JOS VANDELOO

Zonhoven, 5 september 1925 – Mortsel, 5 oktober 2015

Schrijver in vele genres.

Uit zijn pen kwamen gedichtenbundels, verhalen, novellen, romans, toneelstukken, scenario’s, bewerkingen voor televisie, essays, kinderboeken en kunstmonografieën.

Hij behoorde tot de meest gelezen auteurs van zijn generatie.

Aanvankelijk steenkooldeskundige, bracht hij het – in een ommezwaai in zijn loopbaan – tot rechterhand van Angèle Manteau ’s in haar uitgeverij.

BIOGRAFIE

5 september 1925 : Geboren te Zonhoven als Jozephus Albertus Vandeloo in een mijnwerkersgezin.

Zijn vader Julius Ferdinand (1898-1972) was (fiets)handelaar, mijnwerker, mijnopzichter en hoofd-mijnopzichter; zijn moeder Maria Catharina Bielen (1905-1972) was winkelierster.
Vandeloo bracht zijn jeugd door in de Dorpsstraat nrs. 37-39 te Zonhoven en later, vanaf 1 september 1939, aan de Houthalenseweg nr. 37;

1931-1937: Lager onderwijs in de Gemeenteschool van zijn dorp.

1937-1943: Middelbare schooltijd in het St.-Jozefscollege te Hasselt.

1944: In het najaar meldt Jos zich aan als vrijwilliger voor het tweede Britse leger. Bij de opmars door Nederland en Duitsland wordt hij voornamelijk als tolk ingezet. Als hij na drie maanden betrokken raakt bij een ongeval en weer thuis belandt, zet Jos zijn studie voort.

1947-1948: Zijn legerdienst vervulde hij als infanterist in Antwerpen.

Tijdens zijn dienstplicht is Jos redacteur van de Soldatenpost.

1948 tot 1950: Volgde een technische opleiding tot scheikundige in de mijnindustrie te Charleroi, Luik en in Duitsland.

21 december 1949: Huwelijk met Lisette (Lily) Meyers (^o 1929);

Hun gezin telt drie kinderen: twee zonen (Ferdy, 14 september 1950 en Dirk, 15 september 1964) en één dochter (Anita, 4 juni 1954)

1950 tot en met 1953: Werkt voor een Belgische holdingmaatschappij in laboratoria in diverse Europese mijnbekkens (o.a. in het Ruhrgebied), waar hij voornamelijk steenkoolanalyses verrichtte;

Herinneringen aan zijn mijntijd vindt men o.a. terug in “Een mannetje uit Polen” (1965) en “De muggen” (1973).

1953: In de novellenbundel “Mensen strijden elke dag”, uitgegeven door Uitgeversmaatschappij A. Manteau, wordt voor het eerst een verhaal van zijn hand gepubliceerd: Het kruis dat wij dragen.

1954: Toen de eerste tekenen van de dreigende crisis in de mijnbouw zichtbaar werden, besloot Jos Vandeloo van werkkring te veranderen

1955-1958: Terug in Antwerpen studeert Vandeloo 3 jaar Nederlandse en Franse letteren en ook kunstgeschiedenis aan de Koninklijke Academie en het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten.

Later – in het begin van de jaren 70 – heeft Vandeloo in datzelfde instituut een tijdlang het vak ‘Literatuur’ gedoceerd

Eind 1955 tot begin 1969: In dienst van Manteau, nadat hij voor die uitgeverij in Brussel als adjunct-directeur had gewerkt (1954-55);

Toen Manteau er op de hoek van de Keizerstraat en de Minderbroedersrui een boek- en importhandel vestigde, kreeg Jos Vandeloo er de leiding van (eigenlijk was hij tijdens die 15 jaar de rechterhand van mevrouw A. Manteau)

1955: Debuteert met de dichtbundel “Speelse parade”.

Er volgen nog enige gematigd experimentele dichtbundels, die in 1965 werden verzameld in Dadels voor een vizier.

1958-1963: De verhalen De muur (1958) en de romans Het gevaar (1960) en De vijand (1962) bezorgden hem een literaire doorbraak. Op nog beklemmender wijze dan in zijn tamelijk bezwerende poëzie suggereert hij de existentiële angst in de door de techniek bedreigde maatschappij.

Ook in zijn later proza- en toneelwerk staan de menselijke eenzaamheid, vervreemding, de automatisering en het rassenprobleem centraal. Hij beschikt over een sobere, vlotte stijl, die op schokeffecten uit is, het best geslaagd in zijn naar het magisch-realisme zwemende korte verhalen als De croton (1963), Het huis der onbekenden (1963) en De 10 minuten van Stanislas Olo (1969).

In de jaren ’60 was Jos Vandeloo een tijdlang ‘s zaterdags sportverslaggever bij de toenmalige BRT.

1963: Verhuist naar Mortsel, waar hij overigens ereburger is.

1967-1969: Publicatie van zijn in parlandostijl geschreven dichtbundels Copernicus of De bloemen van het geluk (1967) en De glimlach van een vlinder (1969). De toon wordt milder, minder agressief, minder pessimistisch.

1 maart 1969: Vandeloo wordt hoofd promotie en publiciteit van de Standaard Uitgeverij te Antwerpen;

in 1970 wordt hij er verkoopsdirecteur, nadien uitgever, hoofd algemene uitgaven en strips en directeur public relations, tot hij zich – na 15 jaar de linkerhand van de heer Sap, algemeen directeur, te zijn geweest – in 1983 zich als full-time schrijver vestigt.

1973: De muggen verschijnt, een roman over een mislukt huwelijk waarin hij mediteert over leven, liefde en dood.

1983: Wordt fulltime schrijver.

