home | Inloggen
Aantal schrijvers: 594 | Aantal boeken:

19.538

 

 

Reninca

Reninca

Puurs, 13 september 1923

Reninca is het pseudoniem van de katholieke dichteres Renée Lauwers. Reninca staat voor renata in caritate; “herboren in liefde”.

 

BIOGRAFIE

13 september 1923: Geboren te Puurs als Renée Hendrik Louise Lauwers, dochter van onderwijzer Pieter Lauwers.

  • Pieter Lauwers werd op het einde van de Tweede Wereldoorlog valselijk van collaboratie beschuldigd. Meer nog: een opgehitste menigte zou in 1944 zijn huis en goederen vernielen.
  • Haar vader werd in 1948 in ere hersteld,

Renée studeerde in de oorlog aan de Antwerpse Katholieke Vlaamse Hogeschool.

1945: Debuteerde op 22-jarige leeftijd met Wassend getij waarin aforismen en religieus-wijsgerige meditaties een belangrijke rol speelden. Dat blijft zo in haar hele verdere oeuvre.

  • Reninca’s gedichten zijn doorleefd van het verlangen naar het Hogere dat harmonieus verbonden wordt met een oprechte liefde voor de aardse werkelijkheid. De religieuze kernidee – eenheid tussen geest en lichaam tot meerdere eer en glorie van God – gaat gepaard met een sterk geloof in de opkomst en de bloei van een nieuwgeboren mensheid. (Hugo Brems en Dirk de Geest in Poëzie in Vlaanderen 1945-1955 p.88 Acco, Leuven 1988).
  • Westerlinck in DWB: “Ik hoor hier en daar wel eens zeggen dat men haar werk ‘verguist’ en elders dat men haar promoveert tot literair genie. Dit geroezemoes kan reeds a priori, zonder dat men de dagelijkse spartelbewegingetjes van de lietraire opinie volgt, erop wijzen dat het werk van deze jonge schrijfster een specifieke en treffende indruk maakt, dat zij als debutante reeds ‘iemand’ is.
  • Karel Jonckheere in het NVT: “Reninca dicht voor meer dan vijftig procent met bovenmaatse vorm- en gevoelswaarde. Dat is haar recht. Doch wie haar leest moet bestendig herleiden, zoals men dit moet doen voor de prijzen in een Frans juitslaraam en delen door negen. Bij poëzie wordt dit herleiden niet alleen vervelend maar te dikwijls ontgoochelend.”

Soms trok ze ook Vlaams-nationalistisch van leer tegen de verdeeldheid en ‘lafheid’ die bij Vlamingen en Vlaamsgezinden volgens haar bestond, zoals blijkt uit een hekeldicht uit 1949:

“Daar is geen klank, daar is geen kleur
aan dit verward en hol gezeur
dat uit uw huis verloren dwaalt,
ik wéét het niet, waarom gij maalt!
Gij zijt niet trots, gij zijt niet schoon
gij zijt geen zelfbewuste zoon,
want razen doet g’ en legt de kaart
over een vrouw die niet meer baart!
Is Vlaandren dood, gij deedt de moord,
gij waart niet één, gij hadt geen woord…
Ach stik in uw lamlendigheid,
of wees een man, die Vlaming zijt

Daarnaast trok ze fel van leer tegen de “nachtridders” (bedenkelijke weerstanders) die tijdens de oorlog huizen van onterecht verdachte collaborateurs (zoals in Ronse) besmeurden met hakenkruizen.

 

MEER OVER RENINCA

  • Een zevengesternte. [Essays over en bloemlezing uit de poëzie van] A. van Wilderode, H. van Herreweghen, J. de Haes, F. Meyland, Chr. D’Haen, Reninca, L. Rens. Willy Spillebeen. De Clauwaert, Leuven, 1967.

