BONNEURE Fernand

Brugge, 18 mei 1923 – Brugge, 26 september 2017

Dichter, prozaschrijver, kunstcriticus en uitgever.

Auteur van een beperkt literair oeuvre: een vijftal dichtbundels, een korte roman (Bijvoorbeeld, 1965), een verhalenbundel (De kardinaal komt niet, 1968) en een aantal jeugdverhalen.

Leverde aan diverse tijdschriften kunstkritische bijdragen, schreef talrijke monografieën (o a over Jef Claerhout, Rik Slabbinck, Hubert Minnebo en vele anderen)

Medestichter in 1952 van het literair-cultureel tijdschrift (West-)Vlaanderen.

Vanaf de vroege jaren ’60 actief in de Vereniging van West-Vlaamse Schrijvers en in de jaren ‘90 voorzitter van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen.

 BIOGRAFIE

18 mei 1923: Geboren te Brugge.

Lager en middelbaar onderwijs (Latijns-Griekse humaniora) aan het Sint-Lodewijkscollege in Brugge (retorica 1942).

• Hij wordt één van de actieve studentenleiders, zowel in de KSA als in het Jong Volkse Front. In het Sint-Lodewijkscollege wordt hij hoofdman van het geheim genootschap Gilde Noodvier.

1942-1944: Hoger onderwijs aan de Sociale school in Roeselare.

1944 tot 1948:  KSA-gouwleider voor West-Vlaanderen.

1950: Huwt met Georgina Lanckriet en ze kregen vier kinderen, onder wie de VRT-journaliste Kristien Bonneure, de voorzitter van de Brugse Culturele Raad Jan Bonneure en de germaniste Annemie Bonneure.

1952-1961: Medestichter en eerste secretaris van het tijdschrift West-Vlaanderen, later veranderde de titel in  Vlaanderen, waarvoor hij enkele nummers samenstelde en uiteenlopende bijdragen schreef . Een keure uit zijn bijdragen aan dit tijdschrift vindt u op de site van DBNL

UITGEVER – ORGANISATOR – PROMOTOR VAN HET CULTURELE LEVEN – KUNSTCRITICUS

1954 tot 1983:  Uitgever, eerst bij Desclée De Brouwer, meer bepaald in de Nederlandstalige afdeling van deze grote drukkerij-uitgeverij, vervolgens bij Orion in Brugge en bij Orbis/Orion in Antwerpen.

• Desclée De Brouwer – van huis uit een katholiek geïnspireerd – zal mede onder impuls van Bonneure, vanaf de jaren ’60 steeds meer aandacht besteden aan poëzie.
  • In 1962 verscheen het eerste deel van NOORDERLICHT, een reeks bestemd voor jonge dichters. Niemand minder dan Herman de Coninck debuteerde in deze reeks met De lenige liefde (1969), maar ook Jo Gisekin, Stefaan Van den Bremt en Eric Derluyn publiceerden hun vroeg werk in deze reeks. In 1964 verscheen ook Azuren holte van Jos de Haes in dit fonds.
• Na heel wat overnameperikelen ging Desclée De Brouwer over in uitgeverij Orion die vanaf 1971 onder meer de Bladen voor de Poëzie uitgaf. Vanaf 1974 gaf Orion ook de succesvolle reeks De Gulden Veder uit, waarin heel wat dichters een verzameld dichtwerk publiceerden: Anton Van Wilderode, Bert Decorte, Jos De Haes, Gery Helderenberg, …
• Ook de Françoys Villon-vertaling (1974) van Jacques Fieuws evenals diens vertaling van het Roelandslied (1977) en Het lied van de dood (1980) van de 2de eeuwse monnik Helinand vonden mede onder zijn impuls de weg naar publicatie.

Maart 1955: Samen met Jan Vercammen, Rik Slabbinck en Albert Vermeire – was hij organisator van het kunstenaarsweekend dat door gravin d’Hespel gehouden werd op haar kasteel Driekoningen in Beernem. Het eerste vond plaats op 8-9 juli 1951 en het laatste op 15 mei 1982.  Hij was er actief vanaf het vijftiende weekend op 19 maart 1955.

