Daniël VAN HECKE
Gent, 25 januari 1938 – Brugge, 6 juli 2020
Schrijver van vier verhalenbundels en vier romans, enkele losse verhalen en een dichtbundel.
Maakte in de zestiger jaren deel uit van de ‘Meridianers’ (auteurs rond de reeks 5deMeridiaan , door Manteau uitgegeven), officieel horen ook daarbij : Enno Develing, Herman J.Claeys, Marcel van Maele, Hans Plomp, Jan Emiel Daele en Weverbergh.
In naam en faam ten onrechte weggedeemsterd.
Zijn werk – in deze gefragmenteerde wereld – is nog steeds springlevend.
“Ik meen” – zegt Guy Van Hoof in zijn bijdrage op Mededelingen van het Centrum voor Documentatie & Reëvaluatie van 7 maart 2014 – “dat zijn werk in zekere zin draait om het zoeken naar of het verlangen naar een grotere harmonie, terwijl hij de verdeeldheid vorm geeft in een evenwichtsoefening van taal, waardoor hij de lezers voortdurend wakker houdt.
Aan auteurs die dat landschap in kaart hebben gebracht, of beter gezegd het uitzicht van dat landschap probeerden of proberen te veranderen, wordt in onze officiële literatuurgeschiedenis helaas nauwelijks of geen aandacht geschonken: Jan Walravens, Leo Geerts, Herman J. Claeys, Jan Emiel Daele, Daniël Robberechts, Hector-Jan Loreis, Henri-Floris Jespers, evenals de nu gefêteerde Daniël van Hecke. Een auteur die vindt dat het zogenaamde echte leven net zo goed in boeken is te vinden, in teksten. Van Hecke is vol van teksten. Zijn boeken zijn teksten, om te lezen, niet om na te vertellen. Hij is een van die auteurs die de lezer anders leert lezen, anders leert aankijken tegen onze wereld. Zijn oeuvre heeft een betekenis die veel te weinig in kaart werd gebracht. Gelukkig wordt de geschiedenis af en toe herschreven”.
Met dank aan Guy Van Hoof om mij op deze schrijver attent te maken en het bereidwillig ter beschikking stellen van documentatie.
BIOGRAFIE
25 januari 1938: Geboren Gentenaar.
Hij studeerde moderne talen aan de Rijksnormaalschool.
1966: Debuut met een verhalenbundel De IJsheilige.
- Een debuut dat meteen de toon zet met personages die zich moeilijk kunnen aanpassen, wat ontworteld zijn, niet zijn zoals de anderen.
- Een verhaal uit de bundel begint als volgt: “Ik zal doodgaan zonder me definitief te hebben geïnstalleerd in het leven. De tijd heeft me beurtelings een rammelaar, een bromtol, een boek, hét boek (vals), een vrouw, een hamer, een geweer, een pen, een bloem, een…een stukje vergetelheid in de handen gestopt en ik heb steeds aanvaard, maar nooit zonder protest.” (p.62)
1967: Zijn tweede roman De mutant verschijnt in de prestigieuze reeks 5de Meridiaan van Manteau. De ondertitel van dat boek luidt: Momentopnamen. Van Hecke toont zich een schrijver van fragmenten, van een fragmentarisch leven, structuren en parallelle lijnen, waarmee hij peilt naar het existentiële en de menselijke relatie.
“Ik voelde me solidair met hem, omdat hij evenals ik besefte wat er in ons wereldje misliep, zonder er iets aan te kunnen verhelpen. Wij zijn beiden mensen van de gemiste kans, lucider dan de loeiende kudde, maar even machteloos. Ik wist dat ik ondanks alles op zijn brein kon rekenen als op de trouw registrerende seismograaf. Maar de man die de seismograaf hanteert, vermag niets tegen de aardschokken. Hij kan de daklozen niet herbergen, de moeders en de minnaars niet troosten, het verscheurde landschap niet omtoveren in het Eden waar ieder van ons recht op heeft.” (p.52)
1985: Haast twintig jaar later pas verschijnt een nieuwe roman, De vlucht, bekroond met de Vijfjaarlijkse Literaire Prijs van de Stad Brugge.
