Johan de Boose
Gent, 3 mei 1962
Als auteur is De Boose op verschillende fronten actief: naast dichtbundels en romans schreef hij tevens prachtige boeken over Polen, Duitsland en Rusland. Ook actief in theater, radio en televisie.
BIOGRAFIE
3 mei 1962: Geboren te Gent.
Na zijn middelbare schoolopleiding schrijft hij zich in aan de Universiteit te Gent waar hij Slavische talen studeert.
1984-1990: Studeert met stipendia in Bulgarije, Polen en Rusland.
1985-1998: Allerhande werkzaamheden voor theater
- 1985-1990: dramaturgie Nederlands Toneel Gent, later experimenteel theater met o.a. Nieuwpoorttheater en Vooruit;
- 1985 en 1990: vertaler, assistent en archivaris van Theater Cricot 2 en zijn directeur Tadeusz Kantor in Krakow.
- 1988-1990: leidde eigen theater Barrikade en Suikerij in Gent.
- 1995-1998: was verbonden als acteur en auteur aan Kollektief D&A en Productiehuis Noord-Brabant.
1986-1999: Verbonden aan Radio 3 als programmamaker (specialisatie Oost-Europa).
1993: Doctor in de Slavische Talen en Oost-Europakunde aan de Universiteit Gent. Doctoraalscriptie: Tadeusz Kantor en het Theater van de Dood.
1994: Debuteert met de roman Fluweel van leegte.
1996: Debuut als dichter met Wegen naar Insomnia. Elegieën voor Marina Tsetajeva.
1999-2001: Verantwoordelijke hoorspelen en radiodrama bij de VRT.
2000-2003: Klara presentator en cultuurredacteur ( medewerking aan de programma’s Rondas, Alinea, Prisma, Mixtuur)
Gastdocent aan het Rits, de Hogescholen van Eindhoven, Antwerpen, Gent en Brussel.
2003: Wijdt zich fulltime aan het schrijven van poëzie, literaire non-fictie en fictie, in het bijzonder over zijn reizen in Oost-Europa.
De reizen naar Oost-Europa vinden hun neerslag in een viertal boeken waarin hij een eigen stijl ontwikkeld, die het midden houdt tussen reportage, beschouwingen op geschiedenis en literatuur, en een vleugje lyriek.
- 2004: Zijn grote liefde Polen schrijft hij neer in Alle dromen van de wereld, een sentimentele reis door Polen, een aanstekelijke cultuurhistorische reportage, de neerslag van gesprekken met kunstenaars, politici, studenten en een reis doorheen de wijdsheid van Polen.
- 2006: In De grensganger, reis langs de ruïnes van het IJzeren Gordijn, wandelt hij langs de grens tussen het oude Oost- en West-Duitsland, beiden zelfverklaarde paradijzen, met open oog en oor,
- 2008: Zoekt naar Het geluk van Rusland, reis naar het eenzaamste volk op aarde in een tocht van Sint-Petersburg naar Siberië.
- 2009: In De poppenspeler en de duivelin trekt hij naar de ingewanden van Kroatië.
2007: De roman Noem het middernacht werd genomineerd voor de Literaire Lente.
2011: Doorbraak met de roman Bloedgetuigen, een magistraal epos over de Tweede Wereldoorlog.
- Dit boek won onder andere de Halewijnprijs 2011 en de Cutting Edge Book Award voor 2012 en werd genomineerd voor de Gouden Boekenuil in hetzelfde jaar.
2011: VZW dederdeoever uit het Oost-Vlaamse Schellebelle stelt voor de vierde keer een Landschapsdichter aan. De Boose bekleedt het ambt voor een periode van één jaar. Samen met beeldend kunstenaar Mark Cloet maakt hij een openluchttentoonstelling, getiteld Het wrakke land. De gedichten en kunstwerken werden geïntegreerd langs een bewegwijzerd wandelpad in het landschap. Uit het project vloeit een bundel poëzie voort onder de gelijknamige titel Het wrakke land.
2013: Publicatie van het eerste deel ‘Gaius’ van wat een trilogie moet worden onder de manteltitel Het Vloekhout.
- Gaius speelt zich af in de eerste eeuw na Christus, waarin het Romeinse rijk begint af te brokkelen. Een roman over de worsteling van de mens met het lot en de liefde.