Als kunstcriticus leidde hij vele – volgens hem zelf té vele – vernissages in. Naast bewerkingen van enkele belangrijke uitgaven, zoals Sinds 45. De Kunst van onze Tijd (1969-73, 3 delen), Beeldende Kunst, Kunstgeschiedenis en Lexicon (1978), Vijfentwintig Eeuwen Europese Kunst (1980) bracht hij monografiëen over o.a. Jef Claerhout (1979), Anto Diez (1985), Hubert Minnebo (1988), Willem van Hecke (1990) en Georges Collignon (1990).

1960 tot 1983 : Als secretaris, later voorzitter van  Provinciaal Comité voor Kunstambachten, organiseert hij in het ‘Huidenvettershuis’ in Brugge soms wel tien tentoonstellingen per jaar, met alle nodige contacten, briefwisseling, vernissage, affiches, toezicht enz.

Ook voor de kunstgalerie van het Boudewijnpark in Sint-Michiels heeft hij – samen met Rudolf Croene, Renaud Blondeel en Roger Legroe – 99 kunsttentoonstellingen georganiseerd en ook diverse literaire avonden

13 mei 1961: Stichting van de Vereniging van West-Vlaamse Schrijvers (VWS)

• Aanvankelijk heette de vereniging Kring van Westvlaamse Schrijvers en werd ze gesticht als feitelijke vereniging tijdens een vergadering in het hotel Portinari, toen gevestigd aan de Garenmarkt in Brugge. Er waren negen stichtende leden: Fernand Bonneure, Paul de Wispelaere, Jaak Fontier, Marcel Matthijs, Ria Scarphout, Jan van der Hoeven, Jan Vercammen, Albert Vermeire en Staf Weyts.
• Van 1984 tot 2007 was Bonneure voorzitter van de vereniging en bleef tot op de datum van zijn overlijden erg actief als bestuurslid.
• De vereniging is nog altijd actief en is uitgever van de VWS-cahiers, de Lexicons van West-Vlaamse Schrijvers, van Beeldende Kunstenaars, van de Muziek).
• Voor een historiek zie: historiek van de vereniging van west-vlaamse schrijvers

EIGEN LITERAIR WEK

Parallel met deze activiteiten schrijft Bonneure een beperkt literair oeuvre bij elkaar: een roman Bijvoorbeeld (1965), een verhalenbundel: De kardinaal komt niet (1968), een tweetal jeugdboeken en vijf gedichtenbundels.

1960: Debuteert als dichter met een bibliofiele editie Kruisweg, veertien gedichten bij veertien tekeningen van de schilder Marcel Notebaert.

• Renaat Ramon zegt hierover: Er worden geen taferelen beschreven, de veertien scènes worden op een manier die abstract-expressionistisch genoemd kan worden, getaald. De invloed van Georg Trakl en van de experimentelen uit zich in het gebruik van neologismen, synesthesieën en niet-mimetische beelden die ook in de volgende bundels, zij het in mindere mate, te vinden zijn. (Poëziekrant jg 42 (2018) nr 2 pp 13)

1961: Een tweede bundel Mijn huis ikonostase , waarvan de titel verwijst naar zijn eclectische verzameling kunstwerken.

In dezelfde periode (1962-1963) schrijft hij twee jeugdverhalen en een aantal andere verhalen die in 1968 bij uitgeverij Davidsfonds te Leuven worden gebundeld onder de titel De kardinaal komt niet

1966: Met zacht potlood, een bundel waarvan de woorden rustiger zijn geworden. Zijn voorliefde voor schilders die een weelderig kleurenpalet beheersen komt op de voorgrond, getuige zijn ‘suite voor een schilder’ met name Rik Slabbinck, schilder van vooral naakten – ‘De schilder schrijft zijn totemtaal / op warme huid van vrouwen’ en van stillevens: ‘De dingen stellen stilte ten toon’.

1976: Na een dichterlijke pauze van 10 jaar verscheen het tweeluik Op goede voet: ‘Taferelen uit de valkenjacht’ en ‘Afvaart naar mijn zeeschap’

1981: Zijn poëtisch parcours eindigt met strofisch berijmde gedichten in [B]ruggewaarts

1984: Bezorgt de  omvangrijke viertalige bloemlezing Brugge beschreven. Hoe een stad in teksten verschijnt.

