Maakt deel uit van:Frans-Belgische 'Vlaamse school'vrouwelijke auteurs
VERSCHOORE Nicole
Gent, 6 januari 1936 – Knokke, 13 december 2020
Filologe, journaliste en schrijfster.
“Zet deze Belgische romans geschreven door een Vlaamse schrijfster in het Frans op een rij, geef ze als verplichte lectuur in alle scholen, aan alle politici, gelovigen en atheïsten in alle landsdelen en we worden gegarandeerd wakker in een toleranter België”, adviseerde Gierik/NVT-medestichter Guy Commerman.
BIOGRAFIE
6 januari 1939: Nicole Verschoore wordt in Gent geboren. Haar grootouders van moederskant waren uit West-Vlaanderen en van vaderskant uit Nevele ingeweken Gentenaren.
Ze groeit op in Gent, in een Franstalige familie, met drie zussen, aan de Hubert Frère-Orbanlaan.
1960: Na zes jaar Lagere hoofdschool Emiel Braun, de humaniora aan het Gentse Lyceum en vier jaar Germaanse filologie aan de universiteit te Gent, studeert ze in 1960 af op een proefschrift Gregor von Rezzori. Einführung in sein Werk. (UGent, Letteren en Wijsbegeerte, afdeling Germaanse Filologie, 208 p.)
1965: Behaalt haar doctoraat met de studie Die Verzerrung der Wirklichkeit, ein Aspekt der Entfremdung
1965-1969: Werkt als aspirant NFWO bij prof. dr. Herman Uyttersprot aan de UGent en wordt vervolgens assistente Duitse literatuur (tot 1969).
Vanaf 1965 zet ze sporadisch haar eerste stappen in de journalistiek als recensente Duitse literatuur en verslaggeefster van het Gentse galerijleven en amateurtoneel voor Het laatste nieuws.
1973: Kiest voor een journalistieke carrière
1973-1988: Wordt cultuurredactrice voor Het Laatste Nieuws te Brussel (tot 1988), vervolgens chroniqueur van het muzikale leven te Brussel tot 1994
1980-1984: Publiceert een langlopende reeks artikels in Boek en Bibliotheek onder de titel Vrijzinnige literatuur in Vlaanderen in de 19de eeuw. (voor detail zie bibliografie)
1989: Werkt mee aan de tentoonstelling van het Atheneum Ottogracht over beroemde oud-leerlingen als Arthur en Cyriel Buysse, Tony Bergmann, Julius Vuylsteke, Jacob-Frans-Jan Heremans, Karel van de Woestijne en vele anderen.
1994: EEN SCHARNIERJAAR
Tot 1994 schreef ze uitsluitend in het Nederlands, daarna in beide landstalen essayistisch en journalistiek werk. In 1994 publiceert ze haar eerste roman. Voor haar literaire verhalen en romans kiest ze haar Franse moedertaal
1994-1999: Na haar “Brusselse tijd” (1973-1988) neemt ze in 1994 de leiding van het Gentse weekblad Le Nouveau Courrier op zich, dat zijn uitgave staakt op 31 december 1999..
1994: Haar debuutroman Le Maître du bourg verschijnt bij de bekende Franse uitgeverij Gallimard en wordt bekroond met de Prix franco-belge de l’Association des Écrivains de langue française.
- Het Paleis voor Schone Kunsten, de straten en markten van het centrum vormen evenals herinneringen aan vroeger het decor van een liefdesverhaal in het actuele zomerse Brussel. Terwijl Arlette en Francesco het hebben over hun vader, hun herkomst en de biografie van burgemeester Buls, komt het verleden in beeld en ontdekken ze wat hen boeit, en misschien bindt.
1996: In het verzamelwerk Van Buysse tot Brusselmans behandelt Verschoore in haar bijdrage Gent, bakermat van Franse meesterwerken, schrijvers die in het buitenland grote bekendheid verwierven als vertegenwoordigers van typisch Vlaams talent.
- Een gelijkaardige bijdrage verscheen in 2005 in Ghendtsche tydhingen.
1998-2001: In Boek en Bibliotheek editeert ze een reeks Oorlogsbrieven van Alfons Sevens 1915-1918, afkomstig van haar grootvader aan zijn in Gent wonende echtgenote.
- De originelen berusten in het Liberaal Archief te Gent en werden in 2014 ook elektronisch uitgegeven Vooral het kampleven van de Vlamingen in Duitsland en de armoede in Gent tijdens de Eerste Wereldoorlog komen uitgebreid aan bod.