- Vloekhout is een bestaand woord dat verwijst naar het kruis van Christus.
- Voor de cyclus Vloekhout, heeft Johan de Boose drie fascinerende momenten uit de geschiedenis uitgekozen, waarop de mens ervan overtuigd was dat de wereld zou vergaan: de eerste eeuw, de veertiende eeuw en het jaar 2062, het jaar waarin De Boose 100 wordt (tongue in cheek).
2014: Het tweede deel van de vloekhout trilogie Jevgeni een schelmenroman met de late 14e eeuw als decor.
2016: In de door Caryl Strzelecki geïllustreerde roman Oktober vertelt hij de liefdesgeschiedenis van een dakloze jongen en een meisje uit de hogere kringen tegen de achtergrond van de Russische Revolutie.
2016-2017: Schrijft de tekst van Jan Fabre’s nieuwe internationale theatercreatie Belgian Rules/Belgium Rules.
BEKRONINGEN
- 2008 – Henriette Roland Holst-prijs voor De Grensganger, reis langs de ruïnes van het IJzeren Gordijn.
- 2010 – Prijs Provincie Oost-Vlaanderen voor Letterkunde 2010 (essay en monografie) voor De poppenspeler en de duivelin
- 2011 – Shortlist Herman de Coninckprijs voor Geheimen van Grzimek
- 2011 – Halewijnprijs van Roermond voor Bloedgetuigen
- 2012 – Cutting Edge Award voor Bloedgetuigen in de categorie beste Nederlandstalige boek
- 2012 – Longlist Gouden Boekenuil 2012 voor Bloedgetuigen
GERAADPLEEGDE BRONNEN
SMAAKMAKER
Uit de bundel: De geheimen van Grzimek
Onderstaand gedicht werd genomineerd voor het beste gedicht van 2010:
Zij breekt wakker en spoelt aan als iemand die verbeten op de ramen tikt met druppels uit het noorden en verlangen. Zij zegt: Ik kan niets lichters dan dit lichaam geven. Zo licht dat het verglijdt nog voor ik het kan nemen. Ik zeg: Ik kan niets groters doen dan in je ondergaan, zoals vermoeide warmte ’s avonds in je zinkt. Ik droomde dat het sissen in je duren bleef en dat ik in je leerde zwemmen.
BIBLIOGRAFIE
De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
- POËZIECENTRUM vzw- Gent
Chronologisch overzicht
| Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
| 1991 | Tadeusz Kantor en Het Circus van de Dood. : teksten over onafhankelijk theater (uit het Pools vertaalde essays van Tadeusz Kantor) | Amsterdam : International Theatre & Film Books. -188p. | |
| 1993 | Muziek met gaatjes: een tentoonstelling van pneumatische dansorgels. (tentoonstellingscatalogus) | Antwerpen: Antwerpen 93. -30p. | |
| 1994 | Fluweel van leegte (roman) Omslagillustratie: Tadeusz Kantor, Emballage, ‘Urgent’ 1965 Omslagontwerp: Dooreman Zetwerk: Griffo, Gent Druk: Groenevelt, Landgraaf | Leuven: Uitgeverij Kritak. -134p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) | |
| 1996 | Wegen naar Insomnia. Elegieën voor Marina Tsetajeva (poëzie)
Deeltitels: Chimaera; Altijd het uur van de ziel; De hand langs de hand is te horen; Verzonken oeverlijn; Het mes waarop de minnaar danst; Pijn heet jij; Schaduw zonder mij; Naschrift bij wijze van voorwoord.
Omslagontwerp: Dooreman.
Zetwerk: Griffo, Gent.
|
 |
Gent: Poëziecentrum v.z.w. -63p. Afmetingen: 20.80 x 13.40 (ingenaaid – zachte kaft met flappen) Colofon: Wegen naar Insomnia. Elegieën voor Marina Tsetajeva van Johan de Boose werd gedrukt in opdracht van het ppoëziecentrum v.z.w in Gent op de persen van drukkerij Imschoot in Gent in de maand september 1996. Het zetwerk werd verzorgd door Griffo, het omslagontwerp door Dooreman. Het inleidend prozagedicht ‘Chimaera’ was geïntegreerd in het toneelstuk ‘Quando Corpus Morietur’, opgevoerd door collectief D & A in het Nieuwpoorttheater in Gent. Gedichten uit deze bundel verschenen eerder in De Gids, Dietsche Warande en Belfort, Poëziekrant en De Tweede Ronde. |
| 1998 | Gestuite vlucht (verhalen) Omslag: Studio Paul Koeleman. Foto: Dirk de Keyser Druk: Nauta | Amsterdam: Uitgeverij De Bezige Bij. -187p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) | |
| 2001 | De moed om te falen (poëzie)
Deeltitels: Het behouden meisje; Shake America; Twintig winters; Mira mater filia; Necropolis mon amour; Het slaat toe.