1999: De vijf bundels worden samengebracht onder de titel Alle vissen bij invallend licht

12 maart 2009 wordt op het AMVC – Letterenhuis in Antwerpen de inventaris voorgesteld van het aldaar bewaarde archief Desclée De Brouwer en rechtsopvolgers. Fernand Bonneure spreekt bij deze gelegenheid een ‘Terugblik‘ uit, die onder de titel Desclee de Brouwer. Terugblik bij een inventaris, gepubliceerd wordt in Biekorf, 2009, blz. 154-159.

26 september 2017: Overlijden van Fernand Bonneure te Brugge

 

MEER OVER FERNAND BONNEURE

• Ria SCARPHOUT, Fernand Bonneure, VWS-cahiers n° 4, 1966.
• Luc DECORTE, Fernand Bonneure 24 uur, in: Brugsch Handelsblad, 15 en 22 oktober 1976.
• Renaat RAMON, Fernand Bonneure, VWS-cahiers n° 101, 1983.
• Raf SEYS, Fernand Bonneure, in: Lexicon van West-Vlaamse schrijvers, Deel I, Torhout, 1984.
• Andries VAN DEN ABEELE, Gilde Noodvier. De oorlogsjaren 1940-1944, in: Haec Olim, Brugge, 1999, blz. 73-142.
• Reginald BRAET, Schriften van Driekoningen. Een geschiedenis van Beernem, zijn kastelen en de kunstweekends, 2005.

 

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Website

• Fernand Bonneure – Wikipedia
• Fernand Bonneure · dbnl

Referenties

• Renaat Ramon, Weggezeefd licht. In memoriam Fernand Bonneure. in: Poëziekrant nr 2, maart-april 2018, p13.

BEKRONINGEN

• Provinciale prijskamp voor novelle en kort verhaal, eerste premie voor de novelle ‘Cynea Capillata’, 1961
• Provinciale prijskamp voor novelle en kort verhaal, vierde premie voor de novelle ‘Een kleine revolutie afdraaien’, 1961
• Provinciale prijskamp voor novelle en kort verhaal, voor de novelle ‘De kardinaal komt niet‘, 1965
• Poëzieprijskamp van ‘Nieuwe Stemmen’, bekroning, 1969
• Vijfjaarlijkse literaire prijs van de stad Brugge, voor de gedichtenbundel ‘Bruggewaarts‘, 1980

 

BIBLIOGRAFIE

Woordje vooraf

De bibliografie bevat twee afdelingen

1. Een chronologisch overzicht van het literaire oeuvre uitgegeven in boekvorm
2. Een beknopt overzicht per genre waarin niet alleen het literaire oeuvre belicht wordt maar tevens de essays, monografieën en vertalingen.

De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij

• Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
• Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
• Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
• POËZIECENTRUM vzw – Gent

Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto

Chronologisch overzicht van het literaire oeuvre

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
1960	Veertien gedichten bij de Kruisweg van Marcel Notebaert. (poëzie – bibliofiele uitgave) Geïllustreerd door Notebaert met met de hand opgekleurde, expressionistische tekeningen, verwant met zijn Kruisweg (1959-1960) voor de neoromaanse Sint-Eligiuskerk (1958) van Sint-Eloois-Winkel, gemeente Ledegem, West-Vlaanderen.		Bibliofiele privé-editie van 75 exemplaren. Afmetingen: 44.50 x 28.50 (losse bladen in kaft) Colofon: De oplage van deze bibliofiele uitgave werd beperkt tot 75 exemplaren, als volgt gerangschikt: Nummer 1: gereserveerd. 4 exemplaren: samengesteld uit de platen met de hand opgekleurd; een volledige suite in zwart-wit met kleurtoetsen en twee originele gekleurde voorstudies. Genummerd van 2 tot 5. 20 exemplaren: samengesteld uit de platen met de hand opgekleurd; een volledige suite in zwart-wit met kleurtoetsen en een originele detailstudie, niet gekleurd genummerd van 6 tot 25 exemplaren: samengesteld uit de platen met de hand opgekleurd, en een volledige suite in zwart-wit genummerd van 26  tot 75.
1961	Mijn huis ikonostase. (gedichtenbundel)		Lier: De bladen voor de poëzie. -30p. Afmetingen:21 x 13.50 (ingenaaid & gebonden in harde kartonnen kaft) Reeks: De bladen voor de poëzie. Jrg.9, Nr.3 [tweede serie] Colofon: Deze bundel werd gedrukt op de persen van de drukkerij Sanderus te Oudenaarde, in opdracht van de Bladen voor de Poëzie te Lier, als derde nummer van de negende jaargang, in de maand september 1961
1962	Olahalla, het Indianenmeisje. (jeugdverhaal) Illustraties: Steurbaut;		Antwerpen: Uitg. V. Van Dieren pvba -32p. Afmetingen: 19.60 x 13.50 (geniet) Reeks: Wijsneus speurt. – Antwerpen; vol. 30
1963	Aan elke bocht een paradijs. (jeugdverhaal) Illustraties: Steurbaut		Antwerpen: Uitg. V. Van Dieren pvba -32p. Afmetingen: 19.60 x 13.50 (geniet) Reeks: Wijsneus speurt. – Antwerpen; vol. 39
1965	Bijvoorbeeld. (novelle)		Brugge/Utrecht: Desclée de Brouwer. -66p. Afmetingen: 19.50 x 13 (ingenaaid) Reeks: Noorderlicht. Gedrukt op de persen van de  Sint-Augustinusdrukkerij te Brugge, in opdracht van de Uitgeverij Desclée de Brouwer Brugge – Utrecht – Parijs -Bilbao- Buenos Aires – New York.
1966	Met een zacht potlood. (gedichtenbundel)		Herk-de-Stad: Brems. -47p. Afmetingen: 21 x 13
1968	De kardinaal komt niet  (verhalen) Bevat: De kardinaal komt niet (pp 5-35); Cynea Capillata (pp 36-80); Een kleine revolutie afdraaien… (pp 81-95); Zijn naam was Seemark (pp 96-114); Duits winterverhaal (pp 115-145); Zo’n dwaas ongeval (pp 146-187). 1990: Het verhaal ‘Duits winterverhaal’ werd opgenomen in ‘De beste Vlaamse oorlogsverhalen’ pp 47-70, samengesteld door Dirk Christiaens Uitgeverij Manteau		Leuven: Davidsfonds. -187p. Afmetingen: 19.25 x 12.50 (gebonden – harde linnen kaft  met stofomslag) Reeks: Belfortreeks nr 556   1968-2
1976	Op goede voet. Een tweeluik. (gedichtenbundel) Deeltitels: Taferelen uit de valkenjacht; Afvaart naar mijn zeeschap		Deurle-aan-de-Leie: Colibrant. -40p. Afmetingen: 17.50 x 11.50 (ingenaaid)
1991	Bruggewaarts. (poëzie – bibliofiele uitgave) Negen gedichten geïllustreerd met vijf houtgravures van Renaat Bosschaert. Inleiding: Gaby Gyselen		Brugge: Renaat Bosschaert. -[16]p. +ill. Map met 8 losse bladen. Colofon: -9 gedichten uit de bundel “Bruggewaarts” in 1980 onderscheiden met de eerste vermelding in de Guido Gezelleprijs van de stad Brugge. Uitgegeven in de zomer – 1981 – door Renaat Bosschaerts. Door hem geïllustreerd met 5 houtgravures en met de handpers, rechtstreeks van de blokken, afgedrukt en getekend. De tekst werd gezet uit de Times-type corps 20. Inleidend woord: Gaby Gyselen. De oplage bedraagt 300 genummerde exemplaren op velijn van Arches (250 gr), waarvan 50 ex. niet in de handel. Uitgegeven in eigen beheer. Koninklijke Bibliotheek – D/1981/2745/2
1999	Als vissen bij invallend licht. (poëzie – verzamelbundel) Deeltitels: Kruisweg; Mijn huis ikonostase; Met een zacht potlood; Op goede voet; [B]rugewaarts; verspreide gedichten. Met een voorwoord door Willy Spillebeen.		Brugge: Kruispunt. -217p. Afmetingen:21 x 13.50 (ingenaaid) Geïllustreerd met foto’s

 

EEN BEKNOPT OVERZICHT PER GENRE
(inclusief de essays en de monografieën)

 Poëzie

• Veertien gedichten bij de Kruisweg van Marcel Notebaert, 1960
• Mijn huis. Ikonostase, Lier, 1961
• Met een zacht potlood, Herk-de-Stad, 1966
• Op goede voet, Deurle, 1976
• Bruggewaarts, Brugge, 1981
• Als vissen bij invallend licht, 1999