 

SMAAKMAKER

 

O TESTAMENT VAN DUIZENDEN GESLACHTEN,
ONTSTOFLIJKT LICHAAM, ERFGROND VAN DEN GEEST,
NOG ADELT U HET PLOEGSPOOR DER GEDACHTEN
EN VIERT DE GODHEID HAAR HOOGHEILIG FEEST
***
IN U, VERWORVENHEID UIT LOUTER AARDE,
ZELF AARDE, LEVEN VOOR DEN DOOD BESTEMD –
MAAR EENS, OMDAT DE GEEST IN U OOIT AARDDE,
TEN JONGSTEN DAGE UIT HET NIET ERKEND…
***
WANNEER DE TIJD IN TIJDLOOSHEID ZAL ZWIJGEN
EN DEZE DAMPKRING VOOR GODS AANSCHIJN SCHEURT,
DAN, LICHAAM, DONKER RIJK, DAN ZULT GIJ STIJGEN
ALS NOOIT EEN HEMELLICHAAM IS GEBEURD.

 

Uit: Een lied der mensheid. Tielt 1949, Lannoo.

 

Steeds als de Vader uit de holte van Zijn Hand
de volte van het licht laat glijden,
en in dien dageraad de waatren van het zand
als na een liefdeslaap zich scheiden,
steeds varen sidderingen over zee en land
en drijft mij d’ Aandrift aller tijden.
***
Achter den einder stijgt tot orgelend geschal
der winden needrig minnekozen;
het zaad jaagt als een lentewolk door het heelal.
Ik loop langs rotsen en langs rozen,
en volg aandachtig vis en vogels in het dal
waar God de mensen vormde: broze
***
bezielde fluiten, zinderend van het gesuis
der goddelijke liefdestromen….
Hier ligt mijn doel, om ene schoonheid naakt en kuis.
En om, geboeid door zeeë-dromen,
daarbinnen in den mensengeest als in een sluis
bedwongen tot mijzelf te komen.

Uit: Adem der aarde. Tielt 1952, Lannoo

 

GERAADPLEEGDE BRONNEN

Websites

Referenties

  • Hugo Brems en Dirk De Geest , Wij bloeien, maar bloeien tevergeefs. Poëzie in Vlaanderen 1945-1955 (Leuven 1988 ,Acco)

 

BIBLIOGRAFIE

De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij

  • Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
  • Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
  • Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007
  • POËZIECENTRUM vzw- Gent

Chronologisch overzicht

Jaar Titel Fotogalerij Uitgeverij 1ste druk
1945 Wassend getij. (poëzie)

1949 tweede druk bij Lannoo, Tielt in één volume -149p.
Tielt: Drukkerij-Uitgeverij Lannoo. -Twee deelen: 89 [i] + 96 [ii] pp.

Afmetingen: 23.50 x 15.25 (ingenaaid)
Tweekleuren druk: zwart-rood.
Colofon: Dit werk verscheen in de bloeimaand van het jaar onzes heeren negentien honderd vijf en veertig. Er werden benevens de gewone oplage, nog honderd genummerde exemplaren gedrukt op MUNSTER VELUM papier
1945 Zaad in den wind. (poëzie)

1953 tweede druk bij Lannoo, Tielt.-139p.
 
Tielt: Drukkerij-Uitgeverij Lannoo. -16 + [III]p.

Afmetingen: 10.50 x 13.50 (oblong– eerste en laatste blad tegen de binnenzijden van de band geplakt – op elke bladzijde een omlijsting van een dubbel filet in rood)
Colofon: Dit werk verscheen in de bloeimaand van het jaar Onzes Heeren negentien honderd vijf & veertig. Er werden benevens de gewone oplage, nog honderd genummerde exemplaren gedrukt op Munster velum Papier
1947 Brandend heden. (poëzie) Tielt: Lannoo. -80p.

Afmetingen: 22.25 x 13.75 (gebonden in linnen kaft)-
Tweekleuren druk: zwart-rood.
 
Reninca 2a
 
1949 Een lied der mensheid. (poëzie)

Bandontwerp naar “De schepping van den mens” van Michelangelo.
Tweekleuren druk: zwart-paars;

 

Tielt: Lannoo. -25p.