2000: Als vaste medewerkster van La Revue Generale publiceert ze maandelijks een “Lettre de Flandre”. Ze publiceert er ook historische herinneringen aan het intellectueel Vlaams verleden. Ze leverde bijdragen aan Bon-a-tirer (elektronisch tijdschrift) en voor de website Literair Gent.
2004: Nieuw literair werk. Leven en werk van vroegere generaties in Vlaanderen inspireerden haar voor de historische trilogie La passion et les hommes, bestaande uit Les Parchemins de la tour (2004), Le Mont Blandin (2005) en La Charrette de Lapsceure (2007).
- De trilogie werd in 2008 bekroond met de Prix Michot.
Daarna verschenen nog vier romans, waarvan de laatste, Stéphane 1956, zich afspeelt in Brussel en Parijs in de periode 1950-1970.
2009: Ze stelt ook de publicatie samen van Francine Somers’ autobiografische herinneringen, Ma chère ville de Gand (2009),
2010: Schrijft het gedicht Gand mon amour voor Guido Lauwaerts bloemlezing Om Gent gedicht (2010)
2014: Bijdrage met de korte novelle Le dimanche des grands-mères, herinneringen aan de Gentse opera in de jaren 1950, aan Marc Cosyns’ bundeling Verhalen voor het sterven gaan (Vrijdag, 2014).
13 december 2020: Overlijdt op 81-jarige leeftijd in Knokke.
- Met haar verdwijnt een van de laatste tweetaligen, die schipperden tussen gewetensnood over hun afkomst en engagement, niet zoveel jaar na Henri-Floris Jespers.
- Wat bijblijft is haar tomeloze inzet voor de Vlaamse culturele bijdragen, vroeger en nu, en haar sociaal liberalisme. Ze werd in intieme kring verast in Lochristi.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Website
- Website van Nicole Verschoore: Biografie – Nicole Verschoore
- Nicole Verschoore · dbnl
- Verschoore Nicole – Gent Literair [Bijdrage van Jean-Paul den Haerynck]
BEKRONINGEN
1994: Prix franco-belge de l’Association des Écrivains de langue française voor haar roman Le Maître du bourg
2008: Prix Michot 2007 van de Académie de langue et de littérature françaises voor de trilogie La Passion et les hommes (Les Parchemins de la tour, Le Mont Blandin en La Charrette de Lapsceure)
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
De bibliografie bestaat uit drie rubrieken
- Chronologisch overzicht van de romans
- Filologisch werk 1960-1973
- Essayistiek
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto
Chronologisch overzicht
| Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
| 1994 | Le Maître du bourg (roman)
Bekroond met de Prix franco-belge de l’Adelf te Parijs. |
Paris : Gallimard. -157p. | |
| 2004 | Les Parchemins de la tour. Politique et passions 1830. (roman)
Eerste deel van het historisch fresco, La Passion et les hommes. |
 |
Brussel: Le Cri. -214p.
Afmetingen: 20.50 x 13 (paperback) |
| 2005 | Le Mont Blandin. (roman)
Tweede deel van van het historisch fresco, La Passion et les hommes. |
Brussel: Le Cri. -214p. | |
| 2007 | La Charrette de Lapsceure. (roman)
Derde en laatste deel van de trilogie La Passion et les hommes. |
Brussel: Le Cri. -158p. | |
| 2006 | Vivre avant tout (novellen, korte romans)
Zes novellen en twee korte romans over liefde, werk, illusies, avontuur en passie. Rome, Berlijn, Amsterdam, Brussel… |
Brussel: Le Cri. -203p. | |
| 2009 | L’énigme Molo. (roman) | Brussel: Le Cri. -158p. | |
| 2010 | L’autobiographie d’un siècle. (roman) | Brussel: Le Cri. -178p. | |
| 2013 | Les Inassouvis. (roman) | Brussel: Le Cri. | |
| 2013 | Ainsi donc, une fois encore. (roman)
De roman Ainsi donc, une fois encore is een herziene uitgave van Remmer uit Vivre avant tout. In de zomer van 2012 werd in het vertaalcentrum van Seneffe de tekst uitgekozen door een vertaalster uit Roemenië en een vertaler uit Oekraïne. Daar zal het werk ook als roman verschijnen. |
Brussel: Le Cri. | |
| 2014 | L’innocence en Italie. Nouvelles.