1985: Ter gelegenheid van zijn 60ste verjaardag organiseert uitgeverij Manteau in het A.M.V.C. te Antwerpen van 6 tot 29 september 1985 een tentoonstelling over leven en werk van Vandeloo onder de titel: ‘Jos Vandeloo est là’: van zijn uitgever krijgt hij een gebronsd beeld, vervaardigd door de Kortrijkse beeldhouwer Hans Debacker; dr. Emiel Willekens sprak de auteur toe (cf. Lektuurgids, 1985, XXXII, blz. 449-453);

Ook in Zonhoven wordt Vandeloo met een feestzitting (op 30 augustus 1985) en een tentoonstelling gevierd (in Mortsel wordt hij in juni 1986 gehuldigd);

2008: In het interviewboek van Margot Vanderstraeten ‘Schrijvers gaan niet dood’ kunt u een laatste grote interview met Vandeloo lezen. Margot Vanderstraeten interviewt: Jos Vandeloo

5 oktober 2015: Jos Vandeloo overlijdt op 90-jarige leeftijd.

Jos Vandeloo werd met zijn verhalen en romans in heel Europa bekend. Zijn werk werd in vele Europese talen vertaald, tot het in het Russisch toe. Hij behoorde tot één van de meest gelezen auteurs van zijn generatie met o.a. “De croton” (1962), “De coladrinkers” (1968), “Mannen” (1975), “Les Hollandais sont là” (1985), “De vogelvrouw” (1993).

Naast romans, verhalen en gedichten schreef hij een groot aantal scenario’s voor de Vlaamse en Nederlandse televisie, toneelstukken en kinderverhalen. Zijn werk werd bekroond met verscheidene literaire prijzen.

Trivia

In de stripreeks Nero door Marc Sleen waren in Nero’s boekenkast regelmatig boeken van Jos Vandeloo te zien. In “De Gele Gorilla” (1971) leest Nero in strook 27 een boek door Jos Vandeloo. Marc Sleen is zelf een fan van Vandeloo.

MEER OVER JOS VANDELOO

Wim Hazeu, Jos Vandeloo, 1984 Manteau . Reeks: Grote ontmoetingen nr 4. -88p.
Margot Vander Straeten, Oude schrijvers gaan niet dood, ze vervagen, DM Boeken 28/12/2005, gebundeld in “Schrijvers gaan niet dood” Atlas 2008.
Cl. Vanwonterghem, Kennis maken met Het gevaar van J.V. (1970);
J. de Ceulaer, in Te gast bij Vlaamse auteurs, 3 (z.j.);
W. Hazeu, Jos Vandeloo, Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, Brugge. Reeks: Grote Ontmoetingen 4, 1975, 1984³, met bibl.

BEKRONINGEN

1958 met de Mathias Kempprijs voor De muur
1961 met de Prijs voor de roman (1958-60) van de provincie Antwerpen (= 10.000 fr.) voor Het gevaar,
1961 met de Arthur Merghelynckprijs (1958-60) van de Koninklijke Vlaamse Academie voor De muur
1962 met de Literatuurprijs van Hilvarenbeek voor het verhaal De croton
1965 met de vijfjaarlijkse Eugeen Leënprijs (1959-64) (= 10.000 fr.) voor zijn novelle De vijand,
1966 met de premie van de provincie Antwerpen voor het kinderboek De wonderlijke avonturen van Hokus en Pokus
1967 met een gelijkaardige premie voor zijn t.v.-spel De week van de kapiteins
1970 met een zelfde premie voor het t.v.-spel Autostrada
1972 behaalde Vandeloo met zijn Nieuwe avonturen van Hokus en Pokus een prijs in het Referendum van het Vlaamse Jeugd- en Kinderboek
1977 met de Prijs van de provincie Antwerpen (= 25.000 fr.) voor het t.v.-spel De man van 59
1980 met de Medaille van Verdienste van de gemeente Mortsel voor het geheel van zijn literaire werk,
1986 met de Sabamprijs voor letterkunde 1985
1987 met de driejaarlijkse Prijs voor Letterkunde (1982-85) van de provincie Limburg (= 40.000 fr.) voor zijn schrijversloopbaan

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Websites

SMAAKMAKER

Bericht aan de bevolking

Ik moet u met aandrang iets verzoeken. Het gaat over het raam aan de straatzijde. Morgenochtend om zes uur zou u even naar buiten moeten kijken. Het is zeer vroeg, ik weet het. Maar het is dan ook zeer belangrijk. Vooral voor mij. Regel uw wekker zorgvuldig. Of laat u wekken door de telefoondienst. En zou u noch wekker, noch telefoon hebben dan wil zelf gaarne zorgen (op eenvoudige aanvraag) voor een kater met schrille spleenstem. Ook voor mij is de klant koning. Om zes uur zal ik door uw straat komen. Op weg naar de begraafplaats. Het is een omweg, maar dat heb ik er voor over. Ik zal wat vrienden bij me hebben. Kent u ze ? Nee, ze zullen niet luidruchtig zijn. Het is te vroeg om dan al lawaai te maken of om dronken te zijn. Bovendien menen ze, dat rumoer en lawaai niet passen bij die gelegenheid.
Maar wat zou dat ? Mij kan het niet schelen. Op de begraafplaats zal ik nauwgezet en met veel zorg mijn grond kiezen. (Ik vraag me nu ineens af of dat wel nodig is. Het leek me dagenlang zeer belangrijk en zelfs noodzakelijk. Nu wordt het plots bijzaak.) Ik zal glimlachend in de kuil gaan liggen. Op mijn rechterzijde. Als ik op mijn rug lig, wordt ik zeeziek. Ik wil niet ziek in de kuil liggen. Mijn vrienden, bezorgd als nooit tevoren, zullen me haastig toedekken. “Hij kon zo slecht tegen de koude, “ zullen ze zeggen. Ik zal minzaam ja-knikken. Zonder de ogen te openen. Ik wil voortaan niemand meer storen. En ik zal liefdevol uitvloeien in de aarde. Als een donkere vlek water.
Het zal vlug voorbij zijn. Goede dingen duren nooit lang.
…
Morgenochtend om zes uur dus. Mag ik op u rekenen ? U mag het niet vergeten. Het is mijnerzijds geen onbescheidenheid. Integendeel, ik wil mijn best doen om u wat afleiding te bezorgen. Er is zoveel leiding en zo weinig afleiding. Ook u zou eraan ten onder gaan. Ik reken op uw deelneming. Het gebeurt trouwens niet iedere dag dat u gratis een nar te zien krijgt in zijn postuum repertoire.
Een nare nar, ik weet het.

