JAAK STERVELYNCK
Kortrijk, 10 december 1920– Kortrijk 5 november 2005
Naast romans schreef J. Stervelynck ook enkele novellen, toneelstukken, hoorspelen en een dichtbundel.
Onder het pseudoniem “Lanseloot” schreef hij toneelrecensies voor “De Gazet van Antwerpen”.
BIOGRAFIE
10 december 1920: Jaak Stervelynck wordt als Henri Alfons Vergote te Kortrijk geboren.
- Oudste van 5 kinderen in het gezin van griffier Valere Vergote en Martha Deboosere (zijn broer Antoon, priester en hoogleraar godsdienstpsychologie, godsdienstfilosofie en wijsgerige anthropologie aan de K.U. Leuven, is één jaar jonger: o8 december 1921);
Lager onderwijs in het Kortrijkse St.-Jozefsinstituut (4 jaar) en in het St.-Amandscollege (2 jaar);
Middelbaar onderwijs (Grieks-Latijnse humaniora) in het St.-Amandscollege;
1938-1940: Studeert 2 jaar wijsbegeerte en letteren voorbereidend tot de rechten, aan de K.U. Leuven.
1940-1943: Omdat het gezin Vergote in 1940 naar Gent was verhuisd, voltooit hij zijn studie rechten en criminologie aan de R.U. Gent
1943-1947: Advocaat aan de balie te Gent.
1945-1946: Militaire dienstplicht. Als lid van het 39ste fuseliersbataljon is hij onder Brits bevel enkele tijd bewaker van het grote Duitse krijgsgevangenenkamp (63.000 man) P.O.W. 2228 Terlanen-Overijse, waar o.m. Heinrich Böll verbleef.
1947: Benoemd tot substituut-procureur des Konings te Kortrijk.
17 april 1948: Huwt met Gabrielle Denis; het echtpaar heeft twee kinderen (Patrick, o1950 en Katrien o1951)
1954: Benoemd tot eerste substituut-procureur des Konings.
1962-1971: PSYCHOLOGISCHE ROMANS VANUIT EEN CHRISTELIJK GEÏNSPIREERDE LEVENSVISIE
1962: Debuteert met de roman “De zorgelijke schat“.
Vooral de relatieproblemen staan centraal: Vader – dochter (De zorgelijke schat), een onregelmatig gezin met zijn moreel verziekt milieu (de onvolwassene, 1963), een alleenstaande vrouw en een jongere artieste (De harlekijn op de ruit, 1964), een sociaal assistente die die haar emotionele aanhankelijkheid kwijt wil aan één van haar probleemkinderen (Het oranjehuis, 1971).
Hoogtepunt uit deze eerste periode is Het tuinfeest (1970), een roman die gesitueerd is in het milieu van de gegoede burgerij (de hoofdfiguur is een notaris). Binnen het tijdsverloop van één dag confronteert de auteur zijn hoofdfiguur met een verleden dat eigenlijk weinig positiefs blijkt in te houden.
1971: De roman Bach, cognac en rozen , een belijdenisroman sluit deze periode af.
1962-1975: 12 à 13 jaar lang recenseert Vergote onder het pseudoniem Lanseloot toneel en kunst voor Gazet van Antwerpen ook voor B.R.T.-2 Omroep West-Vlaanderen levert hij talloze literair- kritische bijdragen.
1977: EEN NIEUWE START
1977: Wachten in Taormina verplaatst de handeling grotendeels naar Taormina, een badplaats op het eiland Sicilië.
- Een gescheiden vrouw die met een Siciliaan een verhouding is begonnen, probeert haar relatie te doorgronden. De auteur speelt haar eigen verleden uit tegen dat van haar minnaar, met een weinig positieve slotsom als resultaat.
- Het is een traag verlopende roman, maar de auteur slaagt er toch in de spanning tot het einde gaande te houden.
1979: OVER NAAR DE HISTORISCHE ROMAN
1979: Zijn meest bekende roman “De dagen van Hondschoote“, een historische priesterroman, vormt het onbetwistbare hoogtepunt in zijn romanoeuvre.
- De roman werd meteen het jaar daarop bekroond met de prijs voor Letterkunde van de provincie West-Vlaanderen.
- Over de beschreven periode, de tweede helft van de 16de eeuw, heeft de auteur zich blijkens de bronnenaanduidingen in de roman, grondig gedocumenteerd.
- De gewetensstrijd van de vertellende ik-figuur, rustend pastoor van Dranouter, wordt meesterlijk verbonden met het verhaal van ene Jan Caemerlynck, een historische figuur, die zich liet inpalmen door de ‘hagenprekers’. Uit ontgoocheling na de dood van zijn vrouw en kinderen ? Uit rancune om de door roomse aanhangers gepleegde wreedheden ?
