Theo Bogaerts

Sint-Niklaas 26 april 1893 – Brussel 21 juni 1971

Journalist en prozaschrijver.

 

BIOGRAFIE

26 april 1893: Geboren te Sint-Niklaas.

• Zijn vader Frans Bogaerts was muziekleraar in het officieel onderwijs te Sint-Niklaas en was ook een erkend violist. Zijn moeder Philomène Coullier was afkomstig uit Cambrai (Frankrijk).

1914: Als gevolg van het uitbreken van de oorlog viel zijn vader zonder werk en ging hij in op een annonce voor vioolleraar in een Nederlandse krant. Ouders, Theo, één zus en het driejarige broertje Herman vertrokken vanuit Sint-Niklaas naar Hilversum in 1914 en bleven daar tot in 1919. Hij gaf muziek- en vioollessen en kreeg als leerlinge o.a. Maria C.A. Steenhoff . Zij was de dochter van Willem Steenhoff, onderdirecteur van het Rijksmuseum te Amsterdam, kunstcriticus en kenner van Vincent van Gogh en ook befaamd kunstschilder.

1917: Begon zijn journalistieke loopbaan op 24-jarige leeftijd bij de krant “Het Centrum” te Utrecht (1917-1919).

1918: Huwde met Maria C.A. Steenhoff, ook Miesje genoemd

1919: Bij hun terugkeer uit Nederland gingen Theo en Miesje  in Sint-Jans-Molenbeek wonen. Beiden werden in dienst genomen bij de nieuwe krant “De Standaard” (1919-1920).

02 februari 1920: Geboorte van een zoon Theo jr., die eveneens bedrijvig zal zijn in de journalistiek en schrijver van werken over de Grieks-Romeinse Oudheid. (In bijlage vindt u de referenties van enkele van zijn werken)

1921: Wordt vaste medewerker – als journalist correspondent voor België – van de bekende Nederlandse katholieke krant uit Rotterdam, “De Maasbode“.  Deze functie zal hij meer dan dertig jaar uitoefenen.

Over allerlei gebeurtenissen brengt hij verslag uit:

• Zijn standplaats Laken maakte het hem mogelijk om gemakkelijk de grote nieuwsmomenten te verslaan o.m. aan het Koninklijk Hof in 1934, 1935, 1950 en 1960 en verslaggever te zijn van de Wereldtentoonstellingen 1935 en 1958.
• Werd door de Belgische regering belast verslag te doen over de wereldexpo’s in Parijs (1937) en New York (1939). Uit dit laatste groeide Ik ging eens naar New York.
• In zijn hoedanigheid van buitenlands correspondent stichtte en presideerde hij de “Vereniging van de Buitenlandse Pers in België”.
• In opdracht van de Nederlandse pers maakte hij een lange reportage over het verblijf van Koning Leopold III en gezin in Zwitserland.
• Ook maakte hij een reportage over het jubileum van de “Chemin de fer du Bas-Congo” in 1949, waarvoor hij in Belgisch-Kongo verbleef.
• In 1967 was hij uitgenodigd door de “Holland-Americaline” om de eerste reis te verslaan van de zeereus “De Rotterdam” naar New-York. Dit was zijn laatste reis in opdracht.

Theo Bogaerts was ook correspondent voor Finse en Zuid-Amerikaanse kranten.

Ieder jaar reisde hij naar Italië – waar hij graag kwam – om in Rome ontvangen te worden door de Paus, als oprichter van de organisatie “Nieuwjaarsgiften voor de Paus”.

2 oktober 1924: Geboorte van een tweede zoon Hans, die bekendheid geniet als kunstschilder

1926: Debuteert als literair schrijver met de novellenbundel De schalmeiende dood waarvoor Felix Timmermans twee tekeningen ontwierp.

• Verschillende andere romans en novellenbundels volgden: o.a. Het oog op de heuvel (1928) en Ibolya (1943), en novellen als in de bundel De Bajadère (1929) en De vluchteling en de dood (1942), aanvankelijk in een fantastische verhaaltrant en later in vooral sfeer scheppend en romantisch proza geschreven.
• Uit zijn journalistiek werk werden verschillende schetsen en humoresken geboren: o.m. Brusselsche krabbels, 1927; De bonte waereld, 1930 en vakantieherinneringen Oceania, 1936; Ik ging eens naar New York, 1942.

1931: Overlijden van zijn broer Herman, waaraan de roman Vastenavond (1932 Geïllustreerd door Floris Jespers ), en even later novelle Mazoerka (1934) gewijd zijn.