Twaalf ontmoetingen gerangschikt in drie hoofdstukken: Traversées, – Amours, – Destinées. Portretten, Ontmoetingen, Omstandigheden… |
Bruxelles : Le Cri. -239p. | |
| 2016 | Stéphane : 1956 : roman | Bruxelles : Editions Samsa sprl. -200p. |
Filologisch werk 1960-1973
- 1960: Proefschrift Gregor von Rezzori. Einführung in sein Werk, UGent, Letteren en Wijsbegeerte, afdeling Germaanse Filologie, 208 p.
- 1960: Die Verzerrung des Empfindungsklima in Gregor von Rezzoris Werk. In: Studia Germanica Gandensia II – 1960, p. 165-205.
- 1961: Gregor von Rezzori: eine eigentümliche Romantechnik. In: Handelingen van het XXIVe Vlaams Filologencongres, Leuven 6-8 april 1961p. 281-286.
- 1964: Betrachtungen über den Moglichkeitssinn in der deutschen Literatur der Gegenwart. In: Tijdschrift voor levende talen XXX-1964-5, p. 419-430.
- 1965: Doktorarbeit UGent Die Verzerrung der Wirklichkeit, ein Aspekt der Entfremdung.
– Die Phantastik der Logik
– Die Simili-Realität
– Die psychologische Wahrheit des Kariukatur
– Entmenschlichung und Groteske
– Im Register: Heinrich Böll, Friedrich Dürrenmatt, Max Frisch, Günter Grass, Wolfgang Hildesheimer,Uwe Johnson, Franz Kafka, Wolfgang Koeppen, Hans Erich Nossack, Gregor von Rezzori, Arno Schmidt, Martin Walser.
- 1973: Ueber das literaturkritische Studium der Gegenwartsliteratur, In: 29e Vlaams Filologencongres, Antwerpen 16-18 april 1973 (vermelding in het congresboekje. Tekst ontbreekt).
- s.d.: Travestie, Karikatur, Phantasie, Humor, Ironie, Parodie und Satire in H. Bölls Erzählung “Der Wegwerfer” (Mit Tekst) In: Philologisches Kongress, uitgenodigd door Hessmann.
- 1973-74 : Beschouwingen over Heinrich Böll in verband met nieuwe literaire methodes van verdraaiing van de werkelijkheid. In: De Vlaamse Gids (aanwezig op Liberaal Archief).
Essayistiek
- 1974, 11-10 : Voer, hoe spreekt gij ? in: Het Laatste Nieuws, volledige pagina met illustratie buurlanden en taalgebieden.
- 1974, 12-10 : In de Voer naar school gaan voor het leven. In: Het Laatste Nieuws, volledige pagina met illustratie.
- Op BRT, reeks “Uitgelezen” en reeks “Ex Libris”: portretten van Vlaamse schrijvers en van het tijdschrift Den Vlaemschen Indicateur (einde 18de eeuw).
- Bijdrage in het tijdschrift Brabant over Brussel in de tapijtenreeks van Maximiliaan van Oostenrijk, door Karel V aan François I. geschonken, ondergebracht in Le Louvre als Les Chasses de Maximilien.
- 1980, Vrijzinnige literatuur in Vlaanderen in de 19de eeuw. In Boek en Bibliotheek 1980/4, 1981/1, /2, /3, /4, 1982/1, /2,/3,1983/1,/2, 1984/1, /3.
Achtereenvolgend per nummer:
– 1980/4. De Antwerpse romantische flaminganten. Pleidooi voor een politieke literatuurgeschiedenis. Vooruitstrevend, niet “vrijzinnig”, Jan Cornelis Van Ryswyck, Theodoor Van Ryswyck, Jan van Beers, Julius De Geyter, Jacob Jan-Johan Alfried De Laet, Domien Sleeckx (1)
– 1981/1. Domien Sleeckx, de onbekende aartsvader.
– 1981/2. Een verloren deel traditie,Documenten uit het verleden, Eugeen Zetternam.
– 1981/3. Volwaardig realisme, Virginie Loveling.
– 1981/4. Sociale documenten uit “Ernest Staes”. Anton Bergmann.
– 1982/1. Maurits Sabbe’s unicum over de 19de eeuw of hoe werd de liefde voor Frankrijk liberale vlaamsgezindheid? “Het Kwartet der Jacobijnen”.
– 1982/2. Spleen,fin-de-siècle, anarchie. Emmanuel de Bom, “Wrakken”, Karel van de Woestijne en Herman Teirlinck.