Romans en verhalen

• Olahalla, het Indianenmeisje, jeugdverhaal, Melle, 1962
• Aan elke bocht een paradijs, jeugdverhaal, Melle, 1963
• Bijvoorbeeld, roman, Brugge, Desclée de Brouwer, 1965
• De kardinaal komt niet, verhalen, Leuven, 1968

 Essays

• Kijkers op koppen, Brugge, (1964)
• Brugge in de literatuur (1974)
• Brugge (1975)
• Op zoek naar Brugges ziel (1979)
• Georges Rodenbach en zijn boeken over Brugge (1980)
• Brugge Beschreven. Hoe een stad in teksten verschijnt, bloemlezing met inleidingen en aantekeningen, Brussel, Elsevier, 1984.
  • Afmetingen: 26 x 19.30 (gebonden – harde linnen kaft  met stofomslag) Uitgeverij Elsevier Librico, Zaventem
  • Frontispice: Het belfort, kleurenlitho door F. Stroobant,uitgegeven in Brussel, door Muquardt en aldaar gedrukt door Simonau en Toovey, 1853

• Literaire gids voor West-Vlaanderen (1985)
  • Afmetingen: 20.50 x 15 (ingenaaid – geïllustreerde kaft met flappen) Reeks: Literaire gidsen voor Vlaanderen Uitgeverij Hadewijch, Schoten.

• Kunstgids voor Brugge (1988)
• Brugge letterlijk. Een literaire stadswandeling (2000), met Jo Berten
• De Kapucijnen vierhonderd jaar in Brugge (1992)
• Het stille Brugge. 100 jaar Bruges-la-Morte (1992), met Marcel Vanhoutryve
• Drie Brugse rederijkers (1995)
• Brugge tussen belfort en reien / teksten : Fernand Bonneure ; foto’s : Jan Decreton. Tournai : La renaissance du livre. 101p. , (2000)
• Brugge staat klaar voor Europa, begeleidende tekst bij jaarkalender voor boekhandel De Reyghere (2003)
• Panorama op de West-Vlaamse letteren, VWS Cahiers 250/251. (2009)

Monografieën

• Marcel Matthijs, ‘Het Turks Kromzwaard’  VWS-cahiers n° 1, Koekelare, 1966
  • Driemaandelijkse uitgave van de vzw Vereniging van Westvlaamse Schrijvers
  • Jg. 1 nr 1 Lente 1966
  • Bevat inleiding door Fernand Bonneure – de 4^de druk van het verhaal ‘Het Turks Kromzwaard’ – bibliografie
  • Afmetingen: geniet
• Staf Weyts, “De boodschap”, VWS-cahiers nr 18, Koekelare, 1969
  • Driemaandelijkse uitgave van de vzw Vereniging van Westvlaamse Schrijvers
  • Jg. IV nr 2/A Zomer 1969
  • Bevat inleiding door Fernand Bonneure – 2^de bijgewerkte druk van ‘De boodschap’ – bibliografie
  • Afmetingen: geniet

• Etienne Le Compte, Antwerpen, 1969
• Marcel De Backer, Blankenberge, 1969
• Jeanine Behaeghel, Brugge, 1971
• Jean-Jacques de Grave, Brugge, 1971
• De gestructrureerde symboliek van Michèle Broeders, Blankenberge, 1971
• Roger Fieuw, Aan tijd en beperkingen ontheven’-  VWS-cahiers nr 43, Jrg. 8 (1973) nr. 2, Koekelare, 1973
  • Driemaandelijkse uitgave van de vzw Vereniging van Westvlaamse Schrijvers
  • Jg. VIII nr 2/A Zomer 1973
  • Bevat inleiding door Fernand Bonneure – bloemlezing – bibliografie
  • Afmetingen: geniet
• Norbert Edgard Fonteyne, “Tussen romantiek en realisme”, VWS-cahiers nr 50, Koekelare, 1974
• Marcel De Backer, schilderijen om bedachtzaam in rond te wandelen, Gent, 1977
• Louis Sourie, VWS-cahiers nr 74, Koekelare, 1978
• Henri Lannoye. Ballade van de linkervoet Bornem, 1978
• Paul Permeke, geheel de mens, Oostburg, 1979
• Jef Claerhout, Brugge, 1979
• August Vanhoutte, VWS-cahiers nr 96, Koekelare, 1982
• Raf Seys, VWS-cahiers nr 100, Koekelare, 1982
• Anto Diez: schilder van hart en ziel, Lannoo, Tielt 1985
• Jacques Fieuws: “Wij treuren om wat snel verging” VWS-cahiers nr 116, 1986