Uit: De muur, 1958

GEWOON TE STERVEN

er stond een man te sterven
gewoon te sterven
als een boom of een standbeeld
onopgemerkt
hij verweerde zich niet
hij was niet bevreesd
hoe vreemd
hij liep niet weg
en hij riep niet
alleen maar een glimlach
terwijl hij stond te sterven
een beetje ongerust
wat ze zouden zeggen zo plots
een beetje hulpeloos
om de last die hij nu
ging veroorzaken
hij trachtte met zijn voet
een kuiltje te maken
maar het ging niet
daarom bleef hij staan
met een versteend ekskuus
op zijn gezicht

Uit: Een kwarteeuw poëzie, 1970

BIBLIOGRAFIE

De bibliografische gegevens werden onder meer nagekeken bij

Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale d Belgique – Bruxelles.
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen
Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
POËZIECENTRUM vzw – Gent
Luc Decorte, ‘Bio- en bibliografie ‘van’ en ‘over’ Jos Vandeloo (1925)’ In: Vlaanderen. Jaargang 37 (1988)

Na het chronologisch overzicht volgt een filmografie en een overzicht van het oeuvre van Jos Vandeloo per genre en alfabetisch op titel

Chronologisch overzicht

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
1953	Het kruis dat wij dragen. (verhaal)		Verscheen in de novellenbundel “Mensen strijden elke dag” Uitgeversmaatschappij A. Manteau pp.111-132 Afmetingen: 19.25 x 13
1955	Facetten van het Vlaamse proza. (essay)		In: het 5e nummer van het (Gentse) literair en artistiek tijdschrift “het antenneke” -15p. Geïllustreerd, antiquarisch verkrijgbaar in overdruk.
1955	Speelse parade. (gedichten) Deeltitels: Spelen met weemoed; Vier vrouwen; Parade der onvoldaanheid; De wind is moe.		Brussel: A. Manteau N.V. -35+5p. Afmetingen: 24.50 x 15.50 (ingenaaid) Colofon: ‘Speelse parade’ door Jos Vandeloo werd in het najaar 1955 gedrukt bij “Ernst van Aelst” grafische kunstinrichting te Maastricht in opdracht van Uitgeversmaatschappij A. Manteau NV te Brussel. De oplage bedroeg 300 exemplaren
1955	Wij waren twee soldaten. (verhalen) Bevat: Wij waren twee soldaten, De muur.		Brussel: De Galerij. -69p. Reeks: Galerij der jongeren. – Brussel; vol. 65 Afmetingen: 21 x 15 Verantwoordelijke uitgever: Marcel Polfliet C. Permekelaan 33, Evere-Brussel In Mei 1955 gedukt op de persen van de Drukkerij P. Van Ravenstijn te Antwerpen, in opdracht van De Galerij, Brussel.
1955	De muur. (verhalen) Bevat : De muur, De tocht, Groen in de trein, Op het voetpad, De bezoeker, Spijshuis voor verloren zonen, Het water, Bericht aan de inwoners, Schilfers hebben scherpe kanten. Foto’s: Filip Tas		Brussel/Den Haag: Uitgeversmaatschappij A. Manteau n.v. -87p. Reeks: Ad Multos nummer 3 Afmetingen: 19 x 11.50
1957	Woorden met doofstommen. (gedichten) Deeltitels: Hand vol sneeuw; handen lege eierschalen; tussen onze glazen vingers.		Brussel: A. Manteau N.V. -53+3p. Afmetingen: 20 x 11.50 (ingenaaid) Colophon: ‘Woorden met doofstommen’ door Jos Vandeloo werd in het najaar van 1957 gedrukt op de persen van N.V. Boek- en Steendrukkerij “De IJssel” v.h. R. Borst & Co. Te Deventer, in opdracht van A. Manteau nv te Brussel.
1957	Tuintje wieden: one-man-show. (verhaal)		Overdruk uit: Het antenneke: literair en artistiek tijdschrift. – 12(1957) p. 99-128, ill.
1959	Wachten op het groene licht. (gedichten) 37 Gedichten geillustreerd met 7 proza-tekeningen. Deeltitels: Proza-tekening; [c]ouverture; Proza-tekeningen; [s]lot; Proza-tekening		Brussel: A. Manteau N.V. -73p. Afmetingen: 20.50 x 12.50 (ingenaaid met flappen)
1960	Het gevaar. (roman)		Antwerpen: A. Manteau. -123p. Reeks: Ad multos. – Brussel; vol. 15 Afmetingen: 19 x 13.50
1960	De muur. (televisiespel)		Niet gepubliceerd
1962	Zeng. (gedichten) Deeltitels: Rhodenzer gedichten; Wapenen zal ik mijn woorden; Gedichten uit liefde		Brussel: A. Manteau N.V. -48p. Afmetingen: 20.50 x 12.40 (ingenaaid met flappen) Colofon: ‘Zeng’ door Jos Vandeloo werd in het voorjaar van 1962 gedrukt op de persen van de nv Drukkerij Erasmus te Ledeberg-Gent in opdracht van uitgeverij A. Manteau,nv Brussel, Antwerpen, Den Haag.
1962	De vijand. (verhalen) Bevat: De vijand, Hoe laat is het meneer? De grap, Ergens aan zee, De crotonDe grap1964: de groep Amatoon (uit Mortsel) o.l.v. Gerd De Ley brengt De grap op de planken. *8 juli 1965:* de N.C.R.V.-televisie brengt (om 22.10u.) een gedramatiseerde versie van Julienne van der Erve. In een regie van Bob Löwenstein speelde Jules Hamel de hoofdrol. *1968:* verfilmd (zwart-wit, 16 mm., 60 minuten) naar een scenario van Wim Telders. *1988:* Theater Paljas (Filomenastraat 25, 2018 Antwerpen) speelde De grap van 26 mei tot 11 juni 1988 met Erik Burke en Gerd De Ley.Vertalingen: *1968:* Voor de Moskouse televisie werd het stuk door V. Ostrowski in het Russisch vertaald. *1970:* Jeannine Meyers vertaalde De grap in het Frans als La victime (1970).		Brussel/Den Haag: Uitgeversmaatschappij Manteau. -150p. Reeks: Ad multos. – Brussel; vol. 18 Afmetingen: 19 x 13Vertalingen van De vijand:1972: in het Frans vertaald als L’ennemi door Marie-Claire Pelgrims. 1986: in het Amerikaans als The enemy door D.H. en D.P. van Nouhuys
