde druk 2007 VSB Poëzieprijs in 2008 2016: Vertaald in het Duits door Ard Posthuma als Bresche. Uitgever: Rugerup, Berlin. |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -100p.
Afmetingen: 21 x 15 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft)
|
| 2008 | Woestijnkunde. (gedichtenbundel)
Omslag: Brigitte Slangen
Binnenwerk: Hannie Pijnappels. Bevat de cycli: Nestgeur; Slapeloze gedichten; Woestijnkunde; Impasse; Venetië |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -85p. Afmetingen: 21 x 15 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) |
| 2009 | Dagboek van een dichter. (Verzamelde dagboeken van 1979 tot 2007)
Bevat de bundeling van de vier eerdere dagboeken: |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -1.056p. | |
| 2009 | Kolos. (gedicht) Kolos is een niet eerder gepubliceerd gedicht, dat door Ser J.L. Prop werd gezet en gedrukt. | Terhorst: Prop, 2009. – [Z.p.] Reeks: Koppermaandagreeks nr.23 De oplage bedraagt 125 exemplaren. | |
| 2011 | Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen. (gedichtenbundel) Illustratie omslag: Ron Mueck, Big Man, 2000. Hirschhorn Museum and Sculpture Garden. Omslag: Brigitte Slangen. Typografie binnenwerk: Steven van der Gaauw |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -144p. Afmetingen: 21.10 x 15 (garenloos gebrocheerd – zachte kaft) |
| 2012 | Manieren van leven. Gedichten 1975-2011. (poëzie – verzamelbundel)
Omslag: Anneke Germers
Foto auteur: Ludo Geysels. Bevat de bundels: Twee vormen van zwijgen; Incantatie; Alle tijd van de wereld. Een poëtica; Hommage; Vertigo; De gedroomde figuur; Geboortebewijs; Liefdes verklaringen; Tweedracht; Honing en as; En verdwijn met mate; Voorbijganger; Manieren van leven; Derwisj; Bres; Woestijnkunde; Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -1.228p. Afmetingen: 21.60 x 13.40 (gebonden – harde blauwlinnen kaft – stofomslag – leeslint) |
| 2012 | De liefdesgedichten van Leonard Nolens. (poëzie – bloemlezing) Heruitgave van 1997 (4de vermeerderde druk) Omslag: Anneke Germers Binnenwerk: Annie Pijnappels |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -p. Afmetingen: 20.70 x 16 (harde kaft) De liefdesgedichten van Leonard Nolens is een door de dichter gemaakte keuze uit zijn verzamelbundel Manieren van leven. |
| 2014 | Opzichtige stilte. (gedichtenbundel) Bevat de cycli: De kuur I – De kuur II – Ontslag – Weerzien. |  |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -64p. Afmetingen: 21.10 x 15.30 (ingenaaid – zachte kaft) |
| 2017 | Manieren van leven en Dagboek van een dichter. (heruitgave n a v zijn zeventigste verjaardag)
Met bonus CD: Leonard Nolens leest Leonard Nolens. Een keuze uit het VRT-Archief (Querido/Klara) (CD niet apart te koop) |
 |
Amsterdam: Em. Querido’s Uitgeverij bv. -1232p. + 1064p. (Luxecassette) |
| 2017 | Balans. (gedichtenbundel)
Omslag: Brigitte Slangen. Typografie Binnenwerk: Steven van der Gauw. Bevat de cycli: Bezat je nu maar een balans; Ik speel mijn heldenrol; Eenzaamheid had veel bekijks; Voor mij si dansen mijn ouders; en zij belt je stilzwijgend. |
 |
Amsterdam: Em Querido’s Uitgeverij BV. -56p. Afmetingen: 21.00 x 15.00 (paperback) |
| 2018 | Adresboek van een dichter : Nolens veeltalig.
Het gedicht ‘Adres’ uit de bundel Geboortebewijs (1988) werd vertaald in zowat 40 talen. |
 |
Gent : PoëzieCentrum vzw. 43p.
Afmetingen: 18 x 12 (geniet – zachte kaft) |
Overzicht per genre
Poëzie (Alfabetisch op titel)
- Alle tijd van de wereld: een poetica. (1979) Brussel: Elsevier Manteau. -79p.
- Balans. (2017) Amsterdam: Querido. -56p.
- Bres. (2007) Amsterdam: Querido. -100p.
- Chantage. (1991) Den Haag: Mikado Press. -4p.
- De gedroomde figuur. (1986) Amsterdam: Querido. -63p.
- De liefdesgedichten van Leonard Nolens (1997) Amsterdam: Querido. -55p.
- De muzeale minnaar. (1973) Brugge: Sonneville -38p.