– 1982/3. Buysse, de onbekende
– 1983/1. Buysses kroniek van de Vlaamse politiek
– 1983/2. november-december, nr. II, 8: “Hard Labeur”, het weinig bekend meesterwerk van Reimond Stijns
– 1984/1. januari-februari-maart, nr. II, 9 : “Hard Labeur”, het weinig bekend meesterwerk van Reimond Stijns (2)
– 1984/3. Fatale Vlaamse traagheid. Slotbeschouwing over Hard Labeur van Reimond Stijns.
- 1983, Beschouwingen over het verstoord historisch bewustzijn van de Vlaming en de Belg. In: Yang, september 1983.
Hiervan bestaan de teksten van verschillende redevoeringen:
– Taboes in de Belgische opvoeding
– Ingeburgerde geschiedenisvervalsing en rechtzettingen in verband met Franstaligheid in België
- 1983, Conscience en het cliché van de Vlaamse wedergeboorte, zesdelige reeks verschenen in Het Laatste Nieuws van september en oktober 1983, bevattend:
– 1. 1830-1883, Welk volk leerde lezen? 19 september;
– 2. 1830-1883, Het verzinsel. 26 september; 1830-1883,
– 3. 1830-1883, Demagogie, de drijfveer. 1 en 2 oktober;
– 4. 1830-1883, Alles behalve bar en verlaten. 8 en 9 oktober;
– 5. 1830-1883, De tijdschriften van de intelligentsia (ontbreekt, manuscript bij Verschoore)
– 6. 1830-1883, Op zoek naar een eigen identiteit
- 1988, juli-november, niet uitgegeven vulgariserende studie van Nicole Verschoore, ingetrokken door de schrijfster wegens onenigheid met redacteur wijlen prof. dr. Marcel Bots: Zelfstandig en kritisch Vlaanderen in de 18e eeuw. (is bewaard op het Liberaal Archief)
Inhoud:
– Optimisme, januari 1779
– 1779-1787, Den Vlaemschen Indicateur, of het onbekend succes van een vrijzinnig algemeen Europees weekblad voor Vlaamse lezers.
– Tien jaar later de revolutie. Het dagboek van een antiklerikaal. 1789-1791.
– 1792-1798, Karel Broeckaert, een lichtpunt in het Vlaams proza.
– Sociale documenten uit de Franse tijd. Cursorische lectuur uit de “Sysse-Panne” of hoe sprak de Vlaming?
Nota: Bots maakte er “verbeteringen” in, die de objectiviteit van de studie verstoorden, en aan het document een uitgesproken antiklerikale tint verschafte. Het werk heeft als basis gediend voor enkele redevoeringen, waarvan de teksten bewaard zijn:
- 1990, 22 februari: De Franse tijd in Broeckaerts spectatoriale bladen 1794- 1800. Voordracht door Mevrouw Nicole Verschoore, Scholengroep Lyceum Gent, Koninklijk Atheneum II en Middenschool II.
- 1990 maart, Oudenaarde Stadhuis: Een andere versie van de tweetaligheid in Vlaanderen, van Jacob van Maerlant tot de Voltaire vertalingen in de 18de eeuw.
- 1990-1993: Dertien afleveringen van Jan Frans Willems jonge jaren. Uit de roman van een leven, naar historisch materiaal naverteld door Nicole Verschoore. In: Willemsfonds Informatieblad, Tijdschrift, verschijnt maandelijks, jg 18/5, /6, /7, jg. 19/2, /3, /4, /5, /6, /7, /8, jg. 21/2, /3, /4., telkens 2 pagina’s die het informatieblad afsluiten.
- 1992/2 in de Vlaamse Gids waarin Boek en Bibliotheek is ingelast, met okerkleurige pagina’s: Gezelle’s briefwisseling met de Engelsen.
- 1996: Préface de Marie Gevers, La grande Marée, Editions Labor, Espace Nord.
- 1996: Gent, bakermat van Franse meesterwerken. Moderne mystiek en prometheïsche extase. In: Van Buysse tot Brusselmans (1996).
- 1998-2001 Oorlogsbrieven van Alfons Sevens 1915-1918 (dertien afleveringen) In: Boek en Bibliotheek, 1998 V/1, /2, /3, /4; 1999 VI /1, /2, /3, /4; 2000 VII /1, /2, /3, /4; 2001 VIII /2.
- 2009 Arthur Buysse in NBW deel 19.
- 2010 Franstalige literatuur in Vlaanderen in de 19de eeuw. Hoogtepunten en specificiteit. Centrum voor Europese Cultuur, zitting van 22 februari over de Franstalige literatuur in Vlaanderen in de Vlaamse Academie te Brussel, voorgezeten door professor Marc Eyskens.