1962	De croton en andere verhalen. Bevat alle verhalen uit de bundel ‘De vijand’ behalve het verhaal “De vijand”: De croton (pp 5-25); Ergens aan zee (pp 26-36); De grap ( pp 37-83); Hoe laat is het meneer? (pp 84-108).		Brussel/Den Haag: Manteau. -109p. Reeks: Marnix Pockets MP 17 Afmetingen: 18 x 10.75 (pocket)
1963	Het huis der onbekenden. (roman 1966: 3de druk in de reeks Marnix Pockets MP 36		Brussel/Den Haag: A. Manteau N.V. -231p. Reeks: Ad multos. – Brussel; vol. 22 Afmetingen: 19 x 13 (gebonden met stofomslag)
1963	De wonderlijke avonturen van Hokus en Pokus. (kinderboek) Illustraties: Gérard Bouwman		Utrecht/Antwerpen: Het Spectrum. -96p.
1963	De tocht. (verhaal)		Uit “De muur” In: “Vlaamse verhalen van deze tijd”
1964	De wormen. (eenakter)		Niet gepubliceerd
1965	Een mannetje uit Polen. (verhalen) Omslag: Mesker. Bevat: Een avond in het voorjaar, De dag van de dode god, Het congres of De vrijheid van de schrijver, Een mannetje uit Polen, De prijs van de rozen, Als een oude poes, In water oplosbaar.		Antwerpen: A. Manteau. -95p. Reeks: Ad multos. – Brussel; vol. 27 / Ad multos. – Brussel; vol. 33 Afmetingen: 18.50 x 13
1965	Vlaamse poëzie. 700 jaar Zuidnederlandse poëzie. (bloemlezing) Samengesteld en ingeleid door Jos Vandeloo (pp 9-20)		Utrecht: Uitgeverij Het Spectrum. -188p. Afmetingen: 18 x 10.80 (pocket) Reeks: Prisma boeken nr 1045
1965	Dadels voor een vizier. (gedichten – bloemlezing) Bevat gedichten uit de bundels: Speelse Parade (1955), Woorden met doofstommen (1957), Wachten op het groene licht (1959) en Zeng (1962).		Brussel/Den Haag: A. Manteau.-110p. Reeks: Grote Marnixpocket. – Antwerpen; vol. 12 Afmetingen: 20 x 12.40 (paperback)
1967	Copernicus of de bloemen van het geluk: een dichtbundel in twee bedrijven. (gedichten) Deeltitels: Italiaanse gedichten; pauze; belgische gedichten.		Brussel/Den Haag: A. Manteau N.V. -48p. Afmetingen: Colofon: ‘Copernicus of de bloemen van het geluk’ van Jos Vandeloo werd in het najaar van 1967 gedrukt op de persen van de nv Drukkerij Erasmus, Ledeberg-Gent in opdracht van A. Manteau NV Brussel/Den Haag
1968	De coladrinkers. (roman) Omslagontwerp: Stefan Mesker. Typografie:Aldert Witte		Brussel ; ‘s-Gravenhage : Manteau. -137p. Reeks: Grote Marnix pockets nr 30 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Druk: Geuze Dordt
1969	De 10 minuten van Stanislao Olo. Omslagontwerp: Stefan Mesker. Foto op rugzijde: Guy Schaut, Antwerpen Bevat: het titelverhaal ‘De 10 minuten van Stanislao Olo’ (pp 5-38); het filmverhaal/scenario ‘ Black Basilius’ (pp 39-64) en het televisiespel/eenakter ‘Autostrada’ (pp 65-109)		Brussel / Den Haag: A. Manteau N.V. -109p. Reeks: Kleine Marnixpocket. – Brussel; vol. 68. Afmetingen: 18 x 10.50 (pocket) Druk : Geuze Dordt Uitgave 1978: Grote Marnixpocket nr 163
1969	De glimlach van een vlinder. (gedichten – bloemlezing) Bevat gedichten uit de bundels: Wachten op het groene licht (1959); Zeng (1962); Copernicus of de bloemen van het geluk (1967).		Hasselt: Uitgeverij Heideland – Orbis N.V. -80p. Reeks: Poëtisch erfdeel der Nederlanden” nr. 68. Afmetingen: 18 x 11 (pocket)
1969	De week van de kapiteins: televisiespel. Eenakter. (televisiespel) Foto’s: Henri Denis. In opdracht van de BRT/Vlaamse televisie op aanbeveling van de Conferentie der Nederlandse Letteren. Creatie: BRT – Vlaamse Televisie 1969 Speelduur: 90 minuten Regie: Dré Poppe. 1984: 2^de gewijzigde druk als toneelversie GMP nr 266 (zie aldaar)		Brussel/Den Haag: A. Manteau nv. -87p. + 8p foto’s. Afmetingen: 18 x 10.50 (pocket) Reeks: Marnixpockets nr 69 .
1970	Nieuwe avonturen van Hokus Pokus. (kinderboek – 5 tot 8 jaar) Omslag & Illustraties: Leo Fabri		Antwerpen/Utrecht: Standaard Uitgeverij. -32p. Afmetingen: 24.30 x 18.20 (gebonden – harde geïllustreerde kaft)
1971	De man met de gorilla’s. (verhaal)		In: “4 x andermaal”
1971	De dag van de dode god. (verhaal Een mannetje uit Polen, 1965)		In de bundel ‘54 Vlaamse verhalen‘ Deel 3, samengesteld door Karel Jonckheere en Marnix Gijsen, Uitgeverij Paris-Manteau, Antwerpen pp 87-99.