1990: De roman De krater met als ondertitel Kroniek van een nederlaag, uitgegeven door de Leuvense Schrijversaktie, is nadrukkelijker geëngageerd. Het werd een verhaal over onschuld, onderdrukking, kolonisatie en slavernij, wraak, rituelen, de blanke beschaving die de rekening krijgt gepresenteerd. Een boemerangseffect, slachtoffers worden beulen. Spiegeleffecten: wie staat in welk kamp ? Wie is het zoenoffer ? Woorden of wapens ? Wanneer behandelen we elkaar evenwaardig ?
Dan volgen drie verhalenbundels. De sandalen van Herodotus (1992), Metaalmoeheid (1993) en De vermomming en andere verhalen (1996)
2009: Verschijnt zijn meest recente roman De tranen van Pygmalion. Julien Weverbergh, die altijd sterk in het talent van Van Hecke heeft geloofd (lees zijn Herinneringen in de reeks Privé Domein) bracht hem onder in zijn Uitgeverij Wever & Bergh.
2019: Veel poëzie liet Van Hecke niet publiceren. En dan is er nu ‘De verschroeide hof van Eden‘ uitgegeven bij C. de Vries-Brouwers. Guy van Hoof schreef het nawoord:
“Daniël van Hecke stuurde me een pak gedichten op, een lijvige bundel die kenmerken van zijn proza vertoont maar op een andere manier, compact en geladen met associaties en verwijzingen zijn denkbeelden naar ons toeschuift. De lezer doet ermee wat hij/zij wil, al staat vast dat dit een stukje bravoure is, niet om te overbluffen of te overtuigen, maar om ons wakker te houden, uit onze lethargie te halen.”
Gnoom
Aan Stephen Hawking, astrofysicus
Geslagen door het lot
lang na de big bang in
een rolstoel neergesmakt
rookte de steekvlam van
zijn geest de goden
uit hun holen.
De vinger bevend op
een toets dicteerde hij
A brief history of time:
als een lancet boorde
die vinger in het gipsen
kitchhart van de Goochelaar:
jij bent, dicteerde hij,
van een fysicawet
het ideële lichaam.
Dat ik jou zou vinden
schreef de vinger,
als een toevalstreffer van
dom zwevende deeltjes
kon je niet voorzien:
ik zeg het sans rancune,
maar kom me niet te na
en begraaf je wetten in je
verschroeide tuin van Eden.
06 juli 2020: Overlijden van de schrijver dichter te Brugge.
MEER OVER DANIËL VAN HECKE
- Johan Debruyne, Daniël van Hecke, Brugge, VWS cahier, jaargang 46 januari februari 2011, nummer 262.
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Website
Referentie
- Guy van Hoof, Daniël van Hecke. Aspecten van zijn proza (deel 1), in ART04 nr 51 ; De geschiedenis in en lachspiegel (deel 2), in ART04 nr 52 ; De oude en de nieuwe machthebbers (deel 3), in ART04 nr 53 en De kleren maken de keizer, in ART04 nr 54 juni, juli, augustus 2018 pp 42-45.
BEKRONINGEN
1985: Guido Gezelleprijs van de Stad Brugge voor de roman De vlucht.
SMAAKMAKER
Daniël van Hecke schrijft naast zijn proza ook gedichten. In ART04 nr 54 staat er zo eentje
MUJER CON MENTÓN SENTADA (1900) Pablo Ruiz Picasso
Te paard op de sprong
der eeuwen
lang voor het schuimbekkende
Guernica en lang voor de caleidoscopische
juffers van Avignon
schetste de Faustus van het plastische alfabet
een vrouw in laaiend blauw
met rouw toch om de schouders;
een minnares met afgewend
omfloerst pastelgezicht
een gevangen moeder
een verstoten mondaine
met keurig ingepakt verdriet
gedrapeerd in ergernis
leunend op de bank
naast de oranje leegte
van een stoel.
Wie wachtte in de patio ?
Wie sloot de luiken ?
Wie stond haar na ?
De schaduw om haar ogen
verraadt in niets
het wachten
in niets ook
het knarsetanden van grendels
of het gehinnik
van de dood.
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience –Antwerpen.
- Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klik op de foto