• Hubert Minnebo, Lannoo, Tielt 1988
• Van Hecke Willem, Lannoo, Tielt 1990
• Georges Collignon: abstracte schilderijen, 1946-1966, Lannoo, Tielt 1990
• Jacques Bruynseraede. Brugge : Designdruk Jaak Van Damme 1992
• Adolf Duclos: “driftig en behoudsgezind”, VWS-cahiers nr 163, 1993
• Irénée Duriez, beeldhouwer. Van de Wiele, Brugge, 1997
• Koen Scherpereel, schilder en dichter, bevlogen kunstenaar = Koen Scherpereel, peintre et poète, artiste engagé . Brussel, Dexia Bank, 2001
• Pierre Dyserinck, VWS-cahiers nr 221, Brugge 2005
• Gaby Gyselen, VWS-cahiers nr 230, Wevelgem 2005

VERTALINGEN

• 1951: Allegro barbaro / Bela Just ; Uit het Frans door F. Bonneure ; Bandstempel en stofomslag van E. Verkest. Tielt : Drukk.-Uitgeverij Lannoo. -234p.
• 1952: Ster aan de einder / Guy de. Larigaudie ; Vertaling van F. Bonneure. Alken : Hoogland, Retraitehuis. -48p. Reeks: Edelweiss-reeks.
• 1957: Veroveraars zonder land. Strijd en heldenmoed van missionarissen in alle landen van de wereld. Met 10 foto’s / Hermann Klingler ; Uit het Duits vertaald door F. Bonneure. Gent : L. Vanmelle. -237p.
• 1963: Dappere Het kleermakertje / Nederlandse bewerking door Fernand Bonneure, naar het sprookje van Jakob & Wilhelm Grimm ; Illustraties van Emile Probst. Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer. Niet gepag. A.B.C ; 1
• 1963: Klein Duimpje / Nederlandse bewerking door Fernand Bonneure naar het sprookje van Jakob en Wilhelm Grimm ; Illustraties van Emile Probst. Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer. Niet gepag. A.B.C ; 2
• 1963: Roodkapje / Nederlandse bewerking door Fernand Bonneure naar het sprookje van Jakob & Wilhelm Grimm ; Illustraties van Emile Probst Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer. Niet gepag. A.B.C ; 3
• 1964: De Gelaarsde kat / Nederlandse bewerking door Fernand Bonneure ; naar het sprookje van Jakob & Wilhelm Grimm ; Illustraties van Emil Probst. Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer, niet gepag. Reeks: A.B.C ; 4
• 1964: De Bremer stadsmuzikanten / Nederlandse bewerking door Fernand Bonneure naar het sprookje van Jakob & Wilhelm Grimm ; IIlustraties van Emil Probst. Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer. Niet gep. Reeks: A.B.C ; 5
• 1964: De Aardmannetjes / Nederlandse bewerking door Fernand Bonneure ; Illustraties van Emil Probst. Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer. Niet gepag. Reeks: A.B.C ; 6.
• 1967: Donker Rome / Johannes Rüber; Uit het Duits vertaald door Fernand Bonneure. Leuven : Davidsfonds. -243p. Reeks: Belfortreeks van het Davidsfonds ; nr. 550.
• 1968: Het tijdeiland / Günter Rüber; Uit het Duits vertaald door Fernand Bonneure. Leuven : Davidsfonds. -166p. Reeks: Belfortreeks ; nr. 555
• 1969: Om zeep allemaal / Bernhard Doerdelmann; Nederlandse vertaling : Fernand Bonneure. Blankenberge : Uitgeverij ” Saeftinge ” -30p.
• 1970: Een spiraal van geweld bedreigt de mensheid / Helder Câmara ; Nederlandse vertaling door Fernand Bonneure. Brugge ; Utrecht : Desclée De Brouwer. -75p.