1972	Quinten Matsijs. (reisverhaal)		In: “Elfkroegentocht door Antwerpen”, beschreven door George van Cauwelaert, Jos Vandeloo, Paul Koeck, Eddie van Vliet, Fernand Auwera, Nic van Bruggen, Marc Andries, Jan Christiaens, Clem Schouwenaars, Jan Berghmans, Jan Vanriet, Frans De Bruyn”. Uitgeverij: Standaard-Moussault, Antwerpen/Amsterdam
1972	2 romans en 7 verhalen. (verzamelbundel) Bevat: Het gevaar (pp 7-82- elfde druk); Het huis der onbekenden (pp 83-208 zesde druk); Een avond in het voorjaar (pp 211-219); De dag van de dode god (pp 220-230); Het congres of De vrijheid van de schrijver (pp 231-237); Een mannetje uit Polen (pp 238-246 2^de druk); De prijs van de rozen (pp 247-250); Als een oude poes (pp 251-255); In water oplosbaar (pp 256-262).		Amsterdam/Brussel: Paris-Manteau. -262p. Afmetingen: 20.70 x 14.10 (gebonden – harde kartonnen kaft met stofomslag) Foto auteur: Claude Magelhaes. Omslagontwerp: Robert Nix en Alje Olthof GVN Druk: Vonk Zeist.
1972	Bent U ook zo’n Belg ? (satire) Omslagontwerp, boekverzorging en illustraties: Leo Fabri. Foto auteur achterzijde: Guy van Twel		Brussel/Amsterdam: Paris-Manteau. -112p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1972	Waarom slaap je, liefje? (toneelstuk) *1978:* 2^de druk bij Elsevier Manteau – Brussel & Amsterdam als Grote Marnixpocket nr 172.		Antwerpen: Standaard ; Amsterdam : Moussault. -107p. Reeks: Gemini literaire paperback. – Antwerpen; vol. 1972: 1
1973	Het huis der onbekenden. (televisiespel)		Brussel: A. Manteau N.V. -231p.
1973	Boerin in Frankrijk. (televisiebewerking – scenario) Televisiebewerking in 13 delen, naar het gelijknamige werk van Wil den Hollander. Met Gertie Evenuis en R.J. Verwijs		Niet gepubliceerd
1973	Met een bloem tussen mijn tenen: gedichten (1955-1973). (gedichten – verzamelbundel) Deeltitels: Speelse parade; Woorden met doofstommen; Wachten op het groene licht; Zeng; Dadels voor een vizier; Copernicus of de bloemen van het geluk; Nieuwe gedichten Omslag en typografie: Frits Stoepman gvn Foto: Paul Lambert		Antwerpen: Standaard Uitgeverij / Amsterdam: P.N. Van Kampen. -186p. Reeks: Gimini literaire paperback nr 26 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1973	De muggen. (roman) Omslagontwerp: Robert Nix / Alje Olthof Achterplatfoto: Jan van den Broeck		Brussel & Den Haag: A. Manteau N.V. -231p. Reeks: Grote Marnixpocket nr 88 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1974	Schilfers hebben scherpe kanten. (bibliofiele uitgave) Met een originele houtsnede door Frans Masereel en acht linoleumsneden door Paul Peter Piech. Tegelijkertijd werd er een Duitse versie uitgegeven: Splitter haben Scharfe Kanten. Meer info: Info over Schilfers hebben scherpe kanten		Oxford: Mouette press. -16p. Printed on the handpress of the Oficyna Stanislaw Gliwa in October 1973. Total edition limited to 126 copies. 100 copies were numbered 1 – 100 on Basingwerk Parchment paper and 26 copies printed on Auvergne paper marked A – Z. A unique extra copy on Van Gelder handmade paper for the publisher. In the colophon it is marked: dit is exemplaar WAM
1975	Mannen. (verhalen) Omslag: Robert Nix Bevat: De jongen uit Marokko (pp 7-22p; De man van Isabelle (pp 23-40); De man met de lork (pp 41-48); Mister Patterson from te BUA (pp 49-56); De man met de gorilla’s (pp 57-96) De man van 59′ (pp 97-144 /scenario van TV-spel – een NOS-productie) *1977:* 2^de druk. *1984:* 3^de druk. *1995:* 4^de druk (verscheen samen met vrouwen in één bundel)		Brussel & Den Haag: Manteau. -144p. Reeks: Grote Marnixpocket gmp 104 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) 4de druk
1978	Vrouwen. (verhalen) Omslagontwerp: Robert Nix / Alje Olthof. Foto achterplat: Paul Lambert. Bevat: De weduwe, Verzamelpunt Mechelen, Statiegeld, Schapen, Een bezoek aan het begijnhof, Het onderzoek, Groenboekje, De vrouw van de soldaat, Gras. *1978*: 2^de druk. *1979*: 3^de druk. *1980*: 4^de druk. *1992*: 5^de druk. *1995*: 6^de druk (verscheen samen met vrouwen in één bundel)		Brussel & Den Haag: Manteau. -171p. Reeks: Grote Marnixpocket vol. 157. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) In bloemlezingen: *1987:* het verhaal ‘Verzamelpunt Mechelen’ wordt opgenomen in de verhalenbundel “Voor de vrede uitbreekt. Vlaamse verhalen over de Tweede Wereldoorlog”, pp 141-145. Uitgeverij Hadewych, Schoten. Samenstelling: A.G. Christiaens.
1980	De Engelse les. (roman) Omslagontwerp: Robert Nix / Alje Olthof		Antwerpen: Manteau/ Amsterdam: Elsevier . -213p. Reeks: Grote Marnix pockets nr 192 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Druk: Smits Wommelgem-Antwerpen
1982	Sarah. (roman) Omslagontwerp en illustraties Myriam van Beneden. Tekening achterplat: Jeff Broeckx		Antwerpen ; Amsterdam : A. Manteau. -125p. Reeks: Grote Marnixpocket. – Antwerpen; vol. 243 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Druk Smits Wommelgem-Antwerpen