- Terecht werd over deze roman geschreven: “Er is een opvallend contrast tussen de direct rauwe, ongekunstelde confrontatie met de revolutionairen uit Louis-Paul Boons Geuzenboek en de vertwijfelde, emotioneel diep beroerde benadering van Jaak Stervelynck; die behoedzaam, wikkend en peilend poogt te doorgronden hoe onuitstaanbaar het mensenleed destijds was.”
1983: Wat ik gevreesd heb speelt zich af tegen de achtergrond van de Franse Revolutie. Ook hier treedt een vertellende ik-figuur, een priester, op. Deze schrijft zijn levensverhaal neer ten behoeve van zijn zoon, die op het seminarie werd geweigerd. De verteller verklaart, vraagt om begrip, maar besluit: “Mijn zoon, je moet niet proberen alles te begrijpen”.
Zijn meestal psychologische romans hebben vaak een religieuze thematiek.
Men leze hierover in Vlaanderen. Jaargang 36:
- Luc Daems, De bitterheid van het verzaken. Over het prozawerk van Jaak Stervelynck. pp 313-320.
- Jozef Smeyers en Mireille Boone, De religieuze thematiek in de historische romans van Stervelynck pp 320- 323
1 augustus 1985: Met pensioen.
5 november 2005: Jaak Stervelynck overlijdt te Kortijk.
BEKRONINGEN
- 1980: Prijs voor Letterkunde van de provincie West-Vlaanderen voor De dagen van Hondschoote
- 1981: Karel Barbierprijs 1979-’80 van de Kon. Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde voor De dagen van Hondschoote
GERAADPLEEGDE BRONNEN
Websites
- Louis’ thuispagina: Stervelynck
- Luc Decorte, Bio- en bibliografie ‘van’ en ‘over’ Jaak Stervelynck in Vlaanderen. Jaargang 36. pp. 323-326
Referenties
- Jooris van Hulle, Stervelynck, Jaak, in: Janssens e.a (red.). Geboekstaafd. Vlaamse prozaschrijvers na 1945 (1988), p. 254-257;
MEER OVER JAAK STERVELYNCK
- Luc Daems, Jaak Stervelynck, Monografieën van Westvlaamse schrijvers. Vereniging van Westvlaamse Schrijvers, 1990. -80p.
BIBLIOGRAFIE
Woordje vooraf
- Na het chronologisch overzicht volgt een beknopt overzicht gerangschikt per genre
De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij
- Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen
- Koninklijke Bibliotheek van België -Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles.
- Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
- Luc Decorte, Bio- en bibliografie ‘van’ en ‘over’ Jaak Stervelynck in Vlaanderen. Jaargang 36. pp. 323-326
Om de foto’s in de fotogalerij te vergroten klikt u op de foto.
Chronologisch overzicht
| Jaar | Titel | Fotogalerij | Uitgeverij 1ste druk |
| 1957 | Op Velghe’s Reke (novelle) | In: Dietsche Warande en Belfort 1957, CII, pp. 288-292; | |
| 1962 | De zorgelijke schat (roman) Omslagontwerp: Michel Debaeke. |  |
Brugge/Utrecht: DDB Desclée De Brouwer. -130p. Reeks: Korenaren Afmetingen: 19.50 x 12.50 (ingenaaid) Gedrukt op de persen van de Sint-Augustinusdrukkerij te Brugge in opdracht van de Uitgeverij Desclée De Brouwer te Brugge-Utrecht-Parijs-Bilbao. |
| 1963 | De onvolwassene (roman)
Omslagontwerp: Michel Olyff Foto: Gianni Tortoli. |
 |
Brugge/Utrecht: DDB Desclée De Brouwer. -138p. Reeks: Korenaren Afmetingen: 19.50 x 12.50 (ingenaaid) Gedrukt op de persen van de Sint-Augustinusdrukkerij te Brugge in opdracht van de Uitgeverij Desclée De Brouwer te Brugge-Utrecht-Parijs-Bilbao-Buenos-Aires-New-York |
| 1964 | Die thans geen huis heeft (roman) Omslagontwerp: Michel Olyff. |  |
Brugge/Utrecht: DDB Desclée De Brouwer. -145p. Reeks: Korenaren Afmetingen: 19.50 x 12.50 (ingenaaid – zachte kaft) Gedrukt op de persen van de Sint-Augustinusdrukkerij te Brugge in opdracht van de Uitgeverij Desclée De Brouwer te Brugge-Utrecht-Parijs-Bilbao-Buenos-Aires-New-York |
| 1964 | De harlekijn op de ruit (novelle) |  |
Leuven: Boekengilde De Clauwaert v.z.w. -51p. Reeks: Uitgegeven voor de leden van de Clauwaert-Vereniging nr 28 Afmetingen: 19.50 x 12 (ingenaaid) |
| 1964 | Angst. (novelle) | In: Dietsche Warande en Belfort., 1964, CIX, blz. 107-111; | |
| 1965 | Religie en kunst (essay) | In: Dietsche Warande en Belfort., 1965, CX, blz. 611. | |
| 1967 | Een seconde eeuwigheid (toneel) | Gecreëerd door het Westvlaams Teater Antigone in Kortrijk op 21 april 1967. | |
| 1968 | Het huis bij de spoorweg in Vlaanderen (novelle) | In: Vlaanderen, 1968, XVII, nr. 100, blz. 274-276; | |
