Maakt deel uit van:de frontgeneratie WO Isociale tendensen in de Vlaamse literatuur
JEF DE GRAEVE
Gent, 11 juli 1891- Gent, 8 augustus 1934
Bekende figuur in de Gentse socialistische beweging, Belgisch senator en tevens auteur van enkele romans, toneelstukken, verhalen waarin hij het Gentse arbeidersbestaan beschreef, en gedichten ter verheerlijking van de socialistische idee.
BIOGRAFIE
11 juli 1891: Geboren te Gent in een bescheiden arbeidersgezin, zijn vader was katoenwever en –spinner maar ook enige tijd lantaarnaansteker.
- Hij liep de lagere gemeenteschool in de wijk Brugse Poort en mocht daarna nog voor een paar jaar gratis naar een betalende middelbare school.
- Tot zijn veertiende ging hij naar een lagere gemeenteschool in de wijk Brugsepoort, daarna mocht hij gratis de lessen volgen van het negende leerjaar in de nochtans betalende gemeenteschool aan het Begijnhofplein.
1905: Veel van zijn literair werk als adolescent publiceerde hij in het dagblad Vooruit en in tijdschriften zoals De Waarheid, De Gids, Groot Nederland en De jonge socialist, zoals:
- De rede van den Meienkoning (1905 in De Waarheid),
- Na ’n dag van corvee, (opgenomen in de bundel Het bleekersleven)
- Klokke Roeland.
- De gedichten Jan Rysselaar, Hoelang het duren zal, De dood van Fox en Revolutie.
1906: Van beroep was hij tot 1910 fabriekswerker.
1910: Werd bureelbediende in de socialistische Volksdrukkerij die toen in de Hoogpoort gevestigd was.
In 1910 schreef hij, naar aanleiding van de feestelijke herdenking van vijfentwintig jaar BWP, een Jubelzang voor Vooruit.
1911: Begon toneelstukjes te schrijven, waarin hij het lijden en de strijd van de arbeiders beschreef, zoals:
- Ouwe dag, dramatische schets uit het volksleven (1911), op het thema van het afgesloofd werkerspaar dat gescheiden naar het ouderlingengesticht moet. Andere toneelstukken zijn: Jonge dag (1918); Revolutie.
- Ouwe dag werd voor de eerste maal opgevoerd in de Nederlandsche Schouwburg op 15 oktober 1911, het werd opgenomen in het repertorium van Vlaamse socialistische toneelgroepen.
1912: Werd opsteller (redacteur). in de Samenwerkende Maatschappij Het Licht, de Gentse socialistische krantenuitgever. Hij volgde er Désiré Bouchery op.
1912-1914: Publiceerde in De Jonge Socialist (1912-1914) een aantal van zijn gedichten o.a. het gedicht Mei.
1914-1918: Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij redacteur/journalist bij het Zondagsblad : letterkundig bijblad van Vooruit. Regelmatig plaatste hij er gedichten en verhalen van zijn hand, o.m. Sterfgeval.
In diezelfde periode vertaalde hij stukken uit het werk van de door hem bewonderde Amerikaanse auteur Jack London, o.m. In het arbeidersgetto (opgenomen in De Jonge Socialist, 1917).
1919: In zijn roman ‘De hel en hoe ze op aarde kwam’ schetst hij een apocalyptisch beeld van de bezette stad: “De beschaving dreigde toenmaal in puin te vallen. De lugubere aanblik der doodsche, onverlichte straten der stad gaf er een voorgevoel of de zekerheid van. Het leven […] verschrompelde […] tot ellendigst middeleeuwsch bestaan, met al de barbaarsche kenmerken ervan. Alles en allen rondom scheen tot ondergang gedoemd.” De ellende van de bevolking contrasteerde absurd met het futurisme van het alomtegenwoordige “formidabel militaire machien”.
De hel en hoe ze op aarde kwam (1919) was een soort oorlogsdagboek van de Gentse bevolking. Het draagt terecht als ondertitel “dagboek eener menigte”. Het werd bekroond door het Instituut Solvay voor Arbeidersopvoeding met de prijs voor Vlaamse oorlogsliteratuur.
Na de oorlog kwam zijn politieke loopbaan in een stroomversnelling en vervulde hij allerlei functies in de socialistische jeugdbeweging en in de Belgische Werkliedenpartij (BWP).
- Als lid van de Gentse groep (afdeling België) woonde hij een zitting van de Volkenbond in Genève bij.
- In Bielefeld (bij Hannover) had eind juli 1921 een internationaal treffen plaats van socialistische jeugdleiders. Als Vlaamse afgevaardigden voor de Socialistische Jonge Wacht waren onder meer Chris De Bruycker, Gust De Muynck en Jef De Graeve aanwezig, vergezeld van drie partijleden: Hendrik de Man, Louis de Brouckère en Jozef van Roosbroeck
1925: Verkozen tot provincieraadslid van Oost-Vlaanderen en in 1927 tot gemeenteraadslid van Gent.
1932: Verkozen tot socialistisch senator voor het arrondissement Gent, maar minder dan twee jaar later overleed hij.
8 augustus 1934: Overlijden te Gent
Epiloog
In 1935, een jaar na zijn overlijden, veranderde de socialistische wijkclub Verbroedering (opgericht in 1887) haar naam in Jozef De Graeve, naar het kind van de volkse Brugsepoort.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Website
- Jozef De Graeve – Wikipedia
- De Graeve, Jozef – Literair Gent (lemma geschreven door Denise de Weerd).
Referenties
- Emiel Willekens, Sociale tendensen in de Vlaamse literatuur 1885-1914-1960. S.M. Ontwikkeling nr. 144 Antwerpen (Een reeks bestaande uit losstaande maar genummerde delen, geschreven door verschillende auteurs over verschillende onderwerpen)
SMAAKMAKER
- Op het Forum Eerste Wereldoorlog zijn – door en enthousiaste lezer – een aantal bladzijden uit zijn roman ingescand.
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto
Chronologisch overzicht