1982	Marcel Lucas: un rêve de bâtisseur. (kunstmonografie) Auteur: Paul Caso; inleiding tot de schilderkunst van Marcel Lucas door Jos Vandeloo.		Bruxelles: Editeurs d’art associés. -138p. Reeks: La mémoire de l’art / dirigée par Lucien de Meyer.
1983	Gezonde zeelucht. (verhaal)		In: De Vijfde Deur. Ed. NPP, Creative Concepts, Oudekerk a/d Amstel, i.o.v. Crawford Benelux B.V. te Amsterdam, december 1983 Afmetingen: 19.50 x 13.30 (ingenaaid in luxe linnen kaft). Relatiegeschenk Crawford – niet in de handel
1984	Hars. (gedichten – bloemlezing) Deeltitels: Aarde en ruimte; Liefde; Droom en daad; Protest; Bestaan en gaan; Antwerpen, Liefdesgedichten voor een stad.De bundel bevat een keuze uit zijn eerdere bundels ‘Speelse parade (1955); Woorden met doofstommen (1957); Wachten op het groene licht (1962); Zeug (1962); Dadels voor een vizier (1965); Copernicus of De bloemen van het geluk (1967); Met een bloem tussen m’n tenen (1975), waaraan een aantal niet eerder gepubliceerde gedichten zijn toegevoegd. Grafische vormgeving: Rikkes Voss.		Antwerpen: A. Manteau. -167p. Afmetingen: 21 x 13.40 (ingenaaid met flappen) Colofon: ‘Hars’ van Jos Vandeloo werd in opdracht van Uitgeverij A. Manteau te Antwerpen gezet in Garamond 11/12 en gedrukt bij Geuze te Dordrecht, boekbinderij De Bruyn & Gouffeau te Schoten zorgde voor de afwerking.
1984	Een nacht borduren. (bibliofiele uitgave – gedichten) Deze gedichten werden uitgegeven ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van Clemens Hoevenaars als boekverkoper. Ze werden aangeboden door Jos Vandeloo, die ze koos uit een aantal niet meer in de handel zijnde bundels. De tekeningen op het omslag en in het binnenwerk zijn van Martien Hoevenaars.		Heemstede: Bibliofiele uitgave van Blokker’s Boekhandel. -24p. Illustraties. Afmetingen: 21 x 12.20 (ingenaaid met stofomslag) Colofon: Gedrukt in een oplage van 300 met de hand genummerde exemplaren door Drukkerij Van Rossum bv, Utrecht, op 140 grs getint offset papier en gezet uit de Trinité 2. Dit is nummer 299.
1984	Rik Slabbinck : de kleuren van het paradijs. (kunstmonografie)		Brussel: uitgeverij Westland. -104p. Reeks: Kunstboek.
1984	Het onderzoek. (verhaal) Eerder gepubliceerd in: ‘Vrouwen’, Manteau, Brussel/Den Haag, 1978		Uit de bundel: “Vlaamse verhalen na 1965”. pp. 414-420. Samengesteld door Paul de Wispelaere. Manteau, Antwerpen. -480p. Omslagontwerp en typografie: Rikkes Voss Afmetingen: 21.50 x 13.50 (paperback – kaft met flappen)
1984	De week van de kapiteins. (toneelversie) 2^de gewijzigde druk bij Manteau, Antwerpen (toneelversie) Omslagontwerp: Myriam van Beneden. Oorspronkelijke eerste uitgave 1969 als Marnix Pocket nr. 69 bij Manteau (zie aldaar)		Antwerpen: A. Manteau nv. -81p. Afmetingen: 20 x 12.40 (paperback) Reeks: Grote Marnix pockets nr 266.
1985	De verscheurde vrouw. Het grootste kunstboek ter wereld. (kunstmonografie)
1985	Les Hollandais sont là. (verhalen) Omslagontwerp en foto achterplat Rikkes Voss. Bevat: Weinig verkeer vannacht, Gezonde zeelucht, De sneltrein van Lugano, Het model, Les Hollandais sont là, De arm van de wet, Het plantenbeultje, Ook het paradijs heeft zijn zwakke plekken. Heruitgegeven in 1992		Antwerpen : Manteau. -191p. Reeks: Grote Marnixpocket nr 265. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Druk: Smits Wommelgem-Antwerpen
1985	Tante Rietje.		Antwerpen
1985	Een doodeenvoudig man. (vertaling) Oorspronkelijke titel: Un homme si simple (1925) Oorspronkelijke auteur:ANDRÉ BAILLON Omslagontwerp: Rikkes Voss		Antwerpen : Manteau. -190p. Reeks: Grote Marnixpocket nr 291. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Druk: Smits Wommelgem-Antwerpen
1987	Opa’s droom. (novelle) Vormgeving en typografie: Carla Goosens en Marc van Meurs		Schoorl: uitgeverij Conserve, , Vuurdoornweg 37 1871 TR Schoorl. -61p. Reeks: Conserve’s novellen reeks. – Schoorl; vol. 3 Afmetingen: 20 x 12.50 (gelijmd) Colofon: Opa’s droom vn Jos Vandeloo Conserve’s novellenreeks nr. 3, werd in opdracht van de UItgeverij Conserve gezet in de Sabon, corps 11/14 punts, door De Vries bv te Zutphen, gedrukt door Groenevelt bv te Landgraaf en gebrocheerd door de Binderij Van Striem te Dordrecht. Boekproductie Ar Nederhof, Amsterdam 1ste druk september 1987 : 3500 exemplaren.
1988	Hong Kong: het boek van de film met Gaston en Leo. (filmboek) Omslagontwerp: Christine Baeke Omslagfoto’s Alpha-films, Brussel (Foto -Dag Allemaal)		Antwerpen: Standaard Uitgeverij. -96p. Afmetingen: 21 x 14 (paperback) Drukkerij Tengrootenhuysen NV. klaproosstraat 51 2610 Wilrijk