| 1970 | Heuvel 331 (toneel) | De creatie van Heuvel 331, door Westvlaams Teater Antigone in Kortrijk, gebeurde op 20 maart 1970 | |
| 1970 | Schoten (luisterspel) – De disc-jockey. (luisterspel) | De luisterspelen van Jaak Stervelynck werden door B.R.T.-2 Omroep West-Vlaanderen uitgezonden; het eerste begin 1970, het tweede op 1 september 1970. | |
| 1970 | Het tuinfeest (roman) Lay-out en omslag: Wilfried Smets |  |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -126p. Reeks: verschijnt als 4de boek in het uitgavenplan 1969/1970 van Boekengilde De Clauwaert. Afmetingen: 19.75 x 13 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1971 | Bach, cognac en rozen (roman) Lay-out en omslag: Wilfried Smets |  |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -191p. Reeks: verschijnt als 2de boek in het uitgavenplan 1971/1972 van Boekengilde De Clauwaert. Afmetingen: 20 x 12.75 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1971 | Het oranje huis (novelle) Lay-out en omslag: Wilfried Smets |  |
Leuven: Boekengilde De Clauwaert vzw. -63p. Reeks: Uitgegeven voor de leden van de Clauwaert-Vereniging nr 45 Afmetingen: 19.50 x 12 (ingenaaid) |
| 1972 | Het oranje huis (novelle)
Tekeningen en lay-out van Herwig Driesschaert. Tweede bibliofiele druk. Omdat Henri Vergote de inspirator mag worden genoemd van de in Kortrijk opgerichte jeugdcentra (in de Moortselestraat en op de Dam), werden ze Oranjehuis 1 en 2 genoemd. |
Moorsele: Theys. -70p. | |
| 1972 | Van een dichter die niet meer dichten kon (novelle) | In: Dietsche Warande en Belfort. 1972, CXVII, blz. 779-781; | |
| 1973 | Laat bezoek (novelle) | In: Dietsche Warande en Belfort. 1973, CXVIII, blz. 642-646; | |
| 1974 | De vossepels (verhaal) |  |
Uit de bundel: Kort lang – lang kort. Verhalen. pp 45-57
Uitgeverij Walter Soethoudt, Antwerpen . -79p. |
| 1974 | Ook de vrouwen verloren de oorlog. (vertaling) Het betreft een vertaling, op vraag van het Westvlaams Teater Antigone, van Anche le donne hanno perso la guerra van Curzio Malaparte, ps. van Karl Suckert (1898-1957). | Niet gepubliceerd. | |
| 1974 | Anto Diez (essay) | ||
| 1976 | Herwig Driesschaert ( essay) Auteurs: Julien van Remoortele; Jaak Stervelynck en Gaby Gyselen. | Tielt: Lannoo. -107p. | |
| 1977 | Wachten in Taormina (roman) Omslag: Wilfried Smets |  |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -153p. Reeks: verschijnt als vijfde boek in het uitgavenplan 1976/1977 van Boekengilde De Clauwaert. Afmetingen: 20 x 12.75 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1979 | De dagen van Hondschoote (roman) Omslag: Lode Coen |  |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -158p. Reeks: verschijnt als tweede boek in het uitgavenplan 1979/1980 van Boekengilde De Clauwaert. Afmetingen: 20 x 12.75 (gebonden met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1979 | Het veulen Wanfried (novelle) Omslag: Raf Suttels |  |
Leuven: Boekengilde De Clauwaert V.Z.W. -54p. Reeks: Novellenbibliotheek nr 65 Afmetingen: 9.50 x 12 (ingenaaid) |
| 1980 | Een fee op het stadhuis (toneel) & Lijdzaam verzet (toneel) | Een fee op het stadhuis en Lijdzaam verzet beleefde tot op heden geen opvoering. | |
| 1981 | De groene geit (roman) Omslag: Ignace van Ingelgom |  |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -170p. Reeks: verschijnt als eerste boek in het uitgavenplan 1981/1982 van Boekengilde De Clauwaert. Afmetingen: 19.50 x 13 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1983 | Wat ik gevreesd heb (roman)
Omslag: Wilfried Smets 1986: Verscheen als feuilleton in D.S. tussen 20 december 1986 en 6 februari 1987 (40 afleveringen). |
 |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -191p. Reeks: verschijnt als tweede boek in het uitgavenplan 1983/1984 Afmetingen: 19.50 x 13 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1984 | Figuratief tekenen in Vlaanderen (essay) Over het plastisch werk van André Deroo, Nicole Halsberghe en Marcel Notebaert. | ||
| 1984 | Het schilderij (novelle) | In: Zeven rond de toren. Kortrijk, Vlaamse Klub Leieland, 1984, blz. 173-199 | |
| 1985 | Gedichten Misschien (poëzie)
Fotografie: Patrick Cambien De bundel bevat 24 gedichten, waarvan een aantal eerder in tijdschriften werden gepubliceerd (o.m. in ’t Kofschip en Vlaanderen); |
 |
Tielt: Lannoo: -64p.