Vormgeving: Dooreman
Foto achterplat: Krisof Ghyselinck
Foto voorplat: Andres Serrano. A history of Sex (Eline), 1996, cibachrome onder plexiglas 152 x 126 cm – Collectie Groninger Museum, Foto John Stoel
|
 |
Gent: Poëziecentrum v.z.w. -72p.
Afmetingen: 20 x 15 (ingenaaid)
Verantwoording: ‘Het behouden meisje’ verscheen eerder in De Gids. ‘Shake America’ in DWB. ‘Twintig winters’ in Poëziekrant. Enkele gedichten uit ‘necropolis mon amour’ en ‘Het slaat toe’ in DWB. ‘Mira mater filia’ gedeeltelijk in DWB en Revolver.
Zetwerk: Griffo Gent
Druk: Van Imschoot
|
| 2004 | Alle dromen van de wereld, een sentimentele reis door Polen. (literair reisverslag) Vormgeving omslag: Suzan Beijer Omslagfoto: Hollandse Hoogte / Guido van Doorenmaalen. Vormgeving binnenwerk: Steven Bolland Foto achterzijde omslag: Bart Musschoot |  |
Amsterdam: J. M. Meulenhoff bv. -223p. Reeks: Meulenhoff Editie. – 2072 Afmetingen: 21.50 x 14 (paperback) |
| 2004 | Orfeusz i Eurydyka = Orpheus en Eurydice (uit het Pools vertaalde gedichten van Czesław Miłlosz) Vertaling uit het Pools door Johan de Boose ; Nawoord door Johan de Boose Met illustraties van Mark Cloet. | Gent: Poëziecentrum v.z.w -43p. | |
| 2006 | De grensganger, reis langs de ruïnes van het IJzeren Gordijn (literair reisverslag) | Amsterdam: Meulenhoff / Antwerpen: Manteau. -276p. | |
| 2007 | Noem het middernacht (roman)
Boekverzorging: Herman Houbrechts. |
 |
Amsterdam: Meulenhoff / Antwerpen: Manteau. -250p.
Afmetingen:20 x 13.50 (gebonden – harde kartonnen kaft met stofomslag) |
| 2008 | De vrijheid van zwijgen (poëzie) |  |
Gent: Poëziecentrum v.z.w. -55p.
Afmetingen: 20 x 15 (ingenaaid)
Colofon: De vrijheid van het zwijgen van Johan de Boose werd in januari 2008 en opdracht van het Poëziecentrum vzw Gent gedrukt door Cultura in Wetteren
|
| 2008 | Het geluk van Rusland, reis naar het eenzaamste volk op aarde. (literair reisverslag) | Antwerpen: Meulenhoff/Manteau. -349p. | |
| 2009 | De poppenspeler en de duivelin. Reis naar de schimmen van Kroatië. (literair reisverslag)
Boekverzorging: Herman Houbrechts. Zetwerk: Karakters, Gent. |
 |
Antwerpen: Meulenhoff/Manteau. -303p. Afmetingen: 21.60 x 14.10 (paperback) |
| 2010 | Geheimen van Grzimek. (poëzie)
Deeltitels: Het eerst geheim; Het volgende geheim; Het derde geheim; Het laatste geheim.
Foto auteur: Koen Broos
Boekbezorging: Herman Houbrechts
|
 |
Antwerpen: Meulenhoff/Manteau. -59p.
Afmetingen: 20 x 15 (ingenaaid)
Verantwoording: Sommige gedichten verschenen eerder in Het liegend konijn en Poëziekrant. Deze bundel bevat enkele herschreven oudere gedichten.
|
| 2011 | Bloedgetuigen (roman over de Tweede Wereldoorlog, collaboratie en Oostfront).