1988	Observatorium: fantastische verhalen. Foto achterzijde Rikkes Voss. Omslagillustratie: Paul Delvaux ‘De Maandstonden III’, 1942 Grafische vormgeving: Zeno Bevat: De man van Isabelle (pp 7-17); Mister Patterson from the BUA (pp 18-21); De dag van de dode god ( pp 22-35); De bezoeker (pp. 36-48); In water oplosbaar( pp 40-48); De arm van de wet ( pp 49-61); Statiegel (pp 62-70); Schilfers hebben scherpe kanten ( pp 71-72); Schapen (pp 73-81); Het plantenbeultje ( pp 82-94); De sneltrein van Lugano ( pp 95-104); De man met de gorilla’s (pp 105-131); De croton ( pp 132-147); Gras ( pp 148-166); Het monster van Massenhoven ( pp 167-183).		Amsterdam: J.M. Meulenhoff. -183p. Reeks: Meulenhoff Editie 985 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback) Druk: Tulp, Zwolle.
1988	De weg naar de Ardennen. (roman) Foto achterzijde omslag: Rikkes Voss Omslag Paul Delvaux ‘Alle lichten’, 1962 Vormgeving: Zeno		Amsterdam : Meulenhoff / Leuven : Kritak. -173p. Reeks: Meulenhoff Editie 1009 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1988	De beste verhalen van Jos Vandeloo. (verhalenbundel) Gekozen en ingeleid door Johan Diepstraten. Bevat: Les Hollandais sont là, Weinig verkeer vannacht, Ook het paradijs heeft zijn zwakke plekken, Het model, Gezonde zeelucht, De vrouw van de soldaat, Het onderzoek, Een bezoek aan het begijnhof, Verzamelpunt Mechelen, De weduwe, De man met de lork, De jongen uit Marokko, De 10 minuten van Stanislao Olo, Black Basilius, Een mannetje uit Polen, Als een oude poes, Een avond in het voorjaar, Hoe laat is het meneer?, De grap, Ergens aan zee, De tocht, De muur.		Antwerpen: A. Manteau. -343p.
1989	De grap. (verhaal uit de bundel ‘De vijand’ 1962) Eerste afzonderlijke druk Omslag en illustraties: Arie Weber Belettering: Ben Aalbers		Kampen: La Rivière & Voorhoeve. -45p. Reeks: Kadoboekje Afmetingen: 18 x 10 (pocket) Zetwerk Elgrafiek bv, Schiedam
1990	De beklimming van de Mont Ventoux. (roman) Omslagtypografie: Rikkes Voss		Antwerpen / Amsterdam: Manteau. -212p. Reeks: Grote Marnixpocket nr 393 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1992	Daar komen de Hollanders. Herziene uitgave van “Les Hollandais sont là” (1985)		Antwerpen / Amsterdam: Manteau. -191p.
1992	Kolonie of reservaat. (tekst van een lezing)		Antwerpen: A. Manteau. -13p. Colofon: Deze tekst ven een lezing die Jos Vandeloo voor de Taalunie hield, verschijnt als geschenk van Uitgeverij Manteau ter gelegenheid van de jaarwisseling en de geboorte van het jaar zonder grenzen 1992
1993	De vogelvrouw. (roman) Omslagtypografie: Rikkes Voss. Omslagillustratie: Naakt 21 van Kaye Regelski, New York Foto achterplat: Rikkes Voss		Antwerpen: A. Manteau / Amsterdam: J.M. Meulenhoff. -339p. Reeks: Grote Marnixpocket. vol. 428 Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1994	Leven en werk van de Antwerpse kunstschilder Karel Moens. Samen met F. Grootjans, J. Huyghe baert, J. Christiaens.
1995	De man die niet van de deurwaarder hield en andere verhalen. Omslagontwerp: Carine Cuypers. Foto achterplat: Rikkes Voss. Bevat: Verre dromen (pp 9-22) Meisjes (pp 23-36); Wat doen we met de hond ? (pp 37-50); Het prothesenfeest (pp 51-62); De erpetoloog (pp 63-80); De lieve mensen van het platteland (pp 81-92); De man die niet van deurwaarders hield (pp 93-120); Die Kirche ist alles (pp 121-132); Monkey (pp 133-148); Pension Henriëtte (pp 149-176); Het wrattenzwijn (pp 177-194); De eenzaamheid van Lom (pp 195-218), De fotograaf (pp 219-233).		Antwerpen: A. Manteau / Amsterdam: J.M. Meulenhoff. -233p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1995	Mannen & vrouwen. (gebundelde verhalen) Omslagontwerp: Carine Cuypers. Bundeling van de verhalenbundel Mannen (1975) en Vrouwen (1978) in één band.		Antwerpen/Amsterdam: Manteau -310p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1998	De liefdesboom. (roman) Omslagontwerp: Will Immink		Antwerpen: A. Manteau. / (Standaard Uitgeverij nv Antwerpen) -190p. Afmetingen: 20 x 12.50 (paperback)
1998	5 romans. Bevat: De muggen, Het gevaar, De coladrinkers, De Engelse les, De weg naar de Ardennen.		Antwerpen: A. Manteau. -538p.
2000	Klassiekers. (omnibus) Omslagontwerp: Herman Houbrechts. Bevat: De muur (1958, 22^ste druk; pp 7-82); Het gevaar ( 1960, 32^ste druk; pp 83-168); De vijand (1962, 21^ste druk pp 169-242); De croton (1962, 15^de druk pp 243-328).		Antwerpen: A. Manteau. -326p. Afmetingen: 21.50 x 14) gebonden – harde kartonnen kaft met stofomslag)
2000	Vijf romans. Bevat: Het huis der onbekenden, De vijand, Sarah, De vogelvrouw, De beklimming van de Mont Ventoux.		Antwerpen: A. Manteau. -572p.