Afmetingen: 28.30 x 22 (gebonden in linnen kaft)
Colophon: Een lied der mensheid werd gedicht in het land van Vlaanderen tijdens de week van kerstmis negentienhonderd zeven en veertig op Nieuwjaar negentienhonderd acht en veertig, en een jaar nadien gedrukt op antiek gevergeerd lompenpapier door uitgever Joris Lannoo te Tielt op duizend genummerde en gehandtekende exemplaren.
Dit is nummer

 

1950 Adem der aarde. (poëzie)

1952 tweede druk bij Lannoo, Tielt op 700 exemplaren.
Nota: De tweede druk bevat één gedicht meer dan de eerste druk
1954 derde druk bij Lannoo, Tielt.
Tielt: Lannoo. -49p.

 
1957 Missa est: commentaar en gebeden. (vertaling)

Oorspronkelijke auteur: Daniel Rops pseud. v. J. Ch. Henri Petiot ;
Uit het Frans vertaald door Reninca pseud. v. Renée Lauwers ;
Foto’s van Laure Albin-Guillot
Brussel/Amsterdam: Elsevier. –niet gepagineerd.
1958 Bloemen voor Nieuwjaar. (poëzie)

Het omslag is ontworpen door Herman Lampaert
De uitgave is niet in de handel doch wordt in een oplage van 1000 exemplaren aan de vrienden van het huis toegezonden als geschenk bij de jaarwisseling, met de beste wensen oor het jaar 1958.
Tielt / Den Haag: Lannoo. -38p.

Afmetingen: 17.75 x 12 (ingenaaid)
Colofon: Deze tekst is door dichteres Reninca in december 1957 voor de uitgeverij Lannoo geschreven. Hij werd uit de Palatino letter gezet en gedrukt in de eigen drukkerij te Tielt./ – Het omslag is ontworpen door Herman Lampaert.
1960 Beschavingen, wij rapen u als schelpen. (poëzie)

Bevat de cycli: Aan de weg; Aan de waarheid; Aan het leven
Bandontwerp: B. J . Aalbers

 

Tielt / Den Haag: Lannoo. -61p.

Afmetingen: 20.40 x 14.50 (gebonden – harde linnen kaft)
Gezet, gedrukt en gebonden bij Drukkerij-uitgeverij Lannoo pvba Tielt – 1960

 

1993 Openbaar geheim. (gedicht – bibliofiele uitgave)

Onuitgegeven gedicht Openbaar geheim door Reninca’s vrienden aangeboden ter gelegenheid van haar zeventigste verjaardag. Het handgeschreven gedicht, uit 1991, is als facsimile tegenover een gedrukte versie.
Antwerpen: Roger Vandaele Panter Pers.  Zeefdruk. [2] dubbelbladen, 31 cm losbladig, in mapje.

Beperkte en genummerde oplage van 200 ex. buiten handel
De tekst werd gezet uit de Helvetica, en gedrukt op BFK Rives 250 gram. In een violetblauwe farde met een blad calqueerpapier eromheen.

 

Een aantal gedichten zijn op muziek gezet

 

  • Ik droom van een vaandrig, ik droom van een vlag. In: A.N.Z.-koorblad 1-100 / Algemeen Nederlands Zangverbond. – Antwerpen, 1993, nr. 4.  Componist: Karel de Brabander.

Dezelfde tekst werd ook op muziek gezet door Verachtert, Leo Maria.

  • Nachtgroet bij Beethoven. Tekst incipit: Goedenacht, er is weer vrede. In: Het Vlaamse lied. – S.l., 1949: 4   Componist: Ivo Mortelmans
  • Ridderslied aan Maria. Tekst incipit: ik ben de ridder zonder zorgen. In: Het Vlaamse lied. – S.l., 1948: 10. Componist : Ivo Mortelmans
  • Sinte Rita-lied. Tekst incipit: ’t Mag nood en pijn. Kontich : Sint Ritaklooster der P.P. Augustijnen ; Deurne : Drukk. L. Ceulemans, 1951 Componist: Jef van Hoof.

Uitspraken

  • “De grootste intimiteit van de mens is die van het lijden.”
  • “De leugen is het schild van de lafaard.”
  • “Hoe meer je weet, hoe meer je zwijgt.” (Zaad in den wind)