Omslagontwerp: Herman Houbrechts
Boekverzorging: Stijn Dams
Zetwerk: Karakters, Gent
Foto auteur: Koen Broos 2015: herwerkt door de auteur tot theatermonoloog met dezelfde titel. Première bij DeBuren te Brussel op 21 oktober 2015 |
 |
Antwerpen: De Bezige Bij. -734p.
Afmetingen: 23.00 x 15.20 (paperback) |
| 2011 | Het wrakke land. (poëzie)
Gedichten: Johan de Boose
Illustraties: Mark Cloet
Fotografie: Jef Van Eynde
Lay out: Jan De Meester
Druk: Cultura
|
 |
Schellebelle: Arte Libro. – [62] p.
Afmetingen: 17.20 x 11.50 (gebrocheerd)
Colofon: ‘Het wrakke land’ werd uitgegeven door Arte Libro in 2011 ter gelegenheid van het project landschapsdichter 2011 georganiseerd door Dederdeoever vzw
|
| 2013 | Het vloekhout deel 1: Gaius .(roman) Eerste deel van de trilogie Boekverzorging: Herman Houbrechts Zetwerk: Ready2print Foto achterplat: K. Broos |  |
Antwerpen: De Bezige Bij. -319p. Afmetingen: 21.50 x 14 (paperback) |
| 2014 | Het vloekhout deel 2: Jevgeni (roman) Tweede deel van de trilogie Boekverzorging: Herman Houbrechts Omslagbeeld: Bridgeman Art Foto auteur Koen Broos Zetwerk: Ready2print |  |
Antwerpen: De Bezige Bij. -348p. Afmetingen: 21.50 x 14 (paperback) |
| 2015 | De magie van de orthodoxie. Waarom het Kremlin niet zonder Kiev kan.
Tekst bij een foto-essay van de Russische fotograaf Oleg Klimov |
Amsterdam: Uitgeverij Querido Fosfor. -40p. | |
| 2016 | Oktober (roman)
Omslagontwerp en vormgeving: Studio Lannoo. Coverillustratie: Caryl Strzelecki. De roman is rijkelijk geïllustreerd met ingekleurde tekeningen van Caryl Strzelecki. |
 |
Tielt: Uitgeverij Lannoo nv.-261p. Afmetingen: 20 x 14.90 (gebonden – geïllustreerde kaft van hard karton) |
| 2017 | Trojka, een 5-delige radiodocumentaire over de geschiedenis van Rusland in opdracht van Radio Klara (VRT). | Trojka! Naar Rusland met Johan de Boose | Klara – Blijf verwonderd | |
| 2017 | Belgian Rules/Belgium Rules, theatertekst voor Troubleyn/Jan Fabre.
Concept, Regie: Jan Fabre |
Première: 16 november 2017 in de Bourla Schouwburg te Antwerpen.
Performers: Annabelle Chambon, Cédric Charron, Tabitha Cholet, Anny Czupper, Conor Thomas Doherty, Stella Höttler, Ivana Jozic, Gustav Koenigs, Mariateresa Notarangelo, Çigdem Polat, Annabel Reid, Merel Severs, Ursel Tilk, Kasper Vandenberghe and Andrew James Van Ostade. |
|
| 2018 | Het Vloekhout (roman)
Derde deel van de trilogie. |
 |
Antwerpen: De Bezige Bij. -214p.
Afmetingen: 20.00 x 12.50 (gebonden – harde kartonnen kaft met stofomslag) |
Varia
1984
Ook deze avond wijst terecht : selectie gedichten en haikoes uit de nationale literaire wedstrijd februari 1984 / Patrick Bernauw, Johan De Boose, Peter De Groote … [et al.]
Harelbeke : Stadsbestuur. -35p.
1993
Het eerste cijfer : het theater van Vladimir Klimenko. In: Het vel van Cambyses. – Leuven, 1993, vol. 2, p. 118- 120
2000
Bomspotting: schrijvers en dichters over vrede
Jef Aerts, Benno Barnard, Johan de Boose e a
Berchem: EPO. -171p.
2008
De mooiste van Czeslaw Milosz / in een redactie van Koen Stassijns en Ivo van Strijtem ; vertaald door Jeannine Vereecken ; ingeleid door Johan de Boose
Tielt: Lannoo /Amsterdam: Atlas.-156p.