Filmografie

1964	Het gevaar (tv film) Bewerking voor de televisie door Paul Hardy bewerkt. Regie: Dré Poppe. Cast: o.m. Martin Van Zundert, Domien De Gruyter, Rik Hancké, Roger Coorens, Hector Camerlynck en Maurice Goossens. Door de B.R.T. op 28 oktober 1964 (om 20.25 u.) uitgezonden. Zwart-wit, 1 hr 25 min (85 min)
1966	Le danger (tv-film) Werd in 1966 door de R.T.B.F. uitgezonden Regie: Jean-Louis Colmant. Hoofdrol: Yves Larec
1968	De grap (kortfilm) Scenario van Wim Telders. Cast: Silvain Michiel (man), Josée Schroyens (meisje benzinestation), Emiel Michiel (autobestuurder), Wim Van Dessel (vriend), Alfons Vaerenbergh (inspecteur), Marcel Van Craen (politie-ondervrager), Louis Janssens (idem), Gerd De Ley (off-screen monoloog man). Muziek: Theo Mertens. Zwart-wit, 16 mm., 60 minuten. (Cf. Naslagwerk over de Vlaamse film. Brussel, C.I.A.M., 1986, blz. 261-262.)
1969	De week van de kapiteins. (tv film) Regie: Dré Poppe Scenario: Jos Vandeloo Cast: Piet Bergers, Roger Bolders, Blanka Heirman, Robert Maes, Robert Marcel, Gerda Marchand, Lieve Moorthamers, René Peeters Release: 28 november 1969 Productie: Belgische Radio en Televisie Zwart-wit film, 90 minuten
1988	Gaston en Leo in Hong Kong. (langspeelfilm) Regie: Paul Cammermans. Scenario: Jos Vandeloo. Cast: Gaston Berghmans (gaston); Leo Martin (Leo); Pat McDonals (Zuster Olivia); Margriet Hermans (Jeanneke); Mieke Bouve (Louisa);

Overzicht per genre – alfabetisch op titel.

Verhalen en novellen

De 10 minuten van Stanisloa Olo. (1969)
De grap. (1989)
De man met de gorilla’s. (1971)
De muur. (1958)
De vijand. (1962)
Een mannetje uit Polen.(1965)
Het kruis dat wij dragen. (1953)
Les Hollandais sont là. (1985)
Mannen. (1975)
Opa’s droom. (novelle) (1987)
Quinten Matsijs. (reisverhaal) (1972)
Tuintje wieden: one-man-show. (1957)
Vrouwen. (1978)
Wij waren twee soldaten. (1955)
De croton en andere verhalen. (1963)
De man die niet van de deurwaarder hield en andere verhalen. (1995)
Mannen & vrouwen. (1995)
Observatorium: fantastische verhalen. (1988)

Essays

Facetten van het Vlaamse proza. (1955)
Kolonie of reservaat. (1992)

Gedichtenbundels

Copernicus of de bloemen van het geluk: een dichtbundel in twee bedrijven. (1967)
Dadels voor een vizier. (verzamelbundel) (1965)
De glimlach van een vlinder. (1969)
Een nacht borduren. (1984)
Hars. (1984)
Met een bloem tussen mijn tenen: gedichten (1955-1973). (1973)
Speelse parade. (1955)
Wachten op het groene licht. (1959)
Woorden met doofstommen. (1957)
Zeng. (1962)

Romans

Bent U ook zo’n Belg. (satire) (1972)
De beklimming van de Mont Ventoux. (1990)
De coladrinkers. (1968)
De Engelse les. (1980)
De liefdesboom. (1998)
De muggen. (1973)
De vogelvrouw. (1993)
De weg naar de Ardennen. (1988)
Het gevaar. (1960)
Het huis der onbekenden. (1963)
Sarah. (1982)

Televisiespel & Toneel

Boerin in Frankrijk. (televisiebewerking) (1973)
De muur. (televisiespel) (1960)
De week van de kapiteins: televisiespel. Eenakter. (1969)
De week van de kapiteins. (toneelversie) (1969)
De wormen. (eenakter) (1964)
Het huis der onbekenden. (televisiespel) (1973)
Hong Kong: het boek van de film met Gaston en Leo. (filmboek) (1988)
Waarom slaap je, liefje? (toneelstuk) (1972)

Kinderboek

De wonderlijke avonturen van Hokus en Pokus. (1963)
Nieuwe avonturen van Hokus Pokus. (1970)

Bloemlezingen

De beste verhalen van Jos Vandeloo. (verhalenbundel) (1988)
Vlaamse poëzie. 700 jaar Zuidnederlandse poëzie. (1965)

Verzamelbundels

2 romans en 7 verhalen. (1972)
5 romans. (1998)
Klassiekers. (2000)

Kunstmonografieën

De verscheurde vrouw. Het grootste kunstboek ter wereld. (kunstmonografie) (1985)
Rik Slabbinck : de kleuren van het paradijs. (kunstmonografie) (1984)
Leven en werk van de Antwerpse kunstschilder Karel Moens. (1994)
Marcel Lucas: un rêve de bâtisseur. (kunstmonografie) (1982)

Schrijversgewijs - Vlaamse schrijvers van 1830 – heden

Vandeloo, Jos