1938: Werd in oktober 1938 verkozen op de plaats van opvolger voor de Katholieke Partij.

1943: Zijn roman Ibolya verscheen en zal in het Hongaars worden vertaald.

1946: Herverkozen voor de PSC-CVP. Na het overlijden van schepen Coelst trad hij effectief in de gemeenteraad van Brussel van 17.6.1946 tot 5.1.1953, waar hij zich vooral heeft beziggehouden met de financiële problematiek van de Brusselse schouwburgen, in het bijzonder de K.V.S ..

1951: Zijn laatste verhaal Onvoltooide levens rolt van de persen en speelt zich af in Sint-Niklaas.

Hij was de medestichter van de “Vereniging Scriptores Catholici” (Felix Timmermans was gewezen voorzitter) “welke Vlaams-en Fransschrijvende letterkundigen, critici, kunstgeleerden, essayisten en dergelijke omvat, die er openlijk voor uitkomen dat zij katholiek zijn” (Theo Bogaerts).

Hij was goed bevriend met Stijn Streuvels, Felix Timmermans, Ernest Claes en de kunstschilder  Albert Servaes.

Hij was jarenlang voorzitter van de “Vereniging der Katholieke Journalisten van België” en ondervoorzitter van de Vlaamse P.E.N .-club

21 juni 1971: Overlijden te Brussel.

 

BEKRONINGEN

Literair:

• 1934: Letterkundige Prijs van Brabant voor de novelle “Mazourka”

Burgerlijke onderscheidingen

• Vele onderscheidingen vielen hem te beurt: de Orde van Leopold I en II, Orde van de Leeuw en Kroonorde, evenals buitenlandse onderscheidingen, zoals Commandeur van Sint-Sylvester (Vaticaan) en van de Orde van Oranje-Nassau (Nederland), Ridder van de “Légion d’Honneur”, Officier of Ridder van onderscheidingen van Finland, Estland, Yoegoslavië, Zweden, Hongarije, Luxemburg, Oostenrijk, Griekenland e. a.

Uit eigentijdse recensies, gepubliceerd in DBNL auteur – Theo Bogaerts , blijkt dat zijn werk boven de Moerdijk eerder als middelmatig werd aangezien.

 

GERAADPLEEGDE BRONNEN

• H. Verstraete, ‘Bekende en/of beroemde Lakenaars: de schrijver Theo Bogaerts’, in: Laca Tijdingen 5 (1993-1994) 4, p. 6-12. (Electronisch te lezen via http://www.laken-ingezoomd.be/magazine/201112011707_Scannen0004.pdf)
• DBNL auteur – Theo Bogaerts
• Theo Bogaerts – Wikipedia

 

BIBLIOGRAFIE

De gegevens van deze bibliografie werden onder meer nagekeken bij

• Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience – Antwerpen.
• Koninklijke Bibliotheek van België – Brussel / Bibliothèque Royale de Belgique – Bruxelles
• Universiteitsbibliotheek – Katholieke Universiteit Leuven
• Piet Devos: Van reuzen tot dwergen. Bibliografie – Vlaamse schrijvers in de 20ste eeuw – Eerste drukken. Kortrijk, eigen beheer 2007.