- Derwisj (2003) Amsterdam: Querido. -88p.
- Een dichter in Antwerpen en andere gedichten. (2005) Amsterdam: Querido. -85p.
- Een fractie van een kus. (2007) Poetry International.
- En verdwijn met mate (1996 ) Amsterdam: Querido. -63p.
- Geboortebewijs. (1988) Amsterdam: Querido. -64p.
- Hart tegen hart gedichten 1975-1990. (1991) Amsterdam: Querido, -483p.
- Hart tegen hart: gedichten 1975-1996. (1998) Amsterdam : Querido.
- Hommage. (1981) Antwerpen: Elsevier Manteau. -60p.
- Honing en as. (1994 ) Amsterdam: Querido. -54p.
- Incantatie. (1977) Antwerpen: Manteau. -66p.
- Laat alle deuren op een kier.(2004) Amsterdam: Querido. -877p.
- Liefdes verklaringen. (1990) Kapellen: Uitgeverij Pelckmans. / Amsterdam : Wereldbibliotheek -372p.
- Manieren van leven. (2001) Amsterdam: Querido. -96p.
- Manieren van leven. Gedichten 1975-2011. (2012) Amsterdam Querido. -1.228p.
- Negen slapeloze gedichten. (2007) Antwerpen: De Slegte
- Opzichtige stilte. (2014) Amsterdam: Querido. -64p.
- Orpheushanden: verzen (1969) Antwerpen: Eigen beheer -39p.
- Tweedracht. (1992 ) Amsterdam: Querido. -62p.
- Twee vormen van zwijgen. (1976) Antwerpen: Pink editions & Productions.
- Vertigo (1983) Antwerpen: Manteau, -94p.
- Voorbijganger. (1999) Amsterdam: Querido. -71p.
- Woestijnkunde. (2008) Amsterdam: Querido. -85p.
- Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen (2011) Amsterdam: Querido. -144p.
Vertalingen
- 1977:Bernard Gorsky. De wereld van de koralen. Oorspronkelijke titel: Univers corallien
- 1985 :Franz Hellens: Kind tussen twee muren (Oorspronkelijke titel: Contes et nouvelles ou Les souvenirs de Frédéric)
- 1987: André Gide. Reis naar Congo Oorspronkelijke titel: Voyage au Congo(1927).
- 1989: Franco Ferrucci. De schepping: autobiografie van God Oorspronkelijke titel: Il mondo creato (1986).
- 1990: Jean-Patrick Manchette. Laat maar gaan! Rocktheater Oorspronkelijke titel: Cache ta joi. Première 28 april 1990 Stadsschouwburg te Antwerpen KNS Programmaboekje 89/90 nr 7 Regie en lichtregie: Daniel Benoin.
- 1992 :Thomas Mann. Mijn getijdenboek : 165 houtsneden van Frans Masereel Brussel: Harenberg. -222p.
- 1996 :Albert Camus. Caligula
- 2000 :Jean Améry. Schuld en boete voorbij. Oorspronkelijke titel: Jenseits von Schuld und Sühne : Bewältigungsversuche eines Überwältigten (1977).
- 1995: Peter Handke.De kunst van het vragen of De reis naar het welluidende land Oorspronkelijke titel: Das Spiel vom Fragen, oder, Die Reise zum sonoren Land
Dagboeken
- 1989: Stukken van mensen: dagboek 1979-1982. Amsterdam: Querido. -195p.
- 1993: Blijvend vertrek: dagboek 1983-1989. Amsterdam: Querido. -204p.
- 1995: De vrek van Missenburg: dagboek 1990-1993. Amsterdam: Querido. -208p.
- 1998: Een lastig portret: dagboek 1994-1996. Amsterdam: Querido. -213p.
- 2009: Dagboek van een dichter. (Verzamelde dagboeken) Amsterdam: Querido. -1.056p.
Diversen
- 1977: Reinhoud. Antwerpen: Lens Fine Art. -32p.
- 1978: La mort de l’ours polaire: dessins Antwerpen: Lens Fine Art. -22p.
- 1988: Marcel Broodthaers “Le Salon Noir” 1966 / tekst M. Piqueray ; vertaling L. Nolens. Antwerpen : Van de Velde [Ronny] Galerie.
- 2005: Stad van letters : W
- 1977: Topor Tekst van Marcel Moreau, vert. uit het Frans. Antwerpen: Lens Fine Art. -46p.
- 2018: Adresboek van een dichter : Nolens veeltalig. – Gent: PoëzieCentrum vzw. 43p.
Bibliofiele uitgaven
- 2002: Derwisj. (voor de illustratie werden foto’s bewerkt van Karen Oger). Kessel-Lo: Literarte. 72p.