Afmetingen:24 x 16 (ingenaaid) Colofon: Deze bundel Gedichten Misschien werd uitgegeven op initiatief van het huldekomitee Henri Vergote n.a.v. de 65ste verjaardag van de auteur. Gezet, gedrukt en gebonden bij Drukkerij Uitgeverij Lannoo, Tielt. |
| 1985 | Vakantie in Elounda (roman) Omslag: Colette Cleeren |  |
Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -191p. Reeks: verschijnt als vierde boek in het uitgavenplan 1985/1986 van Boekengilde De Clauwaert. Afmetingen: 19.75 x 12.75 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
| 1989 | De zilveren madonna (roman) Productie: Leo Peeraer. Omslagontwerp: Gregie de Maeyer Illustratie omslag: ‘Een verlaten stad’ (1904) van Ferdinand Knopff (1858-1921) Kon. Museum van Schone Kunsten, Brussel | Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -169p. Afmetingen: 20 x 12.50 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gezet in Garamond 2 11/11 Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. | |
| 1990 | De geschilderde wereld (roman) Omslagontwerp: Gregie de Maeyer Omslagillustratie : Mevrouw Nelly Hurrelbrinck (ca 1917) van Jules Schmalzigaug (1882-1917) Koninklijke Musea van Schone Kunsten, Brussel | Leuven: De Clauwaert V.Z.W. -137p. Afmetingen: 20 x 12.50 (gebonden met stofomslag) Gezet in Garamond 2 11/11 Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. | |
| 1995 | De laatste heuvel (roman) Vormgeving en omslagontwerp: Gregie de Maeyer Omslagillustratie : Eugène Janson, ‘Zelfportret’, Thielska Galleriet, Stockholm |  |
Leuven: Davidsfonds / Clauwaert . -219p. Afmetingen: 22.50 x 14 (gebonden – harde linnen kaft met stofomslag) Gedrukt en gebonden bij de firma Scheerders van Kerchove N.V. , Sint-Niklaas. |
Beknopt overzicht per genre
Romans
- De zorgelijke schat (1962)
- De onvolwassene (1963)
- Die thans geen huis heeft (1964)
- Het tuinfeest (1970),
- Bach, cognac en rozen (1971)
- Wachten in Taormina (1977),
- De dagen van Hondschoote (1979, 19832)
- De groene geit (1981)
- Wat ik gevreesd heb (1983)
- Vakantie in Elounda (1985)
- De zilveren madonna (1989)
- De geschilderde wereld (1990)
- De laatste heuvel (1995)
Novellen en verhalen:
- Op Velghe’sReke in D.W.e.B., 1957, CII, blz. 288-292.
- De harlekijn op de ruit (1964)
- Angst in D.W.e.B., 1964, CIX, blz. 107-111.
- Het huis bij de spoorweg: in Vlaanderen, 1968, XVII, nr. 100, blz. 274-276.
- Het oranje huis (1971, 19732
- Van een dichter die niet meer dichten kon in D.W.e.B., 1972, CXVII, blz. 779-781.
- Laat bezoek in D.W.e.B., 1973, CXVIII, blz. 642-646.
- De vossepels in Kort lang – lang kort. Antwerpen, Soethoudt, 1974, blz. 45-57.
- Het veulen Wanfried (1979)
- Het schilderij in Zeven rond de toren. Kortrijk, Vlaamse Klub Leieland, 1984, blz. 173-199.
Toneel
- Een seconde eeuwigheid (1967)
- Heuvel 331 (1970)
- Een fee op het stadhuis (1980)
- Lijdzaam verzet (1980).
Luisterspelen
- Schoten
- De disc-jockey.
Vertaling
- Ook de vrouwen verloren de oorlog (1974)
Essayistisch werk
- Religie en Kunst in D.W.e.B., 1965, CX, blz. 611
- Anto Diez (1974)
- Herwig Driesschaert (1976)
- Figuratief tekenen in Vlaanderen (1984)