Chronologisch overzicht

Jaar	Titel	Fotogalerij	Uitgeverij 1ste druk
z.d. [1923]	Genoveva van Parijs. (roman) Naar het Fransch door Th. Bogaerts		Amsterdam: N.V. De RK Boekcentrale./Leiden: uitgave N.V. Uitgeversgenootschap en drukkerij FUTURA.  -152p. Reeks: Centrale Romanbibliotheek no. 24. Afmetingen: 19 x 12.80 (ingenaaid)
1926	De schalmeiende dood. (novellen) Met twee teekeningen van Felix Timmermans Geïllustreerde omslag Felix Timmermans		Amsterdam : L. J. Veen Uitgever. 152p. Afmetingen: 21 x 15.50 (ingenaaid &  gebonden met linnen kaft)
1927	Brusselsche krabbels. (journalistieke schetsen en humoresken) Teekeningen van Albert Van Dijck p.7-9 voorwoord (De Krabbelaar)		Amsterdam / Antwerpen : Uitg. “Regenboog”. -298p. Afmetingen: 19 x 14 (ingenaaid & gebonden)
1928	Het oog op de heuvel: oorspronkelijk roman. (roman) Met zes houtsneden van Albert Droesbeke.		Amsterdam : De Spieghel. -187p. Afmetingen: 20 x 14 (gebonden met stofomslag) Colofon: Van dit boek werden behalve de gewone oplage gedrukt: zes exemplaren op Hollandsch antiek getint Vergé Van Gelder, genummerd I – VI en bevattende elk zes afdrukken op Keizerlijk Japansch papier van de houtsneden van Albert Droesbeke, door den kunstenaar zelf onderteekend; vijftig exemplaren op Hollandsch Kardoes Van Gelder, genummerd van 1 – 50. Deze luxe-exemplaren dragen de handteekening van den schrijver.
1929	De Bajadère. (novelle) Bandontwerp Elza van Hagendoren 1944: Opgenomen in de verhalenbundel: De mislukte bedevaart.		Mechelen: Het Kompas / Amsterdam: De Spieghel.  -56p. Reeks: Het zilveren bronneke, nr 2; Afmetingen: 22.50 x 14.50 (ingenaaid) Druk:  N. V. Druk. Erasmus, Gent
1930	De man die het licht stal. (novelle) Titelplaat is van Henri van Straten		Brussel; Antwerpen; Leuven: N. V. Standaard-Boekhandel. -80p. Afmetingen: 19.50 x 13 (ingenaaid)
1931	De bonte waereld. (journalistieke schetsen en humoresken) Met teekeningen van Sander Wynants		Antwerpen: J.K. Herklots, Uitgever. – [II] + 251 + [III]p. Afmetingen: 20 x 14 (ingenaaid) Colofon: Van dit boek werden behalve de gewone oplage gedrukt; 10 exemplaren in leder gebonden, genummerd van 1 tot en met 10, en 5 exemplaren gedrukt op Hollandsch geschept Van Gelder en in leder gebonden. genummerd van I tot en met V. Nog werd op geschept Van Gelder gedrukt en in leder gebonden, één exemplaar gemerkt A dat de oorspronkelijke penteekeningen bevat van Sander Wijnants. Deze luxe-exemplaren dragen de handteekening van den schrijver.
1932	Vastenavond. Roman Geïllustreerd door Floris Jespers		Kortrijk: Steenlandt. -199p. Afmetingen: 22 x 15.50 (ingenaaid) Colofon: Dit boek werd gedrukt op de persen der drukkerij Steenlandt te Kortrijk. Benevens de gewone oplage werden er 50 exemplaren van getrokken op geschept Hollandsch papier der firma Van Gelder Zonen, genummerd van 1 tot 50, en twee exemplaren op hetzelfde papier met de oorspronkelijke etsen van de illustrator, gemerkt  A en B, welke niet in den handel gebracht werden.
1934	Mazoerka! (novelle) Bekroond met de letterkundige prijs van Brabant		Kortrijk: ” Steenlandt ” (Liebaertlaan, 65). -123p. Afmetingen: 16 x 11.75 (gebonden met stofomslag) Drukkerij ” Steenlandt” Liebaertlaan 65, Kortrijk
1936	Oceania. Dagboek van een vacantie. .(vakantieherinneringen)		Leuven : Davidsfonds. -166p. Reeks: Davidsfonds. Volksboek nr 263 Afmetingen: 18.50 x 15 (ingenaaid & gebonden in linnen kaft) Druk: N.V. Drukkerij Erasmus, Ledeberg/Gent
1942	De vluchteling en de dood. (novellen) Met teekeningen van Jan van Noten		Brussel : Uitg. Meddens & Co./’s Gravenhage: N.V. De Residentiebode.  -104p. Afmetingen: 18 x 11  (ingenaaid met stofomslag –kaft rood of groen) Gedrukt op de persen van A. Lesigne Liefdadigheidstraat, 27, Brussel
1942	Ik ging eens naar New York. Dagboek van een vacantie. (vakantieherinneringen) Bandversiering en illustraties van de hand van M. Van Coppenolle		Leuven : Davidsfonds. -168p. Reeks: Dit boek, nr 305 der Volksreeks van het Davidsfonds, is het derde der Jaarreeks 1942. Afmetingen: 19 x 12.50 (ingenaaid & gebonden – karton) Druk van de N.V. Etablissementen Brepols, Turnhout Zedelijke kwoteering: IV. Gedrukt op oorlogspapier. Prijs 15 fr.
1942	De match van hun leven. (verhaal) 1944: opgenomen in de bundel De mislukte bedevaart.		In de verhalenbundel  Bloei: een en twintig verhalen van Vlaamsche schrijvers. pp 25-42. Colofon: Dit boek verscheen in den herfst van 1942 bij de uitgeverij “PRO ARTE”” p.v.b.a. te Diest, onder leiding van Jos Philippen, beheerder-directeur. De omslagteekening werd ontworpen door Hilda Leynen en de druk verzorgd door N.V. Vonksteen te Langemark. Afmetingen: 19 x 14 (ingenaaid – licht gekartonneerde kaft met flappen)
1943	Ibolya. (roman) Met teekeningen van Jan Van Noten.		Brussel: Uitg. Meddens & Co Uitgevers (Koninggallerij, 2). -256p. Afmetingen: 20.75 x 13 (gebonden met stofomslag) Colofon: Dit boek werd in opdracht van de uitgeverij Meddens & C°, te Brussel, gedrukt op de persen van A. Lesigne Liefdadigheidstraat, 27, Brussel in Juli van het jaar 1943. Hiervan zijn 10 exemplaren gedrukt op Vélin papier genummerd van 1 tot 10. P.A. 2145 – P.C. 1055
1944	De mislukte bedevaart. Novellen. Met teekeningen van Jan Van Noten. Bevat: De Bajadère (pp. 9-49); De droeve historie van en klokkenluider (pp. 51-98); De match van hun leven (pp. 99-118); De mislukte bedevaart (pp. 119-172) De Bajadère		Brussel: Uitg. Meddens & Co. -173p. Afmetingen: 21.75 x 14 (gebonden – karton) Colofon: Dit boek werd in opdracht van de uitgeverij Meddens & C°, te Brussel, gedrukt op de persen van A. Lesigne Liefdadigheidstraat, 27, Brussel in April van het jaar 1944. Hiervan zijn 10 exemplaren gedrukt op Vélin papier genummerd van 1 tot 10. P.A. 2145 – P.C. 1055
1951	Onvoltooide levens. (roman)		Antwerpen/Amsterdam: N.V. Uitgeverij P. Vink. -215p. Reeks: Regenboogserie 1951-1952/2 Afmetingen: 21 x 13.25 (gebonden met stofomslag)