- 2003: Bres. (livre de peintre) 4 etsen van Dan van Severen, suite van 4 etsen, in een map, alles in een etui; Gent: Ergo Pers. -80p.
- 2007: Negen slapeloze gedichten / Neun schlaflose Gedichte. Illustraties: Karel Dierickx /Vert. Ard Posthuma. Gent: Ergo.
VERTALINGEN
AFRIKAANS
- 2015: ’n Digter in Antwerpen. ’n Keuse uit die gedigte van Leonard Nolens Afrikaans / vert. uit het Nederlands door Daniel Hugo. Pretoria: Protea Boekhuis. Poëzie, paperback. Oorspronkelijke titel: Een dichter in Antwerpen en andere gedichten. Amsterdam: Querido, 2005.
DUITS
- 1997: Geburtsschein. Duits / vert. uit het Nederlands door Ard Posthuma. Münster: Kleinheinrich, (Niederländische Literatur der Moderne; 9). Poëzie, gebonden. Oorspronkelijke titel: Geboortebewijs. Amsterdam: Querido, 1988. Nederlandse en Duitse tekst.
- 2016: Bresche. Duits / vert. uit het Nederlands door Ard Posthuma. Berlin: Rugerup. Poëzie, paperback. Oorspronkelijke titel: Bres. Amsterdam: Querido, 2007.
ENGELS
- 2018: An English anthology. Engels / vert. uit het Nederlands door Paul Vincent. Manchester: Carcanet (Carcanet Poetry). Poëzie, paperback. Vertaling van een keuze uit het werk.
FRANS
- 1994: Acte de naissance. Frans / vert. uit het Nederlands door Danielle Losman. Paris: Éditions de la Différence (Orphée; 194). Poëzie, paperback. Vertaling van een keuze uit: Hart tegen hart (1991) en Tweedracht (1993). Uitg. Danielle Losman; Nederlandse en Franse tekst.
- 2004: Brèche. Frans / vert. uit het Nederlands door Marnix Vincent. Bordeaux, Pantin, Paris: Le Castor Astral, (Escales du Nord). Poëzie, paperback. Vertaling van gedichten uit: En verdwijn met mate; Voorbijganger; Manieren van leven; Derwisj. Nederlandse en Franse tekst.
HONGAARS
- 1996: Verklärte Nacht Hongaars / vert. uit het Nederlands door Emese Szabó. In: Magyar napló, jrg.8 (1996) nr.5-6, p.20. Poëzie, Vertaling van gedichten uit De gedroomde figuur (1986).
ITALIAANS
- 1999: Congedo, e altre poesie. Italiaans / vert. uit het Nederlands door Giorgio Faggin. Pistoia: Via del Vento, (Acquamarina; 8). Poëzie, paperback. Vertaling van een keuze uit het werk.
- 1995: Porte socchiuse. Italiaans / vert. uit het Nederlands door Giorgio Faggin. Faenza: Mobydick, (Lenuvole; 15). Poëzie, paperback. Vertaling van een keuze uit het werk. . Inleiding Giorgio Faggin; Nederlandse en Italiaanse tekst.
POOLS
- 1994: Slowo jest uczciwym znalazca. Pools / vert. uit het Nederlands door Jerzy Koch. Klodzko: Witryn Artystów, (Klodzkiego Klubu Literackiego). Poëzie, paperback. Vertaling van een keuze uit de bundel Hart tegen hart.
SERVISCH
- 1995: Prolog. Servisch / vert. uit het Nederlands door Ivana Šćepanović. In: Knjizevne novine, jrg.46, nr.904, 8. Poëzie, Vertaling van een keuze uit het werk.
SPAANS
- 2013: Puertas entreabiertas Spaans / vert. uit het Nederlands door Stefaan van den Bremt. Madrid: Vasa Roto Ediciones, (Vasa Roto Esenciales Poesía). Poëzie, gebonden. Vertaling van een keuze uit het werk. Nederlandse en Spaanse tekst.
- 2016: Puertas entreabiertas -2 Spaans / vert. uit het Nederlands door Stefaan van den Bremt. Madrid: Vaso Roto. Poëzie, gebonden. Oorspronkelijke titel: Laat alle deuren op een kier. Amsterdam: Querido, 1986–2014. Nederlandse en Spaanse tekst.
ZWEEDS
- 2018: Den som föds är såld. Zweeds / vert. uit het Nederlands door Lasse Söderberg. Stockholm: Bökforlaget Tranan, . Poëzie, paperback. Bevat gedichten uit: Manieren van leven: gedichten 1975-2011.