 

Bijlage: Werken van Theo Bogaerts jr.

1958	Kunst der illusie. Antieke wandschilderingen uit Campanië.48 ingeplakte afbeeldingen. Inhoud: Inleiding: Ondergang en herrijzenis. Deel I: 1. Het mysterie van de Griekse schilderkunst. 2. De ontdekking der Campanische fresco’s. 3. De auteurs en hun techniek. 4. De decoratieve functie van de wandschilderingen. 5. De stijlen. Deel II: 1. Mythologische en legendarische onderwerpen. 2. De religieuze fries van de Villa der Mysteriën. 3. Het portret. 4. Het genretafereel. 5. De natuur. 6. Het stilleven. Met slotbeschouwing en bibliografie.		Den Haag : Servire. -135p.
1960	Vreugde van Dionysos: een bloemlezing uit zijn antieke werken. Bloemlezing uit het werk van Couperus. Samengesteld door Theo Bogaerts.		Den Haag: Bakker. -233p. Reeks: Ooievaar nrs 117-118
1964	Antieke mozaïeken. (essay) Met 51 afbeeldingen en bibliografie. Dit boek behandelt een onderwerp waarvan tot dusverre merkwaardigerwijze nog geen samenvattende en overzichtelijke publicatie gewijd werd: De profane mozaïeken der oudheid. Terwijl de vroegchristelijke en Byzantijnse mozaïeken in Ravenna, Venetië en Palermo in talrijke boeken en artikelen uitvoerig werden beschreven, bleven de mozaïsten die eens te Rome, Ostia, Pompeii en overal elders in de antieke Romeinse wereld hun kunst hadden beoefend, min of meer in de schaduw.		Amsterdam / Brussel: Elsevier. -189p. Reeks: Elsevierpocket A ; 104 – Elsevierpockets over kunst en cultuur
1969	De antieke wereld van Louis Couperus.Met hoofdstukken over 1. De oudheid in het werk van Couperus. 2. Griekenland: a). De mythologie. b). De geschiedenis. c). Literatuur en geestesstromingen. d). De Helleense kunst. 3. Rome: a). De geschiedenis. b). Literatuur en geestesleven. c). De kunst in het oude Rome. 4. Slotbeschouwing. Met noten en bibliografie.		Amsterdam : Athenaeum, Polak & Van Gennep. -132p. Reeks: Athenaeum paperbacks